Từ mấy tuần qua, khi được tin Quan Bác (tiếng gọi thân thương của anh em trong nhà đạo Phát Diệm) Gioan Trần Công Nghị, Giám đốc Vietcatholic, đang trong cơn nguy tử sau một tai nạn xe hơi trầm trọng tại Quận Cam, tôi luôn cảm nhận một tình cảm thật đặc biệt, luôn sống trong tâm tình hiệp thông cầu nguyện phó thác cha Bác Gioan cho lòng từ ái của Chúa, nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ Lavang, của Các Thánh Tử Đạo Việt Nam…
Vào ngày kỷ niệm mừng lễ Kim Khánh 50 năm linh mục vào cuối tháng 3 vừa qua, tôi đã viết điện thư chúc mừng Quan Bác và cầu chúc cho Cha Bác được tràn đầy thánh đức, khang an trong ngày kỷ niệm đáng ghi nhớ ấy…Trong một điện thơ tháng ba năm 2020, cha Bác Gioan Nghị đã ngỏ ý mời tôi sang dự lễ Kim Khánh này, nếu cơn đại dịch qua đi….Đợi hoài mà không nhận được hồi âm. Tôi vẫn cứ đinh ninh rằng cha Bác Gioan đang bận bịu lo tổ chức đại lễ. Ai ngờ, lúc đó cha Bác đang „thập tử nhất sinh“, đã được cấp cứu trong bệnh viện sau khi bị tai nạn nặng. Tin sét đánh ngang vai đến từ thông báo chia sẻ đầu tiên của quý cha và ban điều hành trang mạng Vietcatholic. Sau đó mấy ngày, nhận được thông tin rõ hơn từ cha Trần Bình Trọng, là cha cậu của Cha Nghị, cho biết cha Nghị đã bị tai nạn xe hơi rất nặng và hiện đang được cấp cứu tại bệnh viện, trong tình trạng rất nguy kịch.
Phản ứng đầu tiên của tôi là cảm thấy lo âu và trong lúc gặp hoạn nạn này, chỉ còn biết ngước mắt lên trời, phó thác tin yêu, cầu khấn Chúa trong thánh lễ, kêu xin Đức Mẹ Fatima và Thánh Cả Giuse cho cha Bác Gioan được „gặp thầy gặp thuốc“, được chữa lành phần hồn phần xác…
Trong mấy ngày qua, Vietcatholic đưa tin thêm về tình trạng nguy kịch của Cha Bác Gioan: đã rời bệnh viện để về lại nhà, vì bác sĩ đành bó tay, nên cho cha Gioan về nhà, nếu có bề nào, thì được „ăn mày chết lành“ giữa vòng tay thân yêu bà con thân thuộc!
Trong hoàn cảnh tang thương và hoàn toàn sống trong tin yêu phó thác này, xin chân thành ghi lại đây một vài kỷ niệm thân thương và đáng ghi nhớ nhất mà bản thân tôi đã được dịp quen biết, đồng hành, cùng cộng tác với cha Bác Gioan Nghị trong công cuộc truyền thông Vietcatholic từ gần 25 năm trường qua.
- Bạn cùng mái chủng viện Thánh Phaolô Phú Nhuận từ năm 1958, gần 63 năm trường qua. Cha Bác Gioan và tôi, cả hai anh em chúng tôi cùng xuất thân từ giáo phận mẹ Phát Diệm, đã cùng „mài đũng quần“ trong suốt chương trình trung học ở tiểu chủng viện Thánh Phaolô Phú Nhuận từ năm 1958 đến 1966 cho tới ngày rời mái trường chủng viện lên đại chủng viện. Cha Gioan Nghị vào chủng viện trước tôi một năm, nhưng lại trên hai lớp. Vì niên khóa 1958, các thí sinh thi vào chủng viện quá đông, trên 100 thí sinh. Chính vì thế, chủng viện quyết định tuyển sinh hai lớp: Lớp lớn tuổi hơn vào lớp đệ thất, lớp nhỏ tuổi hơn phải bắt đầu bằng lớp „đệ bát“, giống như năm trường thử…Do đó vào chủng viện sau một năm, lại lẹt đẹt học sau cha Bác hai năm. Vì lúc đó cha Nghị học lớp đệ lục. Mãn tiểu chủng viện, Cha Gioan Nghị học ở ĐCV Thánh Giuse Sài Gòn, sau đó đi du học tại giáo đô Rôma. Còn tôi thuộc giáo phận Đà Lạt, nên được chọn học tại Giáo Hoàng Học Viện Piô X Đà Lạt. Anh em xa cách nhau kể từ những năm tu học tại Đại Chủng Viện.
Mãi tới sau biến cố 30.04.1975, gia đình tôi vượt biên xin tỵ nạn và định cư tại Pháp, còn cha bác Gioan từ Roma về Hoa Kỳ hoạt động cho cộng đồng tỵ nạn Viêt Nam tại thành phố New Orleans, bang Mississipi miền Nam Hoa Kỳ. Anh em chúng tôi có nhiều dịp gặp lại nhau khi tôi sang thăm Hoa Kỳ vào những năm 1977 lúc cha Gioan Nghị còn đang làm việc mục vụ cho người tỵ nạn Việt Nam ở giáo phận New Orleans (tiểu bang Missisipi, Hoa Kỳ), cùng thời với Đức Cha Đaminh Mai Thanh Lương, với cha Giuse Tuệ và Cha Anrê Dũng Lạc Tường (cùng gốc giáo phận Phát Diệm)…Sau này cũng có đôi ba dịp gặp lại nhau bên Orange County (tiểu bang California)…Đáng ghi nhớ nhất là dịp mừng 10 năm Vietcatholic, đến tham dự buổi lễ khánh thành Nguyện đường Thánh Mẫu Lavang trong đại Vương Cung Thánh Đường Mẹ Vô Nhiễm ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn vào ngày 21.10.2006 do Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa, nguyên chủ tịch HĐGMVN chủ lễ…Nhân dịp này, Vietcatholic đã có dịp gặp gỡ trao đổi với Đức Cha chủ tịch về ước nguyện kết nối điều hợp các hoạt động truyền thông Công giáo Việt Nam hải ngoại với Giáo Hội Việt Nam…Nhất là việc trao đổi các bản tin chính thức từ các giáo phận và đặc biệt của HĐGMVN, đặc biệt trong các biến cố lớn, nhằm hướng dẫn dư luận và thông tin đúng đắn, không bị sai lạc.
Dịp gặp gỡ quan trọng hơn là dịp tôi đại diện cho nguyệt san Dân Chúa Âu Châu cùng với phái đoàn truyền thông của Âu Châu sang tham dự lễ mừng 20 năm Vietcatholic vào Thánh Lễ Tạ Ơn vào ngày 25 tháng 11 năm 2016. Quả thực là một dịp kỷ niệm có một không hai, với sự tham dự của hai Đức Cha Đaminh Mai Thanh Lương và Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh, nguyên chủ chăn giáo phận Kontum, cùng với nhiều linh mục tu sĩ Việt Nam tại Hoa ký, Úc và hàng ngàn anh chị em giáo dân tại địa phương và các phái đoàn đến từ các lục địa khác.
- Dấn thân loan báo TIN MỪNG qua Vietcatholic
Vietcatholic đang chuẩn bị mừng 25 năm phục vụ vào dịp tháng 11 năm nay… nhưng cha giám đốc Gioan Trần Công Nghị lại đang nằm trên giường bệnh trong cơn nguy tử…Thật là hoàn cảnh tang thương “đứt gánh giữa đường”, ai nấy đều quặn đau!!! Nhưng nhớ lại lời Chúa về hạt lúa chết đi khi gieo xuống lòng đất, mới sinh bông hạt nặng trĩu, hứa hẹn một mùa gặt phong phú. Vâng các đây gần 25 năm, cha Gioan Trần Công Nghị, đã hiến thân dâng tất cả sức lực tài năng, quyết tâm sử dụng các phương tiện tryuền thông mới cho công cuộc loan báo Tin Mừng…Vào những năm 1996, lúc đó tôi đang phục vụ cho nguyệt san Dân Chúa Âu Châu trong trách nhiệm chủ nhiệm…Vì cũng quen biết nhau và cùng mang nặng tâm tư cũng như nguyện ước phục vụ cho việc loan báo TIN MỪNG CỨU ĐỘ qua truyền thông. Cha Bác Nghi đang mưu cầu xây dựng cơ quan truyền thông Vietcatholic, còn nguyệt san Dân Chúa lúc đó đã có mặt trên ba lục địa châu Mỹ, châu Âu và châu Úc… Nên những người đồng ý hướng đã gặp nhau, tôi nhận cộng tác với Vietcatholic cùng với cha Gioan Nghị. Sau này vào dịp kỷ niệm mừng Vietcatholic tròn mười tuổi, trong cuộc họp tại Washington 26.10.2005, Liên Hiệp truyền thông đã chính thức thành hình, cùng chung vai sát cánh hiệp lực giữa Vietcatholic, giữa Đức Ông Phêrô Nguyễn Văn Tài, Giám đốc đài Chân Lý Á Châu, cùng các cơ quan truyền thông Công giáo khác tại Hoa Kỳ, cùng với ba nguyệt san Dân Chúa Âu Châu, Mỹ châu và Úc Châu. Kết quả trong nhiều năm sau đó là những bản lên tiếng, nhận định của Liên Hiệp Truyền Thông Công Giáo liên quan đến các biến cố lớn tại Việt Nam. Cũng như hợp tác với nhau trong công cuộc truyền thông, cùng nhau hoạch đinh các chương trình cứu trợ, các quỹ bác ái, các quỹ văn hóa.
- Cuộc đời yêu mến Giáo Hội Việt Nam qua nhiều biến cố, nhất là hai vụ điển hành về thăm Việt Nam nhân chuyến công du của Đức Hồng Y Crescenzio Sepe, Tổng trưởng Bộ Truyền Giảng Phúc Âm cho các dân tộc đến thăm Giáo Hội Việt Nam vào những ngày tháng chạp cuối năm 2005. Cha Gioan Trần Công Nghị đã đáp chuyến bay từ Los Angeles, quá cảnh Đài Loan, và về đến phi trường Nội Bài vào chiều ngày 27.12.2005. Nhưng trớ trêu thay, mặc dầu có giấy nhập cảnh, nhưng sau một vài giờ làm việc, công an cộng sản Việt Nam đã không cho cha Gioan nhập cảnh và bắt phải bay trở lại Đài Loan trong chính đêm hôm đó…(xem cuộc phỏng vấn Việt Nam không cho Linh mục Trần Công Nghị nhập cảnh của phóng viên Ðỗ Hiếu, đài RFA)
Dù không thực hiện được ý định trực tiếp phóng sự cho chuyến viếng thăm đặc biệt này…Khi trở về, Vietcatholic đã thực hiện bộ 3 DVD với đầy đủ tin tức, hình ảnh và các cuộc cử hành phục vụ, các thánh lế, các buổi gặp gỡ các linh mục tu sĩ giáo dân khắp ba miền đất nước. Đây là một bộ phim tài liệu công phu, giá trị lịch sử, biểu trưng sức sống và niềm tin mãnh liệt của toàn thể Giáo Hội Công Giáo Việt Nam giữu lòng xã hội chủ nghĩa, với biết bao nhiêu ngăn cấm và bách hại tinh vi.
Vietcatholic có công nhất trong việc theo sát và loan tin về biến cố tranh đấu cho tự do, công lý , đòi lại đất của Tòa Khâm Sứ Hà Nội của Đức Tổng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiệt vào những tháng năm 2008 và 2009. Cha Gioan Trần Công Nghị đã cố gắng liên lạc trực tiếp được với chính Đức TGM Giuse, với các cha dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà…để tường trình lại cho cộng đồng Công Giáo Việt Nam tại hải ngoại những tin tức chính xác, những bài phỏng vấn, phân tích và hướng dẫn dư luận trong giai đoạn lịch sử cam go và khó khăn này.
Trong nhiều năm cha Gioan Trần Công Nghị đã dành trụ sở Vietcatholic thành nơi sinh hoạt của tổ chức Liên Tôn của Hoa Kỳ. Chính Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh, nguyên giám mục giáo phận Kontum, đã viếng thăm trụ sở Vietcatholic nhiều lần…Và những dịp viêng thăm đó, là dịp để cha con chia sẻ cập nhật các tin tức và cùng nhau học hỏi cầu nguyện thêm cho công lý và hòa bình mau thể hiện tại Quê Hương Việt Nam.
Một kỷ niệm khó quên liên hệ đến đại hội Công Giáo Việt Nam tại Đức vào năm 2008. Nhân dịp Đại Hội Công Giáo toàn nước Đức lần thứ 31 của các Cộng đoàn CGVN tại Đức vào đại lễ Chúa Thánh Thành hiện xuống ngày 26.05 đến 27.05.2008 với chủ đề “Truyền Thông và gia đình”. Ban Tuyên úy đoàn cùng với Ban Tổ Chức Đại Hội của liên đoàn CGVN tại Đức đã chính thức mời cha Gioan Trần Công Nghị, Giám Đốc Vietcatholic đến tham dự Đại Hội trong vai trò thuyết trình viên chính của Đại Hội. Cha Gioan Nghị đã chia sẻ hai bài thuyết trình quan trọng vào sáng Chúa Nhật Lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống về đề tài: “Mặt trái tối tăm của Internet” đã được đăng trong số báo Dân Chúa 297 tháng bẩy 2008… Nhờ những hướng dẫn và phân tích với nhiều kih nghiệm trong ngành truyền thông, chắc chắn những đề tài này đã giúp ích nhiều cho nhiều gia đình công giáo Việt Nam cách riêng tại Đức và khắp nơi trên thế giới.
- Lòng Yêu mến Đức Mẹ La Vang Việt Nam
Trong dịp mừng 20 năm Vietcatholic, tôi đặc biệt ghi nhớ buổi lễ thánh hiến tượng Đức Mẹ Lavang trên gốc cổ thụ trong công viên trụ sở Vietcatholic tại Orange County vào buổi tối ngày 26.11.2005 do Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh chủ sự…Và cũng từ ngày đó, cha bác Gioan Trần Công Nghị ôm hoài bão đặt tượng Đức Mẹ Lavang ở khắp năm châu. Đáng ghi nhớ nhất là buổi lễ làm phép và khánh thành tượng Đức Mẹ Lavang ở thủ đô Giêrusalem, Do Thái: vào lúc 9 giờ sáng ngày 18 tháng 10 năm 2018, Đức TGM Giuse Nguyễn Chí Linh, chủ tịch Hội đồng Giám Mục Việt Nam và là Giám mục TGP Huế làm phép thánh hiến tượng Đức Mẹ La Vang được đặt trên đỉnh đồi thôn Abu Gosh trong khuôn viên nhà thờ Hòm Giao Ước Thánh thuộc Kyriat Yearim, ở Jerusalem, Do thái.
Để đánh dấu 30 năm Phong 117 Thánh Tử Đạo Việt Nam, người Công Giáo Việt Nam tặng 2 món quà quí là Tượng Đức Mẹ La Vang và Bia đá Phúc Thật Tám Mối cho Thánh Địa, quê hương của gia đình thánh gia: Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh cả Giuse.
Theo ước nguyện của Cha Gioan Trần Công Nghị, hy vọng trong tương lai, sẽ có ngày đặt thánh tượng Đức Mẹ Lavang tại Trung Tâm Thánh Mẫu Fatima, Bồ Đào Nha…Trước khi lâm trọng bệnh, mấy lần anh em chúng tôi đã đề cập đến vấn đề này. Cha bác Gioan Trần Công Nghị cho biết sẵn sàng cung nghinh tượng Đức Mẹ LaVang đang tạm đặt tại đài ở trong vườn của nhà Ngài đến đặt tại Fatima.
- Cuộc đời đau khổ thử thách gian nan và của lễ hiến dâng cuối đời:
Thay lời kết, là cái nhìn tổng kết cuộc đời hiến thân 50 năm linh mục của cha Bác Trần Công Nghị…Lẽ ra trong những ngày cuối tháng ba vừa qua, đã có buổi đại lễ tạ ơn mừng KIM KHÁNH 50 NĂM Linh Mục của Ngài. Nhưng cũng như Chúa Giêsu trên Thập Giá, giờ đây cha Gioan Trần Công Nghị đang nằm hấp hối trên giường bệnh, như bàn thờ thập giá, hiến tế cuộc đời phụng sự Thiên Chúa, phục vụ tha nhân, nhất là phục vụ Rao Giảng Tin Mừng Cứu Độ qua truyền thông, qua trang mạng Vietcatholic.
Nhớ lại Lời Chúa: “Đã đến giờ Con Người được tôn vinh! Thật, Thầy bảo thật anh em, nếu hạt lúa gieo vào lòng đất mà không chết đi, thì nó vẫn trơ trọi một mình; còn nếu chết đi, nó mới sinh được nhiều hạt khác. Ai yêu quý mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai coi thường mạng sống mình ở đời này, thì sẽ giữ lại được cho sự sống đời đời. Ai phục vụ Thầy, thì hãy theo Thầy; và Thầy ở đâu, kẻ phục vụ Thầy cũng sẽ ở đó. Ai phục vụ Thầy, Cha của Thầy sẽ quý trọng người ấy.”(gioan 12, 22-24)
Chúng ta cùng hiến dâng cuộc đời của Cha Gioan Trần Công Nghị vào lòng từ ái của Chúa, xin cho hạt lúa miến bị nghiền nát và thối rữa trong những ngày tháng cuối đời trên bàn thờ thập giá của giường bệnh trổ bông kết trái phong phú cho cộng đồng, giáo hội và Vietcatholic, khi mừng 25 năm Ngân Khánh vào dịp cuối năm 2021, tiếp tục công việc cha Gioan Trần Công Nghị đã gieo mầm và vất vả vun tưới trong gần 25 năm trường qua..
Lm. Stephanô Bùi Thượng Lưu