Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Ngoại trưởng của Đức Phanxicô nói về Gaza, Ukraine và tương lai của Giáo hội tại Trung Quốc
americamagazine.org, Gerard O’Connell, 2024-03-26
Tổng giám mục Paul R. Gallagher, bộ trưởng Ngoại giao Vatican, phát biểu trong cuộc họp báo tại Vatican ngày 18 tháng 1 năm 2024. (Ảnh CNS/Lola Gomez)
Tòa Thánh có nghĩ Israel đang tiến hành một cuộc diệt chủng ở Gaza không? Đức Phanxicô có kêu gọi Ukraine đầu hàng khi ngài nói đến việc “giương cờ trắng” trong một phỏng vấn với Đài phát thanh truyền hình Thụy Sĩ vào tháng 2 không? Tòa Thánh có ý định gia hạn thỏa thuận tạm thời với Trung Quốc về việc bổ nhiệm các giám mục không?
Đó là một số câu hỏi, bộ trưởng Ngoại giao trả lời với nhà báo Gerard O’Connell của trang America ngày 25 tháng 3 ở bộ Ngoại giao.
Sinh tại Liverpool, nước Anh năm 1954, tổng giám mục Gallagher vào ngành ngoại giao Tòa thánh năm 1984, sau đó ngài phục vụ trong các cơ quan ngoại giao ở Tanzania, Uruguay, Phi Luật Tân và Hội đồng châu Âu tại Strasbourg, trước khi làm sứ thần ở Burundi, Guatemala và châu Úc. Tháng 11 năm 2014, Đức Phanxicô bổ nhiệm ngài làm bộ trưởng bộ Quan hệ với các Quốc gia.
Phỏng vấn tổng giám mục Paul Gallagher
Tháng 2 vừa qua, cha tham dự Hội nghị An ninh Munich, nước Đức để thảo luận về các vấn đề an ninh lớn mà thế giới hiện đang phải đối diện. Cha đã rút được kết luận gì?
Tổng giám mục Paul R. Gallagher. Đầu tiên là có sự lo lắng về an ninh quốc tế và tình hình thế giới, không biết thế giới sẽ đi về đâu, xã hội sẽ đi về đâu. Có những lo ngại lớn về Ukraine và Gaza. Nhưng đồng thời cũng có một nỗ lực để thấy khía cạnh tích cực vì chúng ta có nguy cơ trong thế “thua-thua”. Chắc chắn hiện nay có một bầu khí đáng lo ngại trong cộng đồng quốc tế.
Mối quan tâm lớn nhất tại hội nghị Munich dành cho Ukraine hay Gaza?
Tôi nghĩ mối quan tâm được chia đều. Nhưng tôi nghĩ tình hình nhân đạo vô cùng khó, mức độ nghiêm trọng của tình hình nhân đạo ở Gaza thấy rõ trong sự lo ngại của người dân. Và không may, cuộc chiến ở Ukraine đã diễn ra trong một thời gian dài, người dân ý thức mối nguy hiểm ngoài mong muốn của việc cam chịu một tình trạng xung đột dường như chưa thấy được sự kết thúc.
Israel-Palestine
Đức Phanxicô đã nhiều lần kêu gọi ngừng bắn ở Gaza, thả con tin, cung cấp viện trợ nhân đạo và tôn trọng luật pháp quốc tế. Cha nghĩ gì về việc Israel không chịu ngừng ném bom Gaza và mở cửa cho viện trợ nhân đạo?
Tôi nghĩ Israel ý thức về mối đe dọa của Hamas rất khác với ý thức của cộng đồng quốc tế. Đó là lý do vì sao họ rất kiên quyết trong lập trường cũng như trong các chính sách họ theo đuổi. Cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 là một kinh nghiệm đau thương cho người Israel, đến mức họ cảm thấy đây là lựa chọn duy nhất họ có lúc này. Trong tư cách Tòa Thánh, chúng tôi không đồng ý về phản ứng của quân đội. Như ông nói, Đức Phanxicô luôn kêu gọi ngừng bắn và xin viện trợ nhân đạo được đến tay người dân. Rõ ràng, Israel rất đồng ý với lời kêu gọi của Đức Phanxicô về việc thả các con tin.
Mỹ đã nhiều lần dùng quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc để bảo vệ Israel. Kể từ ngày 7 tháng 10, họ đã dùng ba lần để chận nghị quyết kêu gọi ngừng bắn. Cha giải thích loại chính trị này như thế nào?
Liên kết phòng thủ chặt chẽ giữa Hoa Kỳ và Israel đóng vai trò thiết yếu trong chính sách của cả hai nước, vì thế việc họ sửa đổi chính sách là vô cùng khó khăn. Vì vậy, tôi nghĩ lập trường của Mỹ là tiếp tục kiên quyết yêu cầu Israel sửa đổi chính sách.
Nhiều người cho rằng những gì đang xảy ra ở Gaza là nạn diệt chủng hoặc gần như diệt chủng. Tòa Thánh nhìn vấn đề này như thế nào?
Tòa Thánh không có quyền quyết định thế nào là tình trạng diệt chủng. Có những tổ chức quốc tế có trách nhiệm này và tôi chắc họ sẽ đảm nhận trách nhiệm này vào lúc thích hợp.
Cá nhân tôi cảm thấy, chúng ta không thể dùng danh từ “diệt chủng” vì đó là một phán quyết rất dứt khoát, có một ý nghĩa chính xác trong luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, dựa trên con số được đưa ra, ước tính có 32.000 người chết, số người bị thương còn nhiều người hơn và hàng triệu người phải di cư, tôi nghĩ nhiều người dùng tính từ “diệt chủng” để nói lên đặc điểm này. Dù sao chúng ta phải tiếp tục lên tiếng và cố gắng chấm dứt tiến trình này. Mối quan tâm của chúng tôi là chấm dứt đau khổ và xung đột, chấm dứt chết chóc, vì thế tôi nghĩ chúng tôi đưa ra phán quyết lúc này là không hữu ích.
Nhiều người cho rằng Israel đang dùng hình phạt tập thể và dùng nạn đói làm vũ khí chiến tranh chống lại người dân Gaza. Liệu có đúng không khi Tòa Thánh xem đây là vi phạm luật pháp quốc tế và là tội ác chống lại loài người?
Giáo hoàng và Tòa Thánh đã tố cáo những điều này cũng như tố cáo việc không được tiếp tế nhân đạo, chưa kể đến các báo cáo về nguy cơ nạn đói sắp xảy ra, một tình trạng hết sức lo ngại.
Tòa Thánh có đồng ý Israel đề xuất cắt tài trợ cho Cơ quan Liên hiệp quốc chuyên trách về người tị nạn Palestine (UNRWA) và hiện đang được một số quốc gia thực hiện, trong đó có Hoa Kỳ không? (tháng 1, Liên Hợp Quốc đã sa thải 12 nhân viên của họ bị Israel tố cáo tham gia vào Vụ thảm sát ngày 7 tháng 10.)
Không. Tòa Thánh nghiêm túc xem những cáo buộc chống lại UNRWA. Tuy nhiên, chúng tôi thấy UNRWA đang có những đóng góp quan trọng vào thời điểm này, không chỉ ở Gaza mà còn ở 4 hoặc 5 quốc gia ở Trung Đông nơi có người Palestine sinh sống. Chúng tôi đã khuyến khích một số quốc gia rút tiền tài trợ cho UNRWA suy nghĩ lại việc này. Chúng tôi ủng hộ những gì UNRWA đang làm. Chúng tôi chấp nhận sẽ rất khó để thay thế cơ quan này. Khi các cuộc điều tra về mối liên hệ của UNRWA với Hamas kết thúc, khi các quyết định được đưa ra, khi đó sẽ có thay đổi. Nhưng họ đã thực hiện những thay đổi và điều này sẽ tiếp tục.
Cha đã đi thăm Jordan gần đây. Cha gặp các giám mục và đại diện các giáo hội trong khu vực; cha gặp vua Jordan, bộ trưởng Ngoại giao Jordan và người đứng đầu UNRWA. Cha đã rút tỉa được gì trong tất cả những cuộc họp này?
Tôi nghĩ trong bối cảnh Jordan – và nên nhớ Jordan và Ai Cập là hai quốc gia Trung Đông có thỏa thuận với Israel trong nhiều năm – tôi có cảm giác có một nỗi buồn và thất vọng sâu sắc khi tình hình trở nên xấu đi trong quan hệ với Israel. Đây là tình trạng xuất phát từ việc thiếu tiến bộ trong nhiều thập kỷ qua, trong việc cố gắng đưa ra giải pháp cho vấn đề Palestine.
Cha có còn xem giải pháp hai nhà nước là con đường tiến tới hòa bình giữa người Israel và người Palestine không?
Còn. Có thể đó là một dấu hiệu, nhưng nếu quay lại vài năm trước, Tòa Thánh vẫn còn nói về giải pháp hai nhà nước khi rất nhiều người đã loại bỏ và cho rằng điều đó là không thể. Bây giờ, có lẽ đó là chút tia hy vọng cho một tình huống rất đen tối, ít nhất bây giờ người ta bắt đầu nói về nó một lần nữa và có một số người tin, đây là con đường duy nhất để đi về phía trước.
Nhưng chúng ta không đi sâu vào vấn đề Giêrusalem và thủ đô Giêrusalem thuộc về ai. Chúng tôi nghĩ, là thủ đô tôn giáo của ba tôn giáo độc thần lớn, cần có một quy chế đặc biệt cho Giêrusalem và cần được bảo đảm qua một số hình thức bảo đảm quốc tế.
Cha có nghĩ với thái độ không khoan nhượng hiện nay của Israel ở Gaza, họ có đang làm suy yếu an ninh của chính họ không? Dù sao họ đang sống trong vùng đất Ả Rập.
Tôi nghĩ đó là một mối nguy hiểm, chắc chắn là như vậy. Nhưng chúng ta không thể không thấy mục đích của Thủ tướng Benjamin Netanyahu đặt ra khi bắt đầu cuộc chiến – cụ thể là tiêu diệt, vô hiệu hóa Hamas để Hamas không bao giờ gây ra mối đe dọa cho Israel nữa – rõ ràng có thể thu hút một số người. Nhưng nỗi đau khổ của người dân Palestine quá lớn lao, rất nhiều người là nạn nhân, những nạn nhân vô tội, chúng ta không thể không thấy những chuyện này chuẩn bị cho một thế hệ khủng bố tương lai, và sẽ là mối đe dọa cho tương lai của Israel.
Ukraine
Đức Phanxicô kêu gọi thương thuyết để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. Một số người giải thích đề nghị giương cờ trắng thương thuyết của ngài là lời kêu gọi đầu hàng, Nga đã hoan nghênh điều này, nhưng Vatican cho biết điều này không đúng. Cha có thể giải thích quan điểm của Đức Phanxicô không? Có phải ngài xin Ukraine giương cờ trắng đầu hàng?
Không. Không có chuyện ngài xin Ukraine đầu hàng. Đó là ngài lo cho Ukraine và sự hiểu biết của ngài về tình hình Ukraine. Thật ra, hình ảnh lá cờ trắng là hình ảnh được nhà báo Thụy Sĩ đưa ra trong cuộc phỏng vấn; vì họ đang nói về biểu tượng của màu trắng. Tôi nghĩ với Đức Phanxicô, điều này thiên về cờ trắng hơn trong việc kêu gọi bảo vệ tiến trình thương thuyết, rồi cuối cùng cũng phải đi đến con đường này. Tất cả các cuộc chiến tranh đều kết thúc bằng một số hình thức thương thuyết.
Ngài không nói Ukraine phải đầu hàng, nhưng ngài nói, đến một lúc nào đó, chúng ta phải có can đảm đi về phía trước và kêu gọi bảo vệ để thương thuyết. Và đó cũng là quan điểm của Tòa thánh, vì Nga thường xuyên nói họ sẵn sàng thương thuyết.
Theo chúng tôi, Nga không đặt ra những điều kiện cần thiết. Các điều kiện cần thiết nằm trong khả năng của Nga là ngăn chặn các cuộc tấn công, ngăn chặn tên lửa. Đó là điều nước Nga phải làm!
Khi tôi phỏng vấn cha hơn một năm trước (tháng 7 năm 2022), cha nói Tòa thánh kêu gọi “hòa bình công bằng” ở Ukraine, và khi tôi hỏi “hòa bình công bằng” nghĩa là gì, cha giải thích, với Tòa Thánh, điều này có nghĩa “Nga phải rút khỏi tất cả các lãnh thổ của Ukraine”. Đó có phải là quan điểm của Tòa Thánh không?
Chúng tôi vẫn ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. Chúng tôi không tán thành việc thay đổi ranh giới quốc gia bằng vũ lực. Vì vậy, đó vẫn là quan điểm của chúng tôi. Chúng tôi xem đó là lập trường chính đáng và đó là lập trường của chúng tôi với Ukraine.
Đồng thời, chúng tôi cũng công nhận quyền của Ukraine được thực hiện bất kỳ bước đi nào để có thể có được một thỏa thuận cho một hòa bình công bằng, ngay cả với các lãnh thổ của mình. Nhưng đây không phải là điều chúng ta có thể áp đặt hay mong đợi ở Ukraine. Nếu Ukraine và chính phủ nước này muốn làm điều đó thì hoàn toàn đây là quyền quyết định của họ.
Thực trạng mối quan hệ giữa Tòa Thánh với Matxcơva ở các cấp cao là gì? Tôi hỏi điều này vì tôi thấy khi hồng y Matteo Zuppi đến Matxcơva trong tư cách là đặc phái viên của giáo hoàng, ngài được tiếp đón ở cấp chính quyền thấp hơn so với bất kỳ quốc gia nào trong số ba quốc gia Ukraine, Hoa Kỳ và Trung Quốc mà ngài đến. Có vẻ như khi Nga đưa ra những bình luận công khai tốt đẹp trên truyền thông về giáo hoàng Phanxicô, thì trên thực tế họ vẫn giữ khoảng cách với ngài.
Nga luôn nói họ nghĩ đó là mức độ phù hợp họ tiếp một phái viên của giáo hoàng, như một cố vấn của tổng thống. Điều đó chúng tôi chấp nhận, nhưng chúng tôi mong trong tương lai, nếu hồng y Zuppi trở lại Matxcơva, ngài sẽ được tiếp ở cấp cao hơn. Chúng tôi nghĩ như thế sẽ phù hợp.
Có khả năng hồng y Zuppi sẽ trở lại Matxcơva không?
Tôi nghĩ Đức Phanxicô sẵn sàng làm bất cứ điều gì cần thiết. Nếu ngài tin điều này sẽ giúp chấm dứt chiến tranh và có được hòa bình công bằng, thì tôi nghĩ ngài sẽ làm.
Có khả năng Đức Phanxicô đi Matxcơva không? Tôi nghĩ không có lời mời nào của Matxcơva.
Theo chỗ tôi biết thì không. Nhưng như ông biết, ngài luôn nói ngài sẽ đến hai thủ đô, hoặc ngài lên kế hoạch cho hai chuyến đi, Matxcơva và Kyiv.
Trung Quốc và Việt Nam
Tháng 9 năm 2018, Tòa Thánh và Trung Quốc đã ký một thỏa thuận tạm thời liên quan đến việc bổ nhiệm các giám mục. Thỏa thuận này đã có từ 6 năm nay, bất chấp những sai lệch đơn phương của Bắc Kinh. Câu hỏi của tôi: Nó sẽ được gia hạn thêm hai năm hay được gia hạn vĩnh viễn vào tháng 10 sắp tới khi thỏa thuận kết thúc?
Nó sẽ hết hạn vào tháng 10 và nếu chúng tôi tiếp tục, nó sẽ được gia hạn thêm. Tôi nghĩ, thỏa thuận này là phương tiện hữu ích để Tòa Thánh và chính quyền Trung Quốc giải quyết vấn đề bổ nhiệm các giám mục. Chúng tôi muốn thấy nó hoạt động tốt hơn, có nhiều kết quả hơn và chúng tôi vẫn tin nó có khả năng cải thiện. Vì thế, tôi không nghĩ chúng tôi nói đến chuyện chấm dứt thỏa thuận, chúng tôi tin có thể có những cải tiến, mang lại cơ hội để có một quyết định chính xác.
Tôi hiểu cha muốn cải thiện thỏa thuận tạm thời này, nhưng tôi nhớ, trước khi ký thỏa thuận, Tòa Thánh cũng muốn thảo luận các vấn đề khác, nhưng phía Trung Quốc luôn nói rằng chúng tôi sẽ chỉ giải quyết các vấn đề khác sau khi ký kết thỏa thuận. Theo tôi hiểu, bây giờ người Trung Quốc rất miễn cưỡng trong việc giải quyết hoặc tiến tới các vấn đề khác. Cho đến khi có một chuyển động hay phát triển thực sự nào về các vấn đề khác không?
Không, vì thỏa thuận là giải quyết vấn đề bổ nhiệm các giám mục, và đó chính là nội dung cuộc đối thoại vẫn đang hướng tới. Rõ ràng, khi các đại biểu gặp nhau, họ nói về các khía cạnh khác trong đời sống của Giáo hội ở Trung Quốc, nhưng hiện tại chưa có cuộc thương thuyết nào quan trọng về các vấn đề khác.
Vì vậy, khả năng có một văn phòng Tòa Thánh ở Bắc Kinh được đặt lên bàn thảo luận không?
Ồ, chúng tôi luôn tin điều này là hữu ích.
Nhưng cho đến nay vẫn chưa có sự sẵn sàng hoặc cởi mở về phía Bắc Kinh với vấn đề này.
Chưa.
Có bất kỳ thái độ nào của Bắc Kinh về vấn đề các giám mục và cộng đồng hầm trú không?
Chúng tôi nghĩ phải nói đến việc bình thường hóa tình trạng.
Có thái độ tích cực nào của Bắc Kinh về vấn đề này không?
Chúng tôi đang giải quyết những gì chúng tôi phải giải quyết!
Về việc cho phép các giám mục Trung Quốc tự do đến Rôma và Vatican có thể cử nhân viên của mình đến Trung Quốc, liệu có tiến triển gì không?
Chúng tôi rất vui vì việc này đã xảy ra một vài lần. Chúng tôi hy vọng các giám mục đã tham dự Thượng hội đồng tháng 10 năm ngoái sẽ có thể trở lại Thượng hội đồng vào tháng 10 năm nay.
Cũng cùng các giám mục?
Vì Thượng hội đồng tháng 10 năm nay sẽ bao gồm các thành viên đã tham dự Thượng hội đồng năm ngoái, nên tôi nghĩ cũng cùng các giám mục này sẽ về lại Rôma. Nhưng cũng có thể không, và nếu họ nói: “Chúng tôi sẽ cử hai người khác đến” thì chúng tôi cũng sẽ chấp nhận.
Thêm nữa, chúng ta không nên quên đã có những trao đổi tốt đẹp giữa giám mục Hồng Kông và các giám mục ở đại lục. Những chuyến đi gọi là thân hữu nhưng không nhiều. Một số giám mục công khai có nhiều mối liên hệ hơn, chúng tôi chỉ có thể khuyến khích điều này.
Nhưng cha đã không gặp người đồng cấp của cha tại hội nghị Munich như các năm trước?
Không, ngài không hỏi và tôi cũng không hỏi. Ông biết đó, người Trung Quốc muốn mọi chuyện phát triển dần dần và tự nhiên, nên có thể họ mong cuộc đối thoại được nâng lên một mức cao hơn một chút.
Như thế có khả năng hồng y Pietro Parolin có thể gặp đồng cấp của ngài ở một thời điểm nào đó không?
Luôn có khả năng xảy ra, nhưng không có kế hoạch cụ thể nào.
Về việc Đức Phanxicô gặp Chủ tịch nước Trung Quốc, liệu có thể xảy ra không?
Ồ, như ông biết, giáo hoàng luôn sẵn lòng gặp Chủ tịch nước, nhưng hiện tại không có lời mời nào. Người Trung Quốc sẽ nói: “Chưa đến lúc; thời thế chưa chín muồi.”
Cha sẽ đi Việt Nam vào tháng tư. Cần phải làm gì để thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Tòa Thánh và Việt Nam?
Vấn đề là phải có quyết tâm chính trị để đi đến mục đích này. Chúng tôi rất vui trước những tiến bộ đã đạt được và chúng tôi đã có đại diện thường trú của giáo hoàng tại Hà Nội. Tôi nghĩ ưu tiên của chúng tôi bây giờ là thấy công việc này mang lại hiệu quả – có lợi cho cộng đồng Công giáo, cho các giám mục, giáo dân Việt Nam – và chính quyền đã quen với việc có người đại diện cho Tòa Thánh ở đó. Tôi nghĩ đó là ưu tiên của chúng tôi.
Tôi hiểu có khả năng Đức Phanxicô đến Việt Nam mà không có quan hệ ngoại giao.
Nó có thể hơi bất thường, nhưng không có gì là không thể.
Tôi được biết có chuyến tông du của giáo hoàng đến Indonesia, Singapore, Đông Timor và Papua Tân Ghinê hiện được dời lại đầu tháng 9.
Đúng, theo như tôi biết.
Và Việt Nam có thể được thêm vào chuyến đi này?
Có thể.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn
Đức Phanxicô lên án việc phá thai trẻ em khuyết tật
Ngày thứ năm 11 tháng 4, Đức Phanxicô tiếp Ủy ban Kinh thánh Giáo hoàng, ngài đau buồn vì nhiều nơi trên thế giới, người khuyết tật còn “bị cô lập và bị gạt ra bên lề đời sống xã hội” | © Truyền thông Vatican
cath.ch, I.Media, 2024-04-11
Ngày thứ năm 11 tháng 4, Đức Phanxicô lên tiếng bảo vệ sự sống và bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất, đặc biệt là trẻ em khuyết tật mới sinh. Lời kêu gọi được đưa ra sau khi tài liệu Phẩm giá con người, Dignitas infinita của bộ Giáo lý Đức tin lên án lý thuyết giới tính, thay đổi giới tính, mang thai hộ và an tử.
Trong buổi tiếp kiến những người tham gia phiên họp toàn thể của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội – các chuyên gia giải quyết những thách thức cấp bách hiện nay như trí tuệ nhân tạo – do nữ tu Dòng Đa Minh Helen Alford chủ trì. Ngài cũng gặp các người tham dự phiên họp toàn thể của Ủy ban Kinh thánh Giáo hoàng, một tổ chức có khoảng 20 thành viên dưới quyền của hồng y Víctor Manuel Fernández, bộ trưởng bộ Giáo lý Đức tin.
Trước các học giả khoa học xã hội tập trung về chủ đề hòa nhập của người khuyết tật, Đức Phanxicô lấy làm tiếc, ở nhiều nơi trên thế giới, họ vẫn “bị cô lập và bị đẩy ra ngoài lề đời sống xã hội”, đặc biệt ở những khu vực nghèo nhất, nơi họ bị cho là “khốn cùng”.
Đức Phanxicô ghi nhận, ở các nước phát triển hơn, những người khuyết tật là nạn nhân của một loại gạt ra ngoài lề khác, đó là xác định họ theo các tiêu chuẩn thực dụng và chức năng, chỉ khi cuộc sống có giá trị và đáng sống. Ngài cảnh báo một tâm lý dẫn đến “vi phạm nghiêm trọng quyền của những người yếu đuối nhất”, trong đó “lôgic lợi nhuận, hiệu quả hoặc thành công là động lực chính”.
Ngài cũng lên án “khía cạnh ít thấy nhưng rất quỷ quyệt” ở các xã hội hiện đại, đã làm “xói mòn giá trị của người khuyết tật: xu hướng xem sự tồn tại của họ như một gánh nặng cho chính họ và cho người thân yêu của họ”.
Theo Đức Phanxicô, việc loan truyền não trạng này dẫn đến “văn hóa của sự chết” khi con người “chưa phục vụ” – các em bé chưa sinh ra – khi con người “không còn phục vụ” như người già. Ngài nhấn mạnh: “Các em bé khuyết tật bị phá thai khi chưa sinh, các người già bị bệnh nan y bị đề nghị một ‘cái chết nhẹ nhàng’, cái chết êm dịu trá hình, luôn là như vậy, nhưng cuối cùng cũng là cái chết êm dịu”.
Đừng biến bệnh tật thành điều cấm kỵ
Trước các thành viên của Ủy ban Kinh thánh Giáo hoàng, ngài nói, các chủ đề làm việc của họ là đau khổ và bệnh tật “rất gần gũi với trái tim của ngài”. Ngài cảnh báo: “Việc loại bỏ họ, biến họ thành chuyện cấm kỵ, tốt hơn là không nên nhắc tới, có lẽ vì họ làm tổn hại đến hình ảnh hiệu quả bằng mọi giá phải là lợi nhuận, là bán được, kiếm tiền được, chắc chắn đây không phải là một giải pháp.”
Trong suốt bài phát biểu, ngài hy vọng rằng những người phải đối diện với đau khổ và bệnh tật sẽ có thể vượt lên được “trong mối quan hệ, không thu mình, không nổi loạn để biến thành cô lập, bị bỏ rơi và tuyệt vọng”.
Ngày 8 tháng 4, bộ Giáo lý Đức tin đã công bố tài liệu Phẩm giá con người, Dignitas infinita, bảo vệ phẩm giá con người một cách vô điều kiện và cung cấp danh sách “những vi phạm nghiêm trọng đến phẩm giá con người”, bao gồm phá thai, giới tính, an tử và trợ tử.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn
Các Giám mục Âu châu đau buồn vì phá thai được xem là quyền cơ bản
Vatican News
Ngày 11/4/2024, với 373 phiếu thuận 163 phiếu chống, và 39 phiếu trắng, các thành viên của Liên minh Âu châu đã bỏ phiếu đưa quyền phá thai vào Hiến chương về các Quyền Cơ bản của Liên minh Âu châu. Nghị quyết có giá trị chính trị, nhưng không mang tính quy phạm và ràng buộc.
Quyền phá thai là một trong những quyền khác được Liên minh bỏ phiếu thông qua như quyền tự chủ về thân thể, tiếp cận tự do, có thông tin, đầy đủ và phổ biến về tính dục và các quyền và sức khỏe sinh sản cũng như tất cả các dịch vụ chăm sóc sức khỏe liên quan mà không có sự phân biệt đối xử, bao gồm cả việc tiếp cận phá thai an toàn và hợp pháp.
Trước ngày bỏ phiếu này, ngày 09/4, trong một tuyên bố, các Giám mục đã khẳng định rằng việc thăng tiến phụ nữ và các quyền của họ không liên quan đến việc cổ võ phá thai. Thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phá thai đi ngược lại với việc thực sự thăng tiến phụ nữ và các quyền của họ. Tuyên bố viết: “Quyền sống là trụ cột cơ bản của tất cả các quyền khác của con người, đặc biệt là quyền sống của những người dễ bị tổn thương, mong manh và không có khả năng tự vệ nhất, như trẻ chưa sinh đang còn trong lòng mẹ, người di cư, người già, người khuyết tật, người ốm đau. Giáo hội luôn dạy điều này”.
Trước kết quả bỏ phiếu trên, cha Manuel Enrique Barrios Prieto, Tổng Thư ký của COMECE bày tỏ đau buồn. Ngài nhắc lại sự phản đối của Giám mục trong tuyên bố trước cuộc bỏ phiếu, khẳng định rằng phá thai không thể được coi là một quyền cơ bản, vì “một quyền cơ bản” là “quyền sống”. Quyền này phải được tôn trọng cách đặc biệt khi con người ở trong tình trạng dễ bị tổn thương, như trường hợp bào thai ở trong lòng mẹ.
Đại diện các Giám mục Âu châu than phiền về nguồn gốc Kitô của những người đã bỏ phiếu ủng hộ quyền này. Theo ngài, đây thực sự là một điều tai tiếng. Vì thế Giáo hội có nhiệm vụ nhắc nhở các đảng phái và chính trị gia về trách nhiệm của họ. Và trước cuộc bầu cử mới ở châu lục, các Giám mục COMECE cũng mời gọi các cử tri bỏ phiếu với trách nhiệm. Cha kết luận rằng nhiệm vụ của Giáo hội là huấn luyện và giáo dục con người để bày tỏ và đưa ra sứ điệp về tầm quan trọng của việc chăm sóc sự sống.
Giáo hội Philippines chính thức khai mạc án phong chân phước cho thiếu nữ 13 tuổi
Hồng Thủy - Vatican News
Sự kiện này đánh dấu bước đầu tiên trong một quá trình lâu dài nhằm tôn vinh Ruíz-Abad trở thành một trong những vị thánh trẻ nhất trong lịch sử Giáo hội.
Đức Cha Renato Mayugba, Giám mục của Laoag City, đứng đầu tòa án để nghe các nhân chứng làm chứng về cuộc đời và sự thánh thiện của vị Tôi tớ Chúa trẻ tuổi Ruíz-Abad, người được mô tả là “nguồn cảm hứng của lòng đạo đức, lòng thương xót, việc truyền giáo và sức mạnh cho người khác”.
Một đoạn video tái hiện cuộc đời của Ruíz-Abad đã được chiếu trong buổi khai mạc án phong chân phước, mang đến cho người tham dự một cái nhìn thoáng qua về cuộc đời của thiếu nữ với lòng đạo đức sâu sắc và tình yêu dành cho Chúa ngay từ khi còn rất nhỏ. Khi còn là một trẻ em, Ruíz-Abad luôn chăm chú cầu nguyện trước Thánh Thể, với hai cánh tay dang rộng về phía Chúa và thích phân phát thẻ cầu nguyện và các hình ảnh tôn giáo, đặc biệt là về “Santo Niño” (Chúa Giêsu Hài đồng), cho các giáo viên và bạn học của em. Đoạn video cho thấy một thiếu nữ không hề bối rối khi bị chẩn đoán mắc bệnh tim nan y và đã nói với người mẹ đang đau khổ của mình: “Mẹ đừng lo lắng; không sao đâu - Chúa sẽ chữa lành cho con!”.
Cha Dennis Ruíz, thỉnh nguyện viên của án, nhấn mạnh tầm quan trọng của tấm gương của Ruíz-Abad, đặc biệt đối với giới trẻ ngày nay, giống như Chân phước Carlo Acutis. Cha nói: “Nhiều người trẻ ngày nay bận tâm đến công nghệ, thời trang, vui chơi, thú vui và ham muốn vật chất trần tục, những điều này đôi khi khiến họ không chú ý đến những mối quan hệ lành mạnh, đặc biệt là [mối quan hệ] với Thiên Chúa”. “Với những gia đình không chu toàn chức năng và sự tan rã của gia đình trong xã hội ngày nay, trẻ em thường là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, điều này khiến các em tìm đến môi trường của mình để được an ủi và xoa dịu. Nhưng nếu có một tấm gương đạo đức và nghị lực tốt cho tuổi trẻ, họ có thể được cứu khỏi sự diệt vong hoàn toàn. Việc hiểu biết về tính cách và đặc điểm của Niña cũng như đức tin mạnh mẽ của cô đối với Thiên Chúa sẽ là kim chỉ nam cho giới trẻ”.
Ngay sau phiên họp khai mạc, Tòa án Giáo phận Laoag và những người tham dự phiên họp đã đến viếng mộ Tôi Tớ Chúa Ruíz-Abad tại Nhà thờ Thánh Monica ở Sarrat, thành phố Ilocos Norte.
Đơn thỉnh cầu phong chân phước và phong thánh cho Ruíz-Abad là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Giáo hội nhằm công nhận các vị thánh thời hiện đại, những gương mẫu cho người Công giáo trong thế kỷ 21. Giáo hội Công giáo muốn công nhận các vị thánh đã thực hành đức tin trong đời sống bình thường của cuộc sống hiện đại.
Đức Cha Mayugba đã khuyến khích: “Xin cho cuộc đời của Ruíz-Abad, dù ngắn ngủi, truyền cảm hứng cho tất cả chúng ta đặt Thiên Chúa lên hàng đầu trong cuộc sống của mình”. (CNA 11/04/2024)
Tín hữu Trung Quốc quảng đại đóng góp cho “Cuộc lạc quyên toàn quốc” năm 2024
Vatican News
Việc quyên góp, theo truyền thống, với đỉnh cao là vào Chúa nhật Lễ Lá, gây quỹ để phân bổ phần lớn cho các nỗ lực cứu trợ ở những khu vực bị ảnh hưởng bởi thảm hoạ thời tiết và tình trạng khẩn cấp xã hội, và luôn nhận được sự hỗ trợ cụ thể của các giám mục.
Theo thông tin do hãng tin Fides thu thập, giáo phận Bắc Kinh đã thu được 169.286 nhân dân tệ (tương đương 21.620 Euro), và từ các giáo phận ở những khu vực kém thịnh vượng hơn về kinh tế. Giống như các tỉnh Giang Tô, Sơn Tây (thu được 17.973 nhân dân tệ), Quý Châu và Sơn Đông (thu được 20.000 nhân dân tệ).
Giáo phận Thượng Hải đã chọn ngày lạc quyên trùng với Chúa Nhật Lòng Thương Xót, và do đó nhấn mạnh mối liên kết hiệp nhất các công việc của lòng thương xót với sứ điệp của Thánh Faustina Kowalska. Cho đến ngày 8/4, giáo phận đã lạc quyên được khoảng 530.000 nhân dân tệ, đến từ các giáo xứ và viện dưỡng lão. Đức Cha Giuse Thẩm Bân (Shen Bin), Giám mục Thượng Hải, cho biết: “Ngay cả việc thực hiện cuộc lạc quyên cũng cho thấy con đường thánh hóa, nó được thúc đẩy bởi tình yêu dành cho Thiên Chúa, được thể hiện trong tình yêu đối với con người”.
Việc quyên góp để gây quỹ vì lợi ích của những người gặp hoàn cảnh khó khăn luôn được các cộng đồng Công giáo trên khắp Trung Quốc hỗ trợ rất nhiều, cũng nhờ vào khả năng luôn có thể xác minh tính minh bạch tối đa trong việc sử dụng số tiền quyên góp được trong những năm này. Các dự án được tài trợ cũng bao gồm các nỗ lực cứu trợ được hỗ trợ sau lũ lụt và động đất ở nhiều khu vực khác nhau của Trung Quốc, cũng như những nỗ lực trợ giúp sau trận động đất ở Hoa Liên, Đài Loan, vụ phun trào núi lửa ở Guatemala và sóng thần ở Indonesia vào năm 2018. (Fides 11/4/2024)
ĐTC sẽ viếng thăm Indonesia, Papua New Guinea, Đông Timor và Singapore vào tháng 9
Vatican News
Thông báo viết: “Nhận lời mời của các Nguyên thủ quốc gia và các Giáo hội, Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ thực hiện chuyến tông du đến Indonesia, Papua New Guinea, Đông Timor và Singapore từ ngày 02 đến 13/9/2024.
Dự kiến, Đức Thánh Cha sẽ rời Roma vào ngày 02/9 và trở về vào ngày 13/9.
Đầu tiên, ngài sẽ đến Jakarta, thủ đô Indonesia, từ ngày 03 đến ngày 06/9. Tiếp đến, ngài sẽ đến thăm Port Moresby, thủ đô của Papua New Guinea, và Vanimo từ ngày 06 đến ngày 09/9. Điểm dừng chân tiếp theo của Đức Thánh Cha sẽ là Dili thủ đô của Đông Timor từ ngày 09 đến ngày 11/9. Từ đó, ngài sẽ đến Singapore từ ngày 11 đến ngày 13/9.
Lần đầu tiên Đức Thánh Cha đề cập đến khả năng tông du đến khu vực này vào tháng 12/2023. Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Mexico N+, Đức Thánh Cha cho biết ngài hy vọng sẽ đến “Polynesia” vào tháng 8 và đến quê hương Argentina vào cuối năm nay.
Sau đó, vào tháng 01/2024, Đức Thánh Cha nói với người phỏng vấn tờ báo Ý La Stampa rằng ngài sẽ đến thăm Đông Timor, Papua New Guinea và Indonesia.
Indonesia là quốc gia có đa số dân theo Hồi giáo lớn nhất thế giới và số người Công giáo lên tới hơn 8 triệu người, tương đương 3,1% dân số.
Khoảng 32% dân số Papua New Guinea là người Công giáo, với con số khoảng 2 triệu người.
Đông Timor đa số là người Công giáo, chiếm khoảng 96% dân số, với hơn 1 triệu người.
Khoảng 395.000 người Công giáo sống ở Singapore, chiếm khoảng 3% dân số.
Đức Thánh Cha tiếp các thành viên Quỹ Giáo hoàng
Vatican News
Được thành lập vào năm 1988, sứ vụ của Quỹ Giáo hoàng ở Hoa Kỳ là “phục vụ Đức Giáo Hoàng và Giáo hội Công giáo” trong các nhu cầu bác ái trên thế giới, bao gồm việc đào tạo các linh mục, tu sĩ và giáo dân; trợ giúp cho các nhà nội trú Công giáo và các cơ sở y tế; các chương trình ủng hộ sự sống; chăm sóc các linh mục và tu sĩ lớn tuổi; và nơi trú ẩn cho người lớn và trẻ em vô gia cư.
Trong bài nói chuyện với 140 người đến từ Hoa Kỳ, Đức Thánh Cha nhắc lại từ khi thành lập, Quỹ Giáo hoàng đã trở thành phương tiện truyền tải niềm vui Phục sinh bằng cách mang lại sự gần gũi, lòng trắc ẩn và tình yêu dịu dàng của Chúa Giêsu đến với nhiều anh chị em trên thế giới.
Ngài nói: “Qua những sáng kiến tốt đẹp này, anh chị em tiếp tục giúp đỡ những người kế vị Thánh Phêrô xây dựng nhiều nhà thờ địa phương và chăm sóc nhiều người kém may mắn, nhờ đó các vị hoàn thành sứ vụ được Chúa uỷ thác cho Thánh Tông đồ. Cám ơn lòng quảng đại của anh chị em”.
Đức Thánh Cha nhấn mạnh thêm rằng công việc của các thành viên bén rễ và tìm được cảm hứng từ đức tin Công giáo. Đức tin này cần phải được tiếp tục nuôi dưỡng bằng việc tham gia vào đời sống Giáo hội, lãnh nhận các Bí tích, và dành thời gian thinh lặng trước Chúa để cầu nguyện và tôn thờ. Nhờ cầu nguyện liên lỉ, dần dần chúng ta sẽ trở nên “một lòng một ý” (Cv 4, 32) với Chúa Giêsu và với anh chị em khác, từ đó chuyển thành tình liên đới và chia sẻ lương thực hằng ngày của chúng ta.
Trong đời sống thiêng liêng, hoa trái này rất quan trọng đối với mọi người, vì thực tế các thành viên Quỹ Giáo hoàng không trực tiếp tiếp xúc với những ai họ giúp đỡ, nhưng các chương trình của Quỹ thúc đẩy liên kết tinh thần và tình huynh đệ với những người thuộc mọi nền văn hoá, ngôn ngữ, tôn giáo và khu vực khác nhau.
Đức Thánh Cha kết luận: “Hơn bao giờ hết, sự phục vụ của anh chị em cần thiết trong thời nay, vốn bị đánh dấu bởi chủ nghĩa cá nhân và sự dửng dưng”.
Đức Thánh Cha khai trương “Trường Cầu nguyện” tại một giáo xứ ở Roma
Vatican News
Cuộc viếng thăm của Đức Thánh Cha đánh dấu cuộc gặp gỡ đầu tiên trong một loạt cuộc gặp gỡ sẽ được thực hiện trong Năm Cầu nguyện như một sự chuẩn bị thiêng liêng cho Năm Thánh 2025.
Trong gần một giờ trò chuyện, đầu tiên Đức Thánh Cha nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “nói lời cảm ơn về mọi sự” với cha mẹ, bạn bè, giáo viên và giáo lý viên, nhưng trên hết tạ ơn Chúa. Ngài nói: “Điều quan trọng là phải nói lời cảm ơn vì mọi sự. Ví dụ, nếu các con vào nhà ai đó và không nói lời cảm ơn, xin lỗi, hoặc không chào họ, điều đó có tốt không?”. Ngoài ra, để tỏ lòng biết ơn, ngài còn nhắc nhở các em phải biết xin phép và nhận biết khi nào cần xin lỗi.
Nhưng trọng tâm buổi trò chuyện là chủ đề cầu nguyện. Đức Thánh Cha nhấn mạnh cầu nguyện không bao giờ được thiếu, ngay cả trong “những lúc đen tối” của cuộc sống. Về điều này, có một câu hỏi cảm động của bé Alice đang phải chiến đấu với bệnh tật. Em hỏi: “Làm sao con có thể cám ơn Chúa khi bị bệnh?” Đức Thánh Cha trả lời: “Ngay cả trong những thời khắc đen tối, chúng ta phải tạ ơn Chúa vì Người ban cho chúng ta sự kiên nhẫn để chịu đựng khó khăn”.
Đức Thánh Cha cũng mời gọi các em cầu nguyện trước khi ăn và nhớ đến những người khác không có gì để ăn, tạ ơn Chúa vì có một mái ấm gia đình.
Chủ đề cuối cùng là đức tin. Đức Thánh Cha mời gọi các em tạ ơn Chúa vì hồng ân đức tin đã lãnh nhận. Và để thực hành điều này, vào mỗi tối trước khi đi ngủ, cần dừng lại đôi chút, nhìn lại một ngày đã qua và dâng lên Chúa lời tạ ơn và tất cả những gì đã lãnh nhận trong ngày.
Ngài kết thúc cuộc gặp gỡ bằng cách cùng với các em đọc “Lời cầu nguyện tạ ơn” được soạn cho dịp này và được in trên một tờ rơi có biểu tượng Năm Thánh.
Chúng ta có chắc mình không phạm tội quên, tội sót không?
fr.aleteia.org, Mónica Muđoz, 2024-04-09
Những tội thiếu sót hiếm khi chúng ta nhớ khi xét mình, nhưng chúng lại phạm thường xuyên hơn chúng ta nghĩ…
Chúng ta cầu nguyện trong thánh lễ: “Tôi thú nhận cùng Thiên Chúa toàn năng và cùng anh chị em. Tôi đã phạm tội nhiều trong tư tuởng, lời nói, việc làm và những điều thiếu sót…”. Tuy nhiên, rất ít người chú ý đến tội quên tội sót này. Từ “bỏ sót” có nghĩa là gì, và nhất là tội bỏ sót là gì? Sách Giáo lý của Giáo hội công giáo nhấn mạnh, tội là xúc phạm đến Thiên Chúa, “một thất bại trong tình yêu đích thực với Thiên Chúa và với người anh em” (GLCG 1849). Tội có thể nhẹ hoặc nặng, có thể phạm vì thiếu sót, có nghĩa là quyết định không hành động.
Điều bỏ sót là điều gì?
Theo tự điển, bỏ sót là “quên không làm việc gì, không xét đến, không đề cập, không làm”. Có thể không làm điều ác, nhưng cũng có thể quên không làm điều tốt. Chúa Giêsu nhắc: “Vì xưa Ta đói, các ngươi đã không cho ăn; Ta khát, các ngươi đã không cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã không tiếp rước; Ta trần truồng, các ngươi đã không cho mặc; Ta đau yếu và ngồi tù, các ngươi đã chẳng thăm viếng” (Mt 25:42-43).
Những lời này mời gọi chúng ta suy ngẫm về những thiếu sót của mình và khuyến khích chúng ta làm việc bác ái với người anh em. Người tín hữu kitô không những phải tuân giữ Mười Điều Răn và không tìm cách làm điều xấu: để thánh thiện, họ còn phải nghĩ đến người khác và làm việc lành. Điện thoại cho người già cô đơn cần tâm sự, dành thì giờ cho người gặp khó khăn cần được lắng nghe, giúp đỡ người láng giềng đang mệt mỏi…
Chúa mong các môn đệ đích thực của Ngài hiệp nhất với người đau khổ, thoát khỏi sự an nhàn và ích kỷ, khỏi thói lười biếng và thờ ơ để thể hiện lòng trắc ẩn và bác ái. Trong lần xét mình tới, chúng ta tự hỏi mình đã bỏ sót tội gì và nhớ lại lời Chúa Giêsu đã nói: “Mỗi lần anh em không làm như thế cho một trong những người bé nhỏ nhất đây, là anh em đã không làm cho chính Ta vậy.” (Mt 25:45).
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn
Tương lai nào cho Giáo hội công giáo? Hồng y Grech: “Bây giờ không còn là thời của giới tinh hoa ưu tú”
Hồng y cùng với Đức Phanxicô. ©Vatican Media
cdt.ch/societa, Dario Campione, 2024-03-21
Hồng y người Malta Mario Grech, tổng thư ký Thượng hội đồng đến Thụy Sĩ để tham dự một loạt cuộc họp.
Hồng y người Malta Mario Grech, tổng thư ký Thượng hội đồng về tính đồng nghị đã đến Thụy Sĩ vào đầu tuần theo lời mời của Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ để tham dự một loạt cuộc họp. Trang Corriere del Ticino phỏng vấn ngài.
Xin cha cho biết, trong một thế giới bị rung chuyển vì chiến tranh và xung đột, Giáo hội đặt câu hỏi về tương lai của mình qua tính đồng nghị. Điều này cụ thể có ý nghĩa gì?
Hồng y Mario Grech. Chiến tranh và xung đột khẳng định chúng ta cần phải học rất nhiều để cùng nhau bước đi. Một Giáo hội đồng nghị là một lá cờ được giương lên giữa các quốc gia gieo rắc cái chết! Một Giáo hội đồng nghị có nghĩa là cùng nhau bước đi để lắng nghe nhau. Và khi tôi nói hãy lắng nghe nhau, tôi không chỉ nói đến việc trao đổi ý kiến nhưng còn một điều gì đó đầy thách thức hơn. Với những ai có đức tin, mỗi người chúng ta là đền thờ của Chúa Thánh Thần.
Tất cả những ai đã rửa tội đều nhận được ơn này, nhưng nhiệm vụ của chúng ta là làm cho nó trở nên sống động trong thế giới ngày nay. Vì vậy, không chỉ đi cùng nhau mà còn lắng nghe nhau. Trong Giáo hội lắng nghe, các giám mục lắng nghe dân Chúa và Phêrô cũng cần lắng nghe.
Một Giáo hội ít chiều dọc hơn, ít thứ bậc hơn, điều mà Đức Phanxicô đã nhấn mạnh kể từ ngày đầu triều của ngài. Đức Phanxicô có rất nhiều kinh nghiệm về mặt này. Ở Châu Mỹ Latinh, họ có lợi thế khi nói về tính đồng nghị, “Thần học về Dân Chúa” là trung tâm của giáo hội học Châu Mỹ Latinh, ở đó hệ thống phân cấp phục vụ Dân Chúa.
Nhưng theo cha, ý nghĩa đích thực nhất của Thượng Hội đồng như Đức Phanxicô mong muốn là gì?
Đức Phanxicô xác tín con đường Giáo hội trong tương lai là con đường đồng nghị: tất cả dân Chúa phải có khả năng tìm ra con đường để cùng nhau bước đi vì nó mang lại sự hiện diện của Chúa Thánh Thần, đó là sự phong phú, và chỉ khi tất cả chúng ta cùng nhau đi, chúng ta mới có thể nhận ra tiếng nói của Ngài.
Hồng y Grech: “Nếu chúng ta không tin Chúa Thánh Thần thổi sức thì thượng hội đồng sẽ thất bại”
Theo cha, liệu có nguy cơ biến Thượng hội đồng thành một cuộc thảo luận về “chính trị giáo hội”, có thể mang các vấn đề gây tranh luận như luật độc thân của linh mục, chúc phúc cho các cặp đồng tính vào trọng tâm cuộc tranh luận không?
Tôi sẽ không nói đến “chính trị” nhưng đúng hơn là các vấn đề liên quan đến đời sống của dân Chúa. Suy tư về chức thánh hay các bậc sống khác nhau là thực tế, là đi tìm câu trả lời dưới ánh sáng của lời Chúa. Trước hết chúng ta cần mọi thứ để nhận ra mình là một cộng đồng cùng bước đi với nhau. Một khi Giáo hội trưởng thành trong văn hóa đồng nghị mới này, tôi tin chúng ta sẽ có thể trả lời các câu hỏi hiện sinh.
Có lẽ đó cũng là một cách để tránh cho Thượng hội đồng không tỏ ra quá xa rời thực tế hoặc tạo ấn tượng về một Giáo hội tự thảo luận, không tác động đến đời sống của người dân, cũng không tác động trên các tín hữu công giáo.
Sẽ là một sai lầm nếu Thượng hội đồng chỉ có sự tham gia của giới ưu tú, các nhà thần học hoặc các giám mục. Đây là một trong những bước ngoặt của Đức Phanxicô. Trong quá khứ, Thượng hội đồng là sự kiện chỉ dành riêng cho các giám mục. Lần này Thượng hội đồng mở ra để toàn thể Giáo hội tham gia. Giai đoạn đầu tiên là việc lắng nghe dân Chúa, đặc biệt là những người ở vùng ngoại vi. Đã có nhiều câu trả lời và nhiều lời kết hợp, có nghĩa là có sự sẵn sàng cùng nhau bước đi, tìm câu trả lời từ Tin Mừng. Nếu không thì con đường này sẽ không có ý nghĩa gì.
Hồng y Grech và Hollerich được Đức Phanxicô chọn để lãnh đạo một thượng hội đồng quyết định
Giáo hội hoàn vũ là một phần của các Giáo hội địa phương: sẽ là sai lầm nếu tưởng tượng sự tồn tại của một bên là Giáo hội hoàn vũ và một bên là các Giáo hội đặc thù. Tuy nhiên, đối với những người nhìn từ bên ngoài, vẫn luôn có sự nghi ngờ, có nhiều Giáo hội khác nhau, đôi khi gặp khó khăn trong việc tìm ra một sự tổng hợp.
Giáo hội hoàn vũ là một phần của các Giáo hội địa phương: sẽ là sai lầm khi tưởng tượng sự tồn tại của một bên là Giáo hội hoàn vũ và một bên là các Giáo hội đặc thù. Đây không phải là trường hợp: Giáo hội hoàn vũ được sinh ra từ các Giáo hội địa phương, đó là giáo huấn của Công đồng Vatican II và Hiến chế Tín lý về Hội thánh, Lumen gentium.
Nhưng có những quan điểm khác nhau, một nhấn mạnh quan trọng về các lựa chọn của giáo hoàng, – tôi nghĩ đến những gì các giám mục châu Phi nói về việc chúc phúc cho các cặp đồng tính hoặc chủ nghĩa bảo thủ của một số giáo sĩ Bắc Mỹ – cho thấy Giáo hội khác nhau giữa các quốc gia và giữa các châu lục. Thượng hội đồng có làm việc để khôi phục sự hiệp nhất lớn hơn trong Giáo hội hay để hiểu được tầm quan trọng, mà không sợ hãi các khác biệt?
Khi chúng ta nói về hiệp nhất, về hiệp thông, chúng ta không đề cập đến sự đồng nhất về tư tưởng. Có sự thống nhất trong những khác biệt, có những điểm chung và những không gian khác nhau cho những trải nghiệm khác nhau, tùy theo “địa điểm”. Ngày 14 tháng 3 vừa qua chúng tôi đã xuất bản một tài liệu mới với năm quan điểm thần học, năm chủ đề chúng tôi muốn giao cho các ủy ban nội bộ trước phiên họp toàn thể khóa thứ hai. Điểm thứ năm trong số này có tựa đề “Vị trí của Giáo hội đồng nghị trong truyền giáo”. Rõ ràng “địa điểm” là một chủ đề có tầm quan trọng quyết định, vì nói về đức tin ở châu Âu hay châu Đại Dương là khác nhau. Nhưng “địa điểm” cũng là một nơi thần học. Riêng tôi, tôi luôn hình dung Giáo hội như một cầu vồng, với những màu sắc không loại trừ nhau mà cùng nhau tạo nên sự hài hòa. Rõ ràng là hòa hợp sẽ bị thiếu khi xảy ra xung đột.
Kết quả quan trọng nhất của phiên họp đầu tiên của Thượng Hội đồng là gì? Và cha mong chờ gì từ phiên họp thứ hai sẽ kết thúc vào cuối tháng 10?
Lần đầu tiên Thượng hội đồng diễn ra với hai phiên họp. Sau cuộc họp tháng 10 năm 2023, tất cả các điểm thảo luận đều được tóm tắt trong một báo cáo. Điều mới là Đức Phanxicô đã xác định, trong cùng một báo cáo, mười chủ đề và giao cho các nhóm liên ngành xin họ trả lời thêm. Trong quá khứ, lời khuyến khích luôn mang tính hậu Thượng hội đồng, nhưng khi làm như vậy, một lần nữa ngài chứng tỏ ngài đang lắng nghe.
Chúng ta đang nói về chủ đề gì?
Đây là những câu hỏi liên quan đến các khía cạnh của đời sống Giáo hội đang chuyển động, nhưng cũng liên quan đến mối quan hệ với một xã hội đang thay đổi: chiều kích đại kết, các tiêu chuẩn lựa chọn giám mục, sứ mệnh của các sứ thần Tòa thánh trong các Giáo hội quốc gia; và còn cả chức phó tế nữ hay chủ đề người nghèo, những người phải được lắng nghe vì họ đóng góp cho thần học không chỉ về khía cạnh bác ái mà còn về những điều họ nói.
Chức phó tế nữ là một trong những vấn đề đã được thảo luận từ rất lâu, nó sẽ là một cuộc cách mạng đối với Giáo hội.
Tôi sẽ không dùng những thuật ngữ như cách mạng. Chức phó tế nữ và một không gian khác dành cho phụ nữ trong Giáo hội là đào sâu tự nhiên ý Chúa, nói lên và thể hiện tính năng động vốn có trong lịch sử của Giáo hội.
Sự phản ánh tự tham chiếu giết chết. Tôi hiểu Đức Phanxicô khi ngài hướng dẫn chúng ta cởi mở để có thể đón nhận những hạt giống tràn đầy hy vọng đến từ Giáo hội nhưng không chỉ từ cuộc đối thoại với các tôn giáo khác.
Thưa cha, số lượng người đi lễ ở các nhà thờ công giáo châu Âu đang giảm dần. Điều gì làm tổn thương nhất trong những năm gần đây? Những vụ bê bối lạm dụng? Chủ nghĩa giáo sĩ trị, như Đức Phanxicô nói?
Sự phản ánh tự tham chiếu sẽ giết chết. Tôi hiểu Đức Phanxicô khi ngài hướng dẫn chúng ta cởi mở để có thể đón nhận những hạt giống tràn đầy hy vọng đến từ Giáo hội nhưng không chỉ từ cuộc đối thoại với các tôn giáo khác. Đó là một thách thức: khi chúng ta bảo vệ căn tính kitô giáo và công giáo của mình, chúng ta không thể loại trừ việc đồng hành với người khác. Về vấn đề lạm dụng, tôi nói chúng ta là kẻ có tội và Giáo hội rất dễ bị tổn thương. Tôi tin việc nhận ra điểm yếu của mình và thực hiện các biện pháp để khắc phục sai lầm là điều tốt.
Cha có nghĩ kết quả cuối cùng của Thượng hội đồng cũng có thể thay đổi Giáo hội ở Thụy Sĩ không? Và như thế nào?
Nghịch lý thay, ở Thụy Sĩ, vấn đề đồng nghị không phải là một điều hoàn toàn mới: ba thực tại văn hóa và ngôn ngữ trong Giáo hội đã và đang cùng nhau bước đi, và tôi tin họ có thể học cách làm điều đó tốt hơn nữa. Tôi là một Giáo hội. Và Liên bang có truyền thống dân chủ lâu đời và vững chắc. Ở đất nước này, lắng nghe mọi người là điều căn bản. Tôi nói điều này không phải vì Giáo hội có tính dân chủ, trái lại, Giáo hội có tính chất thứ bậc, nhưng vì Giáo hội có xu hướng hướng tới tính đồng nghị ngày càng lớn hơn. Tôi tin một cam kết đã có sẵn trong DNA của Giáo hội Thụy Sĩ.
Tôi xin hỏi cha câu hỏi cuối cùng. Là công dân Malta, ngay cả trước khi trở thành giám mục và hồng y, cha nhìn thế nào về những gì đang xảy ra ở Địa Trung Hải, nơi hàng ngàn người chết trên biển trước sự thờ ơ và không quan tâm của những người lẽ ra phải làm gì đó để cứu họ?
Những gì xảy ra ở Địa Trung Hải thật đáng xấu hổ; xấu hổ khi châu Âu và phần lớn giới chính trị nhắm mắt, đóng lòng trước thảm kịch nhân loại này. Chúng ta, với tư cách là Giáo hội, cũng phải xấu hổ, mặc dù có các linh mục, các cộng đồng giáo xứ chào đón người di cư. Chúng ta phải cố gắng hướng tới sự chung sống giữa con người, giúp đỡ xã hội trong vấn đề này, mở rộng trái tim với những người đang đi trốn với hy vọng có thể sống một cuộc sống tốt hơn và xứng đáng hơn.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn