Hôm 17 tháng Mười Một vừa qua, Phụ tá Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, bà Ilze Brands Kehris, kêu gọi cả Nga lẫn chính phủ Ucraina tôn trọng tự do tôn giáo tại nước ngày.
Lên tiếng tại Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc, bà Brands Kehris, tố giác những vụ bắt giam và tra tấn giáo sĩ tại những vùng thuộc Ucraina bị Nga chiếm đóng, đồng thời bà cũng phê bình chính phủ Ucraina kỳ thị và bách hại các cộng đồng Chính thống thuộc Tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva tại nước này: cụ thể là các giáo sĩ thuộc Giáo hội này không được phép mời luật sư đến chứng kiến những vụ nhân viên an ninh và tư pháp của nhà nước Ucraina đến khám xét nhà, hoặc tạo sức ép trên các giáo sĩ đó, thúc giục họ xưng thú những điều mà họ bị cáo buộc.
Theo lời yêu cầu của Nga, Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc đã dành 90 phút để thảo luận về vấn đề tự do tôn giáo tại Ucraina. Trước đó, Nga đã tố cáo chính phủ Ucraina bách hại các cộng đồng Chính thống thuộc Nga.
Trong cuộc họp của Hội đồng bảo an, Anh, Pháp và Mỹ tố cáo Nga tìm cách biện minh cho cuộc chiến của họ chống Ucraina bằng những hoạt động tuyên truyền và thông tin không đúng sự thực về những cuộc bách hại của chính phủ Ucraina chống các cộng đồng Chính thống Nga tại nước này.
Đại diện của Anh quốc là ông Fergus Eckersley nói: Mascơva tự coi mình là người bảo vệ Chính Thống giáo. Ông nói: “Nhưng ham muốn và cướp bóc nước láng giềng của quí vị có phải là Kitô giáo hay không?”
Trong cuộc họp, bà Phó tổng thư ký Brands Kehris cũng tố cáo các lực lượng quân sự của Nga đã thực hiện những vụ tấn công và bách hại giáo sĩ Công giáo, Chính thống và Tin lành, cũng như các tín hữu ở miền đông Ucraina. Các quan sát viên của Liên Hiệp Quốc cho biết đã thu thập các bằng chứng về những vụ “bắt đi mất tích, cầm giữ trái phép, tra tấn hoặc ngược đãi, và lưu đày bất hợp pháp... Tại bán đảo Crimea, tòa án của Nga đã kết án tù lâu năm các chứng nhân Giêhôva. Quân Nga chiếm nhà thờ chính tòa của Chính thống Ucraina ở Simferopol.
Bà Brands Kehris cũng bình luận về dự luật của quốc hội Ucraina nhắm cấm các tổ chức tôn giáo, nếu trung tâm lãnh đạo các tổ chức này đặt tại một nước đang gây chiến với Ucraina. Dự luật nhắm vào các cộng đồng Chính thống thuộc tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva. Cộng đồng này tuy đã tuyên bố đoạn giao với Tòa Thượng phụ ở thủ đô Nga hồi tháng Năm năm ngoái, nhưng chính phủ Ucraina nghi ngờ hành động này.
Bà Kehris nói: “Theo công pháp quốc tế, những hạn chế tự do giáo chỉ được phép khi những hạn chế đó được luật pháp quy định và cần thiết để bảo vệ an ninh công cộng, trật tự, sức khỏe hoặc luân lý, cũng như các quyền căn bản và tự do của người khác.”
Đây là lần thứ ba kể từ tháng Giêng năm nay, Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc nhóm họp để bàn về tự do tôn giáo ở Ucraina, theo lời yêu cầu của Nga. Lần này, phó chủ tịch phân bộ thông tin của Tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva, Vakhtang Kipschidzye, trong bài trình bày qua Video nhân danh Mascơva, đã tố cáo chính phủ Ucraina muốn tiêu diệt cộng đồng Chính thống liên hệ với Tòa Thượng phụ Chính Thống ở Mascơva.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA