Hằng năm vào ngày thứ Tư lễ Tro bắt đầu mùa chay, năm nay vào ngày 02.03.2022, người tín hữu Chúa Kitô nhận lãnh chút tro rắc trên trán hay trên đỉnh đầu.
Khi cử hành nghi thức xức tro, vị chủ tế đọc:” Hỡi người hãy nhớ mình là bụi tro, và sẽ trở về bụi tro!
Lời Kinh Thánh này là lời của Thiên Chúa nói với Ông bà nguyên tổ Adong-Evà, sau khi Ông Bà phạm lỗi luật Thiên Chúa cấm ăn qủa của cây biết lành biết dữ: “ Con người là bụi đất, và sẽ trở về bụi đất.” ( Sách Sáng Thế 3,19).
Vậy đâu là hình ảnh con người được tạo thành từ bụi đất?
Kinh Thánh thuật lại sự sáng tạo con người: “ Thiên Chúa lấy bụi đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật .” ( Sách Sáng Thế 2,7).
Hơi thở của Thiên Chúa là thần khí của Ngài làm nên con người. Nhờ thế hình hài thân xác cùng với tinh thần trí tuệ, ý chí con người có sự sống và sự phát triển.
Trong dòng thời gian từ ngày đó, con người được Thiên Chúa phú ban cho khả năng sinh truyền. Mầm sự sống được Thiên Chúa gieo cấy khắc ghi vào cơ thể của người nam và nữ. Khi hai mầm sự sống nam ( dương) và nữ ( âm) này tác hợp nối liền với nhau, sẽ nảy sinh ra sự sống một con người mới.
Đây quy trình tự nhiên của Đấng Tạo Hóa đã tạo lập ra, để cho giống nòi con người cũng như các loài thú động vật, và thảo mộc cây cỏ được tiếp tục truyền sinh phát triển trên mặt đất do Thiên Chúa sáng tạo cùng nuôi dưỡng.
Con người, theo Kinh Thánh viết tường thuật, được Thiên Chúa tạo thành hình hài từ đất không trong ý nghĩa coi thường khinh chê, là vật hèn hạ. Nhưng nói lên ý nghĩa căn bản thâm sâu hơn: sự khiêm nhường và sự an ủi.
Khía cạnh sự khiêm nhường nói lên con người không phải là Thiên Chúa. Con người không tự mình làm tạo ra mình. Con người không làm được tất cả, và đời sống con người có giới hạn. Con người luôn luôn là loài thụ tạo sống động, và phải trải qua cảnh tuổi gìa, sức yếu và ngày chấm dứt tận cùng cuộc sống hành trình trên trần gian. Không con người nào có thể thoát khỏi cảnh phải qua đời.
Dẫu vậy con người cũng nhận được sự an ủi: con người không phải là loài ma qủy thần sự dữ. Con người không được tạo thành từ những quyền lực sức mạnh tiêu cực. Nhưng từ đất tốt lành do Thiên Chúa tạo dựng nên.
Trong dòng lịch sử trải qua mọi thời đại với nhiều nền văn hóa lịch sử khác nhau, nhưng sau cùng con người cũng vẫn là thụ tạo do Thiên Chúa tạo thành từ đất.
Dù là bậc vua chúa quyền thế chức vị, người giầu sang, người gặp may mắn, người nghèo khó, đau khổ gặp bước đường bất hạnh, người có tâm trí sáng suốt thông minh, hay người yếu kém, người có sức khoẻ mạnh to lớn hay người yếu đau bệnh tật…Tất cả đều là công trình được tạo thành từ đất do Thiên Chúa tạo dựng nên.
Cho dù xưa nay trong dòng lịch sử nhân loại có nhiều cơn khủng hoảng, nhất là về bệnh dịch, như lúc này đại dịch do vi trùng Corona gây ra, đang hoành hành gây bện nạn yếu đau cùng tử vong trên toàn thế giới. Nhưng con người vẫn luôn là một công trình được tạo thành từ đất và sau cùng trở về thành (bụi) đất.
Tất cả con người nam hay nữ đều được tạo thành từ một đất tốt lành của Thiên Chúa. Không có những máu và vùng nền, chủng loại giai cấp khác nhau, như những chuyện thần thoại, hay nơi nhiều tôn giáo và những lý thuyết về nhân sinh quan thế giới theo ý thức hệ luận, đặt ra những truyền thuyết phân biệt khác nhau trong dòng thời gian xưa nay.
Nhận lãnh chút tro trên trán, trên đỉnh đầu ngày đầu mùa Chay hằng năm nói lên lòng chân thành muốn chân nhận con người luôn cần có Thiên Chúa, Đấng tạo dựng nên mình từ đất, hằng đồng hành ở bên cạnh.
Và như thế con người mong muốn trở về với nguồn tình yêu thương, nguồn sinh khí hơi thở sự sống bắt nguồn từ nơi Thiên Chúa, để có được sự tha thứ và chúc lành bình an.
Lm. Daminh Nguyễn Ngọc Long