Sau khi chủ sự thánh lễ tại Quảng trường thánh Phêrô với khoảng 7.000 tín hữu và du khách hành hương, sáng Chúa nhật ngày 19 tháng Mười Một vừa qua, nhân Ngày Thế giới Người nghèo Lần thứ VII, thì lúc 12 giờ trưa, Đức Thánh cha Phanxicô đã xuất hiện tại cửa sổ phòng làm việc ở căn hộ Giáo hoàng, ở lầu ba Dinh Tông Tòa để chủ sự buổi đọc kinh Truyền tin với khoảng 25.000 tín hữu tại Quảng trường thánh Phêrô.
Huấn dụ của Đức Thánh cha
Trong bài huấn dụ ngắn trước khi đọc kinh, Đức Thánh cha diễn giải bài Tin mừng Chúa nhật thứ XXXIII thường niên năm A.
Đức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Tin mừng Chúa nhật hôm nay trình bày cho chúng ta dụ ngôn các nén bạc (Xc Mt 25,14-30). Một ông chủ trước khi đi xa, ủy thác cho các đầy tớ các nén bạc của ông, tức là tài sản: các nén bạc là đơn vị tiền tệ. Ông phân phát theo khả năng của mỗi người. Khi trở về ông yêu cầu báo cáo về những gì họ làm. Hai người đầy tớ đã sinh lợi gấp đôi những gì họ đã nhận lãnh và ông chủ khen ngợi họ, trong khi người thứ ba, vì sợ hãi, đã chôn nén bạc và nay trả lại cho chủ, vì thế người ấy đã bị chủ nghiêm khắc khiển trách. Khi nghe dụ ngôn này, chúng ta có thể học được hai cách khác tiếp cận khác nhau với Thiên Chúa.
Hai cách hành xử
Cách thứ nhất là của người chôn giấu nén bạc đã nhận lãnh: ông ta không tin tưởng nơi ông chủ và cả bản thân mình. Thực vậy, ông ta nói với chủ: “Tôi biết ông là người nghiêm khắc, gặt nơi ông không gieo vãi và thu nhận nơi ông không phát ra” (v.24). Đối với bản thân, ông cảm thấy sợ hãi. Ông không thấy sự tín nhiệm và tin tưởng mà chủ đặt nơi ông, nhưng thấy cách hành động của một ông chủ yêu sách nhiều hơn điều mà ông cho đi, một quan tòa đe dọa trừng phạt nghiêm khắc trên những thất bại của người khác. Đó là hình ảnh về Thiên Chúa: ông không tin sự tốt lành của Ngài. Vì thế, ông khựng lại và không để cho mình can dự vào sứ mạng đã nhận lãnh. Người đầy tớ ấy không coi ước muốn của chủ là của mình, và thực sự ông ta trả lại tất cả và nói: “Này đây là đồ của ông” (v.25). Ông ta có hình ảnh xa cách và sai lầm về Thiên Chúa.
Bây giờ chúng ta xem cách thứ hai, nơi hai nhân vật kia đã đáp lại lòng tín nhiệm của chủ mình và đã tin tưởng nơi ông. Họ đầu tư tất cả những gì đã nhận lãnh, cho dù ngay từ đầu không biết mọi sự sẽ tiến triển tốt: họ chấp nhận rủi ro khi nhập cuộc. Họ tin tưởng và liều lĩnh: tin tưởng nơi sự cảm thông của chủ đã chọn họ, tin nơi sự tốt lành của những gì được ủy thác cho họ, tin nơi những khả năng đã nhận lãnh. Họ có lòng can đảm hành động trong tự do, với tinh thần sáng tạo, tạo nên sự phong phú mới mẻ (Xc vv.20-23).
Lòng tín thác nơi Chúa
Đức Thánh cha nhận xét rằng: “Đó là hai chọn lựa mà chúng ta có trước mặt Thiên Chúa: sợ hãi hay tín thác. Như những người giữ vai chính trong dụ ngôn, cả chúng ta, tất cả chúng ta - đã nhận lãnh những nén bạc, quý giá hơn nhiều so với tiền bạc. Nhưng phần lớn cách thức chúng ta đầu tư những nén bạc ấy tùy thuộc lòng tín thác của chúng ta đối với Chúa, Đấng làm cho tâm hồn chúng ta tự do, làm cho chúng ta tích cực và có tinh thần sáng tạo trong việc thiện. Lòng tín thác mang lại tự do, sự sợ hãi làm tê liệt. Sợ hãi chặn đứng, tín thác giải tỏa khả năng và làm cho tâm hồn Chúa Cha vui mừng. Ngài vui mừng khi thấy các con cái không sợ hãi Ngài, nhưng yêu mến.
Xét mình
Chúng ta hãy nhớ: sợ hãi làm tê liệt, tín thác làm cho tự do. Và chúng ta tự hỏi: tôi có tin rằng Thiên Chúa là Cha và Ngài ủy thác những hồng ân cho tôi vì tín nhiệm nơi tôi hay không? Và tôi, tôi có tín thác nơi Chúa đến độ dấn thân tham gia, không nản chí, cả khi những kết quả không chắc chắn và đương nhiên? Tôi có biết trong kinh nguyện hằng ngày thân thưa với Chúa “Lạy Chúa con tín thác nơi Chúa” hay không? Và rồi tôi có liều làm điều thiện hay là tôi để cho mình bị tê liệt vì sự không chắc chắn? Sau cùng, trong tư cách là Giáo hội: Ngày hôm nay chúng ta có vun trồng trong môi trường của chúng ta một bầu không khí tín nhiệm và quý chuộng nhau, giải tỏa con người và kích thích nơi mọi người tinh thần yêu thương sáng tạo hay không?
“Xin Mẹ Maria giúp chúng ta chiến thắng sợ hãi và tín thác nơi Chúa.”
Chào thăm và kêu gọi
Sau khi đọc kinh và ban phép lành cho các tín hữu, Đức Thánh cha nhắc đến lễ tôn phong chân phước cho 20 vị tử đạo, cử hành tại thành phố Sevilla, nam Tây Ban Nha. Các vị đã chết vì làm chứng cho đức tin năm 1936, vào đầu nội chiến ở nước này.
Tiếp đến, Đức Thánh cha tái bày tỏ sự gần gũi với nhân dân Myanmar, tiếp tục chịu đau khổ từ sau cuộc đảo chánh của quân đội hồi đầu tháng Hai năm 2021; ngài liên đới nhân dân Ucraina và Palestine, Israel tiếp tục ở trong chiến tranh. Đức Thánh cha nói: “Hòa bình là điều có thể, chiến tranh luôn luôn là một thất bại, chúng ta đừng cam chịu chiến tranh. Chiến tranh chỉ có lợi cho những người chế tạo và buôn bán võ khí”.
Đức Thánh cha nhắc lại rằng hôm nay là Ngày Thế giới Người nghèo lần thứ VII và tái cám ơn các giáo xứ, các cộng đoàn tiếp đón và giúp đỡ người nghèo.
Đức Thánh cha cũng không quên nhắc đến Ngày Thế giới các nạn nhân giao thông, cử hành Chúa nhật này, và đặc biệt cầu nguyện cho họ.
Sau các sinh hoạt trên đây, Đức Thánh cha đã dùng bữa chung với đông đảo người nghèo tại Đại thính đường Phaolô VI ở Nội thành Vatican, do Bộ Bác ái của Tòa Thánh chuẩn bị.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA