Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
ĐHY Comastri: Đức Gioan Phaolô đã biến thánh giá của mình thành tình yêu
Đã 15 năm trôi qua từ ngày Đức Giáo hoàng Karol Wojtyla - Gioan Phaolô - qua đời. Những ngày cuối của ngài là những ngày không thể quên. Ngài đã chịu đựng đau bệnh suốt thời gian dài với chứng tá Kitô giáo. Cuộc đời của thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô với những biến cố, thử thách khó khăn, từ vụ bị mưu sát hụt, cho đến bệnh tật kéo dài cuối đời, là một tấm gương của lòng kính mến Đức Mẹ, đón nhận đau khổ như thánh giá Chúa trao để biến nó thành cơ hội để yêu thương.
Đức Hồng y Angelo Comastri đã trình bày chứng tá của vị thánh Giáo hoàng nhân kỷ niệm 15 năm ngày ngài qua đời.
Thưa ĐHY, ngày 02/04 cách đây 15 năm, sau khi chịu đựng cơn đau bệnh kéo dài với chứng tá tuyệt vời, thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã qua đời. Trong bối cảnh bi thương như hoàn cảnh của chúng ta hiện nay do tình trạng khẩn cấp của virus corona, đời sống và gương mẫu của Đức Gioan Phaolô II nói với chúng ta điều gì?
Sự lây lan của dịch bệnh, số người nhiễm bệnh gia tăng và bản tin hàng ngày về số người chết cho thấy xã hội không được chuẩn bị và cho thấy rõ sự trống rỗng tinh thần của nhiều người. Ngay trước khi qua đời, nhà báo Indro Montanelli, đã suy tư với sự cân nhắc sáng suốt và trung thực này: “Nếu tôi phải nhắm mắt mà không biết tôi đến từ đâu và tôi sẽ đi đâu và tôi đến để làm gì trên trái đất này, thì có đáng để chào đời không? Cuộc đời của tôi là một tuyên bố phá sản!". Những lời này của nhà báo Montanelli là hình ảnh của một bộ phận của xã hội ngày nay. Cũng vì lý do này, dịch bệnh gây sợ hãi: bởi vì ngọn lửa đức tin nơi rất nhiều người đã bị tắt mất. Đức Gioan Phaolô là một người có đức tin, một tín đồ xác tín, một tín đồ kiên định và đức tin đã soi sáng con đường của cuộc đời ngài.
Dù cho chịu đựng rất nhiều đau đớn và bệnh tật lâu dài, những người gặp Đức Karol Wojtyla luôn có cảm giác về một con người bình an và tràn đầy niềm vui...
Đức Gioan Phaolô II biết rằng cuộc sống là một cuộc đua thật nhanh hướng đến Đại lễ: ngày lễ hội trong vòng tay của Thiên Chúa, niềm Hạnh phúc vô biên. Nhưng chúng ta phải chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ, chúng ta phải thanh lọc bản thân để sẵn sàng cho cuộc gặp gỡ, chúng ta phải loại bỏ sự kiêu hãnh và ích kỷ mà tất cả chúng ta đều có, để nắm lấy Người, Đấng là Tình yêu không bóng tối. Đức Gioan Phaolô II sống đau khổ theo tinh thần này: và ngay cả trong những thời khắc khó khăn nhất (như thời điểm bị tấn công), ngài không bao giờ đánh mất đi sự thanh thản. Tại sao? Bởi vì ngài luôn có mục tiêu của cuộc sống phía trước. Ngày nay nhiều người không còn tin vào mục tiêu của cuộc sống. Vì lý do này, họ trải qua nỗi đau với sự tuyệt vọng: bởi vì họ không nhìn thấy được điều vượt trên nỗi đau.
Đức Gioan Phaolô II luôn tìm thấy trong các kinh nghiệm về đau khổ, các nỗi đau, một chiều kích hy vọng, một cơ hội đặc biệt để gặp Chúa. Chúng ta hãy nhớ lại trên tất cả là Tông thư “Salvifici doloris” – về ý nghĩa của đau khổ. Đức Hông y có thể đưa ra một suy tư về ơn đặc biệt này của vị thánh Giáo hoàng người Ba Lan không?
Chắc chắn là đau khổ làm cho mọi người sợ hãi, nhưng khi được chiếu sáng bởi đức tin, nó trở thành sự cắt tỉa tính ích kỷ, tầm thường và phù phiếm. Hơn nữa, Kitô hữu chúng ta sống đau khổ trong sự hiệp thông với Chúa Giêsu bị đóng đinh: bám chặt lấy Ngài, chúng ta lấp đầy nỗi đau bằng Tình yêu và biến nó thành một sức mạnh thách thức và vượt qua sự ích kỷ vẫn còn tồn tại trên thế giới. Đức Gioan Phaolô II là một bậc thầy thực sự về đau khổ được cứu chuộc bởi tình yêu, và được biến thành thuốc giải độc cho sự ích kỷ, và ơn cứu rỗi cho tính ích kỷ cá nhân của con người. Điều này chỉ có thể được khi mở lòng mình ra với Chúa Giêsu: chỉ với Ngài chúng ta có thể hiểu được đau khổ và hiểu được giá trị của nó.
Năm nay, do tình trạng khẩn cấp của đại dịch đang xảy ra, chúng ta sẽ sống một lễ Phục Sinh “chưa từng có” để tuân thủ các quy tắc tránh lây nhiễm. Lễ Phục Sinh cuối cùng của Đức Gioan Phaolô II cũng được ghi dấu bởi bệnh tật, đơn độc. Tuy nhiên, tất cả chúng ta có một ký ức không thể xóa nhòa về nó. Chúng ta có thể rút ra bài học nào từ lễ Phục sinh cuối cùng của Đức Giáo hoàng Wojtyla khi nhìn vào những gì đang xảy ra hôm nay?
Tất cả chúng ta đều nhớ ngày thứ Sáu Tuần Thánh cuối cùng của Đức Gioan Phaolô II. Hình ảnh mà chúng ta đã thấy trên truyền hình thì không thể nào quên: Đức Giáo hoàng, sức khỏe đã rất yếu, cầm tượng Chúa chịu nạn trên tay và nhìn tượng Chúa với tình yêu khắng khít và rõ ràng là Ngài nói: "Chúa ơi, con cũng ở trên thập tự giá như Chúa, nhưng cùng với Chúa, con đang chờ Phục sinh.” Các thánh đã sống như thế. Tôi nhớ đến chị Benedetta Bianchi Porro, đã bị mù và điếc và bị liệt vì một căn bệnh nghiêm trọng và chết một cách bình thản vào ngày 24/01/1964. Trước đó không lâu, khi còn khỏe đủ, chị đã viết một lá thư tuyệt vời cho một chàng trai trẻ tàn tật và tuyệt vọng tên Natalino. Đây là những gì xuất phát từ trái tim của chị Benedetta: “Bạn Natalino thân mến, tôi 26 tuổi như bạn. Cái giường bây giờ là nhà của tôi. Mấy tháng nay tôi cũng bị mù, nhưng tôi không tuyệt vọng, vì tôi biết rằng ở cuối con đường Chúa Giêsu đang đợi tôi. Natalino thân mến, cuộc sống là một chiếc cầu chóng qua: chúng ta không xây dựng ngôi nhà trên chiếc cầu, nhưng chúng ta hãy vượt qua nó bằng cách nắm chặt tay Chúa Giêsu để đi về Quê hương". Đức Gioan Phaolô II đã ở trên con sóng dài này.
Trong thời gian đại dịch này, mỗi ngày rất nhiều người hiệp thông tham dự các buổi cầu nguyện, đọc Kinh Truyền Tin và lần hạt Mân Côi được truyền chiếu trực tiếp trên Vatican News và các phương tiện truyền thông. Thật là tự nhiên khi nghĩ về Đức Gioan Phaolô II, ngài rất gắn kết với Đức Mẹ, ngay từ huy hiệu giám mục của ngài...
Phải, Đức Gioan Phaolô II muốn những lời này như phương châm của mình: Tất cả thuộc về Mẹ, Mẹ Maria. Tại sao? Đức Mẹ đã gần gũi với Chúa Giêsu trong lúc Chúa bị đóng đinh và tin rằng đây là thời khắc Thiên Chúa chiến thắng sự ác của con người. Bằng cách nào? Nhờ Tình yêu, là Sức mạnh Toàn năng của Thiên Chúa. Và ngay trước khi Chúa Giêsu hoàn tất lễ Hy sinh Tình yêu của Ngài trên Thập giá, Mẹ Maria đã nghe những lời yêu cầu khẩn thiết Chúa Giêsu nói với Mẹ: "Này bà, đây là con bà!". Đó là: "Đừng nghĩ về con, mà hãy nghĩ về người khác, hãy giúp họ biến đau thương thành tình yêu, hãy giúp họ tin rằng lòng tốt là sức mạnh vượt qua sự ác". Từ lúc đó Mẹ Maria lo lắng cho chúng ta và khi chúng ta để cho Mẹ hướng dẫn, chúng ta được ở trong đôi tay bảo vệ chắc chắn của Mẹ.
Đức Gioan Phaolô II tin vào điều đó, ngài tin tưởng vào Mẹ Maria và cùng Mẹ biến nỗi đau thành cơ hội để yêu thương.
Cuối cùng, có một giai thoại, một lời mà Đức Gioan Phaolô II đã nói với Đức Hồng y. Bây giờ, 15 năm sau, Đức Hồng y có muốn chia sẻ điều này như là một dấu hiệu hy vọng cho nhiều người trên thế giới, những người đang đau khổ, những người đã yêu thương và tiếp tục kính yêu Đức Giáo hoàng Karol Wojtyla không?
Vào tháng 03/2003, Đức Gioan Phaolô II đã mời tôi giảng tĩnh tâm cho Giáo triều Rôma. Ngài cũng tham dự tuần tĩnh tâm đó, với tinh thần suy tư đáng là gương mẫu cho người khác. Vào cuối tuần tĩnh tâm, ngài đã gặp tôi cách thân thương và nói với tôi: "Tôi đã nghĩ đến việc tặng cho Đức cha, (khi ấy Đức Hồng y Comastri đang còn là giám mục), một cây thánh giá như thánh giá của tôi". Tôi đã chơi chữ theo nghĩa kép của từ thánh giá này và thưa với ngài: "Thưa Đức Thánh Cha, thật là khó để Đức Thánh Cha có thể tặng cho con một cây thánh giá như của Đức Thánh Cha...". Đức Gioan Phaolô II mỉm cười và nói với tôi: "Không ... đây là thánh giá này", và ngài cho tôi xem một cây thánh giá đeo trước ngực mà ngài muốn tặng cho tôi. Và rồi ngài nói thêm: Cả Đức Hồng y cũng sẽ có thánh giá của mình: hãy biến nó thành tình yêu. Đây là sự khôn ngoan soi sáng cuộc sống. Tôi chưa bao giờ quên lời khuyên tuyệt vời mà một vị thánh đã ban cho tôi.
Alessandro Gisotti
Tòa Thánh treo cờ rủ để tang cho Ý và thế giới
Trưa thứ Ba 31/3/2020 các thành phố và các thị trấn trên khắp nước Ý đã treo cờ rủ để tang cho các nạn nhân của đại dịch, đồng thời để tôn vinh những hy sinh và dấn thân của các nhân viên y tế.
Tính đến nay, trên thế giới, hơn 42 ngàn người đã chết do virus corona, và ít nhất 800 ngàn người đã nhiễm bệnh. Riêng tại Ý số ca tử vong của nước này hơn 12 ngàn người và số người nhiễm hơn 105 ngàn.
Phòng Báo chí Tòa thánh đã ra thông cáo: “Tòa Thánh tham gia sáng kiến này, như một biểu hiện sự gần gũi của Giáo hội với các nạn nhân của đại dịch ở Ý và trên toàn thế giới, với các gia đình của họ, và với những người đang quảng đại chiến đấu để chấm dứt đại dịch”.
Hiệp hội các Thành phố Ý (ANCI) đưa ra đề xuất này, với chủ ý chia sẻ với tất cả các cộng đồng khắp nước Ý. Ông Antonio Decaro, Thị trưởng thành phố Bari và Chủ tịch Hiệp hội các Thành phố Ý cho biết sáng kiến này như một dấu chỉ nâng đỡ nhau.
Ngọc Yến - Vatican
ĐTC Phanxicô: chúng ta không đơn độc trong thử thách, hãy tín thác vào Chúa Kitô
Sau bài giáo lý, Đức Thánh Cha đã chào các tín hữu và đặc biệt khuyến khích họ tín thác vào Chúa Kitô, Đấng không bao giờ để chúng ta đơn độc trong những lúc khó khăn.
Hãy nhìn lên Thánh giá, nơi đó Chúa Giêsu đã chiến thắng sự dữ
Đức Thánh Cha mời các tín hữu Bồ Đào Nha cùng với toàn thể Giáo hội sống Tuần Thánh sắp đến, trong suy tư và với con tim. Đức Thánh Cha nói: “Tuần Thánh trình bày cho chúng ta thấy Thánh giá nơi Chúa Giêsu tự mình gánh chịu và chịu đựng mọi bi kịch của nhân loại. Chúng ta không thể quên những bi kịch của thời đại chúng ta, bởi vì cuộc Khổ Nạn của Chúa vẫn tiếp diễn trong đau khổ của con người. Xin cho trái tim của anh chị em tìm thấy nơi Thập giá của Chúa Kitô sự nâng đỡ và an ủi giữa những khổ nạn của cuộc sống; bằng cách ôm lấy Thánh giá như Ngài, với sự khiêm nhường, tín thác và từ bỏ theo ý muốn của Thiên Chúa, anh chị em sẽ chia sẻ vinh quang Phục sinh."
Trong sợ hãi, con người hãy tín thác vào Lòng Thương xót Chúa
Ngỏ lời với tín hữu Ba Lan, Đức Thánh Cha nói: “Khi anh chị em cảm thấy khó khăn, hãy hướng tâm tư về Chúa Kitô: anh chị em biết rằng anh chị em không đơn độc. Ngài đồng hành với anh chị em và không bao giờ để anh chị em thất vọng. Trong những ngày khó khăn mà chúng ta đang trải qua, tôi khuyến khích anh chị em phó thác cho lòng Thương xót của Chúa và cho lời cầu bầu của thánh Gioan Phaolô II, vào buổi canh thức kỷ niệm 15 năm ngài qua đời."
Đừng mất niềm hy vọng vào Chúa Giêsu
Đức Thánh Cha đặc biệt chào các thanh thiếu niên của giáo phận Milano: “Các thiếu niên yêu quý, ngay cả khi các cuộc hành hương Roma của chúng con chỉ qua mạng internet, cha gần như cảm nhận được sự hiện diện vui vẻ và ồn ào của các con, được thể hiện cụ thể qua nhiều tin nhắn các con gửi cho cha. Cha cảm ơn và khuyến khích các con luôn sống đức tin với lòng nhiệt thành và đừng mất hy vọng vào Chúa Giêsu, người bạn trung thành, người lấp đầy cuộc sống của chúng ta với hạnh phúc, ngay cả trong những thời điểm khó khăn.
Hồng Thủy - Vatican
ĐTC Phanxicô: Cần dẹp bỏ những gian dối trong tâm hồn để nhìn thấy Chúa
Trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư 01/04, Đức Thánh Cha tiếp tục loạt bài giáo lý về các Mối Phúc thật. Ngài giải thích Mối Phúc thứ sáu: “Ai giữ lòng sạch sẽ, ấy là phúc thật, vì chưng sẽ được thấy mặt Đức Chúa Trời.” Nhìn thấy Chúa nghĩa là có tương quan cá nhân với Ngài. Điều này đòi chúng ta phải nhìn vào tận thẳm sâu tâm hồn mình và dành chỗ cho Chúa. Tuy nhiên tâm hồn chúng ta thường mê muội và chậm tin, do đó cần phải được thanh tẩy, giải phóng khỏi những tội lỗi làm chúng ta không nhìn thấy sự hiện diện của Chúa.
Sau đây là bài giáo lý của Đức Thánh Cha.
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Hôm nay chúng ta cùng nhau đọc Mối Phúc thứ sáu, là Mối Phúc hứa rằng những người có lòng trong sạch sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.
Trong một Thánh vịnh có viết: “Nghĩ về Ngài, lòng con tự nhủ: hãy tìm kiếm Thánh Nhan. Lạy CHÚA, con tìm thánh nhan Ngài, xin Ngài đừng ẩn mặt” (27,8-9).
Nhìn thấy Chúa là sống tương quan cá nhân gần gũi với Chúa
Những lời này bày tỏ khát khao về một tương quan cá nhân với Thiên Chúa, một tương quan không máy móc hay mơ hồ nhưng là tương quan cá nhân. Ngay cả sách Gióp cũng diễn tả điều này như một dấu chỉ của mối liên hệ chân thành: “Trước kia, con chỉ được biết về Ngài nhờ người ta nói lại, nhưng giờ đây, chính mắt con chứng kiến” (G 42,5). Nhiều lần tôi nghĩ rằng đây là hành trình của cuộc sống, trong các tương quan của chúng ta với Thiên Chúa. Chúng ta biết Thiên Chúa nhờ đã nghe nói, nhưng chúng ta tiến bước với kinh nghiệm của mình và đến cuối cùng, nếu chúng ta trung thành, chúng ta biết Ngài cách trực tiếp. Đây là lớn lên, trưởng thành trong Thần Khí.
Làm sao để có được tương quan gần gũi, sâu sắc này, biết Thiên Chúa bằng cách nhìn thấy Ngài? Chúng ta có thể nghĩ về hai môn đệ trên đường đi Emmau, Chúa ở bên cạnh họ, “nhưng mắt họ bị ngăn cản không nhận ra Ngài” (Lc 24,16). Chúa đã khai sáng cái nhìn của họ vào cuối hành trình, với đỉnh điểm là việc bẻ bánh và lời trách mắng: “Các anh chẳng hiểu gì cả! Lòng trí các anh thật là chậm tin vào lời các ngôn sứ!” (Lc 24,25). Đây là nguyên nhân gốc rễ sự mù quáng của họ: lòng họ mê muội và chậm tin. Khi lòng chúng ta mê muội và chậm tin, chúng ta không nhìn thấy sự việc, chúng ta thấy mọi sự như bị mây che phủ.
Dành chỗ cho Chúa trong tâm hồn mình
Sự khôn ngoan của Mối Phúc này là: để có thể chiêm niệm, cần đi vào nội tâm của chúng ta và dành chỗ cho Thiên Chúa, bởi vì như thánh Augustino nói: Thiên Chúa gần gũi với tôi hơn chính bản thân tôi” (“interior intimo meo”: Confessioni, III,6,11). Để nhìn thấy Thiên Chúa, không cần phải thay đổi mắt kiếng hay vị trí quan sát, nhưng cần giải thoát con tim khỏi những điều lừa lọc của nó! Đây là cách thế duy nhất!
Cuộc chiến khó khăn nhất là chống lại những lừa dối nội tâm
Đây là sự trưởng thành quyết định: khi chúng ta nhận ra rằng kẻ thù xấu nhất thường ẩn nấp trong trái tim của chúng ta. Cuộc chiến khó khăn nhất là chống lại những lừa dối nội tâm, là những điều khiến chúng ta phạm tội. Bởi vì tội lỗi thay đổi cái nhìn nội tâm, thay đổi cách đánh giá sự việc, nó làm bạn nhìn thấy những thứ không thật, hay ít nhất là những điều đó không thật như thế.
Do đó điều quan trọng là hiểu “tâm hồn thanh sạch” nghĩa là gì. Để hiểu điều này cần nhớ rằng trong Kinh Thánh, trái tim không chỉ bao gồm các tình cảm, nhưng còn là nơi sâu thẳm nhất của con người, là không gian nội tâm nơi con người là chính mình.
Thánh Mátthêu nói: “Nếu ánh sáng nơi anh lại thành bóng tối, thì tối biết chừng nào ! (6,23). “Ánh sáng” này là cái nhìn của con tim, là viễn cảnh, sự tổng hợp, là quan điểm mà từ đó chúng ta đọc thực tại. (x Tông huấn Niềm vui Tin Mừng, 143).
Tâm hồn thanh sạch là không quanh có dối trá nhưng đơn giản
Nhưng “thanh sạch” nghĩa là gì? Người có tâm hồn thanh sạch sống với sự hiện diện của Thiên Chúa, gìn giữ trong tâm hồn mình điều xứng đáng với tương quan với Ngài, chỉ như thế họ mới có một cuộc sống hiệp nhất, nhất quán, không quanh có dối trá, nhưng đơn giản.
Tâm hồn thanh sạch là quá trình giải phóng và từ bỏ
Do đó, tâm hồn thanh sạch là kết quả của một quá trình giải phóng và từ bỏ. Người có tâm hồn thanh sạch không phải sinh ra đã được như vậy, nhưng họ đã trải qua một sự đơn giản hóa nội tâm khi học cách chối từ sự ác trong chính mình, điều mà Kinh thánh gọi là cắt bì tâm hồn (x. Đnl 10,16; 30,6; Ed 44,9; Gr 4,4).
Cắt bì nội tâm có nghĩa là nhìn nhận rằng có một phần của tâm hồn mình chịu ảnh hưởng của sự ác, nhìn nhận cái phần xấu, phần bị che mờ bởi sự ác, để học nghệ thuật để cho mình luôn luôn được dạy dỗ và hướng dẫn bởi Chúa Thánh Thần. Hành trình từ trái tim bệnh tật tội lỗi, từ tâm hồn không thể nhìn thấy điều thiện vì bị bao bọc bởi tội lỗi, đến một trái tim tràn đầy ánh sáng chính là hoạt động của Chúa Thánh Thần. Chính Ngài hướng dẫn chúng ta đi qua hành trình này. Qua hành trình này của trái tim, chúng ta sẽ “nhìn thấy Thiên Chúa”.
Nhìn thấy Thiên Chúa: nhận ra kế hoạch của Chúa nơi những điều xảy ra
Trong “cái nhìn hạnh phúc” này có một chiều kích tương lai, cánh chung, như trong tất cả các Mối Phúc: đó là niềm vui của Thiên Quốc mà chúng ta đang hướng đến. Nhưng cũng có một chiều kích khác: “nhìn thấy Thiên Chúa” muốn nói đến các kế hoạch của Đấng Quan phòng nơi những gì xảy ra, nhận ra sự hiện diện của Ngài trong các bí tích, sự hiện diện của Ngài nơi các anh chị em, đặc biệt là nơi người nghèo và người đau khổ, và nhận ra Ngài nơi Ngài tỏ mình ra (x. Giáo lý Hội thánh Công giáo, 2519).
Hãy mở cửa tâm hồn để Chúa Thánh Thần thanh tẩy và đưa chúng ta đến niềm vui trọn vẹn
Mối Phúc này là kết quả của các Mối Phúc trước: nếu chúng ta lắng nghe sự khao khát điều thiện ở trong lòng chúng ta và chúng ta ý thức về việc sống lòng thương xót, thì một hành trình giải thoát bắt đầu, nó kéo dài suốt cuộc sống và đưa chúng ta đến Thiên đàng. Đó là một công việc nghiêm túc, công việc được Chúa Thánh Thần thực hiện nếu chúng ta dành chỗ cho Ngài thực hiện, nếu chúng ta mở lòng mình với hoạt động của Chúa Thánh Thần và chúng ta có thể nói đó là hoạt động của Thiên Chúa nơi chúng ta – trong thử thách và thanh luyện của cuộc sống – và hoạt động này đưa đến một niềm vui lớn lao, đến hạnh phúc chân thật và sâu sắc. Chúng ta đừng sợ hãi, chúng ta hãy mở các cánh cửa tâm hồn cho Chúa Thánh Thần để Ngài thanh tẩy chúng ta và đưa chúng ta tiến bước trên hành trình tiến đến niềm vui trọn vẹn.
Vatican News
Đại dịch Covid-19 và việc nhập thể Thánh Lễ trực tuyến
Ít nhất ở Úc và Việt Nam, Đại dịch Covid-19 đã khiến không còn thánh lễ công cộng nữa. Riêng Úc, cả các nhà thờ cũng đã đóng cửa và theo thư mục vụ mới nhất của Đức Tổng Giám Mục Anthony Fisher, thậm chí đến việc cầu nguyện riêng ở đó cũng không được phép.
Ở Hoa Kỳ, tình thế chắc không sáng sủa hơn gì, trong khi quốc gia này hiện đứng hàng đầu con số mắc Covid-19 hơn bất cứ quốc gia nào khác, kể cả Trung Hoa, nếu chỉ căn cứ vào các con số của nhà nước.
Tuy nhiên, chính trong hoàn cảnh đen tối, óc sáng tạo Công Giáo đã đem đến nhiều sáng kiến giúp biểu lộ mầu nhiệm hiệp thông giữa Dân Thánh của Thiên Chúa.
Như ở Hoa Kỳ, chẳng hạn, theo Marnie McAllister, thuộc Catholic News Service, tại giáo phận Louisville, Kentucky, các linh mục cung ứng việc chầu Thánh Thể và xưng tội bằng cách chạy xe qua cũng như phát hình trực tuyến các buổi phụng vụ. Một vài giáo xứ rung chuông nhà thờ hàng ngày vào lúc 10 giờ sáng theo lời yêu cầu của Thống đốc tiểu bang Andy Beshear, như một nhắc nhớ người dân rằng họ không đơn độc. Các giáo dân tham gia “phone trees”, gọi điện thoại thăm hỏi các thành viên dễ bị tổn thương trong giáo xứ. Nhiều người khác tặng thẻ mua đồ tạp hóa, giúp đỡ các gia đình túng thiếu. Với lời kêu gọi của giáo xứ Thánh Bernard, trong vòng mấy giờ, giáo xứ đã thu được $500 thẻ loại này, mấy ngày sau, số tiền này lên đến $2,000.
Các nhà dưỡng lão ở khu vực Louisville cũng tìm ra nhiều cách để giúp các cư dân của họ, những người không thể ra ngoài. Các Nữ Tu Dòng Tiểu Muội Người Nghèo tổ chức các buổi “nửa bingo nửa mân côi” cho các cư dân. Ngoài ra các nữ tu còn có một con chó tới thăm họ thường xuyên. Cha Charles D. Walker, chánh xứ Nhà Thờ Thánh Bernard phát tuyến trực tiếp thánh lễ cho giáo dân, trên bàn thờ, cha đặt cuốn niên giám của nhà trường và cuốn niên giám của giáo xứ “để nhắc nhở tôi rằng anh chị em luôn ở với tôi trong lời cầu nguyện, tôi ở với anh chị em trong lời cầu nguyện. Hàng ngày tôi cầu nguyện cho anh chị em và tôi muốn anh chị em biết điều ấy”.
Nhập thể Thánh Lễ trực tuyến
Colleen Dulle của tạp chí America cũng đề cập đến nhiều sáng kiến tuyệt vời, nhất là liên quan đến việc tham dự Thánh Lễ trực tuyến. Dù đây là phương thế duy nhất hiện nay để “thông công” Phép Thánh Thể, Colleen cho rằng “tôi ít có được bất cứ cảm thức tham gia nào vào Mình Thánh Chúa Kitô... Tôi thấy có một hố phân cách lớn lao giữa việc đi lễ và việc ngồi xem thánh lễ kiểu người ta ngồi xem phim Netflix. Một điều là nếm trước thiên đàng, một điều không là như thế".
Bởi thế, cô tự hỏi “Phải làm sao làm cho các lời cầu nguyện của phụng vụ nhập thể vào căn hộ của chúng ta?”.
Theo cô, câu trả lời có thể tìm thấy trong “sáng kiến” của Nữ Tu Bernadette Reis, F.S.P., vị nữ tu chuyên phiên dịch các Thánh Lễ của Đức Giáo Hoàng sang tiếng Anh. Theo nữ tu này, ngoài việc “nhập thể” các cử chỉ của Thánh Lễ bằng cách ngồi, đứng, qùy và rước lễ thiêng liêng, ta nên tạo ra bầu khí giống như nhà thờ ngay trong nhà mình bằng cách đốt nến, trưng bày ảnh tượng hay tượng chịu nạn, Sách Thánh.
Làm như thế, nữ tu cho hay, ta đã phỏng theo cách Chúa Kitô lấp đầy hố phân cách giữa trời và đất. Bà nói: “chị cần thân xác chị. Và đó chính là đặc ân tuyệt vời đối với tôi, vì đó là nhập thể. Đó là điều Chúa Giêsu đã làm khi trở nên phàm nhân. Người làm thế với một thân xác”.
Nữ tu nói thêm “Các giáo phụ thực sự đã dạy rằng sự hiện diện của Chúa Kitô trong Bí Tích Cực Thánh cũng đơn thuần có thực chất như thế trong Lời của Người. Và tôi nghĩ chúng ta cần đem thực hành đó trở lại, nhất là trong thời buổi này lúc người ta không những không tới dự Thánh Lễ được mà đến việc tới nhà thờ để cảm nhận Sự Hiện Diện Đích Thựa cũng không được”.
Culleen trích dẫn một người khác, đó là Catherine Addington, một phụ nữ Công Giáo ở tuổi 20, hàng ngày tham dự Thánh Lễ trực tuyến của Đức Phanxicô. Cô này cũng có một ưu tư như Culleen: làm thế nào dị biệt hóa thánh lễ trực tuyến khỏi việc coi các cuốn phim Netflix?
Và giải đáp của Addington là: thay đổi tư thế (disposition) thể lý sẽ thay đổi tư thế tâm linh! Xem phim Netflix, cô ngồi trên sàn nhà và làm nhiều việc khác cùng một lúc (multitasking). Với thánh lễ trực tuyến, cô ngồi trên ghế, tắt điện thoại tự động và đứng lên qùy xuống cùng với cộng đoàn trực tuyến. Làm cùng các cử chỉ thể lý trong lúc cầu nguyện như các người Công Giáo khắp thế giới mang lại cho cô một cảm thức hợp nhất với họ.
Culleen còn tường trình một cảm nghiệm tham dự thánh lễ trực tuyến khác dưới hình thức “hội thoại video Zoom” (video-conference zoom) với một “cộng đoàn” ở Canada. Theo lời khuyên của Nữ Tu Reis và Catherine Addingotn, Culleen tắt điện thoại, đốt 2 cây nến đặt gần laptop, và dành ít phút hồi tâm trước khi thánh lễ bắt đầu. Cô tưởng thánh lễ chỉ diễn ra với một “cộng đoàn” chừng dăm, ba người, không có âm nhạc, đối đáp chắc lôi thôi vì những chậm trễ thông thường của điện thoại. Thế nhưng thực tế không phải vậy, có đến hơn 50 người tham dự, một số đi với gia đình hoặc bạn chia phòng, tụ nhau ở một hộp (box) trên màn ảnh... Các người tham dự thay phiên nhau đọc và “bắt hát”; một phó tế còn công bố Tin Mừng từ phòng khách nhà ông với vợ đứng phía sau.
Culleen dĩ nhiên đứng tại căn hộ của cô ở khu Bronx, New York, và thưa “Ngợi khen Chúa Giêsu Kitô” đồng nhịp với hàng tá người cách cô đến cả hàng trăm dặm và cô cảm thấy mối nối kết cô hằng mong đợi, một thứ hợp nhất bằng lời, bằng cử chỉ, bằng cầu nguyện và bằng thời gian.
Về tuần thánh sắp tới, Culleen nhắc lại chỉ thị của Bộ Thờ Phượng Thiên Chúa và Kỷ Luật Bí Tích. Điều các chỉ thị này nhấn mạnh là tầm quan trọng của việc các người thờ phượng cầu nguyện cùng một lúc: nếu các cử hành phụng vụ được phát hình, tín hữu nên được thông báo giờ phát hình để họ cùng cầu nguyện một lúc.
Tại sao lại cần phải cầu nguyện cùng một lúc? Cha John O’Brien, Dòng Tên, một linh mục chuyên nghiên cứu các giao thoa giữa thần học và các lý thuyết truyền thông và từng cử hành Thánh Lễ trực tuyến cho “Muối Đất Và Ánh Sáng”, một đài truyền hình Công Giáo tại Toronto, giải thích: chúng ta biết có sự khác nhau giữa kairos—thời gian của Thiên Chúa hay vĩnh cửu, và chronos, thời gian đong đếm được, nhưng hai thứ này giao thoa ở điểm nhập thể, khi Thiên Chúa vĩnh cửu quyết định chịu lệ thuộc dòng thời gian của kiếp nhân sinh.
Giáo Hội ưu tiên hóa việc cầu nguyện cùng một lúc trong các thực hành có liên hệ với thời gian, như kinh truyền tin buổi trưa, lễ Vọng Phục Sinh và phụng vụ các giờ kinh. Cha O’Brien cho hay: Mặc dù các buổi cầu nguyện thay đổi theo múi giờ, vẫn “có việc vĩnh cửu nhập vào kiếp nhân sinh khi người ta đến với nhau để cầu nguyện, nhất là theo lối phụng vụ” cùng một lúc. Nói cách khác, các buổi tụ tập để thờ phượng cùng một lúc của chúng ta là một cách thế khác để phản ảnh Mầu Nhiệm Nhập Thể trong việc chúng ta cầu nguyện tại nhà riêng của chúng ta.
Vai trò của hàng ngũ giáo dân
Culleen cũng nhắc lại quan điểm của Katherine G. Schmidt về thánh lễ trực tuyến, một tác giả đã được chúng tôi nhắc đến hôm qua (xem Không gian ảo – môi trường mới để thờ phượng tại http://www.vietcatholic.net/News/Html/255430.htm). Theo Schmidt, “suy nghĩ có hệ thống về việc tham gia của giáo dân vào các thánh lễ trực tuyến sẽ phá vỡ tiềm năng nhị phân trong đó linh mục trở thành nhà sản xuất nội dung còn các tham dự viên giáo dân chỉ đóng vai trò người tiêu thụ thụ động”.
Nhị phân ấy, theo Schmidt, không phải là đặc điểm của phụng vụ, mà cũng không phải là đặc điểm của lãnh vực kỹ thuật số của chúng ta, trong đó, mọi người đều vừa là nhà sản xuất vừa là người tiêu thụ. Cách duy nhất tránh nhị phân này là bao gồm giáo dân vào các vai trò phụng vụ kỹ thuật số, giống như Thánh Lễ Zoom Culleen tham dự trên đây.
Culleen cho hay nhiều nhà chuyên môn cô nói chuyện với đồng ý nay là lúc “tạo cơ hội cho hàng ngũ giáo dân trở nên tự tin trong việc hướng dẫn phụng vụ và cầu nguyện cộng đoàn. Nữ tu Reis cho rằng “tôi tin vào lúc này đây, Chúa chỉ cho chúng ta cần phải sống ra sao cách sống của Giáo Hội sơ khai”. Các Kitô hữu hồi đó không có nhà thờ để đi, chỉ biết tụ họp tại các tư gia để “bẻ bánh”.
Trở lại Tuần Thánh, cả Cha O’Brien lẫn Nữ Tu Reis đều hy vọng người Công Giáo sẽ nghĩ cách để hội nhập các biểu tượng và hành vi của phụng vụ vào việc thờ phượng của họ tại nhà. Dù các thánh lễ trực tuyến Thứ Năm Tuần Thánh sẽ không có phần rửa chân, nhưng các gia đình có thể rửa chân cho nhau. Cha O’Brien cho biết: đây sẽ là trải nghiệm khó quên, rất mạnh mẽ. Không phải ai tham dự Thánh Lễ cũng được rửa chân, nhưng nay, thì ai cũng có thể. Cũng thế việc hôn kính Tượng chịu nạn hôm Thứ Sáu Tuần Thánh, đốt lửa hay cầm nến trong phòng đêm Vọng Phục Sinh cũng nên được tổ chức tại nhà, thậm chí, đốt cả cây nến kỷ niệm ngày cưới, ngày rửa tội hay thêm sức.
Nhưng những người chỉ có một mình như chính Culleen thì sao? Nguyên tắc phụng vụ vốn giả thiết 2 hay 3 người nhân danh Chúa! Cha O’Brien cho hay Chúa đã dự liệu cả: “khi anh em cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện với Cha anh em nơi kín đáo, và Cha anh em nơi kín đáo, Đấng nhìn thấy nơi kín đáo sẽ tưởng thưởng anh em”. Tuy thế, Culleen cho rằng phụng vụ có khác, nhưng ta vẫn có thể hiệp thông với các thánh trên trời và dưới đất khi ta một mình tham dự Thánh Lễ trực tuyến.
Đức Thánh Cha cầu nguyện cho những người làm việc trong ngành truyền thông trong trận dịch coronavirus này
Lúc 7 sáng thứ Tư 1 tháng Tư, Đức Thánh Cha Phanxicô đã cử hành thánh lễ tại nhà nguyện Santa Marta để cầu nguyện cho những bệnh nhân nhiễm coronavirus, các nhân viên y tế, và những ai đang phải đau khổ vì trận dịch kinh hoàng này.
Trong thánh lễ này, ngài cầu nguyện cách riêng cho những người làm việc trong ngành truyền thông trong trận dịch coronavirus này. Mở đầu thánh lễ được phát trực tiếp từ nhà nguyện Casa Santa Marta, Đức Phanxicô nói:
Hôm nay chúng ta cầu nguyện cho tất cả những người làm việc trong ngành truyền thông. Họ đang làm việc để mọi người không bị cô lập; để trẻ em được giáo dục, để giúp chúng ta chịu đựng được tình cảnh này.
Trong bài giảng, Đức Thánh Cha tập trung vào cuộc tranh luận giữa Chúa Giêsu và các thầy thông luật về căn tính của Ngài.
PHÚC ÂM: Ga 8, 31-42
“Nếu Chúa Con giải thoát các ngươi, thì các ngươi thực sự được tự do”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Khi ấy, Chúa Giêsu nói với những người Do Thái đã tin nơi Ngài rằng: “Nếu các ngươi cứ ở lại trong lời Ta, các ngươi sẽ thật là môn đệ của Ta, và sẽ được biết sự thật, và sự thật giải thoát các ngươi”. Họ thưa lại Người: “Chúng tôi là con cháu Abraham, và chưa bao giờ làm nô lệ ai cả. Tại sao ông lại nói “Các ngươi sẽ được tự do”?”. Chúa Giêsu trả lời rằng: “Quả thật, quả thật, Ta bảo các ngươi: Hễ ai phạm tội, thì làm nô lệ cho tội. Mà tên nô lệ không ở mãi trong nhà; người con mới ở vĩnh viễn trong nhà. Vậy nếu Chúa Con giải thoát các ngươi, thì các ngươi sẽ được tự do thực sự. Ta biết các ngươi là con cháu Abraham, thế mà các ngươi lại tìm giết Ta: vì lời Ta không thấm nhập vào lòng các ngươi. Ta nói những điều Ta đã thấy nơi Cha Ta. Còn các ngươi, các ngươi làm điều các ngươi đã thấy nơi cha các ngươi”. Họ đáp lại: “Cha chúng tôi chính là Abraham!” Chúa Giêsu nói: “Nếu thực các ngươi là con cháu Abraham, thì các ngươi làm công việc của Abraham! Nhưng các ngươi đang tìm giết Ta, là người đã nói cho các ngươi biết sự thật mà Ta nghe tự Thiên Chúa. Ðiều đó Abraham đã không làm! Các ngươi đang làm việc của cha các ngươi!” Họ lại nói: “Chúng tôi không phải là những đứa con hoang! Chúng tôi chỉ có một Cha là Thiên Chúa!” Chúa Giêsu nói: “Nếu Thiên Chúa là Cha các ngươi, thì các ngươi yêu mến Ta, vì Ta tự Thiên Chúa mà đến; vì Ta không tự mình mà đến, nhưng chính Ngài đã sai Ta đến”.
Mở đầu bài giảng Đức Thánh Cha nói:
Trong cuộc tranh luận này, Chúa Giêsu cuối cùng đã đẩy họ vào góc tường, đuối lý đến mức họ quay ra dùng những lời lăng mạ và báng bổ để chống lại Ngài.
Nhưng đối với những người tin vào Ngài, Chúa Giêsu nói: “Nếu các ngươi cứ ở lại trong lời Ta, các ngươi sẽ thật là môn đệ của Ta” (Ga 8:31). Từ “ở lại” là một từ quan trọng. Chúa Giêsu lặp lại từ ấy rất thường xuyên, kể cả trong Bữa Tiệc Ly.
Đức Thánh Cha Phanxicô lưu ý rằng Chúa không nhấn mạnh vào việc tìm tòi học hỏi: Chúa Giêsu coi đó là điều hiển nhiên. Thay vào đó, điều quan trọng nhất là “ở lại” trong Chúa Giêsu và trong Lời của Ngài.
Quay trở lại một hình ảnh quen thuộc, Đức Thánh Cha nói rằng trở thành một Kitô hữu không phải là vấn đề danh nghĩa, không phải là chuyện có được một thẻ căn cước có nội dung: “Tôi là Kitô hữu”. Bản sắc của Kitô hữu là tình môn đệ. Nếu anh chị em ở lại trong Chúa, trong Lời của Chúa, trong cuộc đời của Chúa, anh chị em sẽ là môn đệ Ngài. Ngược lại, nếu anh chị em không ở lại trong Ngài, thì dù anh chị em có đánh giá cao giáo lý Công Giáo và theo Chúa Giêsu như theo một người tốt lành, thì khi đó anh chị em vẫn không phải là môn đệ của Ngài.
Chính tình môn đệ Kitô giáo làm cho chúng ta tự do. Người môn đệ là người tự do vì họ vẫn ở trong Chúa. Nhưng điều này có nghĩa là gì? Trở thành môn đệ có nghĩa là để cho bản thân mình được Chúa Thánh Thần hướng dẫn. Đó là lý do tại sao người môn đệ luôn là một người tôn trọng truyền thống nhưng mở lòng ra với những điều mới lạ, một người tự do, không bao giờ phải tuân theo một ý thức hệ. Người đó luôn ở trong Chúa, chính Thần khí là người truyền cảm hứng cho họ.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã kết thúc bài giảng của ngài bằng lời cầu xin Chúa giúp chúng ta hiểu được sự khôn ngoan trong việc ở lại với Ngài và giúp chúng ta hiểu được sự quen thuộc với Thánh Linh, với Chúa Thánh Thần là Đấng ban cho chúng ta sự tự do. Điều này là một sự xức dầu, và tình môn đệ là một sự xức dầu. Những người ở lại trong Chúa nhận được sự xức dầu ấy.
Source:Vatican News
ĐHY De Donatis, Giám quản Roma, là Hồng y đầu tiên nhiễm virus corona
Hồng Thủy - Vatican
Trong vài ngày qua, Đức Hồng y De Donatis bị sốt, một trong những triệu chứng chính của Covid-19. Do sốt không giảm và theo đề nghị của các cộng sự viên, Đức Hồng y đã đến bệnh viện Gemelli ở Roma để làm xét nghiệm. Ngày 30/03 Đức Hồng y đã nhận kết quả xác nhận ngài dương tính với virus corona.
Giáo phận Roma đã đưa ra thông cáo về tin này và cho biết Đức Hồng y hiện đang được điều trị tại bệnh viện Gemelli. Ngài vẫn còn sốt nhưng tình hình chung của ngài ổn định và ngài bắt đầu được điều trị.
Để phòng ngừa, các cộng sự viên thân tín của Đức Hồng y đang tự cách ly. Ngoài những người này, trong những ngày vừa qua Đức Hồng y gặp rất ít người ở Tòa giám mục Roma. Ngài không tham dự cuộc họp nào trừ việc cử hành Thánh lễ tại đền thánh Đức Mẹ Tình yêu Chúa nhưng ngài luôn giữ khoảng cách an toàn, tránh tiếp xúc với số ít người hiện diện ở đó.
Cơ hội chia sẻ đau khổ với nhiều anh chị em
Tuy là người không thích xuất hiện trước truyền thông, Đức Hồng y De Donatis muốn chia sẻ tâm trạng của ngài trong thời khắc thử thách này. Ngài tuyên bố: “Tôi thanh thản và tín thác! Tôi phó thác cho Chúa và cho sự hỗ trợ bằng lời cầu nguyện của tất cả anh chị em, các giáo dân yêu quý của giáo phận Roma! Tôi sống thời khắc này như một cơ hội mà Đấng Quan phòng ban cho tôi để chia sẻ đau khổ với nhiều anh chị em. Tôi dâng lời cầu nguyện cho họ, cho cộng đoàn giáo phận và cho các cư dân của thành Roma!”.
Con người của đức tin
Trong vòng ít phút sau khi tin tức được loan đi, Đức Hồng y đã nhận được rất nhiều tin nhắn ủng hộ từ các nhân viên và đặc biệt từ các linh mục của Roma, những người luôn gắn bó với ngài. Đối với họ, ngài là Giám quản và là người cha thiêng liêng. Ngài là con người của đức tin và không lo lắng khi biết kết quả kiểm tra.
Đức Hồng y De Donatis năm nay 66 tuổi. Năm 2014, khi đang còn là linh mục, ngài được Đức Thánh Cha Phanxicô chọn làm giảng tĩnh tâm cho giáo triều roma. Năm 2015 ngài được bổ nhiệm làm giám mục phụ tá của giáo phận Roma và trở thành Giám quản của Roma năm 2017. Năm 2018 ngài được Đức Thánh Cha thăng làm Hồng y. Trong khi Đức Thánh Cha là Giám mục của Roma, nhưng việc lãnh đạo giáo phận được trao cho vị Giám quản và hiện nay vị này chính là Đức Hồng y De Donatis. (Vatican Insiders 30/03/2020)
ĐHY Tagle kêu gọi xóa nợ cho các nước nghèo để giúp họ đối phó với virus corona
Hồng Thủy - Vatican
Trong Thánh lễ Chúa Nhật thứ V Mùa Chay hôm 29/03, được phát trực tiếp từ Roma, Đức Hồng y Tagle mô tả năm tha nợ đặc biệt đó là tha các khoản nợ, đặc biệt là của các quốc gia nghèo và chuyển các chi tiêu quân sự cho các nhu cầu xã hội. Đức Hồng y nói: “Bây giờ chúng tôi nhận ra rằng chúng ta không có đủ khẩu trang nhưng có quá nhiều đạn. Chúng ta không có đủ nguồn cung cấp máy thở nhưng chúng ta có hàng triệu peso, đô la hoặc euro chi cho một chiếc máy bay có thể tấn công người.”
Tha nợ cho các nước nghèo
Đức Hồng y cảnh báo rằng việc thiếu các nguồn nguyên liệu này có thể là “mồ chôn” các nước nghèo và người dân của họ. Do đó Đức Hồng y kêu gọi các nước giàu trên thế giới “xóa” tiền lời mà họ thu từ các khoản vay của nước nghèo để những nước này có thể sử dụng các nguồn tài nguyên đang cạn kiệt của họ vào những nhu cầu khẩn thiết do đại dịch gây ra. Ngài nói: “Hãy tha các khoản nợ để những người đang ở trong ngôi mộ của nợ nần có thể tìm thấy sự sống.”
Chuyển các chi tiêu quân sự cho các nhu cầu xã hội
Nhưng như thế vẫn chưa đủ. Đức Hồng y cũng kêu gọi các chính quyền chuyển các chi tiêu quân sự cho việc kiến tạo “an ninh thực sự” như giáo dục, nhà ở và thực phẩm. Ngài khẳng định rằng điều này sẽ bảo đảm an ninh thật sự và giúp họ ra khỏi nấm mồ. Ngài nói: “Làm ơn, chúng ta có thể dừng chiến tranh không? Chúng ta có thể ngừng sản xuất vũ khí không? Chúng ta có thể đi ra khỏi ngôi mộ và tiêu tiền cho an ninh thực sự không?”
Khủng hoảng virus corona là cơ hội để thực hiện việc xóa nợ cho các nước nghèo
Hơn hai mươi năm sau khi phát động chiến dịch toàn cầu nhân dịp Đại Năm Thánh 2000, với sự tham gia tích cực của Tòa thánh và toàn thể Giáo hội Công giáo cùng với nhiều tổ chức phi chính phủ, việc xóa nợ nước ngoài cho các quốc gia nhiều nợ vẫn là một chủ đề mở. Việc xóa nợ cho nhiều quốc gia được quyết định bởi các tổ chức quốc tế vào đầu những năm 2000 chắc chắn đã làm giảm bớt tình trạng nợ của một số quốc gia nghèo; họ có thể đầu tư nhiều nguồn lực vào các dịch vụ như giáo dục và y tế cộng đồng, nhưng không phải tất cả đều được hưởng lợi và biện pháp này không phải lúc nào cũng mang tính quyết định ngay cả ở các quốc gia được hưởng lợi từ nó, nhiều nước trong số đó vẫn ở trong tình trạng thậm chí còn tồi tệ hơn so với năm 2000. Cuộc khủng hoảng virus corona là cơ hội tái đề xuất vấn đề một cách cấp bách hơn. (REI 30/03/2020)
Nguồn: Vatican News tiếng Việt
ĐTC Phanxicô: trong cuộc khủng hoảng đại dịch phải đặt con người trên hết
Ngọc Yến - Vatican
Đức Thánh Cha viết: “Tương lai là ngay lúc này, trong sự đói khát của những người không có công việc ổn định, trong bạo lực, trong sự xuất hiện của những kẻ cho vay nặng lãi, những tội phạm vô nhân đạo, tất cả những điều này sẽ là tai họa cho tương lai xã hội”.
Tiếp đến, Đức Thánh Cha bày tỏ nỗi bận tâm lo lắng trước sự tiến triển của đại dịch và cảm phục các nghĩa cử của nhiều người, các bác sĩ, y tá, tình nguyện viên, tu sĩ, linh mục; những người không ngại hiểm nguy, dấn thân chăm sóc và bảo vệ những người khỏe mạnh khỏi lây nhiễm.
Đức Thánh Cha nhận xét: một số chính phủ đã có những biện pháp mẫu mực và có các ưu tiên được xác định rõ ràng nhằm bảo vệ người dân. Mặc dù một số biện pháp này làm cho một số người khó chịu, nhưng cần phải áp dụng vì công ích.
Tiếp đến, Đức Thánh Cha đề cập đến một cuộc họp với Bộ Phục vụ Phát triển con người toàn diện hôm thứ Sáu vừa qua, nội dung suy tư về đại dịch cùng với những ảnh hưởng cho hiện tại và tương lai. Đức Thánh Cha nhấn mạnh việc chuẩn bị cho những điều sau này là rất quan trọng.
Đức Thánh Cha kết thúc bức thư bằng cách đề cập đến ý kiến của nhà kinh tế học Mariana Mazzucato. Theo bà Mariana, chúng ta cần phải suy nghĩ lại về giá trị. Bà giải thích việc coi trọng giá trị hơn giá cả sẽ giúp thế giới trở nên tốt đẹp hơn. Đức Thánh Cha nói: “Tôi nghĩ tư tưởng này giúp ích cho việc suy nghĩ về tương lai”. (CSR_2062_2020)
Nguồn: Vatican News tiếng Việt
Không gian ảo – môi trường mới để thờ phượng
Đối với chúng tôi, trong hiệp thông các thánh, không có gì là ảo cả, tất cả đều có ý nghĩa bí tích, lòng chúng tôi thực sự hòa nhập, hiệp thông với toàn thể Giáo Hội qua thánh lễ vị linh mục đang thực sự cử hành ở Nhà Thờ Chính Tòa Sài Gòn và được “livestream” để chúng tôi “thông công”. Trong thế giới “thông công” ấy, việc cử hành ở Sài Gòn và việc chúng tôi tham dự qua màn hình đều là những chuyện có thực, đều là những thực tại. Dĩ nhiên có khác: thực tại ở Sài Gòn là thực tại bí tích, thực tại ở Sydney của chúng tôi là thực tại á bí tích (tôi nghĩ thế thôi, chưa có văn bản nào chính thức nào xác nhận). Nhưng nói thế chỉ là nói theo giáo luật. Tôi tin trước mặt Thiên Chúa, trong hoàn cảnh COVID-19, tất cả đều có thực và đều là những hành vi thờ phượng Người.
Chúng tôi hoàn toàn tán đồng quan điểm của vị linh mục cử hành Thánh Lễ vào sáng Thứ Hai hôm qua tại Nhà Thờ Chính Tòa Sài Gòn: Ngài quả quyết rằng: khi anh chị em không thể đến với Chúa, Chúa đến với anh chị em. Ngài kể lại câu truyện được Tôi Tớ Chúa là Đức Hồng Y Phanxicô Xaviê kể nhiều lần: Ông Jim không biết cần đến bao nhiêu thì giờ để cuốc bộ tới nhà thờ mỗi trưa (có thể rất lâu, chứ sao lại cứ ban trưa mới tới), nhưng lại chỉ lưu lại đó có 2 phút đủ để nói với Chúa có 1 câu ngắn ngủi: thưa Chúa, Jim đây! Rồi lặng lẽ ra về (có thể đêm mới về đến nơi cư ngụ). Rồi ông Jim bệnh nặng phải vào nhà thương, hết còn sức đâu mà cuốc bộ đến nhà thờ. Chính lúc đó, ngày ngày Chúa đến bệnh viện thăm ông, ông dành sẵn cho Chúa một chiếc ghế bên cạnh giường bệnh của ông. Và khi nhắm mắt lìa trần, người ta thấy ông giơ tay về phía chiếc ghế như từ giã một ai thân thương! Chắc chẳn lúc đó, Chúa cũng chỉ nói với ông một câu vắn vỏi “Jim ơi, Thầy đây”, một câu cũng vắn vỏi như câu nói với người trộm lành: “hôm nay con ở với Thầy trên thiên đàng”. Chúa quả thật đến với Jim. Chúng tôi cũng tin Cúa đến với chúng tôi khi “xem” Thánh Lễ Trực tuyến bằng tâm thức như lúc “tham dự” Thánh Lễ Bí Tích.
Không gian ảo, môi trường thờ phượng mới
Linh mục Arthur Ntembula, một linh mục Châu Phi vừa viết một bài, từ Milan, Ý Đại Lợi và đăng trên Vatican News hôm nay với tựa đề Cyberspace, a new environment for worship, chắc chắn củng cố niềm tin của chúng tôi khi Cha kết luận rằng “Thân Thể Chúa Kitô không bị giới hạn vào thân thể vật lý. Chúng ta cũng là một thân thể thiêng liêng nữa”. Nội dung bài viết của Cha như sau:
Như chúng ta đã biết, ngày nay, loài người bị ảnh hưởng bởi một tai họa đã làm xáo trộn dòng sống bình thường. Những câu hỏi căn bản mà nhiều người trong chúng ta đang hỏi là, “nhưng khi nào thì đại họa này sẽ kết thúc? Khi nào chúng ta sẽ trở lại để tận hưởng cuộc sống bình thường? Thiên Chúa đang ở đâu trong tất cả những điều này? Các nhà kinh tế đang lo lắng về tác động của nó đối với các nền kinh tế thế giới hoặc địa phương. Các bác sĩ đang quan tâm đến việc cứu càng nhiều mạng sống càng tốt. Các nhà khoa học lo lắng về việc tìm ra một loại vắc-xin để tiêu diệt hoàn toàn con quái vật tí hon này. Các nhà báo lo lắng về việc cung cấp mọi thông tin cần thiết càng nhiều càng tốt. Các nhà lãnh đạo chính trị lo lắng về việc đưa ra các biện pháp để ngăn chặn sự lây lan của Covid-19.
Khi các tín hữu không thể tụ tập để thờ phượng công cộng nữa
Giáo hội cũng lo lắng về điều: Làm thế nào để đức tin của người ta được duy trì trong thời khắc thử thách này khi các tín hữu không thể tụ tập trong các buổi thờ phượng công cộng nữa?
“Nếu người ta không thể đến với Giáo Hội, Giáo hội nên đến với người ta”. Tình hình hiện tại đang thách thức Giáo hội biến không gian ảo thành một môi trường thờ phượng có thể duy trì đức tin của người ta. Thật không may khi thách thức này xuất hiện vào thời điểm chúng ta sắp cử hành các mầu nhiệm Vượt qua của Chúa Kitô. Đối với nhiều người, năm nay, các cử hành Phục sinh sẽ thấy họ ở tại nhà. Đối với người Công Giáo, đây là một thử thách lớn đối với đức tin của họ. Bạn có bao giờ tưởng tượng việc không đến Nhà thờ vào Thứ Sáu Tuần Thánh, vào Thứ Bảy Tuần Thánh và Chúa Nhật Phục Sinh không? Ngay việc nghĩ đến điều đó cũng đã khó khăn rồi, nhưng đó là thực tại mà chúng ta hiện có, và chúng ta phải đối diện với nó.
Các phương tiện truyền thông như một không gian để truyền giảng Tin Mừng
Bất kể điều gì đang xảy ra, Giáo hội có thể thánh hóa không gian mạng bằng sự hiện diện của mình. Điều này mở rộng để chúng ta thấy sự cần thiết và khả thể truyền giảng Tin Mừng qua các phương tiện truyền thông, cả xã hội lẫn truyền thống. Trong cuộc khủng hoảng này, Giáo hội, bất kể là Cộng đồng Kitô giáo nhỏ, giáo xứ, giáo phận hoặc phổ quát, buộc phải chuyển trọng tâm từ tòa nhà thể lý sang không gian ảo.
Không gian mạng, khi được sử dụng một cách hữu hiệu, có thể khiến tín hữu cảm thấy gần gũi hơn với Chúa Kitô và Giáo hội của họ ngay cả khi họ không thể đến Nhà thờ thể lý để thờ phượng. Đức Thánh Cha, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đã dẫn đường trong khía cạnh này. Ngài đã thiết lập tiến độ. Và ngài luôn nhấn mạnh đến sự cần thiết các linh mục phải đặc biệt quan tâm đến các công cụ truyền thông khác nhau mà chúng ta hiện có để truyền bá thông điệp của Chúa Kitô.
Các linh mục có thể tiếp cận giáo dân của các ngài qua các thiết bị điện tử
Người ta không thể đến Nhà thờ nữa, nhưng các tác nhân mục vụ có thể giúp họ cảm nhận được bàn tay chăm sóc của Giáo hội và sự hiện diện ban phước lành của Chúa Kitô trong nhà của họ. Trong thời gian này, người ta đang dành nhiều thời gian hơn để xem các thiết bị điện tử của họ, lướt tìm thông tin trên mạng, trên Facebook, trao đổi tin nhắn trong WhatsApp và những gì không có trong đó. Các linh mục vẫn có thể tiếp cận giáo dân của mình thông qua các phương tiện tương tự bằng cách phát tuyến sống các thánh lễ trực tiếp, dành thời gian viết và đăng tải các bài giảng ngắn và gửi đi các tin nhắn hoặc băng video đã được thu trước về các khía cạnh của đức tin. Thậm chí còn có thể tổ chức các bài học giáo lý về hôn nhân qua hình thức hội nghị bằng điện thoại (conference calls).
Bục truyền giảng Tin Mừng không còn đủ
Bây giờ không phải là lúc để thư giãn vì chúng ta không đang nghỉ hè. Đã đến lúc phải mạnh mẽ hơn nữa trong công việc mục vụ truyền giảng Tin Mừng của chúng ta. Thật vậy, không phải tất cả giáo dân đều ở trên các phương tiện truyền thông xã hội hoặc được kết nối. Tuy nhiên, bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng tin nhắn của bạn sẽ tiếp cận ngay cả những người không được kết nối với cộng đồng ảo.
Người ta có thể nói, “nhưng tôi thậm chí không ở trên Facebook hay Instagram hay twitter, v.v... Làm thế nào để tôi làm điều này trên không gian mạng được?” Không sao, tình huống này đòi bạn phải xem xét việc tham gia cộng đồng truyền thông xã hội hoặc ít nhất tạo các nội dung để những người đã kết nối với cộng đồng ảo có thể đăng tải thay mặt bạn hoặc trên các trang mạng của họ. Nó sẽ giúp bạn tiếp tục hợp nhất với các giáo dân của bạn để họ cảm thấy sự chăm sóc của mục tử họ ngay trong nhà của họ. Trong thế giới ngày nay, các tác nhân mục vụ không thể an tâm chỉ với hình thức truyền giảng Tin Mừng bằng bục giảng. Nếu Giáo hội phải di chuyển cùng với người ta, thì các linh mục không thể ngồi một chỗ và chỉ chờ mọi người đến với giáo xứ. Chúng ta cần phải đứng lên và đi ra ngoài để gặp họ mọi lúc mọi nơi. Nếu họ ở trên Facebook, chúng ta hãy dựng lều cho giáo xứ chúng ta trong không gian đó và tiếp tục vươn tay ra với họ.
Thân Thể của Chúa Kitô không bị giới hạn trong thân thể vật lý. Chúng ta cũng là một thân thể thiêng liêng nữa.
Ý kiến nhà chuyên môn
Việc Đức Giáo Hoàng, ngày 27 tháng 3 vừa qua, ban phép lành Urbi et Orbi, từ Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô với ơn toàn xá cho cả những người “xem” ngài cử hành nghi lễ đó trên màn ảnh TV của nhà họ đủ nói lên “hiệu quả” thực sự của việc tham gia này. Tất cả phụ thuộc ý hướng của chúng ta trong hoàn cảnh Covid-19. Điều cần nhấn mạnh có chăng là điều này: đây là hình thức tham gia đáng khuyến khích trong thời Covid-19, là thời, Giáo Hội miễn chước việc tham dự Thánh Lễ dù là thánh lễ buộc theo giáo luật, nhưng nó không thay thế việc đích thân tham dự Thánh Lễ Bí Tích trong tình thế bình thường.
Một nhà chuyên môn Công Giáo đã phát biểu một số nhận định về vấn đề này trên tạp chí Crux. Đó là Tiến Sĩ Katherine Schmidt, một nhà thần học tại Cao Đẳng Molloy, người từng nghiên cứu mối tương quan giữa nền văn hóa kỹ thuật số và Giáo Hội trong thập niên qua.
Tiến sĩ Schmidt phản đối những người cho rằng không gian mạng là điều xa lạ đối với truyền thống và thần học Công Giáo vì bà tin rằng ngay từ thế kỷ 17, Giáo Hội đã lưu ý tới một vài loại phương tiện truyền thông rồi. Trong cuốn sách của bà tựa là Virtual Communion: Theology of the Internet and the Catholic Sacramental Imagination (Truyền Thông Ảo: Thần Học về Liên Mạng và Óc Tưởng Tượng Bí Tích Công Giáo) do nhà Lexington/Fortress xuất bản, bà đã đề cập đến lịch sử các tuyên bố của Giáo Hội về các phương tgiện truyền thông và kỹ thuật.
Bà cho rằng, với tính bí tích sâu sắc, người Công Giáo chúng ta rất thích các phương tiện truyền thông: Đàng Thánh Giá là một điển hình chứng minh chúng ta rất yêu chuộng hình ảnh, những gì mình đụng chạm, ngửi được và cả các không gian nữa. Và bà cho rằng các phương tiện này không hoàn toàn khác với các phương tiện truyền thông kỹ thuật số, nhưng là một thể liên tục (a continuum).
Đi xa hơn một chút, Tiến sĩ Schmidt nói rằng không gian ảo là nơi hiện nay chúng ta dành cho nhiều thì giờ hơn cả, có khi đến 11 giờ 1 ngày. Nghĩ rằng việc này không ăn nhằm gì tới việc cảm nghiệm ơn thánh là điều nguy hiểm về phương diện thần học.
Thực ra bà không lưu ý tới “thánh Lễ Trực Tuyến” cho bằng làm thế nào để không gian mạng gia tăng và hoạt động song song với các không gian phụng vụ. Nghĩa là các không gian mạng như facebook và các trang mạng giáo xứ phải giúp cung cấp điều mà các nhà thần học, các nhà xã hội học và các nhà tâm lý học nói chúng ta cần, nghĩa là một mạng lưới xã hội dầy hơn vượt quá những gì chúng ta thực hiện trong vòng 1 giờ mỗi Chúa Nhật.
Điều ấy rất cần để tạo ra một thứ gắn bó giữa các giáo dân trong xứ đạo vốn không còn tập trung tại 1 nơi như xưa mà tản mác về địa dư và thể lý khắp trong 1 khu phố.
Dĩ nhiên có dây liên kết mạnh có dây liên kết yếu, nhưng Tiến Sĩ Schmidt không đồng ý coi dây liên kết do không gian ảo tạo ra là dây liên kết yếu so với dây liên kết đích thân. Phạm vi nào cũng có những liên kết mạnh và yếu. Theo bà, Giáo Hội cần cả hai loại liên kết này.
Môt trong những điểm yếu trên đây có thể là cung cách truyền thông trên twitter. Bà thường thấy khi 1 văn kiện của Tòa Thánh được ban hành, các twitters thường chỉ trích những đoạn “hợp” với quan điểm hay chủ trương của mình, và khi “hót” đi “hót” lại, nhóm này vô tình tạo nên 1 cái nhìn phiến diện, bỏ qua chiều hướng lớn lao hơn của sứ mệnh Giáo Hội.
Riêng về các Thánh Lễ trực tuyến, bà đồng ý với việc không coi nó có tính phụng vụ đúng nghĩa, không thể tương đương với Thánh Lễ Bí Tích, nhưng cũng không nên coi nó như các thực hành khác như lần hạt Mân Côi hay bất cứ “podcast” cầu nguyện nào khác vì nếu thực hiện cho tốt, nó có chiều kích cộng đồng thực sự quan trọng và thánh thiện.
Phân tích các Thánh Lễ trực tuyến gần đây, bà nhận thấy kỹ thuật có nhiều dị biệt: nơi dùng 1 máy, do đó màn ảnh thường quá xa hoặc quá gần (tạo nên có khi một bầu khí lạnh lùng), nơi dùng nhiều máy để quay nhiều góc cạnh khác nhau, nhưng các góc cạnh này có tính chủ quan, nên không hẳn tạo ra “hiệu quả” khách quan. Bà nghĩ rằng, trong phụng vụ, một chi tiết dù nhỏ cũng rất quan trọng. Nên bà thỉnh cầu hàng giáo phẩm nên có các hướng dẫn cụ thể về phương diện này.