Thứ Tư Tuần 11 TN1, Năm B
Bài đọc: 2 Cor 9:6-11; Mt 6:1-6, 16-18.
GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ: Bổn phận làm việc lành phúc đức
Đã vay, phải trả; đã nhận lãnh, phải cho đi. Vì con người đã nhận lãnh quá nhiều từ Thiên Chúa (mọi sự đều là của Ngài) và tha nhân (tổ tiên, ông bà, cha mẹ, quốc gia, thầy cô ...), nên họ có bổn phận phải cho đi. Vì con người không thể cho lại Thiên Chúa, nên họ cho đi bằng các giúp đỡ các anh chị em cần thiếu. Đó là lý do tại sao đôi khi chúng ta thấy có những người dám hiến cả tài sản họ đã vất vả tạo được cho những dòng tu hay các cơ quan từ thiện, mà không để lại cho con cháu hay người thân.
Các Bài Đọc hôm nay tập trung trong bổn phận con người phải làm các việc lành phúc đức. Trong Bài Đọc I, thánh Phaolô nhắc nhở các tín hữu Corintô bổn phận phải đóng góp và cách đóng góp cho Giáo Hội Mẹ tại Jerusalem: Vì họ đã lãnh nhận nhiều từ Thiên Chúa và Giáo Hội, nên giờ họ cũng phải rộng lượng trả lại và cho đi. Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu cảnh cáo những người làm phúc, cầu nguyện, và ăn chay để được tiếng khen. Họ đã được con người trả ơn rồi, và sẽ không được phần thưởng từ Thiên Chúa.
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Phải trả lại cho Thiên Chúa những gì Ngài ban tặng.
1.1/ Thái độ cần có về của cải: Trước tiên, chúng ta cần nhận định: mọi sự chúng ta có là thuộc về Thiên Chúa, chúng ta không phải là chủ của, mà chỉ là những người quản lý. Nếu chúng ta chỉ là người quản lý, chúng ta phải biết cách tiêu pha làm sao cho đúng; chứ không phải tiêu xài hoang phí của cải do Thiên Chúa ban.
Thứ đến, của cải Thiên Chúa ban là để xây dựng cho bản thân, cho gia đình, và cho xã hội, như thánh Phaolô nói hôm nay: "Thiên Chúa có đủ quyền tuôn đổ xuống trên anh em mọi thứ ân huệ, để anh em vừa được luôn đầy đủ mọi mặt, vừa được dư thừa mà làm mọi việc thiện, theo như lời đã chép: Kẻ túng nghèo, Người rộng tay làm phúc; đức công chính của Người tồn tại muôn đời."
Khi đã có của cải dư thừa, người quản lý phải biết cách đầu tư để sinh lợi cho Thiên Chúa, cho tha nhân, và cho chính mình. Anh phải biết rộng lượng cho đi, vì càng cho đi bao nhiêu anh sẽ càng được cho lại bấy nhiêu. Thánh Phaolô dùng hình ảnh nhà nông: "Tôi xin nói điều này: gieo ít thì gặt ít; gieo nhiều thì gặt nhiều." Điều này quá hiển nhiên, nếu người quản lý biết đầu tư đúng cách, anh sẽ thu về gấp bội.
Sau cùng, một trong những điều ngăn cản con người không dám cho đi là sợ không có đủ của để lo cho mình trong tương lai khi phải đối diện với thất nghiệp, tuổi già, bệnh tật ... Thánh Phaolô trả lời những người có mối lo này như sau: ''Đấng cung cấp hạt giống cho kẻ gieo, và bánh làm của ăn nuôi dưỡng, tất sẽ cung cấp dư dật hạt giống cho anh em gieo, và sẽ làm cho đức công chính của anh em sinh hoa kết quả dồi dào.'' Hơn nữa, Chúa Giêsu còn cảnh cáo anh nhà giàu xây những vựa lúa to để tích trữ của cải: "Đồ ngốc! ngay đêm nay Ta gọi ngươi, ngươi mang theo mình được gì?"
1.2/ Thái độ cần có khi cho đi: Cách cho quan trọng hơn là của cho; vì thế, thánh Phaolô khuyên các tín hữu Corintô: ''Mỗi người hãy cho tuỳ theo quyết định của lòng mình, không buồn phiền, cũng không miễn cưỡng, vì ai vui vẻ dâng hiến, thì được Thiên Chúa yêu thương.'' Có ít nhất là ba thái độ khác nhau khi con người làm phúc:
(1) Cho để được tiếng khen: Đây là thái độ của những người làm phúc để được người ta khen ngợi. Một thái độ như thế sẽ không được phúc lành của Chúa, vì họ đã được trả ơn rồi.
(2) Cho cách miễn cưỡng, buồn phiền: Đây là thái độ của những người bị bắt buộc phải làm, bị gài vào tình thế không thể từ chối, nên bắt buộc phải cho.
(3) Cho cách tự nguyện, vui vẻ, và rộng lượng: Đây là thái độ của những người biết bổn phận của mình, biết nhu cầu của người xin, và vui vẻ góp phần dâng hiến. Những người như vậy sẽ được Thiên Chúa thưởng công xứng đáng.
2/ Phúc Âm: Cách thức đúng đắn khi làm phúc, cầu nguyện, và ăn chay.
Đây là ba bổn phận con người phải làm để sinh lợi ích cho mình, chứ không phải những việc thặng dư: làm cũng được hay không làm cũng được. Vì các kinh-sư, biệt-phái, và nhiều người giả hình chú trọng đến hình thức bên ngoài để được người ta khen ngợi, Chúa dạy các môn đệ hãy chú trọng đến ý hướng bên trong. Thiên Chúa, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn trong tâm hồn, Ngài sẽ cho lại phần thưởng.
2.1/ Làm phúc: Chúa Giêsu dạy: "Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng.''
(1) Thái độ không nên làm: "Khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi.''
(2) Thái độ nên làm: ''Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.''
2.2/ Cầu nguyện
(1) Đừng cầu nguyện cho người ta thấy: Chúa dạy: "Khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi.''
(2) Cầu nguyện với Thiên Chúa: ''Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.''
2.3/ Ăn chay
(1) Đừng ăn chay để lấy tiếng khen: "Khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả: chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi.''
(2) Ăn chay để người khác có của ăn: ''Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.''
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
- Biết cho đi là biết cách đầu tư cho mình và cho gia đình. Chúng ta chú trọng rất nhiều đến cách đầu tư để lo tương lai vật chất cho con cái; mà rất ít khi để ý đến đầu tư để sinh lợi ích tinh thần cho mình và cho những người trong gia đình của mình.
- Cùng một việc thiện chúng ta làm có thể sẽ không sinh lợi ích thiêng liêng gì cho chúng ta cả nếu chúng ta chú trọng đến tiếng khen của người đời. Chúng ta hãy làm tất cả vì lòng yêu mến Thiên Chúa và tha nhân, để chính Thiên Chúa ban tặng phần thưởng cho chúng ta.
Linh mục Anthony Đinh Minh Tiên, OP