1.Vào đời Hùng-vương, ở một vùng quê cách xa kinh đô Phong-Châu, có một cậu bé mồ côi, thường theo người lớn đi săn bắn và đánh cá...Năm tám tuổi, cậu bé được lên kinh đô và gặp vua Hùng. Thấy cậu bé thông minh, nhà vua nhận làm con nuôi và đặt tên là Mai An-Tiêm.
1) During the reign of King Hùng Vương, there was an orphan boy who lived in a distant countryside, far away from the capital Phong Châu. The boy often follow the adults in the village to hunt and fish. When he was eight years old, he went to the capital and by chance met King Hùng. The king liked the bright young boy. He adopted him and named him Mai An Tiêm.
2. Lớn lên, Mai An-Tiêm rất khỏe mạnh và chăm chỉ làm việc. Vua Hùng cưới vợ cho An-Tiêm và cho cả hai vợ chồng đi phá rừng, làm rẫy trồng trọt. Chỉ ít lâu sau, An-Tiêm đã dựng được nhà cửa và gặt được nhiều thóc lúa chứa đầy kho.
2) Mai An Tiêm grew up to be a strong young man and a very hard worker. King Hùng was pleased. He gave An Tiêm a lovely wife and told them to go clear the forests and cultivate the land. Within a short period of time, An Tiêm built himself a beautiful house, he had bountiful harvest and barns full of grain.
3.Thấy thế, bọn người ganh tị tâu với vua Hùng : "An-Tiêm coi thường ơn Vua . Hắn cho rằng của-cải làm ra đều là nhờ ơn Trời và tài sức của hai vợ chồng hắn với các con". Vua Hùng nghe tâu giận lắm, không cần tìm hiểu hư, thực ra sao.
3) People were envious of An Tiêm's success. They reported to the King that An Tiêm was very haughty with his success, attributing it all to God's grace and to his and his family hard work, giving no credit to the King. King Hùng became angry without trying to find the truth.
4. Nhà Vua truyền lệnh đày gia đình An-Tiêm ra một đảo hoang vắng ở biển Đông. Ngoài lương khô đủ ăn trong vài tháng, không được mang theo gì hết xem còn nhờ Trời vào đâu. Thế là cả gia đình An-Tiêm lênh đênh ở giữa biển khơi.
4) The King exiled An Tiêm and his family to an isolated island in the East Sea. Besides some dry food enough to feed them for a few months, An Tiêm was not allowed to bring anything else. King Hùng wanted An Tiêm to see whether god's grace would save his family. Thus, An Tiêm and his family wandered for many days on the sea.
5.Cuối cùng, thuyền tới một đảo hoang, đầy cát trắng. Ngoài ít lương khô, không có một con dao hoặc một hạt giống gì nữa. Vợ An-Tiêm khóc. Chàng dỗ vợ: "Chúng ta là người có khối óc và hai bàn tay thì gian nan, vất vả mấy cũng vượt qua được!..."
5) Finally, they came ashore to an isolated island which had nothing but white sand. Besides some dry food, they had neither knife nor seeds or plant. An Tiêm's wife cried. He consoled her, saying: "We have a brain and two hands, we will overcome any hardship."
6. Hôm sau, An-Tiêm kiếm được cành cây nhọn, liền đào đất xuống thật sâu và thấy nước ngọt để uống. Rồi chàng cùng các con bẻ cành cây, khuân đá xếp lại, làm nơi trú mưa nắng. Vợ chàng xuống ven biển mò được cua, ốc để ăn thêm.
6) On the following day, An Tiêm found a pointed stick and dug a well. He found fresh water for his family. Then he told his children to gather branches and stones to build a shelter for the family. His wife prepared the meals with the small snails and crabs that she caught at the shore.
7. Nhờ kiếm được những viên đá lửa lớn, An-Tiêm đánh hai viên đá vào nhau là có lửa để nấu cua, luộc ốc. Một hôm, An-Tiêm thấy có con chim trắng ở đâu bay tới, làm rơi hạt đen đen xuống bãi cát trắng. An-Tiêm liền đem hạt này trồng thử.
7) An Tiêm found large flint stones and built fires by striking them together. They were able to cook the crab and the shell-fish. One day, An Tiêm saw a white bird drop some black seeds on the white sand. He gathered these seeds and tried to grow them.
8. Mấy tháng sau, những hạt ấy mọc thành những cây nhỏ bò lan trên mặt cát. Cây có nhiều trái màu canh thẫm to bằng đầu người lớn. An-Tiêm hái một trái đem về cho cả nhà ăn thấy ruột đỏ mà ngọt, lại có lắm nước. Thế là An-Tiêm liền trồng thêm nhiều nữa.
8) A few months later, those seeds grew into young plants creeping on the sand. The plants produced round dark green fruits the size of an adult head . An Tiêm picked one and brought it home for his family to taste. They found that inside, the fruit was red, sweet and juicy. Before long An Tiêm grew them all over the island.
9. Đến khi dưa có nhiều trái rồi, An-Tiêm dùng que nhọn vạch chữ vào, thả xuống biển cho trôi đi khắp nơi. Thuyền buôn qua lại, vớt được trái này, ăn thấy ngon, liền tìm tới đảo, đổi hàng hoá, vải, gạo lấy những trái đó đem đi các nơi bán. Đó là trái dưa hấu, "tức quả dưa đỏ".
9) When the crop became abundant, An Tiêm collected the fruit, engraved the direction to the island on the fruit skin and floated them down the ocean. The crew of the merchant ships that frequented the water found these fruits and picked them. They liked the taste of the fruits and came to the island to trade their goods like fabric and rice for them and sell them everywhere. An Tiêm called those fruits "watermelon".
10.Tiếng đồn về quả dưa đỏ đến tai vua Hùng. Vua biết tài của An-Tiêm nên cho cả gia đìng An-Tiêm trở lại đất liền. Lần này vua lại phong thưởng cho An-Tiêm và khuyên chàng dạy cho mọi người cách trồng dưa. Kể từ đó, nước Văn-Lang có thêm loại dưa hấu đỏ vừa để ăn, vừa để bán.
10) King Hùng heard about the story. He recognized An Tiêm's talents. He allowed his family to come back to the mainland. This time he rewarded An Tiêm handsomely and asked him to teach the people how to grow watermelon. Since then, the Văn Lang nation had a new kind of fruit, the watermelon, to eat and to trade.