acistampa.com, Marco Mancini, 2024-04-23
Đức Phanxicô và hồng y Zuppi | Daniel Ibanez CNA
Ngoại trừ giáo phận Bologna và đang chờ bổ nhiệm – không có trong chương trình nghị sự – tân Tổng đại diện giáo phận Rôma, các giáo phận có truyền thống có hồng y ở Ý – ít nhất trong 120 năm qua – đều không có hồng y tổng giám mục
Rõ ràng đây là truyền thống, không có giáo luật nào về vấn đề này và ngay cả nếu có thì giáo hoàng cũng có thể du di dễ dàng. Nhưng thật đặc biệt vì chỉ trong 10 năm, Đức Phanxicô đã thay đổi truyền thống bằng những lựa chọn bất ngờ – ít nhất là trong giai đoạn đầu triều của ngài.
Vào đầu thế kỷ 20, các giáo phận có truyền thống có hồng y ở Ý là các giáo phận Turin, Milan, Venice, Bologna, Florence, Rôma, Naples và Palermo.
Vào thời điểm bầu Đức Phanxicô tháng 3 năm 2013, Turin và Venice đang chờ hồng y với tổng giám mục Nosiglia và thượng phụ Moraglia. Và mũ tím hồng y không bao giờ đến. Năm 2022, tổng giám mục Nosiglia rời Turin khi đã đến tuổi giới hạn và được Đức ông Roberto Repole kế vị, ngài không có tên trong công nghị năm 2022 và 2023. Tổng giám mục cuối cùng của Turin không phải là hồng y là Đức ông Davide Riccardi từ năm 1891 đến năm 1897. Ở Venice – giáo phận có ba giáo hoàng xuất thân từ năm 1903 đến năm 1978 – Thượng phụ cuối cùng không phải hồng y trước Đức Francesco Moraglia là Đức ông Angelo Ramazzotti từ năm 1858 đến năm 1861. Giám mục qua đời ba ngày trước đó để nhận mũ đỏ từ Đức Piô IX.
Ngay cả tổng giáo phận Milan vào thế kỷ 20 cũng đã có hai giáo hoàng cho Giáo hội. Tổng giám mục không phải hồng y cuối cùng của Milan trước Đức ông Mario Delpini – tại vị từ năm 2017 thay cho Đức hồng y Angelo Scola – là Luigi Nazari của Calabiana, giữa năm 1867 và 1893.
Tại Bologna, Đức Phanxicô đã duy trì “truyền thống hồng y”: khi hồng y Carlo Caffarra từ chức năm 2015, ngài đã bổ nhiệm Đức ông Matteo Maria Zuppi kế nhiệm, bốn năm sau Đức ông Zuppi được phong hồng y.
Từ ngày 24 tháng 6 tới, Florence cũng sẽ không có hồng y lãnh đạo. Ít nhất cho đến khi Đức Phanxicô quyết định phong hồng y cho tổng giám mục mới được bổ nhiệm Gherardo Gambelli. Với sự ra đi của hồng y Giuseppe Betori, tổng giám mục cuối cùng của Florence không phải hồng y là Eugenio Cecconi, từ năm 1874 đến 1888.
Rôma đang chờ đợi Tổng Đại diện mới sau khi hồng y Angelo De Donatis về Tòa Ân Giải. Theo tông hiến Trong Sự Hiệp thông Giáo hội, In Ecclesiarum Communion của Đức Phanxicô ký, Đại diện phải là hồng y vì thế khi cần, Đức Phanxicô sẽ chọn một hồng y hoặc bổ nhiệm một giám mục và sau đó ngài sẽ phong hồng y. Với điều kiện là Giáo hoàng không quyết định phạm đến Tông hiến do chính ngài ký.
Cuối năm 2020, Đức ông Domenico Battaglia kế nhiệm hồng y Crescenzio Sepe làm tổng giám mục giáo phận Naples. Tổng Giám mục Naples đã không được phong hồng y kể từ năm 1923, với kinh nghiệm rất ngắn của Đức ông Michele Zezza.
Cuối cùng là Tổng giáo phận Palermo, được tổng giám mục Corrado Lorefice lãnh đạo 9 năm nay, ngài kế nhiệm hồng y Paolo Romeo từ chức. Để tìm một tổng giám mục không phải hồng y của Palermo, chúng ta phải đi ngược về Đức ông Giovanni Battista Naselli, lãnh đạo tổng giáo phận Sicilia từ năm 1853 đến 1870.
Cho đến nay, Đức Phanxicô đã trao mũ hồng y cho các giám mục địa phương người Ý Gualtiero Bassetti, hiện là tổng giám mục danh dự của Perugia-Città della Pieve, trên 80 tuổi; Edoardo Menichelli, hiện là tổng giám mục danh dự của Ancona-Osimo, hơn 80 tuổi; Francesco Montenegro, hiện là tổng giám mục danh dự của Agrigento; Angelo De Donatis, chánh án Tòa xá giải và cựu Tổng đại diện Rôma; Matteo Maria Zuppi, tổng giám mục Bologna; Augusto Paolo Lojudice, tổng giám mục Siena-Colle Val d’Elsa-Montalcino; Oscar Cantoni, giám mục Como. Họ đã trên tám mươi và vì thế không là cử tri trong mật nghị tương lai như hồng y Loris Francesco Capovilla, giám mục danh dự của Loreto; Renato Corti, giám mục danh dự của Novara; Arrigo Miglio, tổng giám mục danh dự của Cagliari.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn