BY: LM. THÊÔPHILÊ
Kính gửi cha chủ nhiệm,
Kính xin cha vui lòng chuyển đến cha Thêôphilê.
Trong báo Dân Chúa số 233, trang 41: Hỏi để sống đạo, cột 2 Thánh lễ Chúa nhật vô ích? Câu hỏi ở trong báo viết: «con có bạn bè cho rằng Thánh Lễ hằng ngày chẳng ích lợi gì. Có người còn nói chỉ đi lễ một năm 3,4 lần mà rút tỉa được điều tốt còn hơn là đi lễ mỗi Chúa nhật vì luật buộc?» Câu đáp ở trong báo viết: «thái độ đó có thể đúng, nếu như Thánh lễ chỉ là một buổi cầu nguyện tùy ý...».
Đến đây con xin phép cha. Câu anh bạn hỏi kể cũng là vô phép rồi. Từ xưa đến nay trong Hội Thánh có ai dám nói Thánh Lễ hằng ngày chẳng lợi ích? Tiếp câu hỏi về bạn bè nói về việc đi lễ môït năm 3, 4 lần..., thì phải biết Hội Thánh có 6 điều răn: Thứ 1 xem lễ ngày Chúa nhật cùng các ngày lễ buộc. Tại sao Hội Thánh buộc mỗi Kitô hữu phải xem lễ ngày Chủ nhật. Con nghĩ Hội Thánh buộc là điều cần thiết cho Kitô hữu.
Chỉ đi lễ một năm 3,4 lần mà rút tỉa được điều tốt còn hơn là đi lễ mỗi chủ nhật vì lễ buộc; nếu một Kitô hữu một năm chỉ đi lễ 3,4 lần. Con nghĩ như cành cây đã khô rồi, làm sao mà còn rút được nhựa sống của cây nữa.
Kính thưa cha,
Chỉ một câu đáp của cha «thái độ đó có thể đúng nếu như Thánh lễ chỉ là một điều cầu nguyện tùy ý» là giới trẻ họ đã chụp được một cơ hội để họ mở cở được rồi.
Thưa cha con suy nghĩ thiển thô như vậy đúng hay sai, xin cha chỉ giáo cho con được rõ hơn. Cho con góp ý như thế, xin cha đừng buồn, con hay thắc mắc..
Nguyễn Công Trung (Đan Mạch)
Trước hết, xin lỗi ông vì tôi trả lời câu hỏi ông đặt ra quá trễ, sau chân thành cám ơn những góp ý của ông về câu hỏi liên quan đến việc giữ lễ ngày Chúa nhật. Trước khi đi vào thắc mắc do ông nêu ra, tôi xin được nói lên nguyên tắc của Trang Hỏi sống đạo trên báo Dân Chúa Âu châu. Chúng tôi chỉ loại ra không trả lời những lá thư dùng cách đặt câu hỏi để mạ lỵ cá nhân, và thiếu tình bác ái Kitô giáo. Vì thế, cho nên chúng tôi tôn trọng những câu hỏi, ý tưởng của anh chị em nêu lên và đặt ra. Cùng với tinh thần tìm tòi học hỏi thêm, cho nên tất cả những giải đáp trên trang báo này chỉ là những gợi ý suy tư để đào sâu giáo lý Giáo Hội Công Giáo, và đi đúng theo tôn chỉ của báo Dân Chúa đề ra là gắn bó với Giáo Hội.
Bây giờ xin được đề cập đến câu hỏi của ông về Thánh Lễ ngày Chúa nhật. Thật vậy, tôi trả lời đến người bạn trẻ «thái độ đó có thể đúng nếu như Thánh lễ chỉ là một điều cầu nguyện tùy ý»; và ông nghĩ rằng rất có thể họ dưạ vào câu này để không tham dự Thánh lễ thường xuyên nữõa? Đọc kỹ lại, chắc ông thấy ý tôi rất rõ? Theo tôi, ý anh bạn trẻ đúng nếu như Thánh Lễ đối với anh chỉ là một buổi cầu nguyện tùy theo ý thích của anh; nhưng chắc chắn Thánh lễ không chỉ là buổi cầu nguyện vì mình thích. Ý nghĩa của Thánh Lễ vô cùng sâu xa, và cũng vì tin rằng Thánh Lễ mang ý nghĩa phong phú giúp đời sống đức tin của chúng ta, nên trên Trang Hỏi để Sống đạo này, chúng tôi đã cố gắng giải thích từng buớc một tất cả những hành vi, cũng như bố cục của Thánh Lễ. Đó là những điều rất căn bản, thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ những hành vi mình làm khi tham dự buổi Phụng vụ Thánh Thể.
Môi trường, người bạn trẻ Việt Nam sống ngày hôm nay tại đất khách quê người đối với phần đông độc giả báo Dân Chúa này là Âu châu. Dù chúng ta muốn hay không, Họ (người trẻ) mang não trạng ít nhiều của môi trường Tây phương. Vì thế từ «bắt buộc» không còn được họ để ý nữa khi mà cái «mốt» bây giờ được mọi người nhấn mạnh và cổ võ là «tự do»; nên dù một linh mục có lấy điều răn Hội Thánh ra và nói «anh bị bắt buộc phải đi lễ ngày Chúa nhật». Theo tôi, cách này sẽ không còn được chấp nhận nữa; và lúc đó còn đưa đến hậu quả khác là họ sẽ tìm cách tránh xa hơn nữa. Trước đây, khái niệm bắt buộc đã mang lại nhiều hoa quả nhưng não trạng con người ngày hôm nay đã thay đổi.
Đi lễ ngày Chúa nhật là một vấn đề cần đặt ra để cùng nhau suy tư và tìm giải pháp hợp với môi trường sống của chúng ta.
Chúng ta ai cũng biết mình không cần «bắt buộc» con cái mình phải ăn, nhưng nó sẽ khám phá rất nhanh ăn uống là điều tối cần thiết để sống. Nhưng điều nó khám phá ra là do từ bản năng chứù không phải là sự tự do. Thiết nghĩ đối với Thánh Lễ cũng giống vậy, ta cần phải giúp cho con cái hiểu được sự cần thiết. Việc này đòi hỏi có sự giáo dục và cần nhiều thời gian. Đối với trẻ nhỏ, chúng ta còn dùng được lối giáo dục «bắt buộc», khi chúng lên tới tuổi thiếu niên chúng ta cần phải chứng minh và thực hành những điều ta tin và ta nói. Có một số thiếu niên nam nữ Việt nam cũng thường nói với tôi như một lời than phiền: «mẹ tôi bắt phải đi lễ hằng tuần, rồi về lại nhà thì thấy mẹ hay nói xấu người này, người nọ. Như vậy là thế nào đây?», có em khác than phiền: «cha mẹ tôi bắt hai anh em chúng tôi đi lễ ngày Chúa nhật, còn hai ông bà thì ở nhà»... Với những chứng từ như trên, chúng ta không lên án hay kết tội những phụ huynh ở trường hợp đó, nhưng chúng ta cũng phải đồng hành với các bạn thiếu niên và tìm gợi cho họ những giải đáp.
Với những suy tư vừa nêu lên, thiết nghĩ có thể nói Thánh lễ không «bắt buộc» nhưng là một cần thiết cho cuộc sống của chúng ta. Chúng ta sống trong một xã hội mà tôn giáo không còn được coi là quan trọng, nhưng đối với một số người Thánh lễ còn là nơi tụ họp để đức tin được triển nở. Vì thế tôi cần đến dâng Thánh lễ với cộng đoàn nếu như mình muốn là một kẻ mang lòng tin và được lớn lên trong đức tin. Kinh nghiệm cũng dạy chúng ta biết, khi môït người nào đã dứt bỏ mối liên hệ với cộng đoàn đức tin, thì lòng tin của họ cũng bắt đầu nguội lạnh.
Trong cuộc sống đạo, làm sao cho bạn trẻ cũng như những người đã không còn giữ ngày Chúa nhật tái khám phá đi dâng lễ cũng cần thiết như ta phải ăn hằng ngày để có sức sống. Khi đến dâng lễ ngày Chúa nhật chúng ta cũng làm cho Thiên Chúa là Cha vui mừng hoan hĩ. Thiên Chúa chờ đợi để nuôi dưỡng chúng ta bằng Lời và Bánh của Ngài. Dâng lễ rồi, chúng ta cũng còn phải có gắng làm tỏa lan ra trong cuộc sống của mình, như các tín hữu sơ khai đã tụ họp mỗi «ngày đầu trong tuần», và cộng đoàn đó đã được tác giả sách Công vụ tông đồ ghi lại: «họ đồng tâm nhất trí, ngày ngày chuyên cần đến Đền Thờ. Khi làm lễ bẻ bánh tại tư gia, họ dùng bữa với lòng đơn sơ vui vẻ. Họ ca tụng Thiên Chúa, và được toàn dân thương mến. Và Chúa cho cộng đoàn mỗi ngày có thêm những người được cứu độ» (2,46-47).