Xuất Hành 12: 1-8, 11-14; T.vịnh 115; 1Cr. 11: 23-26; Gioan 13: 1-15
Tôi nhớ lúc tôi còn nhỏ tôi thường xem các trận đô vật trên truyền hình đen trắng vỏ́i ông nội tôi. Tối hôm trủỏ́c tôi thấy trận đấu trên truyền hình và tôi nhỏ́ lại lúc tôi còn nhỏ.Tôi rất ngạc nhiên vì môn đô vật đã thay đổi khá nhiều. Bây giỏ̀ là truyền hình màu. Khi tên ngủỏ̀i đô vật đủọ̉c xướng lên thì ngủỏ̀i đó đi ra theo một lộ trình dài vỏ́i áo màu rụ̉c rỏ̉, được đèn chói sáng và thêm pháo hoa muôn màu nổ. Rồi lại thêm vào đó dàn nhạc xướng những tấu khúc vui tươi rô rả. Thật khác hẳn vỏ́i cảnh tôi xem lúc còn nhỏ.
Nhủng, dù sao đi nủ̃a, trận đấu trủỏ́c kia và nay cũng vẫn vậy: ngủỏ̀i ta có thể nhìn thấy củ̉ chỉ ngủỏ̀i đấu, ai là ngủỏ̀i sẽ thắng và ai là ngủỏ̀i sẽ thua. Đám đông khán giả đều biết rõ ai là ngủỏ̀i tốt và ai là ngủỏ̀i xấu. Và thỏ̀i nay lại có phụ nủ̃ tham dự môn đô vật nủ̃a. Khán giả hoan hô ngủỏ̀i họ thích. Khi trận đấu băt đầu thì hình nhủ ngủỏ̀i thắng giả vỏ̀ như bị đánh bại. Rồi nhủ vỏ́i ỏn trên trọ̉ giúp ngủỏ̀i đó vùng đủ́ng dậy và đem hết sủ́c mình xông vào ngủỏ̀i thua. Có vẻ như, người anh hùng suy yếu đã được trao một món quà của cuộc sống mới và sức mạnh để áp đảo các nhân vật phản diện. Hẳn đó là một kịch bản được dàn dựng công phu. (Có lần tôi đủọ̉c biềt có trủỏ̀ng dạy ngủỏ̀i đấu vật ỏ̉ Manhattan, Nủ̃u Ủỏ́c về cách dùng nhủ̃ng phủỏng thế để hoàn thiện kỷ thuật diễn xuất). Khi ngủỏ̀i thắng bị bại vùng đủ́ng dậy xông vào ngủỏ̀i thua thì ông tôi la lên "Oh, Oh, xông vào đi".
Tôi nghĩ đến trận đấu vật vì bài phúc âm hôm nay. Suốt phúc âm thánh Gioan Chúa Giêsu đã phải đủỏng đầu vỏ́i quỷ dủ̃ và sụ̉ chết. Thật là một trận đấu không giả vỏ̀ nhủ trên truyền hình. Nhủng là trận đấu thật sụ̉ giủ̃a sụ̉ sống và sụ̉ chết thật tình đối kháng lại với Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã chống đối tội l̃ỗi và sụ̉ chết trong thế giới chung quanh Ngài, và cả sụ̉ chống đối của các lãnh đạo tôn giáo nủ̃a. Quyền lụ̉c sụ̉ chết đã đến rất gần Chúa Giêsu. Nhủ hai tuần trủỏ́c đây, chúng ta nghe câu chuyện anh Ladarô chết và Chúa Giêsu thủỏng khóc. Nỏi mộ anh Ladarô hình nhủ Ngài đang đối diện vỏ́i đau đỏ́n của sụ̉ chết của ngủỏ̀i thân thủỏng và của Ngài nủ̃a.
Trong phúc âm hôm nay thánh Gioan viết là "Chúa Giêsu biết rằng Chúa Cha đã giao phó mọi sự trong tay Người". Thánh Gioan lại viết tiếp "Chúa Giêsu đứng dậy, rời bàn ăn". Tôi nhớ cảnh trận đấu vật trên truyền hình, và tôi tự hỏi, đây có phải là lúc mà ông tôi la lên "Oh, Oh, xông vào đi" hay không? Có phải Chúa Giêsu dùng quyền lực của Ngài để thắng kẻ thù hay không? Có phải Ngài sẽ gọi tên và buộc tội người phản bội Ngài hay không? Có phải Ngài sẽ đánh lại quân đội La mã hay không? Có phải Ngài sẽ vội lên Đền Thỏ̀ đuổi các lãnh đạo tôn giáo chống đối Ngài và các ngủỏ̀i phản bội Ngài ra khỏi nỏi đó hay không? Có phải Ngài sẽ bỏ thái độ trủỏ́c kia là kiên nhẫn dạy dỗ các môn đệ, và bây giỏ̀ cho họ ra đi để Ngài tìm các môn đệ tài giỏi hỏn theo Ngài hay không? Chúa Giêsu sẽ làm gì khi Ngài đủ́ng dậy, rỏ̀i bàn ăn, vỏ́i tất cả mọi quyền lụ̉c trong tay Ngài?
Thật vậy, Ngài đã làm các môn đệ ngạc nhiên. Và Ngài cũng làm cho chúng ta ngạc nhiên cho đến bây giỏ̀. Chúa Giêsu đủ́ng dậy để rủ̉a chân cho các môn đệ. Tất nhiên các môn đệ và chúng ta không hề sử dụng quyền lụ̉c nhủ thế đâu nếu chúng ta có mọi quyền lực trong tay. Nhưng, làm sao chúng ta biết được? Vì thường trong thế gian quyền lực không dùng như thế: nước này dùng quyền chiếm đóng nước khác; một dân tộc giết hại kẻ thù họ; một tôn giáo loan báo là họ cao cả hơn các tôn giáo khác; một số phụ huynh dạy con cái họ là phải nhất quyết thắng kẻ khác bất kỳ ở trường hợp nào; một số nhân viên trong Giáo Hội chận đứng cuộc bàn cải về những vấn đề thắc mắc; một số người bình luận về tin tức chận đứng người khác; công ty thương mãi vượt lên trên các công ty yếu hơn; các người tranh cử tổng thống gọi tên nhục mạ người tranh cử khác v.v.. Hình như một vài quốc gia, một vài tổ chức, hay một vài tôn giáo, hay cá nhân khi chiếm đoạt được quyền hành thì bên chống đối phải la lên "Oh, Oh, cứ xông vào" và phải chịu đựng hậu quả. Có quyền lực không phải là điều xấu, vì đời sống Chúa Giêsu và phúc âm hôm nay là gương mẫu về việc dùng quyền lực để đem lợi ích và các điều tốt cho kẻ khác. Chúa Giêsu nêu gương cho chúng ta về việc xử dụng quyền lực.
Tôi có bạn thuộc về một nhóm cầu nguyện suy ngẫm. Họ dùng từ "tập luyện" để nói về việc họ suy ngẫm hằng ngày. Họ có chương trình đề ra nữa giờ buổi sáng và buổi tối để suy ngẫm. Họ "tập luyện" như thế đã mấy năm nay. Họ cố gắng để người khác giúp họ "tập luyện". Trong lúc suy ngẫm họ để nhạc dịu trong nhà. Nhiều lúc họ ngồi chung với nhau suy ngẫm hay đọc sách về cách suy ngẫm v.v... Nói cách khác là họ dùng lối sống thích hợp thêm vào việc tập luyện đó. Nhưng, đôi khi trong lúc họ thay đổi lối sống hằng ngày về những việc khác, họ vẫn trung thành với chương trình suy ngẫm vì đó là việc tập luyện căn bản.
Hãy chú ý từ ngữ họ dùng: "tập luyện". Họ không cần phải "tập luyện" hoàn hảo đâu. Họ có thể kiên nhẫn và mềm dẻo khi nào họ để qua một vài việc, hay họ cảm thấy suy ngẫm đúng cách như họ mong muốn. Họ có thể nói "tôi không phải là chuyên viên, tôi chỉ mới bắt đầu tập luyện. Và có thể một ngày nào đó việc suy ngẫm sẽ dễ dàng hơn và tốt đẹp hơn. Bây giờ tôi chỉ tập luyện thôi.
Câu chuyện rửa chân hôm nay có nhiều hình thức để áp dụng. Chúng ta đang ở bàn tiệc cuối cùng với Chúa Giêsu và các môn đệ Ngài, và chúng ta nghĩ việc kể lại câu chuyện đó liên hệ đến Bí Tích Thánh Thể. Ba sách phúc âm kia đã viết về Bí Tích Thánh Thể nên thánh Gioan không lập lại điều đó. Thay vào đó thánh Gioan kể câu chuyện rửa chân. Và kể như thế là liên kết việc rửa chân với phép Thánh Thể. Từ hôm đó trở đi, các môn đệ không thể nghĩ đến Bí Tích Thánh Thể mà không nghĩ gương Chúa Giêsu dạy chúng ta và các môn đệ Ngài về việc rửa chân. Sau khi rửa chân cho các môn đệ, Ngài nói với các ông "... anh em cũng phải rửa chân cho nhau. Thầy đã nêu gương cho anh em để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em".
Trước khi chúng ta nói về việc áp dụng vào việc làm và nghĩ thử coi chúng ta sẽ phải làm gì, khi suy ngẫm việc rửa chân có ý nghĩa gì cho chúng ta. Trước hết, việc rửa chân nhắc chúng ta là người thừa hưởng. Chúa Giêsu rửa chân cho các môn đệ, Ngài tỏ ra Ngài là người tôi tớ thấp hèn, hy sinh mạng sống Ngài cho kẻ khác. Là Giáo Hội, chúng ta là những người đã được lãnh nhận sự hy sinh của Chúa Giêsu. Việc rửa chân nhắc đến phép rửa tội, liên kết chúng ta với Chúa Giêsu và sự chết của Ngài. Chúa Giêsu đã lãnh sự sống cho chúng ta, điều mà chúng ta không thể tự chúng ta làm được. Việc rửa chân, phép rửa tội là hai điều liên hệ chúng ta với đời sống đó "Nếu Thầy không rửa cho anh, thi anh sẽ chẳng được chung phần với Thầy". Bây giờ, với đời sống mới, chúng ta nghe Chúa Giêsu dạy "như Thầy đã làm cho anh em, anh em cũng phải làm như Thầy". Bởi thế, chúng ta cũng đã được gọi hy sinh mạng sống chúng ta cho kẻ khác, và chúng ta phải tập luyện sống đới sống chúng ta đã lãnh nhận. Chúng ta học cách "tập luyện" với Chúa Giêsu. Và. bởi thế, với những "tập luyện" khác, chúng ta có thể không làm được hoàn hảo, nhưng chúng ta cứ tiếp tục tập luyện.
Bí Tích Thánh Thể là việc "tập luyện" căn bản của các môn đệ Chúa Giêsu. Bí Tích Thánh Thể là trung tâm đời sống thiêng liêng và là việc chúng ta luôn luôn trở lại. Không phải chỉ tham dự Bí Tích Thánh Thể, nhưng, vì việc rửa chân, chúng ta áp dụng vào việc phục vụ kẻ khác, ngay cả đến khi phải hy sinh mạng sống chúng ta. Chúng ta đã phục vụ kẻ khác hoàn hảo chưa? Vì thế chúng ta trở về Bí Tích Thánh Thể, và tiếp tục tập luyện hằng ngày điều mà chúng ta học hỏi nơi Bí Tích Thánh Thể.
Chuyển ngữ: FX. Trọng Yên, OP
HOLY THURSDAY
Exodus 12: 1-8, 11-14; Psalm 116; 1Cor. 11: 23-26; John 13: 1-15
When I was a boy I used to watch professional wrestling matches on a black and white television with my grandfather. The other night I came across a wrestling match as I was flipping through the channels and I paused and recalled those boyhood memories. I was struck by how much professional wrestling has changed since I was a boy. Now it’s in full color and with great spectacle. When the wrestlers for a match are announced they come down a long ramp, illuminated by spotlights, flashing strobe lights and fireworks. There’s dramatic music too, lots of trumpets and drums. Quite a change from what I remembered.
But in other ways the past and present bouts are similar. You can still tell from the wrestlers’ appearances and mannerisms who the heroes and villains are. The crowds know immediately who the "good guys" and "bad guys" are – and these days the wrestlers are just as likely to be women. They cheer and boo for their favorites. When the match starts, at first the hero is beaten up, or so it seems – it still looks phony. Then, as if by divine intervention, he or she gets up from the mat, gathers strength and proceeds to wallop the villain. From out of nowhere, it seems, the weakened hero has been given a gift of new life and power to overwhelm the villain. Of course it is all drama and pretense. (I was told once there is a drama school in Manhattan for wrestlers to perfect their acting technique.) When the victim hero got up to stride forward to finish off the rival, my grandfather and I would say, "Oh, oh, here it comes!"
The wrestling match comes to mind because of today’s gospel. Throughout John’s gospel Jesus has been doing battle against evil and death. It has been a wrestling match: not the fake television kind, but a life and death struggle against very real and powerful opponents. He has confronted sin and death in the surrounding world and also in the resistance of the religious leaders to his message. Death’s powers have come close to him. For example, two weeks ago many of us heard the Lazarus story. We watched Jesus weep at his friend’s tomb as he confronted death’s power to inflict pain and loss among those he loved – and to himself as well.
In today’s gospel John says that Jesus, "was fully aware that the Father had put everything into his power...." Then we are told that Jesus "rose from supper." I remember those television matches and I wonder, is this going to be one of those, "Oh, oh, here it comes" moments? Will Jesus use the power he has been given to overcome his enemies? Will he name and condemn his betrayer? Will he smite the Roman army? Dash over to the Temple and cast out his religious opponents and banish the unfaithful? Will he break his previous pattern of patiently instructing his disciples, dismiss them and go get a better and brighter crop of followers? What will Jesus do when he rises from table with all that power available to him.
Well, he certainly surprised his disciples. And he continues to surprise us this day. Jesus rises and washes his disciples’ feet. That’s not how they or we would use all the power, were it available to us. How do we know? Because it isn’t the way power is usually used in our world: nations dominate nations; one ethnic group purges its rival; one religion proclaims its dominance over others; some parents, by word and example, teach their children to succeed at any cost; some church officials cut off dialogue over disputed issues; news commentators shout down one another on talk shows; businesses take over weaker rivals, presidential candidates call each other names and yell at each other etc. It does seem that when some nations, organizations, religions and individuals come to power, other groups must shudder and say, "Oh, oh, here it comes!" – and suffer the consequences. Having power is not necessarily a bad thing and Jesus’ life and today’s gospel are examples of ways to use power to the benefit and for the good of others. His use of power is also an example to us.
I have friends who belong to a mediation group. They use the term "practice" to refer to their daily meditative exercise. So, they schedule into their day a half hour meditation each morning and evening. It’s their "practice" and they have been doing it regularly for some years. They try to support this "practice" by other disciples. They play meditative music in their home; occasionally join group meditative sittings; read books about meditation, etc. In other words, they feed their basic practice with an appropriate life style. But while they may change routines and what they do the rest of the day, they stay faithful to their meditation schedule. It is their basic "practice."
Notice the word they use – "practice." It takes the perfectionist pressure off what they do, they don’t have to do it perfectly. They can be patient and tolerant when they let things slip or they don’t feel a meditation went as they had hoped. They can say, "I am no expert, I am just a beginner. I just practice, maybe I’ll get it right some day. Someday it will be easier and better---right now I practice."
There are a lot of levels of application in today’s foot washing story. We are at Jesus’ last supper with his disciples and so we think of the Eucharist. The other three gospels already have the account of the institution of the Eucharist, so John doesn’t have to repeat that. Instead, he narrates the washing of the feet and in doing that, links it to the Eucharist. From now on, disciples cannot think of the Eucharist without Jesus’ example and instruction to us, his disciples, about the washing of feet. After he washes their feet Jesus tells his disciples, "...you ought to wash one another’s feet. I have given you a model to follow, so that as I have done for you, you should also do."
Before we get too work-oriented and think about what we must do, let’s reflect on what the washing means for us. First of all, it reminds us that we are recipients. In washing his disciples’ feet, Jesus has acted as the lowly servant, given his life in service for others. As a church, we are who we are because of Jesus’ offering of himself. The washing reminds us that our baptism unites us to Jesus and his death. He has gained life for us, something we couldn’t do on our own. Our washing, our baptism, is what puts us in touch with that life, "Unless I wash you, you will have no inheritance with me." Now, with that new life, we hear Jesus’ instruction, "As I have done for you, you should also do." So, we too are called to lay down our lives in service to others —and we set about practicing the life we have received. We learn our "practice" from him. And of course, as with any other "practice," we probably won’t get it perfect, but we will keep at it.
Eucharist is our most basic "practice" for Jesus’ disciples; it is the center of our spirituality and is what we regularly return to. It is not only that we attend Eucharist, but, because of the foot washing, we try to put it into practice by serving the needs of others. We try to act towards the world as Jesus acted towards us, by being his faithful witness and serving others, even to the point of giving our lives. Have we gotten it perfect yet? No. That’s why we return to Eucharist and that’s why we keep practicing in our daily lives what we have learned at Eucharist.