GNsP (10.11.2020) – Sau ngày 30/4 năm 1975, Trường Trung-Tiểu học Phước An của Giáo xứ Thị Nghè bị “cách mạng” “mượn”, sau đó “chiếm đoạt” để “vươn vai” biến Trường tiểu học Phù Đổng (địa chỉ mới: 22B Xô Viết Nghệ Tĩnh, P.19, q. Bình Thạnh) hiện nay. Ông Phaolô Quang cho hay:
“Năm 1975, theo chủ trương của nhà nước quốc hữu hóa giáo dục nên Tòa tổng Giám Mục Sài Gòn đã hướng dẫn các Giáo xứ trong toàn Giáo phận nói chung và Giáo xứ Thị Nghè nói riêng bàn giao và “cho mượn” – xác định rõ là “cho mượn”- hai dãy trường học Phước An cho nhà nước với mục đích là giáo dục, ngoài mục đích giáo dục thì phải trả lại cho Giáo xứ. Do đó, Cha Sở Dominico đã thực hiện bàn giao cho nhà nước mượn hai dãy trường của Giáo xứ. Hai dãy trường Phước An (hiện nay là trường Phù Đổng) được xây dựng trên phần đất chung của nhà thờ thuộc Giáo xứ Thị Nghè. Vào ngày 18/09/1975, Đức cố tổng Phaolô Nguyễn Văn Bình ký ủy quyền cho Cha Sở Võ Văn Tân thời bấy giờ với nội dung: “Cơ sở này được xây cất do tiền của Họ đạo Thị Nghè, vì thế những tài sản này thuộc về tài sản của Giáo hội Công giáo, mà Tổng giáo phận Sài Gòn phải có bổn phận phải quản trị. Nay cấp giấy ủy quyền này để cơ sở trên được bảo tồn theo đúng tinh thần của Giáo hội.” (Xem Giấy ủy quyền của Đức Tổng giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình).
Thế nhưng, nhà cầm quyền đã “phản bội” lời cam kết giữa Đức Tổng giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình với ông Chủ tịch chánh phủ lâm thời, Cộng hòa Miền Nam Việt Nam về “việc công lập hóa tư thục” thông qua văn thư số 576/VP-75; cùng với “Thông cáo chung của Sở Giáo dục Tp.HCM và Ủy Ban liên lạc Giáo dục Công giáo về việc công lập hóa các tư thục Công giáo” được cam kết vào ngày 15/10/1975, để chiếm trọn” trường Phước An của Giáo xứ. Ông Phaolô Quang kể tiếp:
“Vào năm 2013, Cha Sở Phêrô Nguyễn Công Danh vừa nghỉ hưu thì UBNDTPHCM ký quyết định cấp sổ đỏ cho trường Phù Đổng mà Giáo xứ là -chủ đất- không được thông báo và không biết thông tin gì cả. Trong sổ đỏ cấp cho trường Phù Đổng, họ bỏ trống chi tiết “nguồn gốc sử dụng đất”. Điều này là bất hợp pháp, vi phạm pháp luật hiện hành. Nếu là người dân thì họ không bỏ qua, nhưng trong trường hợp này họ đã cố tình vi phạm pháp luật. Chúng tôi cũng nêu rõ chi tiết với UBND Tp để xem xét lại và trả lại phần đất Nhà Chung của Giáo xứ đã bị chiếm đoạt. Còn phía nhà trường, theo chủ trương của Tòa Giám Mục vẫn còn chủ trương cho mượn thì Giáo xứ vẫn cho mượn chứ không cho luôn.”
(Quyết định số 5264/QĐ-UBND, của UBND Tp.HCM, do ông Nguyễn Hữu Tín, nguyên phó chủ tịch ủy Ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh ký ngày 25/09/2013, và hai giấy chủ quyền được cấp cho trường Phù Đổng, GCN-QSDĐ-QSHNO số BR.453947 và BR.453948, do ông Đào Anh Kiệt ký ngày 31/12/2013).
Trong suốt thời gian trước năm 2017, các Linh mục Quản xứ phụ trách, kể cả HĐMVGX và bà con Giáo dân đều không biết quá trình cấp QSH-QSD đất trái pháp luật trường Phước An thuộc quyền sở hữu của Giáo xứ Thị Nghè cho trường Phù Đổng. Phó Chủ tịch HĐGX Thị Nghè, Ông Phêrô Trần Văn Xuyên tiếp lời:
“Khi chúng tôi tìm hiểu thì UBNDTP đã ký quyết định số 5264/QĐ-UBND ngày 25/09/2013 cấp quyền sở hữu cho trường Phù Đổng hai cơ sở của trường Phước An. Chúng tôi xác định, việc làm của chnh quyền là vi phạm pháp luật. Chúng tôi vẫn tôn trọng tinh thần chung là chỉ cho nhà nước mượn trường vào mục đích giáo dục, ngoài mục đích này thì phải trả lại trường cho Giáo xứ. Họ mượn thì một cơ sở là trường tiểu học, cơ sở còn lại là trường trung học. Vào năm 1990, trường Phú Mỹ xây dựng xong thì trường trung học chuyển qua đó và hai cơ sở này trở thành trường tiểu học và dùng cho đến nay. Chúng tôi không đồng tình khi nhà nước biến cơ sở của Giáo hội Công giáo và là của Giáo xứ Thị Nghè thành cơ sở riêng của trường Phù Đổng.”
Hội đồng Mục vụ Giáo xứ cũng cho biết, Giáo xứ và bà con Giáo dân cực lực phản đối nhà nước cầm quyền vi phạm pháp luật, tự tiện biến cơ sở tài sản của Giáo hội Công Giáo và là của Giáo xứ Thị Nghè thành tài sản riêng của trường Phù Đổng qua các văn bản quyết định nêu trên.
Sau khi, các Linh mục Quản xứ và phụ trách và Hội đồng Mục vụ Giáo xứ nghe thông tin nhà cầm quyền ngang nhiên “chiếm đoạt” trường Phước An, để cấp QSH-QSD trái pháp luật cho trường Phù Đổng, các Cha và bà con Giáo dân liên tục làm đơn khiếu nại gửi đến các cấp có thẩm quyền nhưng họ cố tình không giải quyết gì… Ông Phaolô Quang kể lại:
“Chúng tôi là những người có trách nhiệm trước Đức Cha Giáo phận, trước Giáo xứ về việc giữ gìn tài sản của Giáo hội và của Giáo xứ cho nên chúng tôi phải nói lên tiếng nói của sự thật và đi đến các cơ quan nhà nước đòi lại phần đất bị chiếm dụng bất hợp pháp [và đòi quyền lợi chính đáng, trước mắt là chống lại các quyết định vi phạm php luật: Quyết định số 5264/QĐ-UBND, của UBND Tp.HCM, do ông Nguyễn Hữu Tín, nguyên phó chủ tịch ủy Ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh ký ngày 25/09/2013, và hai giấy chủ quyền được cấp cho trường Phù Đổng, GCN-QSDĐ-QSHNO số BR.453947 và BR.453948, do ông Đào Anh Kiệt ký ngày 31/12/2013.]”
Ông Phaolô Quang kể tiếp: “Ròng rã suốt cả năm trời, chúng tôi gửi đơn đến UBND quận mà quận không trả lời gì cả. Có một lần, họ đến Giáo xứ với đầy đủ ban bệ nhưng họ đến với tính cách là thăm hỏi Linh mục Chánh xứ với quà cáp, khi Cha Sở đặt thẳng vấn đề thì họ không trả lời. Sau đó, họ gửi cho Giáo xứ một văn bản với nội dung trường học đã được Cha Sở Dominico Võ Văn Tân hiến tặng và cho trường. Cha Sở, Hội đồng Mục vụ Giáo xứ và bà con giáo dân hết sức lạ lùng và thắc mắc về văn bản của Cha Sở Dominico Võ Văn Tân hiến tặng và cho. Hồ sơ bàn giao từ Cha Dominico Võ Văn Tân qua cha Phêrô Võ Công Danh rồi qua cha Phêrô Nguyễn Thanh Tùng, mỗi lần bàn giao đều có đại diện của Hội đồng Mục vụ Giáo xứ chứng kiến việc bàn giao sổ sách của Giáo xứ nhưng chúng tôi đã xem kỹ toàn bộ hồ sơ [bàn giao] thì không có văn bản nào cho thấy Cha Sở Tân đồng ý hiến tặng cho nhà nước trường học. Chúng tôi có hỏi Tòa Giám Mục thì Tòa Giám Mục hoàn toàn không có văn bản này. Thế thì văn bản này ở đâu mà có? Nó có từ khi nào thì chúng tôi không biết? Chúng tôi cũng chưa bao giờ nhìn thấy văn bản đó.”
“Cho đến khi phường triệu tập các anh em dân phòng để tuyên truyền và nói rằng, trường học này đã được ông Linh mục Tân cho rồi mà bây giờ nhà thờ còn đi đòi. Một trong những dân quân đó thấy bất hợp lý nên đã chụp lại văn bản này và gửi cho Giáo xứ. Điều này khiến chúng tôi lạ lùng hơn vì một văn bản quan trọng như vậy lại không có một tiêu đề của “đơn vị chủ quản là ai”, không có số văn bản và dưới chữ ký không có con mộc của giáo xứ và cũng không có mộc của Tòa Giám Mục. Chúng tôi thắc mắc là tại sao chính quyền lại cho văn bản đó là có giá trị về pháp lý. [Về nguyên tắc theo bộ Giáo luật 1983 và ngay cả của hiến pháp Việt Nam, luật tôn giáo tín ngưỡng mới nhất] Linh mục không có quyền hiến tặng tài sản của Giáo phận, của Giáo xứ cho [bất kỳ một] cá nhân hoặc tổ chức nào khác khi chưa được sự đồng ý của Bề trên hợp pháp (là Đức Giám Mục). Do đó, căn cứ trên văn bản đó mà UBNDTP cấp quyền sở hữu đất của trường Phước An cho trường Phù Đổng là hoàn toàn trái luật.” Ông Phaolô Quang nói.
Cha Sở Phêrô Nguyễn Thanh Tùng, các Cha phụ tá và bà con Giáo dân luôn xác định các hoạt động trong nhà thờ thuần túy về Tôn giáo. Ông Phaolô Quang nói: “Cha Sở Phêrô Nguyễn Thanh Tùng và Hội đồng Mục vụ Giáo xứ khi đón tiếp chính quyền quận và phường 19 đến thăm, Cha luôn luôn xác định, Giáo xứ hoàn toàn hoạt động về Tôn giáo, không mang một màu sắc chính trị. Cho nên khi phường muốn tổ chức Đại hội Mặt trận tổ quốc hay Đại hội ủy Ban đoàn kết công giáo trong khuôn viên nhà xứ, phòng ốc, hội trường của Giáo xứ, cha sở luôn từ chối vì Giáo xứ chỉ hoạt động thuần túy tôn giáo. Khi Giáo xứ bị mất đất, cả giáo xứ chúng tôi với khoảng 6000 giáo dân bức xúc và lên tiếng, nhưng không hề xách động, không biểu tình, không băng rôn, biểu ngữ, bạo động, thế nhưng công an và cán bộ ủy ban đến nhà trong địa bàn các giáo xứ trong quận Bình Thạnh và đặc biệt tại Thị Nghè, vu khống chúng tôi là phản động, xách động. Chúng tôi là công dân có quyền bảo hộ của Hiến pháp VN. Chúng tôi chỉ nói lên sự thật và đòi lại quyền trên tài sản của Giáo hội bị chiếm bất hợp pháp.”
Trải qua hơn 40 năm hoạt động, kể từ khi được Giáo xứ cho mượn, Trường Tiểu Học Phù Đổng vẫn được sự quan tâm hỗ trợ của Giáo xứ Thị Nghè. Giáo xứ -với tư cách chủ sở hữu hợp pháp- cũng thường xuyên tìm hiểu, theo dõi việc sử dụng, bảo quản cơ sở trường lớp.
Trường Phù Đổng cũng thừa nhận QSH tài sản hợp pháp này thuộc về Giáo xứ Thị Nghè. Vào ngày 18/11/2016, ông Nguyễn Tuấn Kỳ, Hiệu trưởng trường Phù Đổng, gửi văn bản (số 171/PĐ) đến Cha Sở và Hội đồng Mục vụ Giáo xứ với nội dung: “…trường tiểu học Phù Đổng có hai điểm trường nằm gần nhau nhưng diện tích nhỏ hẹp… Nay trường tiểu học Phù Đổng kính xin Cha sở cùng quý Cha giáo xứ Thị Nghè cho nhà trường xây thêm các phòng chức năng tại nhà xe của trường…”. Khi nhận được văn thư của Nhà trường, cha chánh xứ và Giáo xứ -với tư cách chủ sở hữu hợp pháp- hồi đáp văn bản với nội dung: “Trường Phù Đổng không được xây dựng thêm cơ sở trên đất Giáo hội cho mượn”.
Pv. GNsP