Chủ đề: „Thách đố đức tin trong gia đình"
Trân trọng kính chào quý cha, quý nam nữ tu sĩ và tất cả quý ông bà anh chị em về tham dự Đại Hội Công Giáo Việt Nam tại Đức Quốc kỳ thứ 39.
Nguyện chúc tất cả niềm vui gặp gỡ và tràn đầy bẩy hồng ân của Chúa Thánh Thần. Cũng như các môn đệ xưa sau khi Chúa Giêsu về trời, "tất cả đều đồng tâm nhất trí, chuyên cần cầu nguyện cùng với mấy người phụ nữ, với bà Ma-ri-a thân mẫu Đức Giê-su" (Cv. 1,14), chúng ta cũng hiệp thông cầu nguyện với toàn thể Hội Thánh và với Đức Maria, nguyện xin ơn khôn ngoan và thông hiểu: là "Ân huệ Thánh Thần" giúp chúng ta luôn "tìm kiếm Thiên Chúa và Thánh ý của Ngài" , đồng thời hiểu được đâu là Thánh ý Chúa, cái gì tốt, cái gì xấu... (Ga 6,44; 14,26; Rm 12,2; Cl 1,9; v,v...). Xin cho mỗi gia đình chúng ta ơn biết kính sợ Thiên Chúa, là cội nguồn mọi sự khôn ngoan.
Với chủ đề „Thách đố đức tin trong gia đình", ĐH 39 muốn mời gọi các gia đình Công Giáo Việt Nam cùng với Giáo Hội đang chuẩn bị Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới thường kỳ vào tháng 10-2015 trước hết hãy cầu nguyện cho mỗi gia đình chúng ta biết sống đúng với ơn gọi gia đình Công giáo: vợ chồng hết lòng yêu thương chung thủy với nhau, cùng nhau cộng tác với Thiên Chúa để trao ban lại sự sống cho con cái, hết lòng giáo dục con cái trong trong đức tin, cậy và mến.
ĐH 39 cũng mở ra một cánh cửa hướng về hành trình tỵ nạn của mỗi gia đình chúng ta: sau biến cố 30.04.1975, với con thuyền mong manh trên biển cả, hàng triệu thuyền nhân Việt Nam đã phải bỏ Quê Cha Đất Tổ, liều mạng ra đi với hai bàn tay trắng, bất chấp mọi nguy hiểm, để mong tìm đến bến bờ tự do. Lúc đó, trong gian nan nguy biến, chúng ta đã ý thức rõ ràng chúng ta ra đi tìm tự do vì muốn được tự do giữ đạo. Chúng ta một lòng thề hứa và quyết tâm bảo toàn Đức Tin, nhất quyết truyền lại gia sản quý giá „Đức tin Công Giáo" đã lãnh nhận bởi cha ông cho các thế hệ tương lai...
Cả mấy chục ngàn thuyền nhân tỵ nạn Việt Nam đã được con tầu tình thương Cap Anamur cứu vớt...Sau đó, hơn một trăm ngàn thuyền nhân đã được dân tộc Đức dang rộng vòng tay đón tiếp. Những ngày đầu chân ướt chân ráo đến Đức, không biết một tiếng Đức, chúng ta được đón tiếp trong các trại tạm cư, được giúp đỡ từng bước để hội nhập vào đời sống mới: học tiếng Đức, tìm kiếm nhà ở, kiếm công ăn việc làm, lo cho con cái có trường học...sau 40 năm hầu hết chúng tạm an cư lạc nghiệp.
Sau biến cố lịch sử ghi dấu cuối thế kỷ 20 đã xẩy ra vào ngày mùng 9.11.1989, bức tường ô nhục Bá Linh sụp đổ sau 28 năm ngăn cách giữa Đông và Tây Đức, ngăn cách giữa tự do và cộng sản, chia cách giữa đông và tây, ngăn cách giữa địa đàng và địa ngục...hàng chục ngàn anh chị em lao động Việt Nam trong các nước cộng sản Đông Âu lại vượt biên vào lập cư tại Đức...trong số đó cũng có một số các gia đình Công giáo đang sinh sống bên các giáo phận Đông Đức, mà nay cha Lê Phan được chính thức nhận bài sai làm tuyên úy từ cuối tháng 11.2014 chăm lo mục vụ cho cộng đoàn „vùng sâu vùng xa" của Đức.
Nhắc lại hành trình tỵ nạn và lập cư để cùng chắp tay cúi đầu tạ ơn Chúa đã thương phù giúp gia đình chúng ta trong 40 năm qua với biết bao ân lành hồn xác, qua lòng tốt của Giáo Hội và dân tộc Đức. Chúng ta cúi xin Chúa chúc phúc và trả công bội hậu cho các vị ân nhân của mỗi gia đình và cộng đoàn Công Giáo Việt Nam tại Đức.
Dịp kỷ niệm 40 năm biến cố 30.04.1975 cũng là dịp để tưởng nhớ và cầu nguyện cho hàng trăm ngàn thuyền nhân đã bỏ mình trên đường vượt biên tìm tự do. Chúng ta không thể quên các chiến sĩ đã bỏ mình vì Tổ Quốc. Là con dân đất Việt, chúng ta cũng không thể quên cầu cho Tổ Quốc mau thoát ách cộng sản vô thần, cho Quốc thái Dân an. Nguyện xin Mẹ La Vang phù hộ cho con dân Đất Việt được thoát họa diệt vong và nạn giặc Tầu xâm lược.
Nguyện xin cho Giáo Hội Công Giáo tại Việt Nam và mọi tôn giáo được hưởng trọng quyền tự do tôn giáo, không bị khống chế bằng các đạo luật „xin cho" do nhà nước cộng sản vô thần đang manh tâm cùm kẹp và hạn chế các hoạt động của các tôn giáo.
Sau hơn 40 năm lập cư, các cộng đoàn CGVN chúng ta, được các linh mục tu sĩ đồng hành giúp đỡ qua các dấn thân mục vụ, với sự góp công góp sức của các ban chấp hành Liên Đoàn, các ban đại diện các cộng đoàn địa phương... chúng ta cùng cúi đầu cám đội ơn Chúa vì đại đa số các gia đình chúng ta vẫn đang cố gắng sống đức tin, cố gắng giáo dục con cái trong đức tin, năng lãnh nhận các phép Bí tích, nhất là siêng năng tham dự thánh lễ Chúa Nhật cùng với con cái cháu chắt. Các Đức Giám Mục Đức khi đến thăm các cộng đoàn, khi được mời đến chủ tọa các Đại Hội Công Giáo trước đây, đã ngỏ lời khích lệ và khen ngợi tinh thần đạo đức của hầu hết các cộng đoàn CGVN tại Đức.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cũng bắt đầu một vài áng mây đen trong bầu trời đức tin: con số các gia đình ly thân, ly dị gia tăng; một vài vụ phá thai; một số bạn trẻ xin ra khỏi Giáo Hội để khỏi đóng thuế nhà thờ; một vài cộng đoàn chia rẽ nhau và không thể hòa giải....Nhiều gia đình không còn sum họp bên bàn thờ để đọc kinh tối kinh sáng với nhau. Một số tín hữu bắt đầu bỏ không tham dự Thánh lễ Chúa nhật thường xuyên nữa. Các phép Bí tích, nhất là bí tích hòa giải, theo luật Hội Thánh một năm một lần, nhưng cũng rơi vào quên lãng! Không nhiều thì ít, đúng như ông bà mình thường nói : „ở bầu thì tròn ở ống thì dài".
Trong thời đại chúng ta, một cuộc khủng hoảng rộng rãi về văn hóa, xã hội và tinh thần tạo ra một thách đố trong việc rao giảng Tin Mừng của Hội Thánh cho gia đình, là tế bào sống còn của xã hội và cộng đồng hội thánh.
Nhưng ca ông bà ta vẫn bảo « Lửa thử vàng, gian nan thử đức ». Theo nghĩa này, những thách đố đức tin đầu tiên là những thách đố có tính cách thử thách, thử xem ta có lòng mến Chúa thực không, thử xem ta có chắc chắn dám làm Ki tô hữu thực không, thử xem bề lâu bề dài, gia đình chúng ta dù phải bơi ngược dòng, trong xã hội tục hóa ngày nay, có trung thành với những quyết tâm giữ đạo, nghĩa là trung tín sống luật Chúa dậy, có quyết tâm thực thi ơn gọi Kitô giáo trong gia đình chúng ta không?
Ðức Thánh Cha Phanxicô, trong thông điệp Lumen Fidei (Ánh Sáng Đức Tin), khi nói tới liên hệ giữa gia đình và đức tin, viết rằng: "Một khi gặp gỡ được Ðức Kitô, để cho mình được tình yêu Người chiếm lấy và hướng dẫn, họ sẽ được mở rộng tầm chân trời của cuộc sống, được thông ban cho một niềm hy vọng vững chắc. Ðức tin không phải là nơi trú ẩn cho những người nhát đảm, nhưng làm tăng trưởng sự sống ta. Ðức tin giúp ta khám phá ra một ơn gọi tuyệt diệu, ơn gọi sống yêu thương, và bảo đảm tình yêu này đáng tin cậy, và phó thác, vì nó đặt nền tảng trên sự trung thành của Thiên Chúa, vốn mạnh mẽ hơn những yếu hèn của chúng ta" (Lumen Fidei, 53)" (Instrumentum Laboris, 7).
Để khỏi đi vào lý thuyết, vì Đại Hội sẽ được cha Giuse Nguyễn Thiết Thắng, đan sĩ dòng Biển Đức, thuyết trình viên chính thức của Đại Hội hướng dẫn và học hỏi về chủ đề: „Thách đố đức tin trong gia đình", Hội Đồng Tuyên Úy các linh mục trong phiên họp mục vụ đầu tháng 3.2015 vừa qua, sau khi đã suy tư về đề tài gia đình, chia sẻ các kinh nghiệm mục vụ trong các cộng đoàn và đã cầu nguyện xin ơn Chúa soi sáng, chúng tôi xin đề nghị với toàn thể cộng đồng Dân Chúa Việt Nam tại Đức một số các đề nghị chính yếu liên quan đến cuộc sống đức tin và chương trình mục vụ gia đình:
Thực hiện bản thăm dò đầu tiên về đời sống đức tin của các gia đình Công giáo Việt Nam tại Đức: dựa trên một số câu hỏi căn bản đã được nêu lên sau THĐGMTG ngoại thường năm 2014, chúng tôi xin các gia đình cộng tác chân thành trả lời, không thêm bớt, tình trạng sống đạo hôm nay của gia đình của mình...Vào đầu tháng bẩy tới, sau khi đã nhận được các bản trả lời, tuyên úy đoàn sẽ tổng kết các câu trả lời, một cách khách quan, để nắm bắt được tình trạng sống đạo, nói cách khác: qua tổng kết và phân tích một cách khoa học, giúp cho tuyên úy đoàn, ban chấp hành liên đoàn cũng như các ban đại diện các cộng đoàn có thể có được một cái nhìn chính xác hơn về nếp sống và thực hành đức tin sau gần bốn thập niên lập cư và định cư tại Đức. Bản tổng kết thăm dò về đời sống đạo của các gia đình cũng sẽ được tóm tắt như một bản tường trình cho ủy ban mục vụ gia đình của HĐGM Đức. Quan trọng nhất, tuyên úy đoàn có thể dựa trên các phân tích đó để hoạch định các đường hướng mục vụ trong tương lai.
Đang khi chờ đợi kết quả của cuộc thăm dò này, Hội đồng Tuyên úy xin được đưa ra mấy đề nghị cụ thể sau đây, theo đúng với những chỉ thị chung của Hội Thánh:
1. Hợp tác liên vùng để tổ chức các khóa chuẩn bị hôn nhân cho các bạn trẻ sắp lập gia đình. Hướng dẫn những người đính hôn chuẩn bị hôn nhân. Tình hình thực tế xã hội phức tạp và những thách đố mà gia đình ngày nay được kêu gọi phải đối diện đòi hỏi toàn thể cộng đồng Kitô giáo phải dấn thân nhiều hơn nữa cho việc chuẩn bị hôn nhân cho các cặp vợ chồng tương lai.
2. Ðồng hành trong những năm đầu của đời hôn nhân: Các năm đầu của hôn nhân là một thời kỳ rất quan trọng và tế nhị, trong đó các đôi vợ chồng ngày càng trưởng thành hơn trong ý thức về những thách đố và cả ý nghĩa của hôn nhân. Từ đó ta cũng thấy trong mục vụ này sự hiện diện của các cặp vợ chồng có kinh nghiệm rất là quan trọng. Cộng đoàn được coi như là một nơi các cặp vợ chồng dày dạn kinh nghiệm sẵn sàng để phục vụ, giúp hướng dẫn các cặp vợ chồng trẻ hơn, có thể qua sự kết hợp với các hội đoàn và phong trào công giáo tiến hành. Cần phải khích lệ các cặp vợ chồng về cơ bản có thái độ cởi mở luôn sẵn sàng đón nhận con cái như hồng ân Chúa ban. Cần nhấn mạnh tới tầm quan trọng của linh đạo gia đình, sự cầu nguyện và tham dự thánh lễ Chúa nhật, khuyến khích các cặp vợ chồng gặp gỡ thường xuyên để cổ võ sự thăng tiến đời sống thiêng liêng và tình liên đới qua các nhu cầu cụ thể của cuộc sống.
3. Các cộng đoàn có thể tổ chức mừng chung các kỷ niệm hôn phối: Ngân khánh hôn phối 25 năm, 30 năm , 40 năm, 50 năm Kim khánh, 60 năm Ngọc khánh hôn phối vào dịp Lễ thánh gia thất để cùng nhau tạ ơn Chúa và cùng kiểm điểm lại ơn gọi gia đình Kitô trong xã hội hôm nay.
4. Chăm sóc các gia đình bị tổn thương (ly thân, ly dị không tái hôn, ly dị tái hôn, gia đình đơn thân một cha hoặc một mẹ): Hoàn cảnh của những người ly dị tái hôn cũng đòi phải có một sự phân định cẩn trọng và đồng hành với lòng hết sức kính trọng, trong khi tránh mọi kiểu nói và thái độ khiến họ cảm thấy bị kỳ thị, nên khuyến khích họ tham gia vào đời sống của cộng đoàn. Việc cộng đoàn Kitô hữu chăm sóc họ không làm suy giảm đức tin và suy yếu chứng từ của mình về hôn nhân bất khả phân ly, mà trái lại biểu lộ đức ái của mình ra qua sự chăm sóc này.
5. Cha mẹ luôn ý thức chu toàn trách nhiệm thầy dậy đức tin đầu tiên cho con cái vì gia đình là trường học đức tin: Xin các bậc làm cha mẹ đồng hành với các trẻ con, với các thanh thiếu niên và giới trẻ trong tiến trình phát triển của chúng, qua các chương trình giáo lý khai tâm, đồng hành với con cái trong các khóa giáo lý chuẩn bị rước lễ bao đồng và xưng tội lần đầu, Thêm sức. Đề nghị các gia đình mỗi tuần ít ra một lần cầu nguyện chung với con cái, có can đảm tắt truyền hình, để gia đình cùng quy tụ trước bàn thờ Chúa với một hình thức ngắn gọn, nhưng cụ thể sống động. Trong tông thư "Kinh Mân Côi", Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II nói: "Gia đình cùng nhau cầu nguyện là gia đình cùng nhau chung sống... Những phần tử của mỗi gia đình, khi hướng mắt nhìn lên Chúa Giêsu, cũng lấy lại được khả năng nhìn vào mắt của nhau, khả năng nói chuyện với nhau, khả năng tha thứ cho nhau, và khả năng nhìn thấy giao ước yêu thương của họ được canh tân trong Thần Linh Chúa"
6. Đề nghị một ngày cầu nguyện chung toàn thể các công đoàn CGVN tại Đức vào Chúa Nhật mùng 4.10.2015, đầu tháng Mân Côi Đức Mẹ, đáp lời mời gọi của ĐTC Phanxicô: "Tôi xin anh chị em vui lòng đừng tiếc lời cầu nguyện của anh chị em. Tất cả mọi người – từ Giáo Hoàng, Hồng Y, Giám Mục, linh mục, tu sĩ đến giáo dân – chúng ta được mời gọi cầu nguyện cho Thượng Hội Đồng Giám Mục. Có điều này rất cần là đừng bàn ra tán vào!", đặc biệt hiệp thông cùng toàn thể Giáo Hội, cầu nguyện cho THĐGMTG thường lệ lần thứ XIV về gia đình – sẽ diễn ra từ ngày 04 đến 25 tháng 10 năm 2015.
Để kết thúc, chúng ta cùng nhau hiệp thông trong lời cầu nguyện cho gia đình chúng ta:
KINH CẦU CHO GIA ĐÌNH
Lạy Chúa là Cha chúng con / chúng con tin thật Chúa là Đấng dựng nên mọi sự / và hằng thương yêu chăm sóc mọi loài / xin Chúa nhận lời gia đình chúng con cầu nguyện / Chúa đã muốn chúng con làm thành một gia đình công giáo / một cộng đoàn yêu thương / để làm bằng chứng tình thương của Chúa đối với mọi gia đình / xin cho mọi người trong gia đình chúng con / sốt sắng thờ phượng kính mến Chúa / và hết lòng thờ phượng thương yêu nhau / xin Chúa cho chúng con nhiệt thành sống đức tin / sớm hôm cầu nguyện chung với nhau / làm cho gia đình trở thành đền thờ sống động của Chúa / siêng năng tham dự phụng vụ của Hội Thánh / chuyên cần học hỏi Lời Chúa và đem ra thực hành / trong khi mỗi người chúng con vất vả làm việc / cũng như lúc gia đình được vui mừng hoặc gặp thử thách / xin Chúa cho chúng con biết luôn luôn tin tưởng vào Chúa quan phòng. /
Đối với mọi gia đình chung quanh / xin Chúa cho chúng con biết thành thật yêu mến / sẵn sàng chia sẻ vật chất cũng như tinh thần / nhất là chia sẻ tình thương của Chúa. /
Lạy Chúa / chúng con xin dâng gia đình chúng con cho Chúa / chúng con nguyện sống theo gương Thánh Gia Thất mỗi ngày / xin Chúa chúc lành cho mọi người trong gia đình chúng con / có mặt cũng như vắng mặt / còn sống hay đã qua đời / hầu bây giờ chúng con trở nên ánh sáng tình thương của Chúa / và ngày sau được phúc sum họp với Chúa muôn đời . Amen
Hình ảnh ngày Đại Hội Công Giáo lần thứ 39 tai Haßfurt Đức Quốc 2015