Tổng Giám mục giáo phận Lyon từ năm 2002, hồng y từ năm 2003, giáo trưởng các vùng Gaules nước Pháp, hồng y Philippe Barbarin được xem là giám chức cao nhất của Giáo hội Pháp.
Ngày thứ hai 18 tháng 3, hồng y gặp Đức Giáo hoàng để đệ đơn từ chức, ngài là hồng y đặc biệt ngay cả dưới mắt của những người đồng cấp, họ tôn trọng thủ tục hơn ngài nhiều. Giám mục 68 tuổi, không thể xếp vào hạng nào, ngài đi xe đạp đến dự mật nghị và tiếp tục chạy bộ mỗi ngày 5 cây số. Ngài gần như là thanh niên trẻ trong hồng y đoàn, nơi tuổi hưu là 80 tuổi. Nếu một ngày nào đó, giáo hoàng chấp nhận cho hồng y từ chức, khi đó giáo hoàng sẽ bổ nhiệm hồng y vào chức vụ nào?
“Hồng y có thể làm tất cả”, một giám chức biết rõ hồng y đã nói như vậy. Người ta thấy ở đây dáng vẻ của một người tự do quá, như thế sẽ làm cho ngài trả một giá đắt trong việc xử lý vụ linh mục Bernard Preynat. Có vẻ như ngài không thích ứng với tầm quan trọng của những chuyện ở thế giới này. Một mặt rất tách biệt nhưng rất sắc sảo, vì hồng y là người hành động, thích dọn dẹp quét tước vùng đất của mình nếu cần. “Có thể làm tất cả” – dù đã là Tổng Giám mục giáo phận Lyon – là có thể đi lại từ đầu, đặc biệt là cảm tử quân cho sứ mạng rao giảng Tin Mừng, chủ đề duy nhất của cuộc đời ngài. Khi còn là linh mục trẻ ngài đã là nhà tiên phong, ngài làm mọi người ngạc nhiên khi đi truyền giáo 4 năm ở Madagascar.
Ngài cũng bị đóng khung ngài trong hình ảnh người bảo thủ hẹp hòi và cứng nhắc vì ngài dám đi tuần hành chống hôn nhân cho tất cả. Họ thật sự chưa đến một chục – trên một trăm – dám can đảm xuống đường. Như thế là sẽ hiểu không đúng sự tự do của nhân vật này.
Ngài là người công giáo cổ điển, môn đệ của linh mục Dòng Tên Henri de Lubac, của thần học gia Hans Urs von Balthasar, là người gắn kết với Công đồng Vatican II và một Giáo hội gần gũi, thương xót và cởi mở với tất cả mọi người. Như thế không thể đóng khung ngài trong khung “truyền thống.” Ngài là linh mục của Chúa Giêsu Kitô, thường đi dép, gần với Đức Gioan-Phaolô II, người đã phong hồng y cho ngài, gần với Đức Phanxicô, là bạn và gần gũi. Những ai muốn khép ngài vào cánh hữu thì phải thấy ngài đối thoại thường xuyên với các nhà lãnh đạo hồi giáo và do thái giáo ở Lyon.
Ngài mê nhân vật Tintin, như vậy ngài không phải là quái vật bao che các linh mục ấu dâm như người ta mô tả. Ngài ngăn chặn hiệu quả tất cả các linh mục hồ nghi, dù ngài đã sai trong vụ Preynat, tin vào phán quyết của những người tiền nhiệm và không lắng nghe – khi phải lắng nghe, để nhận ra sự trầm trọng của tình huống – các nạn nhân gõ cửa nhà ngài.
Đây là khía cạnh khó nắm bắt của vị giám mục phi thường này, người không phải lúc nào cũng nghe những gì người khác nói với ngài. Ngày 7 tháng 3, quan tòa đã chỉ trích tính “trơ ì” của ngài. Sự phức tạp của một trí thông minh xuất sắc ở chung trong quả tim đơn sơ của người dâng hiến đời mình cho Chúa. Và sống trong buông bỏ hoàn toàn, rất hiếm khi chuẩn bị những gì mình sắp nói. Cả trong bài giảng, ngài giảng cảm hứng như một mục sư tin lành giáo phái Phúc Âm, quyển Thánh Kinh cầm trong tay. Khi họp báo, ngài có những câu nói tắt gây chú ý như những lời đối đáp thảm hại: chẳng hạn ngài thốt ra ở Lộ Đức “cám ơn Chúa, các sự việc đã hết thời hiệu” trước mặt các ống kính, các máy vi âm.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: Phanxicovn