Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Giáo hội Châu Á “đứng trước ngã rẽ lịch sử”
Chương trình mừng 50 năm Giáo hội Á châu kéo dài đến 30/10, với một cuộc họp 2 tuần của Liên HĐGM Á châu.
Trong diễn văn khai mạc, sau khi nhấn mạnh đến tình hình hiện tại của Giáo hội tại Á châu với những đám mây mù của xung đột, di cư, biến đổi khí hậu… ĐHY chủ tịch mời gọi các tín hữu tại Á châu tự xét xem đâu là vai trò của mình trong bối cảnh này, đặc biệt trong việc kiến tạo hoà bình.
Ngài cũng cho thấy những chuyển biến tích cực của Giáo hội tại Á châu trong 50 năm qua với những đóng góp quan trọng của các nhà thần học để mang lại bản sắc tri thức của Kitô giáo tại lục địa này với sự đa dạng của các nền văn hoá. Đồng thời, Giáo hội tại châu Á dần bỏ đi những hành trang xa lạ để mang lấy một khuôn mặt bản xứ thực sự. Đây là kết quả của sự kết hợp giữa văn hóa và tôn giáo mà các nhà thần học gọi là hội nhập văn hóa.
ĐHY Bo cũng nhắc lại việc ĐGH Phaolô VI đã thành lập Liên HĐGM Á châu năm 1970 tại Manila. Và việc mừng 50 năm lẽ ra được cử hành vào năm 2020, nhưng phải bị hoãn lại do đại dịch.
Hướng nhìn về phía trước, với thực tế những đóng góp hiện tại về giáo dục, y tế và phát triển con người tại các quốc gia Châu Á, các Kitô hữu tiếp tục được mời gọi thay đổi toàn diện và canh tân mạnh mẽ, đồng thời nhìn thấy những thách đố như cơ hội để loan báo Tin Mừng, thúc đẩy hoà bình và thăng tiến công lý.
Đức Hồng y Bo nêu ra ba tài liệu gần đây của ĐTC Phanxicô như kim chỉ nam cho thế giới và Giáo hội Châu Á cách riêng: Evangelii Gaudium hướng dẫn về tương quan với Thiên Chúa, Laudato si' về tương quan của chúng ta với công trình sáng tạo và Fratelli tutti để tương quan với nhau. Tất cả những điều này được đặt vào trong một Giáo hội hiệp hành để đi ra loan báo Tin Mừng.
ĐHY chủ tịch cũng ca ngợi tất cả các giáo phận ở Châu Á đã chuẩn bị cho Đại hội vào tháng 10 tới đây. Những tổng hợp và thảo luận tại Đại hội sẽ vạch ra một lộ trình mới cho Châu Á và thế giới.
Văn Yên, SJ - Vatican News
Đức Thánh Cha: Thừa tác vụ phải được truyền cảm hứng từ tinh thần phục vụ của Chúa Giêsu
Đi từ chủ đề của cuộc gặp gỡ “Các thừa tác vụ phục vụ một Giáo hội hiệp hành”, Đức Hồng Y nói Đức Thánh Cha cho rằng chủ đề này có ý nghĩa đặc biệt đối với Giáo hội trong thời điểm lịch sử hiện nay. Vì thế Đức Thánh Cha mong muốn Tuần lễ Quốc gia về Phụng vụ sẽ đóng góp cho việc đào sâu thần học-phụng vụ-mục vụ của thừa tác vụ thực tế, mở ra những triển vọng để cung cấp sự phân định mục vụ của cộng đoàn Giáo hội.
Tiếp đến, Đức Hồng Y nhắc đến một số văn kiện có liên quan đến thừa tác vụ, như Tông thư Ministeria Quaedam, trong đó Thánh Giáo hoàng Phaolô VI xác định thừa tác vụ đọc sách và thừa tác vụ giúp lễ, không còn dành riêng cho các ứng viên của bí tích Truyền chức thánh. Ngài muốn hướng đến việc canh tân Giáo hội theo hướng ngày càng hiệp thông và ít mang tính giáo sĩ hơn. Theo quy định này Trung tâm Phụng vụ đề xuất một cách thích hợp một suy tư linh động phụng vụ cho toàn thể Dân Chúa. Với Tự sắc Spiritus Domini, Đức Thánh Cha Phanxicô đã cho phép nữ giới tham gia vào hai thừa tác vụ trên; và với Tự sắc Antiquum Ministerium, ngài đã cho Giáo hội “khuôn mặt của thừa tác vụ được thiết lập của Giáo lý viên”.
Quốc vụ khanh Toà Thánh tiếp tục: “Chính trên việc đào sâu sự đa dạng của thừa tác vụ mà Hội nghị của anh chị em đặt ra, hãy luôn nhớ rằng mọi thừa tác vụ của Giáo hội phải được truyền cảm hứng từ tinh thần phục vụ của Chúa Giêsu, và những gì anh chị em làm trong Tuần lễ này có thể là một cơ hội để xem xét sự trở lại trong đời sống Giáo hội và thăng tiến các thừa tác vụ này”.
Ngài giải thích: “Một Giáo hội được hiểu như mầu nhiệm hiệp thông nhấn mạnh đến vai trò của giáo dân, giúp giáo dân ý thức rõ hơn về ơn gọi của mình được thể hiện trong vô số nhiệm vụ”. Nhưng ngài cũng cảnh báo: “Trong khi bàn luận những chủ đề này, cần phải cẩn thận để không gây nhầm lẫn giữa chức tư tế chung và chức tư tế thừa tác, giải thích tuỳ tiện khái niệm ‘thay thế’, ‘thái độ giáo sĩ trị’ và như thế có nguy cơ tạo ra một Giáo hội cơ cấu của sự phục vụ song song với cơ cấu đã được thiết lập trên bí tích Truyền chức thánh”.
Quốc vụ khanh Toà Thánh kết thúc sứ điệp với sự bảo đảm với các tham dự viên của Hội nghị lời cầu nguyện và phép lành của Đức Thánh Cha. Về phần mình, Đức Hồng Y cầu chúc Tuần lễ Quốc gia về Phụng vụ đem lại nhiều kết quả tốt đẹp cho sáng kiến mục vụ.
Ngọc Yến - Vatican News
Giám mục Filipe Neri Ferrão, hồng y đầu tiên trong lịch sử giáo phận Goa, Ấn Độ
Tổng giám mục Filipe Neri Ferrão, giáo phận Goa và Daman | © Wikimedia commons – Fredericknoronha – CC BY-SA 4.0
cath.ch, I. Media, 2022-08-21
Giám mục Filipe Neri António Sebastião do Rosário Ferrão là tổng giám mục đầu tiên trong lịch sử tổng giáo phận Goa và Daman được phong hồng y. Một bổ nhiệm đáng chú ý vì tổng giáo phận Goa, được thành lập vào năm 1557, là trung tâm mà từ đó đức tin kitô giáo lan tỏa ra Ấn Độ và trải rộng trên lục địa Châu Á hơn.
Chính tại Goa, bên bờ biển Ả Rập, nhà truyền giáo Dòng Tên Phanxicô Xaviê (1506-1552) đã cập bến và chính nơi đây ngày nay hài cốt của nhà truyền giáo vĩ đại của Ấn Độ và Nhật Bản yên nghỉ trong vương cung thánh đường Bom Jesus. Hôm nay, 465 năm sau khi thành lập giáo phận thuộc thuộc địa của Bồ Đào Nha, Goa sẽ mừng “Hồng y Giáo hội” đầu tiên của mình.
“Đây là một tin vui lớn (…) vì tổng giáo phận của chúng tôi là một trong những giáo phận lâu đời nhất ở phương Đông”, linh mục Aleixo Menezes, giám đốc Chủng viện Rachol của tổng giáo phận, vui mừng trả lời phỏng vấn trên trang Herald Goa.
Theo nghệ sĩ công giáo Ấn Độ Agnelo Fernandes, người cũng được trang tin Herald Goa phỏng vấn, hồng y tương lai là người “mà tín hữu rất dễ đến gần”. Được cho là kín đáo, giám mục đã không tuyên bố công khai về việc bổ nhiệm của ngài.
Đi qua con đường Rôma và Leuven
Giám mục Filipe Neri António Sebastião do Rosário Ferrão, 69 tuổi, sinh ngày 20 tháng 1 năm 1953 tại Aldona, tổng giáo phận Goa. Sau khi học thần học, ngài được thụ phong linh mục ngày 28 tháng 10 năm 1979 lúc 26 tuổi. Sau đó, ngài về Đại học Urbaniana Rôma để học thần học, dạy giáo lý và chăm sóc mục vụ tại Trung tâm Quốc tế Lumen Vitae của Đại học Công giáo Louvain, ở Bỉ.
Ngày 20 tháng 12 năm 1993, Đức Gioan-Phaolô II bổ nhiệm ngài làm Giám mục Phụ tá giáo phận Goa và Daman. Ngài được phong giám mục ngày 10 tháng 4 năm 1994 tại giáo phận nơi sinh của mình, phương châm giám mục của ngài “Để tất cả nên một” (Ga 17, 21). Ở Hội đồng Giám mục Ấn Độ theo nghi thức la-tinh, ngài làm chủ tịch Ủy ban Giáo dân; và dấn thân trong các lãnh vực về công lý và phát triển. Ngài cũng là thành viên của nhóm phụ trách chuyến viếng thăm tông đồ do Tòa Thánh yêu cầu tới các chủng viện và học viện đào tạo ở Ấn Độ năm 1998-1999.
Giáo chủ Đông Ấn
Ngày 25 tháng 11 năm 2006, Đức Bênêđíctô XVI bổ nhiệm giám mục Ferrão làm giáo phận Goa và Daman, ngài nhận tước hiệu danh dự truyền thống là “Thượng phụ Đông Ấn” và Giáo chủ Ấn độ.
Ngoài ngôn ngữ Konkani là ngôn ngữ của hơn 2 triệu người trên bờ biển phía tây của bán đảo Ấn Độ, giám mục Filipe Neri Ferrão còn nói tiếng tiếng Anh, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Ý, tiếng Pháp và tiếng Đức.
Tại một quốc gia có đa số người theo đạo hinđu (hơn 80%), giám mục Filipe Neri Ferrão là mục tử của một trong số ít các đảo nhỏ công giáo. Giáo phận Goa có một phần tư tín hữu. Trong những năm qua, giám mục đã nổi bật vì ngài đã tố cáo các chính trị gia tham nhũng, ngài đưa ra các yếu tố chính để bỏ phiếu – nhưng không nêu tên ứng cử viên – cho các công dân công giáo.
Biểu tượng của hòa giải giữa Goa và Rôma
Theo ông Jason Keith Fernandes, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Nhân loại học Lisbon (ISCTE), tân hồng y là “niềm tự hào của giáo phận Goa, vì thêm một lần nữa, đây là sự công nhận cho nỗ lực khó khăn mà người Goa đã chứng tỏ trong nhiều thế kỷ để công việc truyền giáo được mở rộng trong các vùng của tiểu lục địa”. Một trong những người tiền nhiệm của tân hồng y là hồng y José da Costa Nunes, nhưng ngài được phong hồng y từ năm 1962 khi ngài đã rời chức vụ tổng giám mục được mười năm.
Ông giải thích với báo Diario de Noticias, việc bổ nhiệm này chấm dứt “các trải nghiệm cay đắng trong cuộc xung đột giữa “Propaganda Fide và Padroado”. Khi đế chế thuộc địa Bồ Đào Nha được Rôma ban đặc quyền truyền giáo trên đất Ấn Độ, sự suy giảm quyền lực của họ trong thế kỷ 17 và 18 đã dẫn đến việc giảm số người truyền giáo.
Để đáp ứng nhu cầu, Tòa thánh bắt đầu gởi các nhà truyền giáo độc lập đến và bổ nhiệm các cha đại diện làm tông tòa. Sau đó, ở một số nơi nảy sinh xung đột về quyền tài phán, dẫn đến sự phân chia các Giáo hội giữa “Padroado” – bên Bồ Đào Nha – và Propaganda Fide – cựu cơ quan lo việc truyền giáo.
Giáo phận Goa chưa bao giờ có hồng y
Năm 1838, với tông huấn Multa Praeclare (Rất rõ ràng) ngắn gọn, giáo hoàng Grêgôriô XVI bỏ tất cả các giáo phận Bồ Đào Nha, ngoại trừ Goa. Nhiều thập kỷ sau, năm 1886, sắc chỉ Humanae Salutatis Auctor (Cứu rỗi con người) của Đức Lêô XIII đã có thể có được thỏa thuận về các pháp lý tương ứng và thiết lập hệ thống phân cấp của giáo hội Ấn Độ. Nổi tiếng là thành trì của người Bồ Đào Nha và là người thừa kế cuộc xung đột lịch sử này, Goa chưa bao giờ có được hồng y… cho đến hôm nay.
Với người Ấn Độ thứ nhì sẽ được phong hồng y ngày 27 tháng 8, giám mục Anthony Poola, tổng giám mục giáo phận Hyderabad, giám mục Filipe Neri Ferrão sẽ cùng với ba hồng y Ấn Độ dưới 80 tuổi – Baselios Cleemis Thottunkal, George Alencherry và Oswald Gracias -, sẽ là năm hồng y cử tri Ấn Độ trong Hồng y đoàn.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn
Các GM châu Âu: Ở châu Âu, 97% thảm hoạ môi trường là do con người
Sứ điệp được ký bởi Đức Tổng Giám Mục Angelo Massafra của Scutari-Pult, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Albani, và thành viên của Uỷ ban Mục vụ Xã hội của Liên Hội đồng Giám mục châu Âu. Trước hết các Giám mục nhắc lại Sứ điệp của Đức Thánh Cha cho cử hành Ngày Thế giới Cầu nguyện cho việc Chăm sóc Thụ tạo 01/9/2022, và đã được công bố trong tháng 7, trong đó Đức Thánh Cha nói hiện nay chúng ta đang chứng kiến các khu vực khác nhau trên thế giới bị ảnh hưởng bởi sự tàn phá của những đám cháy, phá huỷ một phần lớn các mảng xanh của hành tinh.
Sứ điệp đưa ra những con số cụ thể: Ở châu Âu, 97% thảm hoạ môi trường là do bàn tay con người. Ở 27 quốc gia của Liên minh châu Âu, theo một ước tính gần đây, chỉ tính từ đầu năm, các đám cháy đã tàn phá tổng cộng 517.881 hecta so với 470.359 hecta trong năm ngoái.
Điều còn đáng lo ngại là các học giả đã đưa ra giả thuyết về sự việc chuyển đổi từ kỷ nguyên chúng ta sang kỷ nguyên tiếp theo, mà họ đã đặt tên là “kỷ nguyên của lửa”, những tác động của nó đã có thể nhìn thấy, với sự phát thải CO2 đã đạt đến mức mà hành tinh này đã không bao giờ phải chịu trong hơn 3 triệu năm.
Theo các Giám mục, thêm vào đó là những tác hại huỷ hoại môi trường của chiến tranh đang diễn ra ở Ucraina cũng như ở các khu vực khác trên hành tinh. Từ những năm 60 của thế kỷ trước, thuật ngữ “ecocide-chất huỷ diệt sinh thái” đã được đặt ra, sau chiến tranh Việt Nam. Từ đó, sự chú ý đến tác động của chiến tranh đối với môi trường ngày càng tăng. Các chuyên gia Ucraina ước tính rằng ảnh hưởng lâu dài của cuộc xung đột này có thể dẫn đến các bệnh ung thư, bệnh đường hô hấp và chậm phát triển ở trẻ em.
Các Giám mục khẳng định: “Nhưng nếu bàn tay của con người là nguyên nhân chính của tình trạng này, thì điều đó cũng báo trước rằng chính bàn tay đó có thể tìm ra một giải pháp cho tất cả những điều này. Và chính ở đây, Sứ điệp của Đức Thánh Cha có tầm quan trọng lớn, là một thách đố thực sự đối với khả năng của trái đất và các nhà lãnh đạo của các quốc gia; và đó cũng là lời kêu gọi thái độ hoán cải cụ thể của tất cả các Kitô hữu, để chúng ta trở thành bàn tay có khả năng ngăn chặn sự hủy diệt đã được công bố”.
Do đó, Ngày Thế giới Cầu nguyện cho việc Chăm sóc Thụ tạo và Thời gian của Thụ tạo sẽ thực sự là thời gian để cầu nguyện, hoán cải nghiêm túc thái độ và thói quen. Các Giám mục mời gọi các Kitô hữu làm phát ngôn viên cho những đòi hỏi của hành tinh. Vì từ hành tinh chúng ta có thể thấy “sự tương phản. Một mặt, chúng ta có thể nghe một bài ca ngọt ngào ngợi khen Đấng Tạo Hóa của chúng ta; mặt khác, đó là một tiếng kêu cay đắng, than thở sự ngược đãi của chúng ta”.
Sứ điệp kết thúc với lời nguyện: “Xin Chúa lắng nghe tiếng kêu này và ban cho nhân loại một trái tim mới, có lòng trắc ẩn với muôn loài, để thực hiện những cử chỉ cụ thể cho phép muôn loài quay trở lại ca ngợi Đấng Tạo Hóa và cho chúng con cùng hòa mình vào bản hợp xướng vũ trụ vĩ đại này của vô số tạo vật ngợi khen Thiên Chúa”.
Ngọc Yến - Vatican News
Hướng về Công nghị tấn phong 20 Hồng Y mới
Vài nét đặc biệt về các tiến chức Hồng Y
Trong buổi đọc kinh Truyền Tin trưa Chúa nhật 29/5, sau khi ban phép lành cho các tín hữu, Đức Thánh Cha loan báo sẽ triệu tập Công nghị ngày 27/8 để bổ nhiệm các Hồng Y mới. Rồi ngài lần lượt đọc danh sách. Có 3 vị thuộc giáo triều Roma và các vị còn lại phần lớn thuộc các giáo phận ở các nơi. Tất cả các tiến chức đều là Giám Mục, và chỉ có 2 vị Linh Mục. Có 16 vị dưới 80 tuổi, có quyền bầu Giáo Hoàng, nên thường được gọi là các Hồng Y cử tri.
Xét về địa lý, lần này Á châu có số tân Hồng Y cử tri đông nhất với 6 vị, trong đó có 2 vị Ấn độ, còn Mỹ châu và Âu châu, mỗi đại lục có 4 vị, sau cùng là 2 vị Phi châu. Nhưng trong số 5 tân Hồng Y trên 80 tuổi, Âu châu chiếm nhiều nhất với 4 vị, và vị còn lại người Mỹ la tinh.
Xét về mặt triều và dòng, trong 20 tiến chức Hồng Y có 4 vị thuộc các dòng tu, 1 vị dòng Don Bosco là Đức Tổng Giám Mục giáo phận Dili thủ đô Đông Timor; 1 vị dòng Phanxicô là Tổng Giám Mục giáo phận Manaus bên Brazil, 1 vị dòng Tên là cha Gianfranco Ghirlanda, nguyên Viện trưởng Giáo Hoàng đại học Gregoriana ở Roma, và sau cùng 1 vị dòng Đạo Binh Chúa Kitô, là Đức Cha Vérgez Alzaga, người Tây Ban Nha, nguyên Thống đốc Vatican. Sau cùng là Đức Cha Richard Kuuina, Giám Mục giáo phận Wa bên Ghana, thuộc Hội thừa sai Phi châu, quen gọi là các cha dòng Trắng.
Xét về tuổi tác, vị cao tuổi nhất là Đức Cha Jorge Enrique Jiménez Carvajal, nguyên Tổng Giám Mục Cartagena Colombia, sinh tháng 3 năm 1942, vì không kể Đức Cha Luc Van Looy người Bỉ 81 tuổi, xin từ khước.
Vị trẻ nhất là Đức Hồng Y Giorgio Marengo, 48 tuổi (1974) thừa sai thuộc dòng Đức Mẹ An Ủi (IMS), người Ý tại Mông Cổ, chủ chăn của 1.400 tín hữu Công Giáo toàn quốc. Cộng đoàn tại đây mới được thành lập cách đây 30 năm. Đức Cha mới làm Giám Mục từ 2 năm nay (2/4/2020) và trước đó ngài là cha sở giáo xứ Arvajhéér bên Mông Cổ. Trong những ngày cuối tháng 5, Đức Cha cùng đi với một phái đoàn các vị lãnh đạo Phật Giáo Tây Tạng về Roma viếng thăm chính thức tại Tòa Thánh, nhân kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Tòa Thánh và Mông Cổ.
Một số nước, hoặc trường hợp, có Hồng Y đầu tiên, đó là Singapore, Mông Cổ, Đông Timor, Paraguay, và tại Ấn độ, có vị Hồng Y đầu tiên là người Dalit, tức là thuộc hàng “cùng đinh”, nghĩa đen là “bị chà đạp dưới chân”, ở ngoài 4 giai cấp tại Ấn Độ: Đó là Đức cha Anthony Poola, 61 tuổi (1961), Tổng Giám Mục giáo phận Hyderabad từ năm ngoái (3/1/2021). Tại Ấn độ, tuy người Dalit chiếm tới 65% tổng số tín hữu Công Giáo, nhưng trong số 31 Tổng Giám Mục chỉ có 2 vị người Dalit, và trong số 215 Giám mục chỉ có 11 vị người Dalit.
Phá lệ
Qua việc bổ nhiệm các Hồng Y lần này, cũng như những lần trước, người ta thấy rõ Đức Thánh Cha Phanxicô là người “phá lệ”, theo nghĩa ngài không nhất thiết theo các thói quen trước đây.
Chẳng hạn có những giáo phận lớn và kỳ cựu, thường do các Hồng Y cai quản. Vì thế khi bổ nhiệm Giám Mục cho các giáo phận này, các vị Giáo Hoàng tiền nhiệm đều cứu xét xem ứng viên có thể được chọn làm Hồng Y hay không. Nhưng Đức Thánh Cha Phanxicô không theo thông lệ đó. Ngài có thể chọn 1 Giám Mục ở nơi “đèo heo hút gió”, “ngoại ô xa vời” làm thành viên Hồng Y đoàn, như trường hợp Đức Cha Giorgio Marengo ở Mông Cổ: Giáo Hội Công giáo tại đây chỉ là “một phủ doãn tông tòa”, thường được ủy cho 1 linh mục coi sóc, như trường hợp hai phủ doãn tông tòa Komponcham và Battambang bên Campuchia. Tổng số tín hữu Công Giáo tại đây chỉ có 1.400 người, một con số quá khiêm nhượng đối với 5 triệu tín hữu Công Giáo thuộc tổng giáo phận Milano lớn nhất nước Ý, hay tổng giáo phận Los Angeles với 4 triệu tín hữu Công Giáo, lớn nhất tại Mỹ. Nhưng hai vị Tổng Giám Mục tại đây không được chọn làm Hồng Y.
Sự “phá lệ” này, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã thi hành trong nhiều lần bổ nhiệm khác, như trường hợp vị Giám Mục Phụ tá tổng giáo phận San Salvador, Rosa Chavez, được ngài chọn làm Hồng Y hồi năm 2017 và trong tư cách là Giám Mục Phụ tá, Đức Hồng Y ở dưới quyền Đức Tổng Giám Mục chính tòa. Ngài nổi tiếng vì những lập trường bênh vực các quyền con người.
Hoặc trường hợp Đức Hồng Y Mario Zeneri, Sứ thần Tòa Thánh tại Siria, được Đức Thánh Cha chọn làm Hồng Y năm 2016. Trong tư cách là Sứ thần, ngài ở dưới quyền của Đức Tổng Giám Mục ngoại trưởng Tòa Thánh. Nhưng những bổ nhiệm “khác thường” này nói lên quan tâm đặc biệt của Đức Thánh Cha về một khía cạnh hoặc hướng đi. Ngài muốn bày tỏ quan tâm và liên đới với nhân dân Siria chịu đau khổ vì chiến tranh, hoặc với El Salvador, quê hương của thánh tử đạo Oscar Romero, Tổng Giám Mục giáo phận thủ đô San Salvdor, mà Đức Hồng Y Rosa Chavez đã từng cộng tác trong việc bênh vực những người bị áp bức.
Khi còn làm Tổng Giám Mục, Đức Thánh Cha đương kim cũng đã mạnh mẽ phê bình việc chọn Hồng Y theo tòa Giám Mục của vị ấy hoặc chức vụ, và ủng hộ việc chọn các Hồng Y mới dựa theo các phẩm tính của vị ấy.
Con số Hồng Y cử tri
Một sự “phá lệ” khác của Đức Thánh Cha Phanxicô trong việc bổ nhiệm Hồng Y lần này là, với lễ bổ nhiệm Hồng Y mới chiều thứ Bảy sắp tới, số Hồng Y cử tri sẽ là 132 vị, thay vì 120 vị là con số tối đa do thánh Phaolô 6 giáo hoàng ấn định hồi năm 1973, mặc dù Đức Thánh Cha Phanxicô không chính thức thay đổi giới hạn này.
Thánh Gioan Phaolô 2, tuy xác nhận qui định của vị tiền nhiệm, nhưng ngài cũng đã 3 lần “phá lệ” về vấn đề này. Lần đầu hồi tháng 2 năm 1998, ngài bổ nhiệm 22 Hồng Y mới, nâng số Hồng Y cử tri lên 123 vị. 3 năm sau ngài bổ nhiệm các Hồng Y mới, nâng tổng số Hồng Y cử tri lên 135 vị. Nhưng tháng 4 năm 2005, sau khi ngài qua đời, chỉ còn 115 Hồng Y cử tri tham dự mật nghị bầu người kế nhiệm ngài.
Xin miễn nhận bổ nhiệm
7 lần bổ nhiệm Hồng Y trước đây, thông thường từ lúc tuyên bố danh tánh các tiến chức Hồng Y cho đến công nghị bổ nhiệm, chỉ hơn kém 1 tháng, nhưng lần này lâu hơn, cách nhau gần 3 tháng. Và trong thời gian chờ đợi vừa qua, một tiến chức Hồng Y đã xin từ nhiệm. Đó là Đức Cha Luc Van Looy, 81 tuổi, nguyên Giám Mục giáo phận Gent bên Bỉ.
Lý do vì sau khi được Đức Thánh Cha tuyên bố chọn làm Hồng Y, dư luận tại Bỉ đa số ủng hộ việc bổ nhiệm Đức Cha, nhưng cũng có một số phản đối vì họ cáo buộc Đức Cha Van Looy, khi còn tại nhiệm từ năm 2004 đến 2020, đã không xử lý quyết liệt những vụ giáo sĩ bị cáo buộc lạm dụng tính dục trẻ vị thành niên. Hội Đồng Giám Mục Bỉ ra thông cáo cho biết tin trên đây và nói rằng “Để tránh cho các nạn nhân những vụ lạm dụng phải chịu thêm những vết thương sau khi được chỉ định làm Hồng Y, Đức Cha Van Looy đã xin Đức Thánh Cha cho miễn chấp nhận việc bổ nhiệm này và Đức Thánh Cha đã chấp thuận lời thỉnh cầu của Đức Cha”.
Trước đây, cũng có một trường hợp được chọn nhưng không tiến tới lễ tấn phong được, đó là trường hợp linh mục thần học gia Hans Urs von Balthasar (1905-1988). Năm 1988, ngài được Đức Gioan Phaolô 2 chọn làm Hồng Y, nhưng đã qua đời ngày 26/6/1988, 2 ngày trước công nghị tấn phong Hồng Y.
Giuse Trần Đức Anh, O.P.
Nguồn: Vatican News
Đức Hồng y Becciu được trả lại mọi quyền của tước vị hồng y
Đức Hồng y Angelo Becciu, nguyên Tổng trưởng Bộ Phong thánh, đã được Đức Thánh cha Phanxicô phục hồi các quyền và đặc ân của một hồng y.
Đức Hồng y đã bị yêu cầu từ chức từ ngày 20 tháng Chín năm 2020, vì những cáo buộc có liên quan đến vụ mua căn hộ sang trọng ở Luân Đôn với giá khoảng 400 triệu Euro, như một vụ đầu tư, làm cho Tòa Thánh bị thất thoát ngân khoản hàng trăm triệu Euro. Vụ này diễn ra khi Đức Hồng y Becciu còn là Tổng giám mục Phụ tá Quốc vụ khanh Tòa Thánh, một chức vụ tương đương với Bộ trưởng Nội vụ của Tòa Thánh. Sau quyết định của Đức Thánh cha hồi đó, tuy còn giữ tước vị hồng y nhưng Đức Hồng y không còn quyền và đặc ân gì như một vị hồng y.
Đức Hồng y Becciu kể lại rằng: “Hôm thứ Bảy, ngày 20 tháng Tám vừa qua, Đức Thánh cha đã gọi điện cho tôi để thông báo tôi sẽ được phục hồi các chức năng hồng y và ngài yêu cầu tôi tham dự khóa họp của tất cả các hồng y trong những ngày tới đây ở Roma”. Chính Đức Hồng y thông báo tin này trong một thánh lễ cử hành với một nhóm tín hữu ở Golfo Aranci, hôm Chúa nhật ngày 21 tháng Tám vừa qua, nơi ngài đang nghỉ hè ít ngày.
Đức Hồng y sẽ tham dự công nghị tấn phong 20 hồng y mới, tại Đền thờ thánh Phêrô, chiều thứ Bảy ngày 27 tháng Tám tới đây, và sau đó là khóa họp của tất cả các hồng y cũ và mới, tại Vatican trong hai ngày 29 và 30 tháng Tám này.
Trong vụ xử liên quan đến việc mua căn hộ ở Luân Đôn, Đức Hồng y Becciu quả quyết là có thể chứng minh sự vô tội của mình.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Tổ chức Trợ giúp các Giáo hội đau khổ tố giác bách hại
Tổ chức bác ái “Trợ giúp các Giáo hội đau khổ” tố giác rằng tại nhiều miền trên thế giới, việc tự do hành đạo bị giới hạn nhiều hoặc không thể thực hành.
Tổ chức bác ái này tái lên tiếng nhắc nhở như trên, nhân dịp Ngày Thế giới tưởng niệm các nạn nhân bạo hành vì lý do tôn giáo hoặc vũ trụ quan, cử hành hôm 22 tháng Tám.
Tổ chức này đặc biệt nói đến tình trạng các tín hữu Kitô ở vùng Sahel, bao gồm chín nước ở khu vực sa mạc Sahara. Ông Thomas Heine-Geldern, Chủ tịch tổ chức “Trợ giúp các Giáo hội đau khổ” nói rằng: “Không phải cứ bị giết thì mới trở thành nạn nhân của bạo lực chống tôn giáo. Chỉ cần bị giới hạn các quyền căn bản tự do thực hành đạo cũng đủ thành nạn nhân”.
Theo ông Heine-Geldern, các tín hữu Kitô tại các nước Mali, Niger, Nigeria, và Burkina Faso, trong thực tế, họ sống trong những ghetto-thù ghét, hoặc thực hành đức tin một cách kín đáo. Tổ chức bác ái này hoạt động tại 140 quốc gia trên thế giới, cũng ghi nhận ngày càng gia tăng những vụ bách hại hoặc kỳ thị chống các Kitô hữu tại nhiều miền trên thế giới. Xu hướng lan tràn hiện nay là hạn chế thêm việc biểu lộ các xác tín tôn giáo của mỗi cá nhân tại những nơi công cộng. Cũng có xu hướng lên án các quan điểm tôn giáo truyền thống, khi chúng xung đột với những quan niệm đời.
Thêm vào đó, có hiện tượng bạo hành tính dục chống các tín đồ tôn giáo thiểu số, qua những vụ bắt cóc để cưỡng bách kết hôn và buộc phải cải đạo, hoặc khai thác tình dục, như tại những nước như Pakistan, Ai Cập và Nigeria. Nhiều nạn nhân bạo lực vì lý do tôn giáo bị trục xuất khỏi gia cư của họ. Theo tổ chức “Trợ giúp các Giáo hội đau khổ”, có khoảng hơn 15 triệu người phải di tản, nguyên tại các nước Phi châu mà thôi.
Tại Mỹ châu Latinh, ngày càng có những vụ tấn công tôn giáo. Tình trạng đặc biệt đồi tệ tại Nicaragua, nơi mà Giáo hội Công giáo đã phải chịu 190 cuộc tấn công và bạo hành trong bốn năm qua. Có những cuộc tấn công chống Giáo hội và các tín hữu đến từ giới lãnh đạo cao nhất của nhà nước.
Tại những nước như Mêhicô, Colombia, Argentina và Chile, các nhóm cực đoan đã cố gắng giới hạn tự do ngôn luận của các cộng đồng tôn giáo và buộc các chức sắc của Giáo hội phải im lặng.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Giám mục Philippines chào mừng quyết định tăng lương cho công nhân di dân của Đài Loan
Một giám mục Philippines chào mừng quyết của chính phủ Đài Loan tăng lương tối thiểu cho các công nhân di dân.
Theo quyết định có hiệu lực từ ngày 10 tháng Tám năm 2022 vừa qua, lương tháng tối thiểu của các công nhân di dân ở Đài Loan tăng từ 17.000 đồng lên 20.000 đồng, tương đương với 665,70 Mỹ kim, tức là tăng hơn 1%.
Những công nhân đã ký hợp đồng với người chủ trước ngày 10 tháng Tám thì không được áp dụng biện pháp mới này.
Đối với những người chủ có lợi nhuận thấp và trung bình, nếu có thể áp dụng sự tăng lương này cho các công nhân viên, thì sẽ được chính phủ tài trợ 3.000 đồng mỗi tháng trong ba năm tới, và tối đa là 108.000 đồng.
Trong cuộc phỏng vấn dành cho Đài Veritas 846, bên Philippines, Đức cha Ruperto Santos, Phó chủ tịch Ủy ban Giám mục Philippines về mục vụ di dân và người lưu động, chào mừng cử chỉ “săn sóc và tử tế” của chính phủ Đài Loan, và nói rằng: “Với sự tăng lương này, chúng tôi thấy họ đề cao giá trị và quí chuộng việc phục vụ của các công nhân Philippines di dân. Chúng tôi biết ơn vì sự quan tâm và cảm thương của chính phủ Đài Loan. Sau những cử chỉ đáng khen này của Đài Loan, chúng ta hãy chủ động và hiệu quả hơn để thăng tiến an sinh của các công nhân Philippines ở nước ngoài và bảo vệ các quyền của họ”.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Chủ tịch Ủy ban hành pháp Liên hiệp Âu châu thăm cộng đoàn Taizé
Chủ tịch Ủy ban hành pháp của Liên hiệp Âu châu, bà Ursula von der Leyen, người Đức, sẽ viếng thăm tu viện đại kết Taizé bên Pháp vào thứ Bảy, ngày 27 tháng Tám tới đây.
Trong cuộc viếng thăm, bà sẽ gặp gỡ các bạn trẻ hiện diện và thuyết trình về thời sự Âu châu, buổi thuyết trình lúc 5 giờ 30 chiều mở rộng cho công chúng.
Taizé là một làng ở tỉnh Saône-et-Loire, nơi có cộng đoàn đại kết gồm cho các tu huynh Công giáo và các hệ phái Kitô khác, do thầy Roger Schutz (1905-2005), thuộc Tin lành Cải cách Thụy Sĩ, khởi sự từ năm 1940. Hiện nay cộng đoàn có khoảng 100 tu huynh.
Thày Alois, người Đức, thuộc Công giáo, tu viện trưởng, nói về cuộc viếng thăm này rằng: “Ước muốn của cộng đoàn chúng tôi là mọi người trẻ đến Taizé có thể cảm thấy lòng tín thác nơi Thiên Chúa, giúp họ tìm được ý nghĩa cuộc sống của họ và đảm nhận những trách nhiệm khi trở về nhà... Cuộc viếng thăm của bà Ursula von der Leyen là một cử chỉ quan trọng, cho thấy những khát vọng và dấn thân của thế hệ trẻ được các vị lãnh đạo chính trị và các tổ chức chính quyền lắng nghe và để ý. Theo nghĩa này, cuộc viếng thăm, giữa những khủng hoảng trầm trọng hiện nay, sẽ là một dấu chỉ hy vọng”.
Cuộc viếng thăm của bà Ursula diễn ra trong tuần thường niên do Cộng đoàn Taizé tổ chức, từ ngày 21 đến 28 tháng Tám dành cho người trẻ từ 18 đến 35 tuổi. Năm nay, tuần lễ này bàn về đề tài bảo vệ sự khác biệt môi sinh. Đây là lần thứ ba tuần lễ suy tư này được tổ chức. Hai lần trước đây bàn về sự di cư và cuộc khủng hoảng khí hậu. Có nhiều cuộc hội luận nhóm được tổ chức trong khuôn khổ này, đề cập tới các khía cạnh khoa học, linh đạo, triết học và chính trị của vấn đề, với sự tham gia của các chuyên gia.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVANguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Từ nhiệm: các chuyên gia soạn thảo các dự luật về quy chế cho giáo hoàng nghỉ hưu
ncronline.org, Carol Glatz, 2022-08-11
Đức Phanxicô trò chuyện với Đức Bênêđíctô XVI tại tu viện hưu trí Mẹ Giáo hội ở Vatican ngày 30 – 6 – 2015. (CNS / L’Osservatore Romano)
Việc Đức Phanxicô sẽ đến thăm thành phố Aquila miền trung nước Ý và vương cung thánh đường Aquila ngày 28 tháng 8 đã dấy lên suy đoán về khả năng tuyên bố từ nhiệm của ngài, nhưng ngài dứt khoát phủ nhận.
Vương cung thánh đường Aquila là nơi an nghỉ của Thánh Celestine V, người đã ban hành sắc lệnh tuyên bố quyền tự nguyện từ nhiệm của một giáo hoàng, và năm 1294 ngài đã từ nhiệm. Đây cũng là nơi Đức Bênêđíctô XVI đã đặt dây pallium, ngài mang trong lễ nhậm chức, trên quan tài thủy tinh của giáo hoàng Celestine, một cử chỉ mà nhiều người tự hỏi đây có phải là dấu hiệu cho biết ngài sẽ từ nhiệm 4 năm sau đó không.
Từ 700 năm qua kể từ khi Thánh Celestine làm tiền lệ pháp lý này, quyền của một giáo hoàng từ nhiệm vẫn được đảm bảo trong luật Giáo hội.
Luật không kê rõ chi tiết, chỉ nói quyết định phải được đưa ra một cách tự nguyện và “được bày tỏ hợp lệ” và không cần phải chính thức chấp nhận đơn từ nhiệm của giáo hoàng để nó có hiệu lực.
Điều đó có nghĩa là không có gì trong giáo luật bao hàm quy chế pháp lý của giám mục Rôma từ nhiệm: danh hiệu, tên, nơi thường trú và các phương tiện để hỗ trợ ngài là gì? Mối quan hệ của ngài với người kế vị, vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của ngài trong Giáo hội là gì? Và tang lễ, an táng của ngài sẽ được tiến hành như thế nào? Đó chỉ là một số câu hỏi mà các nhà giáo luật muốn giải đáp như một phần nhiệm vụ của họ là để tránh nhầm lẫn, thúc đẩy sự hiệp nhất và bảo vệ phẩm giá và quyền lợi của một giáo hoàng ở ẩn nghỉ hưu.
Một luật sư giáo luật và cố vấn của Hội đồng Giáo hoàng về Văn bản Lập pháp cho biết “tính biểu tượng rõ rệt” khi đến thăm Aquila sẽ là cơ hội lý tưởng cuối cùng giáo hoàng ban hành luật cần thiết để lấp nhiều khoản trống liên quan đến giáo hoàng từ nhiệm.
Nhà giáo luật, Geraldina Boni, nói với hãng tin CNS: “Việc một giáo hoàng từ nhiệm không còn là chuyện không thể xảy ra, cánh cửa này đã được ‘mở ra’ như chính Đức Phanxicô đã nói nhiều lần.”
Bà trả lời qua e-mail cho các câu hỏi đưa ra vào đầu tháng 8: “Tuy nhiên, tình huống này phải được quy định, cũng như những gì phải làm khi một giáo hoàng không thể điều hành giáo hội hoàn vũ, ngài bị trở ngại hoặc suy yếu hoàn toàn, vĩnh viễn, không thể phục hồi vì bệnh làm suy yếu hoặc các tình trạng khác.”
Bà Boni là giáo sư về giáo luật tại đại học Alma Mater Studiorum danh tiếng của Đại học Bologna. Năm 2021, bà và các nhà giáo luật khác đã phát động một dự án để soạn thảo các đề xuất lập pháp có thể được nghiên cứu và thảo luận trên nền tảng trực tuyến với mục đích trình bày các đề xuất cho “nhà lập pháp tối cao” là giáo hoàng để ngài xem xét.
Các quy định được đề xuất tại trang progettocanonicosederomana.com với đề xuất “hiến pháp tông truyền” để điều chỉnh một Tông tòa Rôma hoàn toàn bị ngăn trở và một quy chế pháp lý hoặc “tình trạng theo giáo luật của giám mục Rôma đã từ nhiệm.”
Đức Bênêđíctô XVI đọc lời từ nhiệm bằng tiếng la-tinh trong cuộc họp các hồng y tại Vatican ngày 11 tháng 2 năm 2013, hình tài liệu. Mặc dù việc từ nhiệm của Giáo hoàng được quy định trong giáo luật, nhưng không được quy định cụ thể. Một số luật sư giáo luật đã đưa ra một nỗ lực để thiết lập các đề xuất điều chỉnh. (CNS / L’Osservatore Romano)
Giáo hội hết lòng biết ơn người mục tử, “nhiệt thành bởi đức tin và tình yêu cho Chúa Giêsu Kitô, đã quyết định chấp nhận và thực hiện, có thể trong nhiều năm, gánh nặng khó khăn và vất vả của triều giáo hoàng la-mã”, đó là đề xuất cho các vụ từ nhiệm được đưa ra.
Do đó, đề xuất nói “thay vì những quy định ràng buộc được rút ra từ giáo luật hợp pháp, những điều khoản này chủ yếu bao gồm một số định hướng thích hợp sẽ phải được thận trọng áp dụng” và chúng nhằm “đặc biệt tôn trọng phẩm giá cá nhân” của giáo hoàng đã nghỉ hưu.
Nhiều đề xuất phản ánh các cách tiếp cận thường được Đức Bênêđíctô XVI thực hiện, ngài đã phải vạch trước con đường khi ngài từ nhiệm.
Chẳng hạn, đề xuất nói rằng “biểu hiện của sự từ nhiệm tốt nhất phải được viết thành văn bản và trình bày trong một công nghị Hồng y đoàn hoặc theo một cách khác để công chúng có thể biết đến”.
Ngoài ra, “tên của người đã từ nhiệm có thể cùng tên với tên ngài đã dùng trong thời gian tại chức”, ngài “có thể mặc áo chùng trắng mà các giáo hoàng la-mã thường mặc” và ngài có thể chọn nơi cư trú kể cả ở Thành phố Vatican. Đề xuất cho biết: “nhẫn ngư ông” của giáo hoàng và con dấu được dùng để công bố các tài liệu giáo hoàng phải hủy.
Nhưng sự khác biệt lớn nhất trong đề xuất so với những gì Đức Bênêđíctô XVI đã thực hiện liên quan đến tước vị của giáo hoàng nghỉ hưu
Thay vì “giáo hoàng danh dự” thì đề xuất nói rằng giáo hoàng nghỉ hưu “nhận danh hiệu giám mục danh dự của Rôma” và ngài “dùng nhẫn mà các giám mục đều mang”. Một vài bức hình giáo hoàng nghỉ hưu cho thấy ngài đeo nhẫn hồng y bằng vàng.
“Có hai người với tước vị ‘giáo hoàng’ dù có thêm chữ ‘danh dự’, không thể nói điều này không gậy nhầm lẫn trong dư luận quần chúng.” Hồng y Gianfranco Ghirlanda
Đề xuất viết thêm, “giám mục danh dự của Rôma không đảm nhận, cũng không lấy lại phẩm chức hồng y và các chức năng gắn liền với chức này”, tuy nhiên, trong các vấn đề phụng vụ và giáo luật, giám mục danh dự của Rôma có các đặc quyền và khả năng được quy định cho các hồng y.”
Danh hiệu “giáo hoàng danh dự” đã là điểm tranh luận đối với một số nhà giáo luật, bao gồm cả hồng y Gianfranco Ghirlanda, thần học gia và luật sư Dòng Tên, ngài sẽ là một trong bốn tân hồng y 80 tuổi trở lên được Đức Phanxicô phong hồng y vào ngày 27 tháng 8 như một vinh dự mang tính biểu tượng để cám ơn ngài đã phục vụ cho Giáo hội.
Trong một hội thảo kéo dài hai ngày về các khía cạnh lịch sử và giáo luật trong việc giáo hoàng từ nhiệm được tổ chức ở Aquila vào tháng 12 năm ngoái, hồng y Ghirlanda nói, “có hai người với tước vị ‘giáo hoàng’ dù có thêm chữ ‘danh dự’, không thể nói điều này không gậy nhầm lẫn trong dư luận quần chúng.”
Hồng y nói, ý tưởng có nhiều giáo hoàng cùng một lúc “làm trộn lẫn một cách nguy hiểm ý nghĩa chính xác sứ vụ Thánh Phêrô, đó là dấu hiệu của Giáo hội hợp nhất”.
Ngài cho biết Đức Bênêđíctô XVI có một hiểu biết “sâu sắc à thiêng liêng và thần nghiệm” về chức vụ được bầu làm giáo hoàng theo nghĩa này và ngài có thể từ nhiệm chức vụ của mình và tiếp tục “thực hiện chức năng, cũng là một phần sứ vụ của Thánh Phêrô”, như hiến mình cho lời cầu nguyện.
Mặc dù ngài nghĩ rằng giáo hoàng đã nghỉ hưu không có ý định đưa ra một loại tuyên bố “tín điều hoặc giáo luật” với tước vị của mình, hồng y cho biết luật sư giáo luật phải xem xét “hậu quả thực tế của một tuyên bố lý thuyết: Điều này là ngụ ý gì? Điều gì thực sự xảy ra?”
Ngài nói, các khẳng định lý thuyết “không thể có giá trị” nếu chúng mâu thuẫn với “mục đích có trong thể chế Giáo hội, đặc biệt là các thể chế của quyền thiêng liêng”. Những khẳng định như vậy “phải được sửa chữa hoặc ít nhất phải được giải thích theo cách mà chúng không tạo hiểu lầm và hiểu sai với những hậu quả nghiêm trọng cho đời sống của Giáo hội.”
Ngài nói: “Danh hiệu cựu giáo hoàng la-mã hay cựu giáo hoàng tối cao để chỉ người từ nhiệm không còn là giáo hoàng nữa.”
Nhà giáo luật Geraldina Boni nói với hãng tin CNS: “Chúng ta sẽ xem liệu công việc của các giáo sư đại học của chúng tôi có được xem xét – dù bị chỉ trích hoặc loại bỏ – bởi những người soạn thảo luật pháp giáo hoàng. Chắc chắn cuộc tranh luận rộng rãi đã triển khai vấn đề này, giúp phá bỏ một điều cấm kỵ không có lý do tồn tại.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn