Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Đức Thánh cha sẽ chủ sự thánh lễ Đức Mẹ Guadalupe
Lúc 6 giờ chiều, thứ Hai ngày 12 tháng Mười Hai tới đây, Đức Thánh cha Phanxicô sẽ chủ sự thánh lễ tại Đền thờ thánh Phêrô, nhân dịp lễ kính Đức Mẹ Guadalupe, bổn mạng Mỹ châu và Philippines.
Trong thông cáo, Ủy ban Tòa Thánh về Mỹ châu Latinh nói rằng 9 năm sau kỷ niệm 500 năm Đức Mẹ Guadalupe hiện ra, các tín hữu ở Mỹ châu được kêu gọi “tái khám phá ý nghĩa sâu xa sự hiện diện của Chúa Giêsu Kitô qua Mẹ Maria tại các quốc gia chúng ta. Mẫu gương đặc biệt của Đức Mẹ về việc loan báo Tin mừng hội nhập vào văn hóa, mời gọi chúng ta nhìn lên Mẹ Maria, Đấng đang kêu gọi toàn thể các dân nước Mỹ châu Latinh hãy tìm ra một con đường để thăng tiến công ích.”
Ủy ban Tòa Thánh nói trên cũng nhận xét rằng: “Đức Mẹ Guadalupe, qua cuộc đối thoại với thánh Juan Diego, mời gọi chúng ta hãy quý chuộng vẻ đẹp và phẩm giá sự hiện diện ngôn sứ của phụ nữ, việc giữ vai chính rất cần thiết của giáo dân, sự ưu tiên dành cho người nghèo, sự đồng hành như một chiều kích năng động của tình hiệp thông, đón nhận một đường hướng triệt để trong lối sống hướng về Chúa Giêsu Kitô”.
Ủy ban Tòa Thánh về Mỹ châu Latinh nói thêm rằng: chúng ta được kêu gọi biến gia đình, đất nước và toàn thể đại lục chúng ta thành “ngôi nhà thánh”, trong đó niềm tin nơi Thiên Chúa thật có thể được công bố trong tự do.
Trước khi Đức Thánh cha chủ sự thánh lễ ngày 12 tháng Mười Hai, lúc 5 giờ 30 phút sẽ có giờ suy niệm kinh Mân côi. Đảm trách phần thánh ca trong thánh lễ, có Ca đoàn Sistina, ca đoàn Học viện Giáo hoàng Mỹ châu Latinh, và Giáo hoàng Học viện Mêhicô. Tất cả mọi người Mỹ châu Latinh sinh sống tại Ý cũng như các tín hữu hành hương và du khách tới Roma trong ngày đó, đều được mời tham dự thánh lễ với Đức Thánh cha.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Đức Thánh cha tái lên án sự phung phí tài nguyên vào vũ khí
Đức Thánh cha Phanxicô tái lên án công nghệ võ khí và sự phung phí tài nguyên vào chiến tranh.
Ngài bày tỏ lập trường trên đây, trong buổi tiếp kiến hôm mùng 02 tháng Mười Hai vừa qua, dành cho phái đoàn Chủng viện Rabbi Do thái Mỹ Latinh. Đây là trung tâm linh đạo và huấn luyện về Do thái giáo tại đại lục này, được Rabbi Marshall T. Meyer thành lập năm 1962, tại Buenos Aires, thủ đô Argentina và hiện có trụ sở ở Montevideo, thủ đô Uruguay và Santiago de Chile.
Trong diễn văn ứng khẩu nhân dịp này, Đức Thánh cha nhắc đến chiến tranh tại Ucraina và nói rằng: “Cuộc chiến này làm tôi đau lòng. Anh em chống lại nhau, và không những chỉ có vậy. Nghĩ đến sự kiện trong một thế kỷ đã có ba thế chiến: năm 1939 tới 1945, thế chiến 1914-1919 và bây giờ là cuộc chiến tại Ucraina. Giả sử người ta ngưng chế tạo võ khí trong một năm, thì nạn đói trên thế giới sẽ chấm dứt, vì tôi nghĩ võ khí là công nghệ lớn nhất. Nghĩ rằng người ta gây chiến tranh khi một đế quốc cảm thấy mình suy yếu, khi ấy người ta giết người để cảm thấy mình hùng mạnh và để sử dụng những võ khí mà người ta phải bán đi và chế tạo những vũ khí mới. Tôi đau lòng khi thấy người ta thử những máy bay không người lái bay trên Ucraina, đó là những võ khí mới người ta đang thí nghiệm, làm thương tổn cho dân chúng và gây chết chóc cho họ”.
Trong bối cảnh trên đây, Đức Thánh cha nhắc đến sách ngôn sứ Giêrêmia và mạnh mẽ kêu gọi hãy làm việc như anh em với nhau, “chống lại một văn hóa tàn bạo, ‘người là lang sói đối với người’: chúng ta hãy làm việc đi từ niềm tin của chúng ta, với những sách thánh chung, và nêu gương về tình huynh đệ”.
Trong buổi tiếp kiến, phái đoàn Chủng viện Rabbi Mỹ Latinh đã trình bày với Đức Thánh cha một đề nghị về sự thay đổi xã hội, qua việc đào tạo các thủ lãnh, đi từ một viễn tượng linh đạo chung. Đó là một đối tượng cần đạt tới trong sự cộng tác với Tòa Thánh, qua các trung tâm giáo vụ, trung tâm linh đạo và các phong trào giới trẻ.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Sứ điệp Đức Thánh cha gửi những người thiện nguyện
Đức Thánh cha Phanxicô ca ngợi lòng quảng đại của những người thiện nguyện đang giúp chuẩn bị và cử hành Ngày Quốc tế Giới trẻ tại Lisboa, Bồ Đào Nha vào đầu tháng Tám năm tới.
Trong sứ điệp Video bằng tiếng Tây Ban Nha, phổ biến hôm mùng 05 tháng Mười Hai vừa qua, nhân Ngày Thế giới về thiện nguyện, Đức Thánh cha gọi những hoạt động này “là một ơn Chúa... Hoạt động thiện nguyện là một sức mạnh khai phá, giúp ra khỏi những khuôn khổ đóng khung, để thực hiện một cái gì đó”. Đức Thánh cha đặc biệt cám ơn những người thiện nguyện đang đóng góp vào việc chuẩn bị Ngày Quốc tế Giới trẻ ở Bồ Đào Nha, từ ngày 01 đến ngày 06 tháng Tám năm tới: lòng quảng đại của họ là một sứ mạng của Giáo hội, biểu lộ sứ mạng của Hội thánh, vì qua công việc của họ, họ duy trì hoạt động của Giáo hội”.
Đức Thánh cha cũng kể rằng: “Một trong nhưng điều gây ấn tượng mạnh cho tôi khi viếng thăm một số nhà thờ, đó là sức mạnh của những người làm việc thiện nguyện. Đúng vậy, có giám mục, linh mục, nữ tu và giáo dân, và những người khác, nhưng việc thiện nguyện tạo nên sự liên kết”. Theo Đức Thánh cha, những người thiện nguyện có nhiều đặc tính, vì họ kiên trì thực hiện các dự án, như những người thiện nguyện phục vụ các bệnh nhân, sẵn sàng dành thời gian mỗi ngày cho những người bệnh. Đây quả thực là một ơn của Chúa, và xin anh chị em hãy đón nhận ơn ấy”.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Hội Hiệp sĩ Colombo chuẩn bị sáng kiến mới giúp Ucraina
Hội Hiệp sĩ Colombo đang chuẩn bị một sáng kiến mới giúp dân chúng tại Ucraina và những người Ucraina tị nạn tại Ba Lan, nhân dịp lễ Giáng sinh sắp tới, với 100.000 thùng quà cho các gia đình.
Hội Hiệp sĩ này là một Hội nam giới Công giáo, do chân phước linh mục Michael McGivney ở Mỹ thành lập cách đây hơn 130 năm và có hơn hai triệu hội viên thuộc 15.000 chi hội ở các nước, trong đó chi hội ở Ba Lan có 17.050 người. Việc chuẩn bị các thùng quà này sẽ do chi hội Ba Lan thực hiện.
Khi chiến tranh tại Ucraina bùng nổ, trong vòng 36 tiếng đồng hồ, một Quỹ Liên đới với Ucraina đã được Hội Hiệp sĩ Colombo khởi động và đã chuẩn bị Trung tâm Lòng Thương Xót gần biên giới Ba Lan và Ucraina, cũng như các nơi khác trong nội địa Ba Lan để thực thi các công tác cứu trợ. Hiện nay, có 6 Trung Tâm bác ái đã được Hội thiết lập tại các giáo xứ tại nước này, với mục đích giúp đỡ người tị nạn Ucraina hội nhập vào xã hội Ba Lan qua các lớp học ngôn ngữ, chương trình hè cho các trẻ em, và giúp tìm công ăn việc làm.
Trong những ngày này, thủ lãnh Hội Hiệp sĩ, ông Patrick Kelly, đang viếng thăm Ba Lan, gặp gỡ giáo quyền và cũng đã viếng thăm Tổng thống Ba Lan.
Hội cũng trợ giúp người Ucraina trong việc tháo gỡ các mìn chống người do quân Nga gài đặt. Công tác này rất quan trọng để khuyến khích các nông dân Ucraina trở lại quê hương có thể canh tác trong an ninh. Hội cũng đã tổ chức các đoàn xe chở hơn 1.700 tấn thực phẩm và các vật dụng khác tới Ucraina và trao tặng đợt đầu 100.000 thùng quà cho các gia đình ở Ucraina.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Một cha sở ở Ucraina: Vấn đề lớn nhất là thiếu điện và sưởi ấm
Linh mục Krzysztof Wilk, cha sở của ba xứ đạo ở Ucraina cho biết vấn đề lớn nhất hiện nay tại nước này là tình trạng thiếu điện và sưởi ấm.
Trong cuộc phỏng vấn dành cho hãng tin Kai của Công giáo Ba Lan, truyền đi ngày 02 tháng Mười Hai vừa qua, cha Wilk cho biết từ ngày 25 tháng Hai năm nay, sau khi Nga tấn công vào Ucraina, cha đã tổ chức nhiều chuyến xe, di chuyển tổng cộng khoảng 50.000 cây số, để chuyên chở các đồ cứu trợ từ thành phố Radom, bên Ba Lan tới thủ đô Kiev của Ucraina. Mỗi tháng cha đến Radom một, hai ngày để lấy các đồ cứu trợ và chở về Ucraina, giúp đỡ những người túng thiếu nhất. Dân chúng hiện nay không có điện và hệ thống sưởi ấm. Đây là vấn đề lớn nhất ở Ucraina. “Vì thế chúng tôi dùng những cây nến và đèn LED. Chúng tôi cảm thấy sự yêu thương nồng nhiệt của người Ba Lan.”
Các đồ cứu trợ cha Wilk quyên góp từ Ba Lan, không những để giúp dân tại vùng cha làm việc mục vụ, cách thủ đô Kiev 120 cây số về hướng đông nam, nhưng cũng được chuyển tới thành phố Kherson và Kharkov, nơi xảy ra những trận chiến lớn gần đây và đã được quân đội Ucraina giải phóng. Cuối tháng Mười Hai này, cha Wilk có dự án tổ chức một đoàn chuyên chở lớn các đồ trợ giúp từ Ba Lan, trong đó có cả những vật liệu kiến thiết vì nhiều nhà cửa dân chúng bị phá hủy vì bom đạn của Nga.
Quân Nga dội bom và pháo kích phá hủy các cơ cấu hạ tầng về năng lượng của Ucraina khiến hàng triệu người không có điện, nước và sưởi ấm.
Chúa nhật mùng 04 tháng Mười Hai vừa rồi, tại Ba Lan là Ngày cầu nguyện và trợ giúp vật chất cho Giáo hội tại miền đông và năm nay được đặc biệt dành để giúp đỡ Ucraina.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Kiến thiết nhà thờ Abraham tại thành Ur
Thánh đường tại Ur, quê hương Tổ phụ Abraham, đang tiếp tục được kiến thiết, như kết quả cuộc viếng thăm của Đức Thánh cha Phanxicô tại Irak hồi tháng Ba năm ngoái (2021).
Thánh đường như một nơi thờ phượng và như căn nhà chung của mọi tôn giáo có chung Tổ phụ Abraham, được kiến thiết trên khu đất rộng 10.000 mét vuông. Đây cũng sẽ là một trung tâm hành hương, một nơi gặp gỡ và đối thoại liên tôn, theo tinh thần cuộc viếng thăm của Đức Thánh cha tại đây.
Trong vòng ba tháng từ khi khởi công, 30% dự án đã được tiến hành liên tục. Theo hãng tin Asia News, truyền đi ngày 05 tháng Mười Hai vừa qua, ông Talib al-Rikabi, đặc trách tiến hành công trình, cho biết ở trong trung tâm có một phòng lớn rộng 600 mét vuông, và sẽ có một tháp chuông cao 23 mét.
Công trình kiến thiết được sự lưu tâm của các vị lãnh đạo Hồi giáo và chính quyền địa phương ngay từ những bước đầu tiên. Hồi tháng Bảy vừa qua, ông Dhi Qar Ghaddan al-Khafaji, Phó tỉnh trưởng địa phương, giải thích rằng nhà thờ sẽ được dâng kính Tổ phụ Abraham, trong tiếng Arập là Ibrahim Al-Khalil, có nghĩa là “Bạn của Thiên Chúa”. Người là “Cha của các ngôn sứ, đã sinh ra tại phần đất này. Còn Phòng hội liên tôn sẽ được đặt tên là “Hội trường Đức Giáo hoàng Phanxicô”, theo những chỉ dẫn do Đức Hồng y Louis Raphael Sako, Giáo chủ Công giáo Canđê ở Irak cung cấp.
Về phí tổn xây cất, cũng có tiền dâng cúng của các tư nhân, như ngân khoản hai triệu Euro do một doanh nhân Irak là ông Edouard Fatohui Boutros, dâng tặng. Ngoài ra, gần nhà thờ có một đền thờ Hồi giáo, trong khuôn khổ sáng kiến sống chung hòa bình giữa các tôn giáo tại phần đất của Ngôn sứ và sẽ được coi như một điểm tham chiếu về mặt du lịch và tôn giáo, có thể đảm bảo như một nguồn kinh tế.
Ông Al-Rikabi giải thích rằng Ur sẽ là nơi thu hút và đích điểm cuộc hành hương toàn Irak.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Dự kiến con số kỷ lục các tín hữu hành hương Đức Mẹ Guadalupe
Sau hai năm hạn chế vì đại dịch Covid-19, Tòa Tổng giám mục Giáo phận thành phố Mêhicô dự kiến số người đến hành hương Đền thánh Đức Mẹ Guadalupe, trong hai ngày 11 và 12 tháng Mười Hai tới đây, sẽ đạt tới mức kỷ lục.
Trong những ngày này, đã có nhiều đoàn hành hương lên đường hướng đề Đền thánh Đức Mẹ ở đồi Tepeyac.
Tòa Tổng giám mục kêu gọi các tín hữu hành hương hãy tuân theo các biện pháp cần thiết để đến nơi hành hương an toàn, đồng thời cũng kêu gọi dân chúng tôn trọng những người hành hương từ các nơi trong nước đến Đền thánh. Ngoài ra, các tín hữu đi vào Đền thánh trong hai ngày 11 và 12 tháng Mười Hai được yêu cầu đeo khẩu trong để tránh những bệnh truyền nhiễm có thể có.
Cha Giám đốc Vương cung thánh đường Đức Mẹ Guadalupe, Salvador Martinez Ávila, xin các tín hữu hãy tránh các cảnh chen lấn, và cho biết thánh đường được mở cửa hoàn toàn cho mọi tín hữu hành hương.
Chiều Chúa nhật ngày 11 tháng Mười Hai sẽ có thánh lễ được cử hành mỗi giờ tại Đền thánh.
Trong những năm trước đại dịch, hằng năm vẫn có 20 triệu tín hữu hành hương đến kính viếng Đền thánh Đức Mẹ Guadalupe, trong đó có 9 triệu vào dịp gần lễ Đức Mẹ, ngày 12 tháng Mười Hai. Vương cung thánh đường được xây tại nơi Đức Mẹ hiện ra trên đồi Tepeyac với thổ dân Juan Diego hồi tháng Mười Hai năm 1531. Sau khi được Đức Mẹ hiện ra, Juan Diego đã sống thánh thiện trong 17 năm tại một căn nhà nhỏ do Đức giám mục sở tại Zumárraga kiến thiết, cạnh một nhà nguyện được dựng lên để tôn kính Đức Mẹ Guadalupe. Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã phong chân phước cho thổ dân Juan Diego năm 1990 và phong hiển thánh năm 2002.Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Trưng bày di hài thánh Phanxicô Xavie
Di hài thánh Phanxicô Xavie, tông đồ miền viễn đông, đang được trưng bày đặc biệt tại Vương cung Thánh đường Chúa Giêsu nhân lành, Bom Jesus, ở thành phố Goa, Ấn Độ, để các tín hữu đến kính viếng, từ ngày 03 tháng Mười Hai năm 2022, lễ kính thánh nhân, cho đến ngày 05 tháng Giêng năm tới đây.
Thánh Phanxicô Xavie (1506-1552), người Tây Ban Nha, đồng sáng lập dòng Tên, bổn mạng các xứ truyền giáo, đã loan báo Tin mừng tại Ấn Độ, bán đảo Malacca, Indonesia, Nhật Bản, và qua đời ngày 03 tháng Mười Hai năm 1552, lúc 46 tuổi, tại đảo Thượng San (Sancian) ngoài khơi Trung Hoa, trong khi chờ đợi được phép vào truyền đạo tại nước này.
Sau khi được đưa về Goa, di hài thánh nhân được trưng bày lần đầu tiên cho các tín hữu kính viếng tại Nhà thờ Thánh Phaolô ở Goa, từ ngày 16 đến ngày 18 tháng Ba năm 1554, rồi được chuyển đến Vương cung Thánh đường hiện nay, được kiến thiết năm 1594. Di hài thánh nhâ
n được đặt trong hòm bằng bạc và bọc kiếng vào năm 1637. Từ đó, cứ 10 năm một lần, quan tài này được mở ra để các tín hữu kính viếng trong 6 tuần lễ. Lần chót là năm 2014.
Với lần trưng bày ngoại thường này, Giáo hội tại Ấn Độ, sau thời đại dịch, muốn lưu ý về việc thực hành lòng đạo đức bình dân, như hành hương, cầu nguyện và tôn kính các thánh.
Đức Hồng y Filipe Neri Ferrão, đương kim Tổng giám mục Giáo phận Goa và Daman ở địa phương đã long trọng thông báo việc trưng bày di hài thánh Phanxicô Xavie và nói rằng: ý nghĩa biến cố sùng mộ này là để giúp đưa mỗi tâm hồn gặp gỡ với Chúa Kitô, suy tư về hành trình đức tin của thánh Phanxicô Xavie, và noi gương lòng nhiệt thành của thánh nhân trong việc loan báo Tin mừng”. Đức Hồng y cũng nhắc lại rằng trong lần trưng bày trước đây đã có bốn triệu người đến viếng di hài thánh nhân.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Khánh thành hang đá và thắp sáng cây thông tại quảng trường thánh Phêrô
Hiện diện tại buổi lễ có các phái đoàn đại diện của các nơi tặng hang đá và cây thông, đến từ làng Sutrio thuộc miền Udine, và từ Rosello thuộc miền Abruzzo của Ý. Một phái đoàn đến từ Guatemala, nơi tặng hang đá Giáng sinh để đặt trong Đại thính đường Phaolô VI, cũng có mặt.
Hang đá Giáng sinh của làng Sutrio hoàn toàn bằng gỗ, với hang đá là một hình bán cầu, nơi đặt các tượng Thánh Gia; xung quanh đó có các tượng các nhân vật có kích thước bằng người thật. Cũng có các nhân vật thực hiện các công việc hay cử chỉ biểu tượng.
Các đồ vật trang trí cây thông Giáng sinh được thực hiện bởi các thiếu niên của cơ sở phục hồi chức năng tâm thần “Quadrifoglio”, cùng với các ông bà thuộc trung tâm tiếp đón người cao tuổi “thánh Antonio” của Borrello và các học sinh của ba trường của Ý.
Cùng ngày, vào buổi sáng, Đức Thánh Cha đã tiếp phái đoàn Sutrio, Rosello và Guatemala. Tại buổi gặp gỡ, các phái đoàn đã lần lượt giới thiệu cho Đức Thánh Cha các quà tặng của họ.
Ngọc Yến - Vatican News
Chuyện dài quan hệ giữa Tòa Thánh và Trung Quốc
Trong cuộc phỏng vấn dành cho tạp chí America của dòng Tên tại Mỹ, phổ biến ngày 28/11 vừa qua, ký giả đã hỏi Đức Thánh Cha về việc ngài bị một số người phê bình “vì đã ký hiệp định với Nhà Nước Trung Quốc về việc bổ nhiệm các giám mục. Một số người trong Giáo Hội và trong chính tri nói rằng ngài đang trả một giá đắt đỏ vì đã im lặng về vấn đề nhân quyền tại Trung Quốc.”, Đức Thánh Cha đáp:
“Không phải là một vấn đề nói hay im lặng. Thực tế không phải như vậy. Thực tế là đối thoại hay không đối thoại. Và đối thoại được thực hiện đến mức độ có thể thực hiện được... Đối thoại là con đường ngoại giao tốt nhất. Với Trung Quốc, tôi đã chọn con đường đối thoại. Con đường này chậm, có những thất bại, và có cả những thành công. Nhưng tôi thấy không có con đường nào khác”.
Thất bại mới nhất
Trong số những thất bại mới nhất từ sau khi hiệp định tạm thời được ký kết giữa Tòa Thánh và Trung Quốc hồi tháng 9 năm 2018, có lẽ là vụ xảy ra ngày 24/11 vừa qua khiến Tòa Thánh phải mạnh mẽ phản đối Trung Quốc không tôn trọng hiệp định đã ký kết.
Thông cáo công bố hôm 26/11 của Tòa Thánh khẳng định rằng “Tòa Thánh ngạc nhiên và lấy làm tiếc khi hay tin về lễ nhậm chức hôm 24/11 mới đây của Đức Cha Gioan Bành Vệ Chiếu (Peng WeiZhao) tại thành phố Nam Xương (Nanchang), Giám Mục giáo phận Du Giang (Yjiang), tỉnh Giang Tây (Jiangxi), làm “Giám Mục phụ tá Giang Tây”, một Giáo phận không được Tòa Thánh nhìn nhận.
“Thực vậy, biến cố này không diễn ra phù hợp với hiệp định tạm thời về việc bổ nhiệm Giám Mục ký ngày 22/9 năm 2018. Hơn nữa, theo các tin nhận được, sự nhìn nhận Đức Cha Bành do chính quyền dân sự, diễn ra sau những sức ép lâu dài và nặng nề của Chính quyền địa phương.”
“Tòa Thánh mong sẽ không tái diễn những vụ tương tự, và đang chờ đợi những thông tin thích hợp về vấn đề này từ phía chính quyền, đồng thời tái khẳng định sự hoàn toàn sẵn sàng đối thoại trong sự tôn trọng về tất cả những vấn đề có liên hệ tới hai bên.”
Trước đó, ngày 24/11 vừa qua, hãng tin Asia News cho biết Đức Cha Bành Vệ Chiếu năm nay 56 tuổi, và tại Du Giang, toàn thể hàng giáo sĩ bị sức ép mạnh mẽ. Khi nhậm chức với sự chấp thuận của Nhà Nước, Đức Cha Bành đã phải đọc bản tuyên hứa tuân hành nguyên tắc Giáo Hội tự trị và tự quản, “hướng dẫn Công Giáo tuân theo xã hội chủ nghĩa.”
Hiện diện tại buổi lễ có khoảng 200 người do Giám Mục Gioan Baotixita Lý Tô Quang (Li Suguang), 58 tuổi, chủ sự. Vị này cũng là Phó Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Trung Quốc và không được Tòa Thánh công nhận.
Đức Cha Bành Vệ Chiếu đã thụ phong Giám Mục bí mật ngày 10/4/2014 với phép của Tòa Thánh như người kế nhiệm Đức Cha Tôma Tăng Kính Mục (Zeng Jingmu), Giám Mục hầm trú của Giáo hội hầm trú ở địa phương, đã từng bị 23 năm tù và qua đời năm 2016 lúc 96 tuổi. Vài tuần sau khi thụ phong Giám Mục bí mật, Đức Cha Bành Vệ Chiếu bị công an bắt, và được trả tự do vào tháng 11/2014 nhưng luôn bị nhà nước giới hạn mạnh mẽ trong việc thi hành sứ vụ.
Hãng Asia News cũng nói rằng sự việc nhà nước Trung Quốc tổ chức lễ nhậm chức của Đức Cha Bành Vệ Chiếu như Giám Mục Phụ tá giáo phận Giang Tây, là giáo phận do nhà nước Trung Quốc tự ý xác định và không được Tòa Thánh công nhận ranh giới, là điều trái hiệp định. Trong khi giáo phận Dư Giang có từ năm 1885, nơi mà trước khi nhà nước cộng sản lên nắm quyền năm 1949, các thừa sai dòng thánh Vinh Sơn Phaolô thi hành sứ vụ. Vì thế, Tòa Thánh phản đối Nhà Nước Trung Quốc đã không hề thỏa thuận với Tòa Thánh, tự ý gộp 5 giáo phận trong tỉnh Giang Tây thành một giáo phận duy nhất.
Phản ứng từ Bắc Kinh
Sau phản ứng mạnh mẽ trên đây của Tòa Thánh, hôm 28/11, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc, ông Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) cho biết ông không biết về tình trạng đặc biệt liên quan đến Giám Mục Bành, nhưng ông nói rằng “quan hệ giữa Trung Quốc và Vatican đã được cải tiến trong những năm gần đây, mang lại lợi ích và ‘sự phát triển hòa hợp’ cho Công Giáo Trung Quốc. Trung Quốc muốn tiếp tục mở rộng sự đồng thuận thân hữu với Vatican và cùng nhau duy trì tinh thần hiệp định tạm thời giữa hai bên” (Reuters 28-11-2022)
Phản ứng trên đây của phía nhà nước Bắc Kinh có thể có ý nghĩa và cũng có thể chẳng có ý nghĩa gì, dầu sao nó cũng phản ánh một sự “xấu hổ” từ phía chính quyền Bắc Kinh khi Vatican quyết định phản đối mạnh, thay vì chỉ theo đuổi một cuộc đối thoại với những điều kiện do phía Trung Quốc ấn định (National Catholic Register 1-12-2022).
Im lặng là vàng?
Một điều mà nhiều người trong dư luận quốc tế mong muốn là Tòa Thánh lên tiếng về những bất công như những vụ vi phạm nhân quyền tại Trung Quốc, đặc biệt những vụ bách hại và xách nhiễu các Kitô hữu tại nước này, hoặc vụ vừa qua Đức Hồng Y Trần Nhật Quân, nguyên Giám Mục Hong Kong bị bắt, bị phạt tiền (khoảng 500 Mỹ kim) trong vụ kiện vì không đăng ký Quỹ Nhân đạo 612 ở Hong Kong, và có thể sẽ bị xét xử theo luật an ninh như ông Jimmy Lai, Lê Trí Anh, một đại doanh nhân Công Giáo ở Hong Kong, chuyên bênh vực dân chủ và nhân quyền, đang bị nhà cầm quyền Hong Kong xét xử theo luật bảo vệ an ninh quốc gia và có nguy cơ bị kết án tù chung thân.
Có những thái độ từ phía Tòa Thánh cũng gây thắc mắc cho nhiều người.
Ví dụ trang mạng “Tân địa bàn thường nhật” (Nuova Bussola Quotidiana) truyền đi ngày 24/11 vừa qua ở Ý kể rằng ngày 5/10 năm nay, Đại sứ quan Đài loan cạnh Tòa Thánh đã tổ chức tiếp tân mừng kỷ niệm 80 năm thiết lập quan hệ giữa Tòa Thánh và Đài Loan. Có một số chức sắc Tòa Thánh hiện diện trong dịp này, đặc biệt là Đức Tổng Giám Mục Paul Gallagher, Ngoại trưởng Tòa Thánh. Trong diễn văn, Đức Tổng Giám Mục đã khẳng định quan hệ thân hữu giữa Tòa Thánh và Trung Hoa dân chủ và nói: “Tôi cám ơn Đài Loan và đại sứ quán tại đây về những hoạt động liên đới gần đây, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch... và về những nâng đỡ các linh mục và tu sĩ Đài Loan trên thế giới.”
Ký giả trang mạng này nhận xét rằng sự việc Đức Tổng Giám Mục không cho phép các ký giả hiện diện được thu bài phát biểu của ngài, một điều không hề xảy ra trong các sinh hoạt với các nước khác, có lẽ vì không muốn làm cho chính quyền Trung Quốc phẫn nộ trong lúc sắp sửa gia hạn hiệp định với Tòa Thánh. Nhưng đây không phải là lần đầu tiên xảy ra những tình trạng đặc biệt như vậy với Đài Loan dưới triều đại Đức Thánh Cha Phanxicô: hồi năm 2018, tất cả các cơ quan truyền thông của Vatican đều loại bỏ hình chụp lúc Đức Thánh Cha đang chào thăm Phó tổng thống Đài Loan, Ông Trần Kiến Nhân (Chen Chien-jen), một tín hữu Công Giáo, đến Roma để dự lễ phong thánh cho Đức Phaolô 6 và sáu vị chân phước khác. Ngoài ra, năm 2020 Tòa Thánh đã không hỗ trợ lời kêu gọi cho Đài Loan được tham dự Đại hội của tổ chức Sức khỏe thế giới về coronavirus chỉ vì sự chống đối của Trung Quốc.
Lý do của Tòa Thánh
Có lần Đức Tổng Giám Mục ngoại trưởng Paul Gallagher trả lời cho các ký giả về thắc mắc tại sao Tòa Thánh không công khai phản đối Trung Quốc vì những vụ vi phạm nhân quyền và tự do tôn giáo. Đức Tổng Giám Mục cho biết vì Tòa Thánh thấy rằng những lời phản đối ấy, trong một số trường hợp, không mang lại hiệu quả nào nhưng chỉ làm cho tình thế trầm trọng và tệ hại hơn.
Đó cũng là thái độ của Đức Thánh Cha Phanxicô. Cho đến nay ngài không nêu đích danh Tổng thống Vladimir Putin của Nga như người chủ chốt trong cuộc chiến tranh chống Ucraina.
Ngoài ra, sự kiện trong cuộc phỏng vấn dành cho báo America nói trên, Đức Thánh Cha “lỡ lời” phê bình sự tàn ác của các binh sĩ người Ceceni và Buriati trong quân đội Nga tại Ucraina, đã tạo nên phản ứng mạnh mẽ từ phía Nga, và đe dọa làm tiêu tán những cố gắng từ 9 tháng nay của Tòa Thánh làm trung gian hòa đàm giữa Nga và Ucraina. Tuy các chức sắc ngoại giao của Tòa Thánh đã “thanh minh” với phía Nga rằng Đức Thánh Cha không có ý như vậy, nhưng ngoại trưởng Lavrov của Nga trong cuộc họp báo hôm 1/12 (2022) đã nói rằng những lời của Đức Giáo Hoàng “không hợp tinh thần Kitô” và ông cho rằng “phía Vatican không đáng tin cậy”!
Những phản ứng đó cho thấy Tòa Thánh đã có ý khi im lặng không lên tiếng, để những cánh cửa đối thoại khỏi bị khép lại và để tình hình khỏi trở nên tai hại hơn.
G. Trần Đức Anh, O.P - Vatican News