Tin Thế Giới
Tin Thế Giới
Liên Hợp Quốc triệu tập hội nghị về bảo vệ các nơi thờ tự
- Viết bởi Ngọc Yến
Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã kêu gọi Tổng thư ký António Guterres triệu tập một hội nghị thế giới, nhằm vận động sự ủng hộ chính trị cho Kế hoạch hành động của Liên Hợp Quốc về việc bảo vệ các địa điểm tôn giáo.
Ngọc Yến - Vatican News
Với hội nghị này, Liên Hợp Quốc muốn có những hành động cụ thể để bảo vệ các địa điểm tôn giáo đồng thời lên án các hành động phá hủy các nơi thờ tự.
Theo báo cáo của cổng thông tin Liên Hợp Quốc, ý tưởng này xuất phát từ nhu cầu hành động toàn cầu, hướng đến việc phòng ngừa và trách nhiệm, chống lại các hành vi vi phạm trong các tình huống xung đột hoặc trong thời bình, của các tổ chức nhà nước và các nhóm khủng bố.
Với nghị quyết “Thúc đẩy văn hóa hòa bình và khoan dung để bảo vệ các địa điểm tôn giáo”, được trình bày hôm thứ Năm tuần trước tại hội nghị toàn thể lần thứ 50 của khóa 75, Đại hội đồng đã yêu cầu, đối với hội nghị thế giới, sự tham gia của các thực thể Liên Hợp Quốc, các quốc gia thành viên, các nhân vật chính trị, các nhà lãnh đạo tôn giáo, các tổ chức tôn giáo, giới truyền thông, xã hội dân sự và các bên liên quan khác.
Đại hội đồng nhắc lại, 20% tài sản được ghi trong Danh sách Di sản Thế giới của Unesco có bản chất tôn giáo hoặc tâm linh, và “các địa điểm tôn giáo và đồ vật sử dụng cho nghi lễ ngày càng trở thành đối tượng bị khủng bố và dân quân ngoài vòng pháp luật tấn công”. Hậu quả là chúng bị hư hỏng, phá hủy hoàn toàn, bị trộm cắp và đưa vào buôn bán bất hợp pháp.
Đối với Đại hội đồng, cuộc tranh luận ý kiến cách cởi mở, xây dựng, tôn trọng và đối thoại liên tôn và liên văn hóa ở cấp địa phương, quốc gia, khu vực và quốc tế có thể đóng một vai trò tích cực trong cuộc chiến chống lại sự bất khoan dung và kích động thù hận tôn giáo và bạo lực.
Được xây dựng bởi Liên minh các nền văn minh của Liên Hợp Quốc, Kế hoạch hành động để bảo vệ các địa điểm tôn giáo mà Đại hội đồng mong muốn có những cam kết cụ thể, được thực hiện xoay quanh chủ đề “Hợp nhất và đoàn kết: thực hành tôn giáo trong hòa bình và an toàn”. (CSR_614_2021)
Nguồn. Vatican News tiếng Việt
40.000 người chết vì Covid-19 tại miền Amazonia
- Viết bởi G. Trần Đức Anh, O.P.
Mạng Giáo hội tại miền Liên Amazonia, gọi tắt là REPAM, cho biết đã có hơn 40.000 người chết vì Coronavirus tại chín nước thuộc tại miền này.
Trong phúc trình, công bố ngày 11/1/2021 vừa qua, và được tờ thông tin trực tuyến Vida Nueva, Đời Sống Mới, truyền đi hôm 15/1/2021 từ Tây Ban Nha, tổ chức REPAM nói rằng tính đến ngày 11/1, có 40.320 người chết vì Covid-19 tại Colombia, Ecuador, Perù, Bolovia, Brazil, Guyana, Suriam và Guyana thuộc Pháp. Vùng bị nặng nhất là bang Manaus ở miền bắc Brazil với 104.405 ca nhiễm và gần 3.320 người chết. Cho đến nay, tổng số người bị nhiễm Coronavirus là một triệu 715.410 người.
Những thông tin trên đây đến từ các nhà chức trách y tế, riêng trường hợp của Venezuela, thông tin mà REPAM có được là qua phúc trình của các giáo xứ thuộc miền Amazonia. Theo các tin tức đó, sự lây nhiễm gia tăng mạnh nhất từ giữa tháng Mười Hai vừa qua (2020), và điều này có nghĩa là người ta đã đi vào đợt sóng thứ hai của đại dịch.
G. Trần Đức Anh, O.P.
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Caritas Ý cảnh báo thảm họa nhân đạo ở Bosnia và Herzegovina
- Viết bởi Ngọc Yến - Vatican News
Trong một thông cáo báo chí, Caritas Ý cho biết, việc tái thiết ở trại Lipa do quân đội thực hiện đã bị phá hủy gần như hoàn toàn cách đây vài ngày. Theo Caritas Ý, phải ngay lập tức đưa các phương tiện tiếp đón thích hợp để cung cấp nơi trú ẩn cho những người mà tính mạng đang gặp nguy hiểm. Lipa là một nơi không thích hợp để tiếp đón, đặc biệt là trong giai đoạn mùa đông này.
Đối với 1.200 người được đón tiếp ở đây, họ không có lựa chọn khác. Các nỗ lực mở lại trại Bira cũ hoặc sắp xếp doanh trại cũ ở Bradina của chính quyền địa phương đã thất bại do sự phản đối của người dân và chính quyền địa phương, và vì thế họ đã chọn mở lại trại Lipa.
Theo Caritas Ý, tình hình ở Bosnia Herzegovina phải tập trung chú ý vào tuyến đường Balkan bắt đầu ở Hy Lạp và kết thúc ở Ý hoặc Áo. Một tuyến đường chứng kiến hàng ngàn người bị chặn trong các trại tị nạn và trong các giải pháp không phù hợp, đặc biệt là với tình trạng khẩn cấp về sức khỏe do đại dịch Covid-19 gây ra. Cơ sở vật chất quá thiếu thốn và quá đông đúc, nhiều người phải ngủ ngoài trời.
Từ năm 2015, Caritas Ý đã hiện diện dọc theo Tuyến đường Balkan cùng với những người di cư và hỗ trợ các Caritas địa phương (Hy Lạp, Albania, Macedonia, Bosnia Herzegovina, Serbia), trong các dịch vụ tiếp nhận, hỗ trợ tâm lý - xã hội, bảo vệ trẻ em, bảo vệ vệ sinh, phân phối thực phẩm và hàng hóa cần thiết cho hàng ngàn người. Trong những tuần gần đây, nhờ sự đóng góp của Hội đồng Giám mục Ý và sự quyên góp từ Đức Thánh Cha, Caritas Ý và Caritas Bosnia và Herzegovina đã có thể triển khai các dịch vụ mới tại các trại trung chuyển ở khu vực Bihac và Sarajevo, cũng như phân phối các đồ dùng mùa đông cho hơn 1.500 người của các trại. Nhưng cần có các sáng kiến rộng hơn liên quan đến các tổ chức để giúp đỡ người di cư.
Ngọc Yến - Vatican News
Tòa Thánh tái khẳng định dấn thân chống võ khí hạt nhân
- Viết bởi G. Trần Đức Anh OP
Arms control experts are among those taking part in the Vatican conference | Gerasimov
18/12/2020
Tòa Thánh tái khẳng định sự dấn thân cổ võ một thế giới không có võ khí hạt nhân, đồng thời cảnh giác chống quốc gia chủ nghĩa và cô lập, như một con đường dẫn đến các cuộc xung đột mới.
- Trần Đức Anh, O.P.
Đức Tổng giám mục Paul Gallagher, ngoại trưởng Tòa Thánh, đã khẳng định lập trường trên đây, trong hội nghị trực tuyến (Webinar) do Bộ Phát triển nhân bản toàn diện tổ chức, hôm 16/12/2020 vừa qua, nhân dịp giới thiệu cuốn sách tựa đề: “Một thế giới không còn võ khí hạt nhân” (A World Free from Nuclear Weapons), do Nhà xuất bản của Đại học Georgetown ở Mỹ ấn hành.
Lên tiếng trong dịp này, Đức Tổng giám mục ngoại trường Tòa Thánh cho biết Tòa Thánh sẽ tiếp tục tăng cường dấn thân trên bình diện công pháp quốc tế, để tiến tới một sự cấm các võ khí hạt nhân trên thế giới. Trong những tháng tới đây, sẽ có một số cơ hội tốt để đưa đề tài này ra trước công chúng. Một trong các cơ hội, đó là vấn đề Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân bắt đầu có hiệu lực từ đầu năm tới, 2021.
Hiệp ước này đã được 122 quốc gia tại Liên Hiệp Quốc, ở New York thông qua hồi mùa hè năm 2017 và cho đến này đã có hơn 80 quốc gia ký nhận, trong đó có Tòa Thánh, như một chủ thể riêng theo công pháp quốc tế.
Đức Tổng giám mục Gallagher, người Anh, nói rằng: Đối với cộng đồng thế giới, có hai con đường có thể: một là chủ nghĩa đa phương dẫn đến hòa bình, hai là chủ nghĩa quốc gia và cô lập tạo điều kiện cho những cuộc xung đột mới. Điều này cũng được áp dụng cho vấn đề các võ khí hạt nhân, và Tòa Thánh mạnh mẽ ủng hộ một giải pháp quốc tế cho vấn đề này.
Đức Thánh cha Phanxicô, trong một hội nghị do Tòa Thánh tổ chức hồi năm 2017, đã khẳng định rằng chủ trương sở hữu võ khí hạt nhân để đối phương nể sợ mà không dám tấn công, đó là điều không còn có thể biện minh được và nó cũng trái ngược với giáo huấn của Công giáo. Ngoài ra, trong cuộc viếng thăm tại thành phố Hiroshima, Nhật Bản hồi tháng Mười Một năm ngoái (2019), Đức Thánh cha Phanxicô cũng tái lên án việc sở hữu các võ khí hạt nhân là điều “vô luân”.
Trong thông điệp “Fratelli tutti”, công bố ngày 4/10 vừa qua, Đức Thánh cha Phanxicô khẳng định rằng hoàn toàn giải trừ các võ khí hạt nhân là một nghĩa vụ luân lý và nhân đạo. Ngài cũng cổ võ dùng ngân khoản, lẽ ra cho việc trang bị võ khí hạt nhân, vào một ngân quỹ thế giới để để chấm dứt nạn đói một lần cho tất cả và thăng tiến sự phát triển tại các nước nghèo nhất”.
(KNA 16-12-2020)
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Đức xiết chặt lệnh phong tỏa ngăn ngừa virus trong dịp lễ Giáng sinh
- Viết bởi Hồng Thủy - Vatican News
Bà Merkel nói với các phóng viên ở Berlin: “Chúng tôi buộc phải hành động và chúng tôi đang hành động”; đồng thời bà lưu ý rằng những hạn chế hiện có được áp dụng vào tháng 11 đã không thể giảm số ca nhiễm mới.
Tỷ lệ ca nhiễm mới trung bình hàng ngày trong bảy ngày qua ở Đức đã tăng từ tỉ lệ 21,23ca nhiễm mớ/100.000 người vào ngày 28/11, lên 26/100.000 người vào ngày 12/12.
Lệnh phong tỏa mới
Bắt đầu từ ngày 16/12, các trường học trên toàn quốc sẽ đóng cửa hoặc chuyển sang học tại nhà; hầu hết các cửa hàng không bán thực phẩm sẽ đóng cửa, cũng như các doanh nghiệp như tiệm cắt tóc cho đến nay vẫn được phép mở cửa. Nhà hàng sẽ vẫn được phép mở cửa cho người mua mang đi, nhưng không được ăn uống tại chỗ.
Ngoại trừ Giáng sinh, số lượng người được phép gặp gỡ trong nhà sẽ vẫn bị giới hạn ở 5 người, không bao gồm trẻ em dưới 14 tuổi.
Việc bán pháo hoa theo truyền thống được sử dụng để chúc mừng năm mới cũng sẽ bị cấm, và cũng sẽ áp dụng đối với các cuộc tụ tập công cộng ngoài trời vào đêm giao thừa.
Thống đốc Markus Soeder của bang Bavaria nói rằng lệnh cấm pháo hoa được đưa ra theo lời yêu cầu của các bệnh viện, vì họ không thể chữa trị số đông những người bị thương nặng do sử dụng chất nổ không đúng cách. (Crux 14/12/2020)
Hồng Thủy - Vatican News
Hơn 50 tổ chức từ thiện Công giáo cùng họp bàn về khủng hoảng Siria và Irak
- Viết bởi G. Trần Đức Anh OP
Des volontaires lors d'une distribution de vivres à Beyrouth (Liban), le 7 août 2020 | ANSA
12/12/2020
Hơn 50 cơ quan từ thiện Công giáo đã kiểm điểm tình hình khủng hoảng tại Siria và Irak: tình trạng cấp thiết về nhân đạo, thảm trạng dân tị nạn, sự xuất cư của các tín hữu Kitô khỏi nguyên quán.
- Trần Đức Anh, O.P.
Những vấn đề trên đây được đề cập đến và tìm biện pháp đáp ứng trong cuộc hội luận trực tuyến lần thứ IV, do Bộ Phát triển nhân bản toàn diện tổ chức, chiều ngày 10/12/2020 vừa qua, tại Vatican.
Sau sứ điệp khích lệ của Đức Thánh cha, Đức Tổng giám mục ngoại trưởng Paul Gallagher đã đọc thay diễn văn mở đầu của Đức Hồng y Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, vì Đức Hồng y còn ở nhà thương. Đức Hồng Quốc vụ khanh phác họa bối cảnh ở hai nước Siria và Irak vẫn còn bị khủng hoảng kinh tế, bế tắc về chính trị và cả cuộc khủng hoảng các cơ chế chính quyền, và nay lại thêm đại dịch Covid-19. Trước tình trạng đáng lo âu ấy, Đức Hồng y Quốc vụ khanh khuyến khích mỗi người, mỗi cơ quan, tiếp tục theo đuổi các dự án giúp đỡ đặc biệt tại Siria, Irak, và cả tại Giordani và Thổ Nhĩ Kỳ.
Đức Hồng y Parolin viết: “Ngày nay, hơn bao giờ hết chúng ta không được bớt chú ý đến các nhu cầu của dân chúng tại các nước ấy, nhưng trong tư cách là Giáo hội, chúng ta phải canh tân dấn thân bác ái cạnh những người dễ bị tổn thương và túng thiếu nhất, và không quên việc huấn luyện các công nhân viên về mặt nghề nghiệp và tinh thần.” Đức Hồng y cũng bày tỏ quan tâm đến sự sụp đổ hệ thống tài chánh, cuộc khủng hoảng xã hội kinh tế và vụ nổ ở cảng Beirut, Liban: “Cần dấn thân mạnh mẽ, không những trong việc tái thiết, nhưng còn nâng đỡ các trường học và nhà thương Công giáo, là hai cột trụ nâng đỡ sự hiện diện của Kitô tại Liban và trong toàn vùng”.
Khóa họp được chia làm bốn phần: trước tiên là tình hình chính trị ngoại giao của hai nước Siria và Irak, tiếp đến là vai trò của Giáo hội tại hai nước này; thứ ba là tình trạng những người di dân và tị nạn; sau cùng là hoạt động của các tổ chức Công giáo, tiến từ giai đoạn khẩn trương đến giai đoạn phát triển toàn diện.
(Vatican News 10-12-2020)
Chính phủ Tây Ban Nha đóng cửa trại tị nạn tại đảo Canarie
- Viết bởi G. Trần Đức Anh OP
Diritti d'autore DESIREE MARTIN/AFP or licensors
02/12/2020
Chính phủ Tây Ban Nha đã đóng cửa trại di dân ở cảng Arguineguin, trên đảo lớn Canarie.
- Trần Đức Anh, O.P.
Chiều Chúa nhật 29/11/2020 vừa qua, cảnh sát đã đưa 27 người di dân cuối cùng từ trại Gran Canaria tới một doanh trại, gần đảo Las Palmas.
Từ nhiều tuần nay, các công dân, các tổ chức nhân quyền, Giáo hội và các nhà chính trị địa phương đã lên tiếng phản đối tình trạng tại trại tị nạn và gọi đó là “một trại ô nhục”. Trại này được thành lập để đón nhận khoảng 500 người, nhưng rồi số thuyền nhân di dân lên tới 2.600 người, sống trong những điều kiện không xứng đáng với con người. Tình trạng vệ sinh tại đây là một điều ô nhục đối với Tây Ban Nha và Âu châu.
Quần đảo Canarie thuộc lãnh thổ Tây Ban Nha, là miền nghỉ hè nổi tiếng, có hơn hai triệu dân cư, gần Phi châu hơn là Tây Ban Nha, chỉ cách bờ biển Maroc 95 cây số, trong khi cách xa bờ biển Tây Ban Nha tới 940 cây số. Số người di cư bất hợp pháp từ bờ biển Phi châu tới Canarie ngày càng nhiều. Từ đầu năm đến nay, có 19.000 người di dân tới đây, tức là tăng một ngàn phần trăm so với năm ngoái (2019).
Hôm 23/11 vừa qua, các giám mục Tây Ban Nha mời gọi các cộng đoàn Kitô có tinh thần đón tiếp người di dân, nhưng đồng thời cũng kêu gọi các vị lãnh đạo chính trị can thiệp, đặc biệt về tình trạng những người di dân tại Quần đảo Canarie.
Nạn hạn hán, đại dịch Covid-19, nghèo đói, thất nghiệp và bạo lực là những yếu tố chính thúc đẩy hàng chục ngàn người Phi châu tìm đường vào Âu châu, dù phải trải qua những hành trình nguy hiểm, trên những con thuyền nhỏ, để tìm điều kiện sống tốt đẹp hơn.
Trước tình trạng trên đây, Hội đồng Giám mục Tây Ban Nha cùng với hai giám mục tại Quần đảo Canarie, lên tiếng nhắc nhở rằng: “Trong tư cách các cộng đoàn Kitô, chúng ta phải nêu chứng tá duy nhất về tình huynh đệ và tinh thần công dân trong việc đón tiếp, chăm sóc và thăng tiến người tới đây cũng như trong hành động luân lý và chính trị chống lại những nguyên nhân gây ra bao nhiêu đau khổ”.
Các giám mục Tây Ban Nha cũng nhận định rằng vấn đề di dân không phải chỉ là vấn đề thuộc về quần đảo Canarie, nhưng là toàn Âu châu và thế giới, và những người buộc lòng phải di cư có phẩm giá bất khả nhượng của họ.
(KNA 30-11-2020)
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Một vụ khủng bố ở trung tâm thành phố Trier vừa xảy ra, 2 người chết và 15 người bị thương.
- Viết bởi Trầm Hương Thơ ghi nhanh
Một vụ khủng bố phóng xe vào khu vực dành cho người đi bộ ở trung tâm thành phố Trier là 2 người chết và 15 người bị thương.
TRIER. Vào buổi trưa hôm nay 01 tháng 12 năm 2020 đã có một cảnh tượng khủng khiếp ở trung tâm thành phố Trier.
Một người đàn ông đã cô tình rú ga phóng xe vào khu vực dành riêng cho người đi bộ bằng một chiếc xe SUV và tông vào nhiều người ở gần cổng thành Porta Nigra.
Một nhân chứng đã cho biết rằng: Ông và rất đông người đang đi mua sắm trong khu phố dành riếng cho người đi bộ này thì bất thình lình một chiếc xe SUV màu xám đã phóng tới với vận tốc "ít nhất là 70 cây số giờ và tông vào rất nhiều người. Một cách tình cờ tôi đã thoát được trong gang tấc trong khi tên cầm lái xe thì rú ga cán người như trâu điên. Sau đó tên lái xe chạy trốn và để lại một khu vực ngổn ngang thương vong và tiếng la hét cầu cứu. Tin ban đầu cảnh sát cho biết là 2 người chết trong đó một người lớn và mốt đứa trẻ cùng 15 người bị thương. Tin tiếp theo là cảnh sát cho biết là đã bắt giữ được người tài xê và chiếc xe đó đã bị hư hại mói mó nhiều nơi.
Theo nhiều người nói là trong xe đó có thêm ít nhất là một người nữa chứ không phải chỉ có một mình tên tài xế này.
Chúng tôi đã thấy ít nhất là có vài người đã ngồi trong xe. Cảnh sát thông báo cho biết là mới bắt một người cho đến nay thời điểm này. Người đàn ông được cho biết là đến từ quận Trier-Saarburg còn những người tòng phạm khác có thể đang chạy trốn.
Cảnh sát Trier xác nhận là hai người đã thiệt mạng và mười lăm người bị thương trong đó có nhiều người bị thương nặng. Vụ cuồng sát hôm nay thì cảnh sát cho biết hai người thiệt mạng đó là một đứa trẻ và một người lớn.
Hiện giờ cảnh sát Trier yêu cầu tất cả người dân nên để ý và đặc biệt tránh xa khu trung tâm thành phố Trier càng xa càng tốt. Tất cả các khu vực lớn của trung tâm thành phố Trier hiện giờ đều được cảnh sát phong tỏa.
(Mấy năm nay cứ vào mùa vọng gần Giáng Sinh thì đều đã hay xảy ra các vụ khủng bố bằng xe và nhiều hình thức khác nhau ở Đức và Âu Châu, nên mọi người cũng cần cận thận và thêm lời cầu nguyện cho được bình an đón mừng Chúa đến với tâm hồn mỗi người)
Trầm Hương Thơ ghi nhanh
01.12.2020.
Hai triệu gia đình Italia lâm cảnh nghèo vì đại dịch
- Viết bởi G. Trần Đức Anh, O.P.
Hai triệu gia đình ở Italia lâm cảnh nghèo vì đại dịch Covid-19
Báo La Stampa, ra ngày 23/11/2020 vừa qua, ở Italia cho biết con số những người nghèo mới, có thể khác nhau, tùy theo các tổ chức thiện nguyện, nhưng tất cả đều nhấn mạnh hậu quả kinh tế của đại dịch, nhất là đối với những người nghèo không có công việc làm ổn định, các phụ nữ trong gia đình, người di dân và những công nhân phụ giúp.
Theo ngân hàng trung ương Italia, tỷ lệ các gia đình Italia không có đủ tiền để sinh sống trong một tháng, tăng từ 46 lên 58%.
Theo Tổ chức “Hãy cứu các trẻ em” (Save the children), con số các trẻ em nghèo tăng gấp đôi, từ một lên hai triệu em.
Ngoài ra những tiểu thương gia, nghệ sĩ, chủ và nhân nhiên các quán nước, quán ăn cũng thuộc vào số những người bị thiệt hại nhiều nhất. Các tiệm này đã bị đóng cửa hoàn toàn hồi mùa xuân năm nay, và hiện thời, mỗi ngày chỉ được đón khách tới 6 giờ chiều. Tổng cộng, có 300.000 quán nước và quán ăn với một triệu 200.000 người bị thương tổn vì sự hạn chế này. Doanh số của họ sẽ giảm 64% trong ba tháng cuối năm nay.
140 giáo phận Công giáo tại Italia đã khởi động ngân quỹ riêng để giúp đỡ những tiểu thương gia và công nhân, đối phó với các khoản tiền cấp thiết phải trả, như tiền thuê nhà, trả nợ đã vay hoặc hóa đơn điện nước.
G. Trần Đức Anh, O.P.
Nguồn: Đài Chân Lý Á Châu
Khoa học thắng bệnh tật
- Viết bởi Ngô Nhân Dụng / VOA
Trong một tuần lễ, hai thứ thuốc chủng (vaccine) ngăn ngừa Covid-19 được công bố. Trước cuối năm 2020 chắc còn nhiều loại vaccine khác đi qua giai đoạn thử nghiệm được tung vào thị trường. Những liều thuốc chủng đầu tiên phải dành cho những “chiến sĩ tiền tuyến” như nhân viên y tế và phục vụ trong các bệnh viện, nhà thuốc, cho tới những cảnh sát viên và lính cứu hỏa; rồi đến những người không thể “sống ẩn dật” vì phải phục vụ công chúng trong chợ búa, siêu thị các tiệm ăn, tiệm hớt tóc cho tới các cơ xưởng!
Đến Tháng Tư năm 2021 chắc mọi người đều được chủng ngừa, nhất là ở các nước giàu. Bệnh dịch Covid bị ngăn chặn dần dần, không bành trướng nữa. Được chủng ngừa, nhiều người trở lại sinh hoạt trong đám đông mà không sợ hãi, người tiêu thụ chi tiền, kinh tế sẽ bắt đầu hồi phục. Đời sống sẽ bình thường như cũ!
Cả thế giới đang nhìn cảnh tượng lạc quan đó, chỉ nhờ mấy liều thuốc chủng ngừa nhỏ xíu! Các công ty Pfizer và BioNtech báo tin mừng sớm nhất, sau 10 tháng thử nghiệm. Trong số mấy chục ngàn người (44,000) tình nguyện làm “vật thí nghiệm” cho y học, nhiều người được chích thuốc chủng thật, nhiều người chích một chất vô hiệu (placebo). Chỉ có 94 người bị nhiễm bệnh, trong đó chỉ có 8 người đã được chủng ngừa thật, còn 86 người không được chích ngừa. Như vậy là thuốc chủng có hiệu quả hơn 90 phần trăm. Sáu ngày sau, đến công ty Moderna. Hiệu quả lên tới 94.5%.
Thông thường, thuốc chủng có hiệu quả 70% hay 80% đã là tốt lắm rồi! Thuốc đạt được 50% hiệu quả cũng có thể được Cơ quan Kiểm soát (FDA) công nhận cho dùng.
Nhưng các công ty Pfizer và BioNtech, cùng với Moderna thành công còn báo hiệu một tin mừng lớn: Cả hai cuộc thử nghiệm đều dùng một phương pháp mới trong việc chế tạo thuốc chủng ngừa! Họ thành công tức là còn nhiều công ty khác cũng sắp công bố kết quả tốt, vì đều áp dụng cùng một phương pháp mới mẻ đó!
Đây là một thành công của Khoa Học, đặc biệt là loại “khoa học căn bản” được tìm tòi trong phòng thí nghiệm các trường đại học, kéo dài mấy chục năm trời, trải qua rất nhiều thử thách, vượt qua rất nhiều chướng ngại.
Phải nhấn mạnh điều này, vì trong gần một năm qua trong không khí chính trị nóng bỏng, chúng ta đã chứng kiến cảnh các nhà khoa học bị nghi ngờ, có khi bị gạt bỏ trong cuộc chiến chống loài vi khuẩn sars-cov-2, gây nên bệnh đại dịch Covid. Có người nghi ngờ bệnh đại dịch không có thật, còn lớn tiếng lên án các bác sĩ cố tình ký giấy khai tử vì bệnh covid để được trả thêm tiền. Có người đề nghị hãy sử dụng các thứ thuốc cũ để chữa bệnh dịch mới, kể cả đề nghị dùng các loại thuốc sát trùng để diệt loài sars-cov-2. Trong khi đó, các nhà khoa học vẫn cặm cụi trong phòng thí nghiệm tìm cách chế ra thứ thuốc chủng ngừa bằng một phương pháp hoàn toàn mới!
Trước đây, người ta chế thuốc chủng ngừa các loài virus bằng cách chích thứ virus đó vô mình, sau khi đã bị làm cho yếu đi, hoặc không còn khả năng sinh sản nữa. Bộ máy miễn nhiễm trong chúng ta sẽ sinh ra các kháng thể. Khi bị loài virus đó tấn công, thân thể chúng ta có sẵn các kháng thể để tự vệ.
Phương pháp mới mà các công ty Pfizer, BioNtech, cùng Moderna sử dụng đi theo một con đường khác. Họ tìm cách kích thích cho thân thể tự nó tạo ra một chết protein đặc biệt của loài virus, khiến bộ máy miễn nhiễm phản ứng, sinh ra các kháng thể. Tức là dùng chính thân thể con người chế tạo ra chất kích thích khiến bộ máy miễn nhiễm hoạt động!
Trong thế giới bình thường, thân thể chúng ta có hàng triệu protein nhỏ xíu, khi các tín hiệu gọi là mRNA bảo cho các tế bào hãy sinh ra thứ protein nào. Tạo hóa đã an bài như vậy. Các nhà khoa học đã có sáng kiến là không dùng các mRNA trong Thiên Nhiên nữa. Có thể “biến chế” các mRNA để chúng bảo các tế bào tạo ra một loại protein mình muốn có! Nếu làm được điều này thì hậu quả sẽ rất nhiều. Có thể tạo ra được các kháng thể (antibodies) phòng ngừa bệnh; các chất en-zim (enzymes) có thể chữa bệnh; hay các nhân tố giúp các tế bào phát triển (growth agents) để chữa các bộ phận bị hư.
Cuối cùng, trong tuần qua chúng ta đã chứng kiến các mRNA “nhân tạo” được sử dụng để chế thuốc chủng ngừa!
Công trình này là kết quả của ít nhất ba chục năm, mà một nhà khoa học đã bền bỉ theo đuổi con đường này là bà Katalin Karikó, người Hungary, giáo sư Đại học Pennsylvania. Từ thập niên 1990, bà Karikó đã cố tìm cách dùng mRNA, một tín hiệu sinh học, để kích thích thân thể con người sản xuất một loại protein theo ý muốn. Nếu nhờ mRNA thúc đẩy mà thân thể chúng ta tạo ra một chất protein đặc biệt của loài vi khuẩn khiến cho bộ máy miễn nhiễm hoạt động. Như vậy, có thể chế ra một thứ thuốc chủng ngừa loài vi khuẩn đó. Trong trường hợp Covid, mRNA sẽ khiến thân thể sinh ra thứ protein là cái “gai” mọc lởm chởm chung quanh loài sars-cov-2.
Bà Katalin Karikó đã cố biến đổi mấy mRNA để dùng trong việc chống bệnh, nhưng từ 1990 vất vả mãi không thành công. Vì cơ thể con người phản ứng, kháng cự các thứ mRNA “nhân tạo” này. Bà lật đật mãi, không được chính phủ và các công ty cấp tiền tiếp tục nghiên cứu. Năm 1995 bà bị giáng cấp trong hàng ngũ các giáo sư Y khoa Đại học Pennsylvania, trong khi chờ ông chồng, cũng là bác sĩ, được cấp giấy di cư sang Mỹ.
Cuối cùng, bà Katalin Karikó cùng với ông Drew Weissman, tốt nghiệp MD-PhD ở Đại học Boston, đã tìm cách vượt qua được các trở ngại. Họ tạo ra được thứ mRNA được cơ thể chấp nhận. Loạt bài nghiên cứu của hai người đăng tải, từ năm 2005, cuối cùng được hai nhà khoa học khác chú ý, và thấy tầm quan trọng, nếu được khai thác. Sau này hai người đó đã thành lập các công ty Moderna và BioNTech.
Bác sĩ Derrick Rossi, người Canada, làm việc ở Đại học Stanford, nói rằng Karikó cùng với Weissman đáng được trao giải Nobel Y học. Ông mua bản quyền của họ để tiếp tục nghiên cứu chế tạo “tế bào mầm” (tem cells). Rossi đã cùng nhiều người lập ra Moderna, nhưng ông đã rời bỏ công ty này từ năm 2014, trước khi công ty kiếm được khá nhiều tiền của chính phủ Mỹ để sản xuất vaccine.
Trong khi đó, ở nước Đức, hai Bác sĩ Ugur Sahin, giáo sư Đại học Y khoa Mainz và bà vợ Özlem Türeci đang thành lập công ty BioNTech, để nghiên cứu việc sử dụng RNA để chế thuốc ngừa bệnh ung thư. Hai người là di dân gốc Thổ Nhĩ Kỳ, cũng mua bản quyền sáng chế của Karikó và Weissman. Năm 2013 họ mời bà Karikó làm phó chủ tịch công ty, trụ sở đặt ở Cambridge, Massachusett.
Và bây giờ, công cuộc nghiên cứu của bà Karikó đang được cả hai nhóm sản xuất vaccine ngừa Covid-19 áp dụng, BioNTech với Pfizer, và Moderna. BioNTech với Pfizer đã từ chối không nhận tiền trợ cấp của chính phủ, để giữ vai trò độc lập của các nhà khoa học. Tháng 10 năm ngoái, BioNTech đã phát hành cổ phiếu, công ty trị giá 3.4 tỷ mỹ kim, chỉ bằng một nửa giá trị của Moderna.
Khác với Moderna, BioNTech vẫn tiếp tục các công trình nghiên cứu, sản xuất 150 công trình khoa học trong 8 năm qua. Trong thời gian đó Giáo sư Ugur Sahin vẫn đạp xe đến trường, chiếc xe đạp cũ 20 năm. Ông không có bằng lái xe hơi.
Trận đại dịch Covid-19 đã tấn công 55 triệu người trên thế giới, hơn 1 triệu 300 ngàn người chết, nhưng sau 11 tháng loài người đã thấy “ánh sáng ở cuối đường hầm.” Ánh sáng le lói do công trình của các nhà khoa học!
- Đức cha Hinder: Thảm trạng đau thương của dân Yemen
- Cơ quan liên bang xác nhận bầu cử 2020 ‘an toàn nhất lịch sử Mỹ’
- Hội nghị đầu tiên về “Phụ nữ, đức tin và ngoại giao”
- Hệ lụy cuả một chính quyền Biden với Công Giáo Hoa Kỳ.
- LHQ: tự do báo chí là điều chính yếu cho công lý và hòa bình trên thế giới
- Tòa án Brazil cấm một tổ chức vận động phá thai dùng tên “Công giáo”
- Gần 100 ngàn trẻ em Yemen có nguy cơ tử vong vì suy dinh dưỡng nặng
- Muốn ‘Make American Great Again’, Cần Giúp Dân Việt Nam
- Cựu nhân viên bệnh viện: Trung Quốc cưỡng bức phá thai, tàn sát trẻ sơ sinh người Uyghur
- Biden-Harris Có Thể Thắng Trump-Pence ?