Thánh Nicôla Owen (c. 1606)
Lược sử
Thánh Nicôla, thường gọi là "Tiểu Gioan", thân hình nhỏ nhắn nhưng lại vĩ đại về sự quý mến mà các linh mục dòng Tên dành cho ngài.
Sinh ở Oxford, ngài hành nghề thợ mộc và đã cứu được mạng sống của nhiều linh mục cũng như giáo dân ở Anh Quốc trong thời kỳ cấm cách (1559 - 1829), mà nhiều đạo luật đã được ban hành để trừng phạt người Công Giáo vì sống đức tin.
Trong khoảng thời gian 20 năm, Thánh Nicôla đã dùng tài năng của mình để thiết lập những nơi ẩn nấp kín đáo cho các linh mục trên toàn quốc. Công trình của ngài -- được thiết kế và dàn dựng bởi chính tay ngài -- quá kín đáo đến nỗi biết bao lần lục soát mà quan quân không thể nào tìm thấy các linh mục ẩn nấp trong đó. Ngài có tài tìm kiếm, và thiết lập những nơi an toàn như địa đạo ngầm dưới đất, khoảng cách giữa hai bức tường, và các ngõ ngách không cách chi vào được. Ngay cả có lần ngài sắp đặt kế hoạch để cứu thoát hai linh mục dòng Tên khỏi nhà tù ở Luân Đôn.
Bất cứ khi nào Thánh Nicôla bắt đầu hoạch định những nơi ẩn nấp, ngài thường khởi sự bằng việc rước Mình Thánh Chúa, và trong suốt tiến trình dàn dựng đầy nguy hiểm ấy, ngài thường đến với Thiên Chúa qua sự cầu nguyện.
Sau nhiều năm phục vụ với công việc khác thường ấy, ngài đã gia nhập dòng Tên với tư cách thầy trợ sĩ, tuy nhiên sự liên hệ này đã được giữ bí mật với những lý do chính đáng.
Sau nhiều lần thoát chết trong đường tơ kẽ tóc, ngài bị bắt năm 1594. Mặc dù bị tra tấn dã man, ngài vẫn không tiết lộ danh tính của các người Công Giáo. Sau khi được thả tự do với một số tiền hối lộ, "Tiểu Gioan" lại trở về với công việc cũ. Ngài bị bắt lại vào năm 1606. Lần này ngài bị tra tấn quá dã man và đã chết vì đau đớn. Quân cai ngục cố tuyên truyền rằng ngài đã thú nhận tội lỗi và tự tử, nhưng hành động anh hùng và sự thống khổ của ngài sau đó đã được lan truyền khắp nước.
Ngài được Đức Giáo Hoàng Phaolô VI phong thánh năm 1970 như một trong 40 vị Tử Đạo của Anh Quốc và Wales.
Suy niệm 1: Nhỏ bé
Thánh Nicôla, thường gọi là "Tiểu Gioan", thân hình nhỏ nhắn nhưng lại vĩ đại về sự quý mến.
Có lẽ Nicôla nhận được thêm biệt danh là Tiểu Gioan vì ngài có thân hình nhỏ nhắn. Nhưng một thân hình nhỏ bé vẫn có thể chứa đựng một tinh thần và một tâm hồn vĩ đại lớn lao khiến mọi người phải cảm phục.
Trẻ Đavít đã từng hạ gục tướng quân Philitinh khổng lồ để rồi được giới phụ nữ Ítraen ca ngợi hơn cả hoàng đế Saun: “Vua Saun hạ được hàng ngàn, còn Đavít hàng vạn” (1Sm 18,7). Kinh cầu Hài đồng cũng tôn vinh Hài Đồng bé mọn mà có phép tắc.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con đừng mặc cảm về thân hình hay thân phận nhỏ bé, nhưng hãy ngoan ngoãn làm dụng cụ Chúa dùng mà thực hiện những điều kỳ diệu cao cả.
Suy niệm 2: Thợ mộc
Sinh ở Oxford, ngài hành nghề thợ mộc và đã cứu được mạng sống của nhiều linh mục cũng như giáo dân ở Anh Quốc trong thời kỳ cấm cách.
Với nghề thợ mộc, Nicôla không chú trọng đến vấn đề sinh kế, mà sử dụng tính chuyên môn của mình, để tạo nên những nơi ẩn núp cho nhiều linh mục cũng như giáo dân.
Gương thánh Nicôla cho hay: Miễn có tinh thần tông đồ thì sẽ tìm ra những cách thế và muôn vàn cơ hội để phụng sự Chúa và phục vụ tha nhân.
* Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con một con tim tông đồ, để giúp chúng con chu toàn bổn phận truyền giáo của mình.
Suy niệm 3: Ẩn nấp
Trong khoảng thời gian 20 năm, Thánh Nicôla đã dùng tài năng của mình để thiết lập những nơi ẩn nấp kín đáo cho các linh mục trên toàn quốc.
Một nơi ẩn nấp thật kín đáo và an toàn đến mức suốt thời gian 20 năm vẫn không bị con mắt chính quyền phát hiện để bị bắt và bị quy án.
Nhưng làm sao che khuất được con mắt của Thiên Chúa vốn là Đấng thấu suốt mọi kín đáo ( Mt 6,4.18), ngay cả những ý nghĩ thầm kín trong lòng (Mt 9,4;12,25).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con ý thức rằng che mắt được người chứ không thể nào che mắt được Chúa, để luôn sống trong sạch và ngay lành.
Suy niệm 4: Mình Thánh Chúa
Bất cứ khi nào Thánh Nicôla bắt đầu hoạch định những nơi ẩn nấp, ngài thường khởi sự bằng việc rước Mình Thánh Chúa.
Ý thức về khả năng hạn hẹp của mình, Nicôla cậy dựa vào sức Chúa vốn làm được mọi sự, nên ngài thường khởi sự công việc thiết lập những công trình ẩn úp bằng việc rước Mình Thánh Chúa.
Việc rước Mình Thánh Chúa tăng triển sự hiệp thông của chúng ta với Chúa Kitô. Hiệu quả chính yếu của việc rước lễ là được kết hiệp thâm sâu với Chúa Kitô. Đời sống trong Chúa Kitô có nền tảng nơi bí tích Thánh Thể (Ga 6,56-57) (Sách Giáo Lý số 1391).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn giữ tâm hồn trong sạch, để xứng đáng rước lấy Mình Máu Thánh Chúa.
Suy niệm 5: Cầu nguyện
Trong suốt tiến trình dàn dựng đầy nguy hiểm ấy, ngài thường đến với Thiên Chúa qua sự cầu nguyện.
Con người vốn có tâm linh, nên cho dầu thông thường khi gặp an lành thì không nhớ đến thần linh, nhưng khi gặp nguy hiểm thì lại hướng về thần linh với những lời cầu khẩn và van xin chân thành.
Là người công giáo, thì không được như thế, mà hãy luôn chạy đến cùng Thiên Chúa mọi lúc và mọi nơi, cũng như trong mọi tình huống, dầu an lành may mắn hay rủi ro bất hạnh theo gương thánh Nicôla.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con chuyên tâm cầu nguyện không vì tư lợi, nhưng chỉ để tỏ lòng thảo kính Thiên Chúa là Cha.
Suy niệm 6: Tuyên truyền
Quân cai ngục cố tuyên truyền ngài đã thú nhận tội lỗi và tự tử, nhưng hành động anh hùng và sự thống khổ của ngài sau đó đã được lan truyền khắp nước.
Lính canh mồ Đức Giêsu sau khi nhận tiền đút lót của các thượng tế cũng phao tin các môn đệ lấy trộm xác để ém nhẹm sự kiện Chúa Phục Sinh. Câu chuyện này được phổ biến giữa người Dothái cho đến ngày nay (Mt 28,11-15).
Một bài học khôn ngoan là hãy cẩn thận tra cứu kỹ lưỡng về các điều truyền truyền, phải xét xem đâu là hư thực, đâu là chân lý và đâu là giả trá, để không bị mắc lừa mà hành động hồ đồ.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn sống thật, làm thật và nói thật để xứng làm con Thiên Chúa chân thật.
Lm. Phêrô Nguyễn Ngọc Mỹ