Hội đồng Liên tôn tọa kháng phản đối nhà cầm quyền giải tỏa Chùa Liên Trì
Viết bởi Huyền Trang, GNsP
GNsP(17.07.2016) – Đứng trước tình cảnh Chùa Liên Trì – một cơ sở tôn giáo hiện diện tại Thủ Thiêm hơn 70 năm nay – bị đe dọa triệt hạ trong những ngày tới, các vị Chức sắc trong Hội đồng Liên Tôn Việt Nam đã đến chia sẻ, an ủi quý chư tăng đồng thời tọa kháng phản đối hành vi sai trái của nhà cầm quyền cộng sản.
Khoảng hơn 15 vị chức sắc trong Hội đồng Liên tôn (HĐLT) cầu nguyện theo nghi thức của mỗi tôn giáo trước bàn thờ Phật, hiệp ý cầu nguyện cho nhà cầm quyền sáng suốt không được xúc phạm đến sự thánh thiêng của tôn giáo, tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng của công dân, bảo vệ các cơ sở tôn giáo như Chùa Liên Trì, Nhà thờ Thủ Thiêm, Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm được bảo tồn tại Thủ Thiêm, nhằm đáp ứng nhu cầu tâm linh cho khu dân cư đô thị mới Thủ Thiêm.
Sau nghi thức cầu nguyện, quý chức sắc trong HĐLT tọa kháng tại Niệm Phật đường Chùa Liên Trì, cầu nguyện cho đất nước được an cư thái bình, các cơ sở tôn giáo tại Thủ Thiêm được tôn trọng, gìn giữ.
Hòa thượng Thích Không Tánh, Viện chủ Chùa Liên Trì Thủ Thiêm, chia sẻ: “Nhà cầm quyền cộng sản VN có chỉ thị sẽ cưỡng chế, giải tỏa Chùa Liên Trì, đưa về một nơi hẻo lánh, xa xôi, khó khăn, để quản thúc, cô lập Chùa Liên Trì ở nơi đó. Trước tình cảnh đó, quý chức sắc trong HĐLT đã có lòng về đây cùng tọa kháng cầu nguyện cho Chùa, để cho nhà cầm quyền VN cứu xét không giải tỏa, di dời và triệt hạ, cũng như không đưa đi vùng xa xôi hẻo lánh để cô lập. Chùa Liên Trì đã có mặt ở Thủ Thiêm trên 70 năm qua, đã làm nhiều công việc tôn giáo, tâm linh, vấn đề từ thiện xã hội cho bà con đồng bào phật tử ở địa phương. Trước tấm lòng quan tâm cầu nguyện của tất cả quý chức sắc trong HĐLT, chúng tôi thành tâm bái niệm công đức tất cả quý chức sắc và tất cả mọi người đã quan tâm đến Chùa.”
Cầu nguyện cho Chùa Liên Trì được tồn tại tại Thủ Thiêm, để phục vụ cho nhu cầu đời sống tâm linh của các Phật tử Khu đô thị mới Thủ Thiêm là ý nguyện của Ngài Chánh Trị Sự Hứa Phi, Khối Nhơn sanh Đạo Cao Đài.
Mục sư Nguyễn Hoàng Hoa, Hội trưởng Giáo hội Liên hữu Lutheran Việt Nam-Hoa kỳ, lên án hành vi sai trái của nhà chức trách khi dã tâm xóa xổ Chùa Liên Trì khỏi Thủ Thiêm, là hành vi xâm phạm đến quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo của công dân VN, được pháp luật nhà nước bảo hộ cũng như được quốc tế tôn trọng.
“Phá Chùa, cưỡng chế Chùa là một tội lỗi. Cưỡng chế Chùa là vi phạm quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo của công dân.” Là lời chua xót của ông Lê Văn Sóc, Phó hội trưởng Trung ương Phật giáo Hòa Hảo thuần túy, khi nghe tin Chùa Liên Trì bị nhà cầm quyền giải tỏa.
Đặc biệt trong buổi cầu nguyện, có sự hiện diện của Thượng tọa Thích Vĩnh Phúc, Trụ trì Chùa Phước Bửu Bà Rịa Vũng Tàu, thuộc Tăng Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất (GHPGVNTN), đến hiệp thông cùng với quý chức sắc trong HĐLT. Thượng tọa bày tỏ:
“Chùa Liên Trì trực thuộc của GHPGVNTN, thuộc tăng đoàn GHPGVNTN. Nơi đây đã cho các tổ chức Xã hội Dân sự Độc lập tại VN hình thành, hội họp, thì đây chính là cái cớ để nhà cầm quyền cs VN muốn chuyển đi một nơi xa xôi hẻo lánh, khó khăn, để ngăn cản các tổ chức XHDS hội họp. Việc xây dựng một khu đô thị mới phát triển trong một cuộc sống văn minh hiện đại là điều đúng, nhưng khi người dân ở thì cần có đời sống tâm linh. Vì thế nhà cầm quyền quyết định cưỡng chế, di dời là điều hết sức vi phạm quyền tự do tôn giáo.Điều đặc biệt, nhà cầm quyền cs VN không muốn các tổ chức xã hội dân sự lui tới đây để phát triển.”
“Chúng tôi thuộc Tăng đoàn GHPGVNTN luôn luôn đứng bên cạnh Hòa thượng Viện chủ Thích Không Tánh. Chúng tôi luôn nhất tâm cầu nguyện mặc dù ở nơi xa xôi nhưng từng giờ từng phút chúng tôi luôn hướng về ngôi chùa này.” Thượng tọaThích Vĩnh Phúc chia sẻ tiếp.
Xin được phép nhắc lại, Chùa Liên Trì là cơ sở tôn giáo và là tài sản của GHPGVNTN ngự trị được hơn 70 năm tại Thủ Thiêm.
Sau khi có dự án xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, nhà chức trách quyết định bồi thường cho Chùa chưa đầy 1 tỷ di dời đi nơi khác. Do sự cương quyết, mạnh mẽ của Hòa thượng Viện chủ Thích Không Tánh quyết không di dời với mục đích ở lại Thủ Thiêm để đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của người dân, nhà cầm quyền đã gây nhiều áp lực và sách nhiễu cho Hòa thượng, quý chư tăng, quý phật tử.
Vào tháng 7.2016, nhà cầm quyền gửi giấy quyết định cưỡng chế Chùa và hứa sẽ bồi thường cho Chùa khoảng hơn 9 tỷ đồng, gấp chín lần so với giá bồi thường cũ. Tuy nhiên, quý chư Tăng kiên quyết “bảo thủ” Chùa cho đến cùng.
Huyền Trang, GNsP
18,000 giáo dân và linh mục hạt Kỳ Anh ký kiến nghị về thảm họa môi trường
Viết bởi Nguyên Nguyễn/SBT
Sau khi thảm họa môi trường biển do Fosmosa gây ra cá chết hàng loạt tại bốn tỉnh miền Trung vừa qua, hàng vạn ngư dân bỏ biển, cá tự nhiên và cá nuôi ven biển chết hàng loạt. Nhiều lo ngại nguy cơ huỷ diệt các rặng san hô và các loài sinh vật biển tầng nước đáy. Hàng chục triệu người Việt hoang mang, mức tiêu thụ cá biển sụt giảm mạnh tại thị trường nội địa, kéo theo sự tăng vọt bất ổn của các loại thực phẩm khác. Bên cạnh đó, còn những nghi ngại về các vấn đề sức khoẻ và các hậu quả lâu dài, do tình trạng ô nhiễm mà cơn thảm hoạ này đã gây ra.
Mới đây, các Linh mục, tu sĩ và giáo dân hạt Kỳ Anh đã cùng ký tên vào một bản kiến nghị về “thảm họa ô nhiễm môi trường biển Kỳ Anh – Hà Tĩnh” để gửi tới Chủ tịch nước, chủ tịch quốc hội, thủ tướng chính phủ, Bộ tài nguyên và môi trường, chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh, giám đốc sở tài nguyên và môi trường tỉnh Hà Tĩnh đã yêu cầu:
“1) Các cơ quan hữu trách thống kê minh bạch, chính xác và công bằng những thiệt hại do thảm họa môi trường mà Fosmosa đã gây ra.
2) Thực hiện đền bù đầy đủ, thỏa đáng và sớm nhất cho những người dân bị thiệt hại.
3) Thực hiện đúng chỉ thị của Thủ tướng chính phủ là Truy tố thủ phảm gây ra thảm họa ô nhiễm môi theo pháp luật Việt Nam bất kể đó là ai.
4) Nhanh chóng làm sạch môi trường biển để đảm bảo sức khỏe, việc làm cho người dân và ổn định cuộc sống của họ.
5) Vì tương lai của dân tộc Việt Nam, nhất là các tỉnh miền Trung, nếu công ty Fosmosa Hà Tĩnh không đảm bảo được môi trường trong sạch, đề nghị đóng của nhà máy Fosmosa.”
Được biết, người dân bốn tỉnh miền Trung gồm: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị đã rất tức giận trước sự việc nhà cầm quyền CSVN đã bao che cho nhà máy Fosmosa xả thải chất độc chưa qua xử lý ra biển gây ra
Giáo dân Cồn Sẽ biểu tình hôm 7/7
thảm họa môi trường. Mới đây, hơn 2,000 giáo dân giáo xứ Cồn Sẻ, Quảng Bình đã biểu tình trên đường quốc lộ đoạn qua thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình hôm 07/7/2016, để yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam phải đóng của Fosmosa. Họ đã bị lực lượng chức năng đàn áp, đánh đập dã man khiến nhiều người bị thương nặng.
Cùng với đó, toàn bộ các giáo xứ, giáo hạt thuộc giáo phận Vinh đã đồng loạt thắp nến cầu nguyện, tuần hành, xuống đường biểu tình một cách ôn hòa để yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam giải quyết vấn nạn ô nhiễm môi trường, cũng như yêu cầu đóng của nhà máy Fosmosa.
Tòa đã phán, Việt Nam làm gì ?
Viết bởi Phạm Trần
(Lời Tác gỉa: Những đọan trích dẫn Thông cáo trong bài căn cứ theo Bản dịch chính thức của Bộ Ngọai giao Việt Nam)
Tòa án trọng tài thường trực của Liên Hiệp Quốc "Permanent Court of Arbitration, PCA) đã phán rằng Trung Quốc” không có cơ sở pháp lý để yêu sách quyền lịch sử đối với tài nguyên tại các vùng biển phía bên trong đường 9 đoạn.”
Trong thông cáo phổ biến ngày 12/07/2016, Tòa cũng nói:” Dù trong lịch sử, những người đi biển cũng như ngư dân từ Trung Quốc cũng như từ các nước khác đã sử dụng các đảo tại Biển Đông nhưng không có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy về mặt lịch sử Trung Quốc đã chỉ một mình thực hiện việc kiểm soát vùng nước này cũng như tài nguyên tại đây.”
Về việc Trung Quốc tự cho các mỏm đá ở Trường Sa mà họ đã chiếm của Việt Nam (7 vị trí năm 1988) hay của Phi Luật Tân ở vùng Hòang Nham (Scarborough Reef năm 2012 ), có vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý (1 hải lý dài 1,852 mét) , Tòa phán:”Theo Công ước, các đảo tạo ra vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý và thềm lục địa nhưng các “đảo đá không thích hợp cho con người đến ở và có đời sống kinh tế riêng không có vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa”.
Phán quyết viết tiếp:”Trong Phán quyết ngày 12/7/2016, Tòa đã xem xét các bằng chứng về các bãi và đảo mà Trung Quốc yêu sách ở Biển Đông và kết luận rằng không một đảo, bãi nào có khả năng được hưởng vùng đặc quyền kinh tế. Do Trung Quốc không có khả năng được hưởng vùng đặc quyền kinh tế chồng lấn với vùng đặc quyền kinh tế của Philippines ở quần đảo Trường Sa, Tòa quyết định là các đệ trình của Philippines không phụ thuộc vào việc phân định trước ranh giới.…”
Sự khẳng định “không một đảo, bãi nào có khả năng được hưởng vùng đặc quyền kinh tế” rất quan trọng vì có liên hệ đến đảo Ba Bình (Itu Aba Island), hay Thái Bình theo Trung Hoa do Đài Loan kiểm soát từ sau Đệ nhị Thế chiến. Ba Bình có diện tích lớn nhất trong quần đảo Trường Sa (0.443 cây số vuông) hiện đang tranh chấp giữa Việt Nam, Phi Luật Tân, Trung Quốc và Đài Loan.
Thông cáo diễn giải thêm:” Tòa kết luận rằng quy định này phụ thuộc vào khả năng khách quan của các cấu trúc khi chúng ở tình trạng tự nhiên để có thể duy trì một cộng đồng dân cư ổn định hoặc các hoạt động kinh tế mà không phụ thuộc vào các nguồn lực từ bên ngoài hoặc hoàn toàn chỉ có tính chất khai thác. Toà cũng nhận thấy rằng sự có mặt của các nhân viên công vụ trên các cấu trúc là phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ bên ngoài và không phản ánh khả năng của các cấu trúc. Toà cũng thấy rằng các bằng chứng lịch sử có ý nghĩa hơn và nhận thấy quần đảo Trường Sa trong lịch sử được sử dụng bởi một số nhóm nhỏ các ngư dân và rằng đã có một vài hoạt động khai thác phân dơi và đánh cá của Nhật Bản. Toà kết luận rằng việc việc sử dụng ngắn hạn như vậy không phải là sự định cư của một cộng đồng ổn định và rằng các hoạt động kinh tế trong lịch sử chỉ là hoạt động mang tính khai thác.”
Rõ ràng Tòa có ngụ ý nói đến những chữ viết hay cột đá có khắc chữ mà phía Trung Quốc đã tự chế đem cắm ở những nơi họ chiếm đóng ở Trường Sa để bảo rằng Tổ tiên người Hoa đã sinh sống ở đó từ lâu !
Điều quan trọng khác là Tòa còn nói rõ cho Trung Quốc biết:”Toà kết luận rằng không một cấu trúc nào tại Trường Sa có khả năng tạo ra các vùng biển mở rộng. Toà cũng quyết định rằng các đảo Trường Sa không thể cùng nhau tạo ra các vùng biển như một thực thể thống nhất. Trên cơ sở kết luận không một cấu trúc nào mà Trung Quốc yêu sách có khả năng tạo ra vùng đặc quyền kinh tế, Toà nhận thấy Tòa có thể không cần phải phân định ranh giới biển mà vẫn có thể tuyên bố rằng một số vùng biển nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Phi-líp-pin vì không bị chồng lấn với bất cứ quyền hưởng vùng biển nào mà Trung Quốc có thể có.”
Vì vậy, các quan Tòa quốc tế không ngần ngại quy kết rằng:”Trung Quốc đã vi phạm quyền chủ quyền của Phi-líp-pin trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này bằng việc (a) can thiệp vào hoạt động đánh cá và thăm dò dầu khí của Phi-líp-pin, (b) xây dựng đảo nhân tạo và (c) không ngăn chặn ngư dân Trung Quốc đánh bắt ở khu vực này.”
Vê những hành động kiến tạo đảo nhân tạo tử các mỏm đá để xây sân bay, bến cảng và nơi đồn trú quân của Trung Quốc đe dọa an ninh trong khu vực, phán quyết của Tòa trọng tài nói:”Tòa xem xét ảnh hưởng với môi trường biển của các hoạt động bồi đắp và xây dựng nhân tạo trên 7 cấu trúc của Quần đảo Trường Sa gần đây của Trung Quốc, và nhận thấy rằng Trung Quốc đã gây hại nghiêm trọng với môi trường của các rặng san hô và vi phạm nghĩa vụ bảo tồn và bảo vệ các hệ sinh thái dễ bị tổn thương và môi trường sống của các loài đang suy yếu, bị đe dọa và bị huỷ diệt.”
Thông báo viết tiếp:”Toà nhận thấy rằng việc bồi đắp và xây dựng đảo nhân tạo trên quy mô lớn của Trung Quốc gần đây là không phù hợp với nghĩa vụ của quốc gia thành viên Công ước trong quá trình giải quyết tranh chấp, trong chừng mực mà Trung Quốc đã gây ra những tác hại không thể sửa chữa được với môi trường biển, xây dựng một đảo nhân tạo lớn trong vùng đặc quyền kinh tế của Phi-líp-pin, và phá huỷ các bằng chứng về điều kiện tự nhiên của các cấu trúc ở Biển Đông mà là một phần của tranh chấp giữa các Bên.”
Ngòai những phán quyết cơ bản về chủ quyền và quyền chủ quyền mà Trung Hoa đã cố tình vi phạm ở Biển Đông, Tòa Trọng tài cón:”Xác định rằng việc Trung Quốc cải tạo đất quy mô lớn và xây dựng đảo nhân tạo gần đây tại bảy cấu trúc tại Trường Sa đã gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đối với môi trường rặng san hô và Trung Quốc đã vi phạm nghĩa vụ của mình theo Điều 192 và 194 của Công ước trong việc bảo tồn và bảo vệ môi trường biển đối với các hệ sinh thái dễ bị tổn thương và môi trường sinh sống của các loài động vật bị đe dọa, sắp cạn kiệt. Đồng thời Tòa Trọng tài cũng xác định rằng ngư dân Trung Quốc đã thực hiện việc khai thác động vật bị đe dọa như rùa biển, san hô và trai khổng lồ ở quy mô lớn tại Biển Đông, sử dụng các biện pháp gây hủy hoại nghiêm trọng đối với môi trường rặng san hộ. Tòa Trọng tài xác định rằng chính quyền Trung Quốc đã nhận thức được các hành vi này và không thực hiện nghĩa vụ cẩn trọng theo Công ước để ngăn chặn.”
Như vậy rõ ràng hành động của Trung Quốc ở Biển Đông không chỉ nhằm lấn chiếm lãnh thổ và lãnh hải của nước khác mà còn chủ trương huy diệt các sinh vật biển, miễn sao có lợi cho mình.
PHẢN ỨNG VÀ HÀNH ĐỘNG
Các cơ quan báo chí nhà nước Cộng sản Việt Nam đã loan tin rộng rãi về phán quyết của Tòa trọng tài vì có lợi cho Việt Nam, dù Chính quyền không trực tiếp tham gia kiện Trung Quốc với Phi Luật Tân.
Nhiều giới trí thức và chuyên gia về chủ quyền biển đảo và lãnh thổ trong nước đã yêu cầu nhà nước hãy can đảm kiện Trung Quốc ra Tòa án như Phi Luật Tân đã làm nhưng bị từ chối, đúng ra là không dám làm vì sợ bị trả đũa. Một trong những người này là Tiến sỹ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ. Ông là người từng tham gia thương thảo và biết rõ những âm mưu và mánh khóe của Trung Quốc trong nhiều năm. Ông Trục từng nói “chỉ khi nào mình làm mạnh thì họ mới lùi”.
Với một thái độ có tính toán, phản ứng đầu tiên của Hà Nội là :“Việt Nam hoan nghênh việc Tòa Trọng tài đã đưa ra phán quyết cuối cùng ngày 12/7/2016.”
Qua lời người phát ngôn Lê Hải Bình, Bộ Ngọai giao Việt Nam nói:” Việt Nam một lần nữa khẳng định lập trường nhất quán của mình về vụ kiện này như đã được thể hiện đầy đủ trong Tuyên bố ngày 05/12/2014 của Bộ Ngoại giao Việt Nam gửi Tòa trọng tài.
Trên tinh thần đó, Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ việc giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, bao gồm các tiến trình ngoại giao và pháp lý, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực theo quy định của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, tôn trọng nguyên tắc thượng tôn pháp luật trên các vùng biển và đại dương.”
Và như thường lệ, phía Việt Nam chỉ biết :”Tiếp tục khẳng định chủ quyền của mình đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, chủ quyền đối với nội thủy và lãnh hải, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam được xác định phù hợp với Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, cũng như tất cả các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam liên quan đến các cấu trúc địa lý thuộc hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa”.
Phản ứng nhất thời của Việt Nam chỉ có thế, khác với cuộc rầm rộ xuống đường biểu tình ăn mừng của người dân Phi ở thủ đô Manila.
Về phía Bắc Kinh, không có người dân nào ra đường căng biểu ngữ chống phán quyết của Tòa trọng tài nhưng Phát ngôn viên Bộ ngọai giao nước này đã ăn nói hằn học rằng:” Về việc Tòa trọng tài vụ Nam Hải được thành lập theo yêu cầu đơn phương của Phi-li-pin (gọi tắt là Tòa trọng tài) ngày 12/7/2016 đưa ra phán quyết, Bộ Ngoại giao nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trịnh trọng tuyên bố, phán quyết này là vô gia trị, không có sức ràng buộc, Trung Quốc không chấp nhận, không công nhận.”
Tuyên bố của Trung Hoa được đăng trên website của Đài Phát Thanh Quốc tế Trung Hoa (China Radio International, CRI) nói tiếp:” Hành động và phán quyết của Toà trọng tài đã trái ngược nghiêm trọng với thực tiễn thông thường của Toà trọng tài quốc tế, trái ngược hoàn toàn với mục đích và tôn chỉ thúc đẩy giải quyết hoà bình tranh chấp của "Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển", làm tổn hại nghiêm trọng tính hoàn chỉnh và uy tín của "Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển", xâm phạm nghiêm trọng quyền lợi hợp pháp của Trung Quốc là nhà nước chủ quyền và nước ký kết "Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển", là phán quyết không công bằng và phi pháp.”
Chủ quyền lãnh thổ và quyền lợi biển của Trung Quốc trên Nam Hải không bị ảnh hưởng bởi phán quyết của trọng tài trong bất cứ tình huống nào, Trung Quốc phản đối và không chấp nhận bất cứ chủ trương và hành động nào dựa trên phán quyết trọng tài này.
Chính phủ Trung Quốc tái khẳng định, về tranh chấp vấn đề lãnh thổ và phân định biên giới trên biển, Trung Quốc không chấp nhận bất cứ phương thức giải quyết tranh chấp nào của bên thứ 3, không chấp nhận bất cứ phương án giải quyết tranh chấp nào áp đặt Trung Quốc.”
TẬP CẬN BÌNH LÊN TIẾNG
Ngòai ra, Tổng Bí thư đảng Cộng sản, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết nước này sẽ không chấp nhận bất kỳ đề xuất hay hành động nào dựa trên phán quyết của tòa án. Ngoài ra, ông Tập cho rằng, chủ quyền và lợi ích của Trung Quốc trong vùng biển sẽ không bị ảnh hưởng bởi phán quyết trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Các hàng thống tấn Tây phương nói họ Tập đã nói như thế tại cuộc họp với Chủ tịch Hội đồng châu Âu và Chủ tịch Ủy ban châu Âu ở Bắc Kinh.
Ông Tập Cận Bình là người từng nói chủ quyền biển của Trung Quốc ở Nam Hải (Biển Đông) là vĩnh viễn và đã có từ ngàn xưa. Họ Tập cũng nối gót lãnh tụ Đặng Tiểu Bình để thúc đầy các nước hãy “gác tranh chấp để cùng khai thác” có lợi chung.
Nhưng vấn đề là Trung Hoa chỉ muốn xông vào nhà người khác rồi bắt họ phải thượng thuyết làm ăn chung ngay trên đống gia tài của chủ nhà, trong khi Bắc Kinh không có gia tài trong căn nhà.
Rất tiếc là đảng cầm quyền Cộng sản Việt Nam đã không thoát khỏi bẫy Trung Quốc như đang thương thuyết điều được gọi là “hợp tác cùng phát triển” ở Vịnh Bắc Bộ là nơi có dự trữ hàng triệu tấn dầu, khí đốt và tài nguyên của Tổ tiên Việt Nam để lại.
Ngoài ra Trung Hoa cũng chủ trương chỉ nói chuyện tay đôi (song phương) với những nước có tranh chấp với Bắc Kinh và sẽ không bao giờ đồng ý quốc tế hóa vấn đề tranh chấp ở Biển Đông. Do đó lần này người ta lại được nghe họ Tập nói:” Chúng tôi kiên quyết kêu gọi duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông, đàm phán trực tiếp để có một giải pháp hòa bình với các quốc gia có liên quan trực tiếp, dựa trên sự tôn trọng lịch sử và phù hợp với luật pháp quốc tế.”
Trung Hoa đã tìm mọi cách trì hõan tham gia thảo luận với Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) để hòan tất văn kiện gọi là “Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông” (Code of Conduct,COC), thay cho Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông (gọi tắt là Quy tắc Hướng dẫn DOC, Declaration of Conduct), ký tại Cao Miên năm 2002 giữa Trung Quốc với ASEAN.
Lý do Trung Quốc không muốn vì COC có ràng buộc pháp lý còn DOC thì không nên Bắc Kinh đã lợi dụng để hoạt động bất hợp pháp ở Biển Đông từ 4 năm qua mà không bị chế tài.
Với phán quyết làm đen mặt Bắc Kinh của Tòa hòa giải Liên Hiệp Quốc ngày 12/07/2016, không ai biết liệu Bắc Kinh có tiếp tục hung hăng như trước đây hay sẽ dịu đi để chờ thời ?
Còn đối với Việt Nam thì có nhân cơ hội này mà soi lại mặt mình trong gương xem có dám thẳng mặt đương đầu với Trung Quốc ở Biển Đông không, hay ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cứ tiếp tục cúi đầu cho Tập Cận Bình lôi đi ?
Bây giờ hậu thuẫn pháp lý quốc tế đã có và đúng với đòi hỏi của Việt Nam, nhưng liệu lãnh đạo có dám đòi quân Trung Hoa rời khỏi 7 vị trí họ đã chiếm ở Trường Sa năm 1988, hay sẽ tiếp tục “nhũn như con chi chi” để chờ sung rụng như đã được ăn bám trong chiến thắng của Phi Luật Tân ?
Phạm Trần
(07/016
Sự thật buộc Cộng Sản Việt Nam phải công bố thủ phạm Formosa
Viết bởi Hà Minh Thảo
I. LỜI Đức Thánh Cha.
A./ Kinh Truyền Tin ngày 10.07.2016.
1. Bài giảng.
Đúng ngọ ngày 10.07.2016, nhân khi đọc Kinh Truyền Tin với tín hữu và du khách tại quảng trường thánh Phêrô, Vatican, Đức Thánh Cha Phanxicô đã giảng ý nghĩa dụ ngôn ‘Người Samaritano nhân hậu’ (Luca, 10, 25-37) : « Trong trình thuật đơn sơ và khích lệ, dụ ngôn chỉ cho chúng ta thấy một kiểu sống, mà trọng tâm không phải là chính mình mà là những người khác, với các khó khăn của họ, mà chúng ta gặp gỡ trên đường đời và họ kêu gọi sự giúp đỡ từ chúng ta. Nếu họ không kêu gọi chúng ta, thì có cái gì đó không ổn; có cái gì đó không là kitô trong con tim ấy… Chính qua các công việc tốt lành chúng ta làm cho tha nhân với tình thương và niềm vui, đức tin của chúng ta nảy mầm và đem lại hoa trái ».
Vị tiến sĩ luật hỏi Chúa Giêsu ‘xin cho tôi biết ai là người thân cận của tôi? (c. 29)’ và được Người trả lời bằng dụ ngôn này ‘Có một người kia, từ Giêrusalem xuống Giêricô, đã bị cướp tấn công, hành hung và bỏ rơi. Trên con đường đó trước hết có một tư tế đi qua, rồi một lêvi, là những người tuy trông thấy người bị thương, nhưng không dừng lại và đi thẳng (cc.31.32). Rồi có một người Samaritano đi ngang qua, nghĩa là một dân thành Samaria, và như là người Samaritano họ bị người do thái khinh bỉ, bởi vì họ không tuân giữ tôn giáo thật; nhưng trái lại, chính ông ta là người “cảm thương”, khi trông thấy kẻ bị nạn tội nghiệp ấy. Ông tới gần, băng bó các vết thương… đem tới một quán trọ và lo lắng cho người ấy” (cc. 33-34); và ngày hôm sau ông ta phó thác người ấy cho chủ quán trọ săn sóc, trả tiền cho chủ quán và nói rằng ông cũng sẽ trả mọi sự còn lại (c. 35). Bây giờ, Chúa Giêsu hỏi vị tiến sĩ luật: ‘Ai trong ba người – vị tư tế, thầy lêvi, người samaritano – đối với ông là ngưòi thân cận của kẻ đã bị rơi vào tay bọn cướp?’. Dĩ nhiên là người thông minh ông ấy trả lời: ‘Đó là người đã cảm thương anh ta?’ (cc. 36-37)…
- Dụ ngôn ‘Người Samaritano nhân hậu’ là bài học thời sự khẩn cấp tại Việt Nam mà Tin Mừng Thầy Chí Thánh đã dạy cho chúng ta, có giá trị trong mọi trường hợp và xuyên qua thời gian. Từ đầu năm nay, nhà nước cộng sản không do dân bầu ngày càng ‘hèn với giặc, ác với dân’: trước thảm cảnh cá chết hàng loạt, để bảo vệ bọn tội phạm ‘Formosa’, chúng đã không ngừng đàn áp đẫm máu những người biểu tình, kể cả trẻ em. Hiện tại, do sợ đồng bào biểu tình chống Tàu cộng, công an đội lốt côn đồ đã chận đánh nhiều người yêu nước. Ngày 09.07.2016, anh Nguyễn viết Dũng bị chặn bắt tại Sài gòn và bị đưa lên phi cơ bay về Nghệ an. Ngay tại sân bay Vinh, anh bị bắt đưa lên xe và bị đánh lối một giờ rồi mới được thả xuống đường. Anh phải tự liên lạc với gia đình để đón về nhà.
Cùng ngày, một nhóm 8 bạn trẻ, trong đó có những thành viên Hội Anh em Dân chủ đi dự đám cưới một bạn ở Cửa lò (Nghệ an) đã bị chặn, tước tiền bạc, điện thoại và bị đưa lên xe. Anh Nguyễn trung Trực thuật lại sự việc: « Cách Cửa lò vài cây số, xe dừng lại để mua phong bì và quà. Bỗng nhiên, xuất hiện chừng 40-50 người vây lấy chúng tôi. Nhanh chóng, họ giật chìa khóa, cướp tài sản và tống chúng tôi lên xe. Trên xe có sẵn an ninh và như thế họ đánh túi bụi, đè đầu. Sau đó, họ cho xe chạy lối 15 cây số, dừng xe lại và họ lôi xuống đánh tiếp, đánh nhừ tử. Bản thân tôi bị đánh ngất hai lần như mọi người khác! Khi chạy đến rừng Trường sơn, ranh giới giữa Hà tĩnh và Nghệ an, họ tống chúng tôi xuống lề rừng và lấy hết tài sản, tiền bạc, điện thoại, giấy tờ tùy thân. Họ bỏ chúng tôi ở đó; đặc biệt họ xé hết áo quần, có người chỉ còn lại quần lót, có người không còn mảnh vải che thân! Rồi họ biến mất… Những dân địa phương đến hỏi han chúng tôi, giúp đỡ một ít áo quần mặc tạm. Khi lần mò được đến Giáo xứ Kẻ động cách đó chừng 15 cây số. Nhờ sự che chở của giáo dân và Cha Micae Trần Định, cũng như chữa vết thương, bảo vệ an ninh. Mãi đến trưa ngày 10.07.2016, chúng tôi mới về được đến nhà ».
Ngày 10.07.2016, anh Lã việt Dũng, thành viên đội bóng NoU bị côn đồ tấn công gây thương tích nặng sau khi anh gặp các thành viên khác sau khi trận bóng chấm dứt. Thông tấn xã AFP cho biết anh bị tấn công với các vết thương nặng trên đầu do bị đập bằng đá và được bạn bè đưa vào bệnh viện cấp cứu. NoU là chữ viết tắt ‘không chấp nhận đường lưỡi bò’ do Tàu cộng vẽ cho là chủ quyền của chúng bao gồm nhiều nước, trong đó có Việt Nam (ngày 12.07.2016, Tòa trọng tài quốc tế đã bác bỏ trò cướp chủ quyền này). Đội bóng này được thành lập năm 2011 và thường tổ chức các trận đấu giao hữu với các đội bóng khác tại Hà nội tuy phải thay đổi sân bóng rất nhiều lần do bị ngăn cấm và sách nhiễu. Anh Dũng cho rằng mình bị tấn công, sách nhiễu vì chính kiến của anh chống lại bá quyền Trung cộng và nhà nước Việt cộng không thích điều đó.
2. Ngày Chúa Nhật của Biển.
Sau khi ban phép lành Toà thánh cho mọi người, Đức Phanxicô đã nhắc tới ‘Ngày Chúa Nhật của Biển’ nhằm ủng hộ việc săn sóc mục vụ cho người sống trên biển: « Tôi khích lệ các thủy thủ và các ngư phủ trong công việc làm của họ thường cam go và nguy hiểm, cũng như các linh muc tuyên uý và các thiện nguyện viên trong công việc phục vụ quý báu của họ. Xin Mẹ Maria là Sao Biển canh chừng trên anh chị em ». Những lời nhắc nhở của vị Cha Chung đưa chúng ta nhớ về Quê hương, nơi Biển đã chết và việc phục hồi vô cùng khó khăn do Việt Nam không có một nhà nước do dân cử mà chỉ theo ý cộng đảng Tàu (như Nguyễn cơ Thạch phải rời chức Bộ trưởng ngoại giao vì ông không hồ hởi với mật ước Thành đô) và chúng là những kẻ ‘hèn với giặc và ác với dân’. Như tiền nhân đã lưu truyền ‘Gần đèn thì sáng, gần mực thì đen’ nên những ai muốn là lãnh đạo, dân sự hay tôn giáo, đều có khung hướng giống họ. Hồng Y tôi tớ Chúa P.X. Nguyễn văn Thuận đã lưu ý chúng ta ‘Chọn Chúa, chứ không chọn việc của Chúa’.
Hệ sinh thái biển 4 tỉnh miền Trung (Hà tỉnh, Quảng bình, Quảng trị và Thừa thiên) hầu như đã bị hủy diệt, vì nhà máy thép Formosa Hà tĩnh xả thải độc chất chưa qua xử lý ra môi trường. Nhà nước Việt Nam hứa hẹn tìm biện pháp giải quyết ô nhiễm, phục hồi môi trường biển, nhưng họ có khả năng và phương tiện để thực thi hay không? Các thủy thủ và các ngư phủ ở Việt Nam phải ra khơi để vừa đánh bắt hải sản vừa phải hiện diện hầu bảo vệ chủ quyền Quốc gia chống bọn bá quyền Tàu cộng.
B./ Thông điệp Bảo vệ Thiên nhiên.
Ngày 18.06.2015, Thông điệp ‘Laudato sí’ (Vinh danh Thiên Chúa) về bảo vệ thiên nhiên được Đức Thánh Cha Phanxicô ban hành. Thông điệp lấy tên từ lời cầu của thánh Phanxicô. 'Laudato sí, mí Signore' (Lạy Chúa của con, chúc tụng Chúa), trong ‘Bài ca Vạn vật’ nhắc nhởù mọi người rằng trái đất là ‘căn nhà chung của chúng ta’. Người đã đặt câu hỏi như là trọng tâm thông điệp ‘Loại thế giới nào chúng ta muốn chuyển lại cho những người đến sau chúng ta, cho các trẻ em đang lớn lên?’ và để mời chúng ta ‘săn sóc căn nhà chung’. Người viết tiếp ‘Nghi vấn này không chỉ liên quan đến môi trường mà thôi, vì ta không thể đặt câu hỏi chỉ một phần’, và điều này khiến phải tự hỏi về ý nghĩa cuộc sống và những giá trị làm căn bản cho đời sống xã hội: ‘Chúng ta đến trần thế này để làm gì? Chúng ta hoạt động và tranh đấu với mục đích nào? Tại sao trái đất lại cần chúng ta?’. ‘Nếu chúng ta không đặt những câu hỏi căn bản này, thì tôi không tin rằng những quan tâm của chúng ta về môi trường có thể có những giải đáp quan trọng’.
‘Bài ca Vạn vật’ nhắc chúng ta trái đất là căn nhà chung của mình, ‘cũng như người chị chúng ta, chúng ta chia sẻ cuộc sống với chị ấy, và như người mẹ tươi đẹp đón nhận chúng ta trong vòng tay mẹ’ (1). Do ‘chúng ta là đất’ (x. St 2,7), nên thân thể chúng ta được cấu thành nhờ những thành tố của trái đất, không khí là yếu tố mang lại cho chúng ta hơi thở và nước từ trái đất làm cho chúng ta được sống và được bổ dưỡng’ (2).
Ngỏ lời với tín hữu Công Giáo, Đức Thánh Cha nhắc lại lời Thánh Gioan Phaolô II: ‘Đặc biệt Kitô hữu nhận biết các nghĩa vụ mình trong thiên nhiên, đối với thiên nhiên và Đấng Tạo hóa là thành phần Đức Tin mình’ (64), nhưng họ ‘đặc biệt muốn đối thoại với tất cả mọi người về căn nhà chung chúng ta’ (3): đối thoại được nhắc trong toàn Thông điệp, và nơi chương V, nó trở thành một phương thế để đối phó và giải quyết các vấn đề. Từ đầu, Đức Phanxicô nhắc nhở cả ‘các Giáo Hội và Cộng đoàn Kitô khác đã phát triển sự quan tâm sâu xa và một suy tư quí báu’ về đề tài môi sinh học (7)…
Văn kiện này đã được Đức Thánh Cha ban hành đúng lúc chúng ta học hỏi trước khi môi trường Quê hương bị tàn phá do sự tham nhũng và vô trách nhiệm của nhà nước cộng sản.
II.- THẢM TRẠNG FORMOSA HỦY HOẠI MÔI TRƯỜNG.
A./ Sự kiện.
Từ ngày 06.04.2016, tình trạng cá chết được ngư dân phát hiện tại vùng biển một số xã thuộc thị xã Kỳ anh (Hà tĩnh). Hôm 10.04.2016, hiện tượng này lan tiếp đến vùng biển xã Quảng đông, huyện Quảng trạch (Quảng bình), rồi tiếp đến vùng biển Quảng trị và lan rộng vào Thừa thiên-Huế. Hiện tượng cá chết vẫn tiếp tục xuất hiện suốt 20 ngày dọc theo bờ biển miền Trung dài hơn 200 cây số… Ngư dân phải đưa thuyền lên bờ phơi nắng và nhịn đói. Tại Quảng bình, hàng loạt người dân ăn cá phải vào bệnh viện cấp cứu… Nguy cơ ô nhiễm môi trường thật là trầm trọng.
B./ Thủ phạm tàn phá môi trường.
Formosa Plastics Group là một doanh hiệu mang nhiều tai tiếng trên thế giới về hành vi gây ô nhiễm môi trường gây ung thư và chết người. Năm 2009, chúng nhận giải ‘Hành tinh đen’ do Ethecon, một tổ chức bảo vệ môi trường ở Đức dành cho những cá nhân hay tổ chức ‘góp phần’ vào việc phá hủy môi trường. Đây là một tập đoàn công nghiệp đa ngành hàng đầu Đài loan, đầu tư khoảng 10 tỷ Mỹ kim vào dự án Vũng áng và được các bên thứ ba quan tâm đầu tư. Do đó, số vốn đầu tư này đã đổi chủ thành Trung cộng hay Công ty JFE (Nhật), có thể tham gia đầu tư lối 27 tỷ yên (220 triệu Mỹ kim) vào dự án này (Reuter, 30.07.2015). Đó là dự án quy mô rất lớn ở Việt Nam và tham nhủng gia tăng không kém : bọn cướp chính quyền chia nhau ‘đớp’ trên sự đau khổ người dân đồng bào.
Từ khi khởi công, Formosa đã để xảy ra nhiều điều tai tiếng ở Việt Nam :
1. Đưa nhiều ngàn lao động Tàu làm việc ‘chui’ ở Vũng áng ;
2. Sập giàn giáo ở Hà tĩnh ngày 25.03.2015: 13 người chết, 29 bị thương ;
3. Đổ trộm rác thải ra, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ;
4. Năm 2011, chúng chọc giận giáo dân Hà tĩnh nổi giận khi, không những gây ảnh hưởng về môi trường làm ăn của ngư dân, còn ‘thuê’ công an trấn áp sự phản kháng của dân chúng. Kết quả, sau nhiều ngày chịu đựng, giáo dân đã bắt 5 công an, nhốt lại mà chính quyền không dám phản ứng mạnh, mà phải nhờ sự can thiệp của linh mục chính xứ, 5 công an mới được thả ra ;
5. Sự hiện diện của người Tàu chưa đầy 10 năm tại vùng đất này thì có hàng loạt vụ thảm trạng xã hội (thanh niên hư hỏng, thiếu nữ nghiện ngập và bán dâm, cá độ bóng đá, cho vay nặng lãi, nạn xì ke ma túy tràn lan… ;
6. Nghi án Formosa xả thải độc chất ra biển, làm hàng chục tấn cá chết.
Trong khi, vì Formosa Vũng áng là khu công nghiệp có yếu tố nước ngoài nên các cơ quan chức năng không vào được, nhà cầm quyền cộng sản đã mất ‘chủ quyền’ ngay trên chính lãnh thổ Việt Nam? Do đó, phải chờ đến ngày 25.04.2016 khi ông Chu xuân Phàm (Chou Chun Fan), Giám đốc đối ngoại Công ty TNHH Gang thép Hưng nghiệp Formosa trả lời phóng viên Lan Anh là ‘đã xả thải thì phải tác động đến môi trường, nên phải chọn hoặc là thép hoặc tôm cá. Trước kia, nơi trồng lúa mà nay là nơi đặt nhà máy thì đâu còn lúa. Đó cũng là đã phải chọn lựa. Nếu chọn cả hai thì làm thủ tướng cũng không giải quyết được’. Trước câu trả lời ‘thật’ này, mới đầu, nhiều người Việt phản đối ông. Hậu quả, ông đã bị sa thải và các lãnh đạo Fortmosa xin lỗi ‘láo’ người Việt. Sau đó, người ta nhận thức là, vô ý hay không, ông đã tiết lộ Thủ phạm Thật sự. Tối ngày 27.04.2016, trong một cuộc họp báo ngắn chỉ 15 phút để Thứ trưởng Võ tuấn Nhân lên tiếng bênh vực tập đoàn Formosa khi tuyên bố: « Chưa có bằng chứng để xác định Formosa Vũng áng có liên quan đến cá chết ».
C./ Hành động vì môi trường.
Sau thảm trạng cá chết, ngày 27.04.2016, Ban Công lý và Hòa bình Giáo phận Vinh cũng ra thông cáo, yêu cầu nhà cầm quyền ‘thành lập một Ủy ban điều tra độc lập cấp Chính phủ, với sự cố vấn của các chuyên gia trong nước cũng như các cơ quan quốc tế có uy tín trong lĩnh vực bảo vệ môi sinh’, ‘Hỗ trợ ngư dân, hộ gia đình nuôi trồng thủy hải sản, làm muối và các doanh nghiệp để họ có cuộc sống ổn định và duy trì nghề nghiệp của họ’.
Ngày 13.05.2016, Đức Cha Phaolô Nguyễn thái Hợp, Giám mục Giáo phận Vinh công bố ‘Thư Chung’ về ô nhiễm môi trường biển tại miền Trung. Qua đó, Người kêu gọi người Công Giáo có trách nhiệm với quê hương, đất nước và các thế hệ tương lại bằng các hành động thiết thực như: không sản xuất thực phẩm bẩn, phá hoại môi trường, nên chôn cất, không trao đổi, giao dịch cá chết, hợp tác tìm ra thủ phạm vụ việc,... Nhân dịp này, Đức Cha cho rằng các nhà chức trách đã tránh né công bố nguyên nhân và thủ phạm hơn một tháng.
Ngày 12.06.2016, hàng trăm người dân ở khu vực Quỳnh lưu (Nghệ an) xuống đường vì hiện tượng cá chết đã xảy ra từ hơn hai tháng nay. Ông Trần minh Nhật, thuộc truyền thông Công Giáo 'Tin mừng cho người nghèo' nói với đải BBC : ‘Đồng bào Quỳnh lưu đa phần là ngư dân. Công việc chính của họ là nghề biển. Thảm họa môi trường hiện nay làm cuộc sống của họ gần như đảo lộn. Tàu thuyền không thể ra khơi, hay có đưa cá về cũng không thể bán được’. Trong cuộc biểu tình, đồng bào ở đây giăng biểu ngữ có nội dung ‘Phản đối VTV1 vu cáo đối với Đức Cha Phaolô Nguyễn thái Hợp’. Việc gây ra phản đối xuất phát từ bản tin ngày 13.05.2016 của Đài Truyền hình VTV nói: ‘ngày 13.05.2016 Giám mục Giáo phận Vinh Nguyễn thái Hợp đã ra bản thư chung, diễn tả sự việc một cách thiếu khách quan, thổi phồng, gây hoang mang và dùng những lời lẽ kích động giáo dân’.
Sáng ngày 16.06.2016, bất ngờ Đức Cha Giuse Ngô quang Kiệt đến thăm bà con giáo dân Đông Yên, khiến nhiều người không kìm được cảm xúc của mình đã khóc lớn. Những giọt nước mắt trào ra; những dồn nén, oan ức mấy năm nay tự nhiên vỡ ra… Đức Cha đã cùng bà con vào nhà thờ, cùng nhau kunh nguyện, ân cần hỏi thăm, động viên. Người căn dặn, trong đau khổ, người giáo dân phải can trường gìn giữ đức tin, làm chứng cho sự thật-công lý-hòa bình, sống yêu thương, tha thứ cho kẻ thù. Đức Cha đã ban phước lành cho tín hữu.
D./ Sự ‘Phản kháng Cá chết hàng loạt’ vượt biên giới Tổ quốc.
Ngày 13.05.2016, Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên hiệp quốc tiếp tục lên tiếng bày tỏ ‘quan ngại về tình trạng bạo lực gia tăng nhắm vào những người biểu tình bày tỏ sự bất bình về việc cá chết bí hiểm hàng loạt ở miền Trung’. Cơ quan nhân quyền này cũng kêu gọi ‘chính phủ Việt Nam tôn trọng quyền tự do hội họp của theo đúng các cam kết về nhân quyền quốc tế’. Chúa Nhật ngày 08.05.2016, chính quyền đã đàn áp thẳng tay các cuộc biểu tình ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh với sự tham gia của khoảng 3.000 người. Hơi cay được sử dụng để giải tán người biểu tình, và có ghi nhận khoảng 300 người, bất kể phụ nữ và trẻ em, bị đánh đập và bắt giữ. Chúng tôi kêu gọi chính quyền Việt Nam tuân thủ các khuôn khổ pháp lý trong việc bảo vệ môi trường và quyền con người. Không cản trở và đảm bảo rằng tất cả những người dân bị ảnh hưởng do nạn cá chết, trường hợp này là các ngư dân, được hưởng các đền bù thỏa đáng. Nhân viên các nước thành viên Cao ủy Nhân quyền Liên hiệp quốc không còn biết mắc cở khi trong cơ quan này có một thành viên thường xuyên tước đoạt nhân quyền người dân như Cộng sản Việt Nam.
Sáng ngày 01.05.2016, hiệp thông với đồng bào Hà nội và vài tỉnh, thành khác, cộng đồng người Việt sinh sống, lao động và học tập tại Đài loan biểu tình chống Formosa trước Phủ Tổng thống Đài loan.
Sau đó, thảm họa cá chết hàng loạt ở miền Trung Việt Nam mà nghi phạm là công ty Formosa ở Vũng áng, đã lan đến Đài loan. Trong hai ngày 15 và 16.06.2016, đã có một cuộc họp báo ở Quốc hội và một ngày họp của các cổ đông Formosa, đồng thời, bên ngoài có cuộc biểu tình phản đối Formosa với sự góp mặt của nhiều người Việt. Được mời tham dự và góp tiếng tại buổi họp báo này và tham dự biểu tình ngày hôm sau, linh mục Phêrô Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Văn phòng Trợ giúp Pháp lý cho Công nhân và Cô Dâu Việt ở Đài loan, thuật lại diễn biến sự việc về :
Cuộc họp báo được tổ chức bởi các Dân biểu và các tổ chức phi chính phủ gồm Liên minh theo dõi và Thực thi Công ước Nhân quyền, Hiệp hội Luật sư về Môi trường và Văn Phòng chúng tôi với một người lao động, anh Lê quang Đông, xuất thân từ huyện Kỳ anh. Gia đình anh là một trong những gia đình bị bắt di dời khỏi vùng Đông yên. Những gia đình không chịu dời đi thì các con không được đi học. Anh ấy trình bày những gì đã thấy, đã nghe và đã biết.
Dân biểu Ngô công Dụ, giáo sư đại học, nói về vấn đề hóa chất có thể gây nên thảm trạng ô nhiễm môi trường. Dân biểu Tô trị Phân, đến từ tỉnh Vân Lâm, nơi có một công ty Formosa lọc dầu. Chính công ty này đã gây nên ảnh hưởng rất nhiều đến môi trường sống chung quanh của người dân Đài Loan cũng như các loài cá sống trong vùng biển này. Sau cùng, Dân biểu Vu mỹ Nữ đã nói lên quyền được sống, được an cư lạc nghiệp, được chọn nơi mình ở, được giáo dục... Những quyền đó đã bị tước đoạt khi Formosa đến Hà tĩnh, buộc cả ngàn hộ dân ở vùng Đông yên phải di dời. Hiện nay còn 180 hộ từ chối không đi vì mức bồi thường không công bằng. Nên để tạo áp lực, nhà nước Cộng sản không cho con em của họ đi học ở trường quanh đó mà bắt các em phải đến cái trường nơi đó họ yêu cầu gia đình các em phải di dời đến.
Tiếp đến, đại diện Hiệp hội Luật sư về Môi Trường cho biết : Năm 2009, Formosa cũng đã đệ trình dự án thành lập một cơ xưởng như họ đang có ở Hà tĩnh nhưng đã bị chính quyền Đài Loan yêu cầu làm lại những việc họ nghĩ chưa tốt và sẽ ảnh hưởng đến môi trường sống. Do đó, Formosa đã đưa dự án đó qua Việt Nam. Sau đó, đến phần báo cáo của một nhân viên cao cấp Bộ Môi sinh : Khi biến cố cá chết xảy ra ở Hà tĩnh thì chính họ đã đề nghị với chính phủ Việt cộng hợp tác để điều tra nhưng chúng từ chối.
Cha Hùng đã nhắc lại sự quan tâm của Giáo Hội Công Giáo. Năm ngoái, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã ra một Thông điệp liên quan đến môi sinh, Người có nói đến một yếu tố rất quan trọng là sự liên hệ việc tàn phá môi trường sống mà những công ty kinh doanh trong đó có công ty của nước ngoài, làm ô nhiễm môi trường sống là tội lỗi chống lại tự nhiên, chống lại chúng ta và chống lại Thiên Chúa. Công ty Formosa Đài loan phải điều tra và phải giải trình một cách công khai cho người Đài Loan, cho chính phủ Đài loan và cho người Việt Nam biết được nguyên nhân gây tác hại môi trường sống như vậy.
Trước áp lực từ giới công quyền và các tổ chức phi chánh phủ Đài loan, công ty Formosa buộc lòng phải cho phép nhà cầm quyền Việt Nam, ngày 30.06.2016, công bố kết quả điều tra về nguyên nhân (hàm lượng Phenol, Cyanua và nhiều chất độc hại khác chiếm nồng độ quá mức cho phép ở ngưỡng nặng) và thủ phạm phá hoại môi trường, gây cá chết hàng loạt tại Miền Trung. Thủ phạm Formosa đồng ý đền bù 500 triệu Mỹ kim. Dựa vào những con số tổng kết những thiệt hại mà Đất Nước và đồng bào phải gánh chịu mà chính phủ phải chấp nhận con số 500 triệu Mỹ kim đó ? Formosa phải gánh tội, chính phủ cộng sản phải liên đới chịu tội.
Hà Minh Thảo
Quảng Bình: CA đàn áp đẫm máu cuộc biểu tình lớn chống Formosa
Viết bởi Dân Chúa
CTV Danlambao - Sáng ngày 7/7/2016, hơn 3 ngàn người dân thuộc Quảng Lộc, thị xã Ba Đồn (huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình) đã bất ngờ xuống đường biểu tình chống Formosa, đồng thời yêu cầu Bộ trưởng Tài nguyên - Môi trường Trần Hồng Hà phải từ chức.
Cập nhật clip: Ngư dân Quảng Bình giáp chiến công an trong cuộc biểu tình chống Formosa.
Bắt đầu từ 9 giờ sáng, đoàn biểu tình tuần hành ôn hoà tiến về uỷ ban nhân dân huyện Quảng Trạch để nêu nguyện vọng chính đáng. Họ vừa đi vừa hô vang các khẩu hiệu bảo vệ môi trường và chống lại hành vi bao che cho Formosa đầu độc biển.
Photo: Thuan Van Bui
Đến khoảng 11 giờ trưa, khi bà con còn cách trụ sở uỷ ban huyện khoảng 2 km thì bị chặn lại. Hình ảnh phổ biến trên các mạng xã hội cho thấy, nhà cầm quyền Quảng Bình đã huy động một lực lượng đông đảo, bao gồm CA, cảnh sát cơ động, an ninh thường phục, đoàn viên thanh niên cộng sản… để đối đầu với nhân dân.
Huy động cả quân đội đối đầu nhân dân?. Photo: Thuan Van Bui
Thậm chí, cả quân đội và các thành phần mặc áo đoàn viên thanh niên cộng sản cũng đã được huy động để chống biểu tình.
Ngay sau đó, lực lượng CA, cảnh sát cơ động đã bất ngờ ra tay đàn áp đẫm máu người biểu tình. Nhiều tiếng súng đã vang lên cùng hàng loạt lựu đạn cay được ném thẳng về phía bà con ngư dân tay không tấc sắt.
Theo ghi nhận, ít nhất hai người dân đã bị đánh gây thương tích trầm trọng và phải nhập viện, hàng chục người khác cũng bị đánh đến mức đổ máu.
Theo tin từ Facebook Hung Tran: Anh Phạm Đức bị công an đánh quá nặng, anh bị não và đang phải chuyển vào bệnh viện Huế vì viện Ba Đồn không thể chữa trị cho anh. Gia đình anh nghèo khổ lại thêm thời gian qua biển nhiễm độc anh không thể làm ăn được. Mong cộng đồng giúp đỡ anh trong lúc khó khăn này. Đặc biệt mọi người ở Huế xin đến trực tiếp bệnh viện.
Mọi sự giúp đỡ xin liên lạc với Hung Tran hoặc qua sđt con trai anh Đức: +84 984 776 621
Người dân bị CA đánh đổ máu. Photo: Facebook Thuan Van Bui
Trong một video phổ biến trên mạng xã hội, có thể thấy cảnh nhiều ngư dân phẫn nộ đã dùng gạch đá đáp trả, khiến lực lượng CA đàn áp phải rút lên trên cầu.
Tuy vậy, cuộc đối đầu không cân sức cũng nhanh chóng kết thúc, bà con ngư dân sau đó đã phải rút lui trước lực lượng cảnh sát cơ động đông đảo, trang bị vũ khí đến tận răng.
Hình ảnh khói mù mịt từ các quả lựu đạn cay ném ra xối xả không khác gì cảnh tượng thời chiến.
Cũng như bao địa phương khác, người dân giáo xứ Cồn Sẻ và bà con ngư dân Quảng Bình là nơi bị ảnh hưởng trực tiếp bởi vụ việc Formosa thải chất độc gây ô nhiễm môi trường biển.
Sau khi xảy ra hiện tượng cá chết, đời sống bà con ngày càng khó khăn và khủng hoảng. Hầu hết những người dân nơi đây đều sinh sống bằng nghề đánh bắt cá, nhưng nay thì biển đã chết, bà con không biết làm gì để lo cho gia đình, trẻ em có nguy cơ phải bỏ học…
Trong khi đó, giới chức địa phương lại không hề hỗ trợ ngư dân. Trái lại, khi bà con xuống đường biểu tình nêu lên nguyện vọng ôn hoà thì lại bị đàn áp đẫm máu.
7.7.2016
nguồn: Dân làm báo
Đóng Formosa Hà tĩnh để giúp dân, cứu biển
Viết bởi Phạm Trần
Chưa bao giờ trong lịch sử lãnh đạo mà đảng Cộng sản Việt Nam đã dại đột và sai lầm như chịu nhận 500 triệu Mỹ kim, tương đương hơn 11.500 tỷ đồng tiền đền bù để cho Formosa thoát vạ lâu dài trong vụ cá chết và ô nhiễm môi trường biển miền Trung.
Giải pháp tốt nhất bây giờ là dứt khóat đóng cửa Formosa Hà Tĩnh (TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa,FHS) để giúp dân, cứu biển.
Sau đây là những lý do:
Thứ nhất, tại cuộc họp báo công bố thủ phạm làm cá chết của Formosa ngày 30/06/2016, khi trả lời câu hỏi mức đền bù 500 triệu USD dựa trên cơ sở nào, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà nói:"Số tiền đền bù dựa trên mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân, môi trường. Còn có những tổn thương lớn hơn, ví dụ như tổn thương đến tâm lý của người dân mà chưa thể tính toán hết. Vì vậy, Formosa Hà Tĩnh sẽ phải chuyển đổi công nghệ để không bao giờ xảy ra sự cố tương tự." (Trích Cổng thông tin Chính phủ)
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh bổ túc nói rõ tiền này dành đền bù "thiệt hại kinh tế cho người dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp; bồi thường xử lý ô nhiễm và phục hồi môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung của Việt Nam."
Thứ hai, phía Việt Nam cho biết Tập đoàn Formosa Đài Loan hứa sẽ làm 3 việc quan trọng:
1.-"Khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế của hệ thống xử lý chất thải, nước thải, hoàn thiện công nghệ sản xuất, bảo đảm xử lý triệt để các chất thải độc hại trước khi thải ra môi trường theo yêu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước của Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh để không tái diễn sự cố môi trường như đã xảy ra."
2.- "Phối hợp với các bộ, ngành của Việt Nam và các tỉnh miền Trung xây dựng các giải pháp đồng bộ để kiểm soát môi trường biển miền Trung bảo đảm phòng, chống ô nhiễm, không để xảy ra sự cố môi trường tương tự để tạo niềm tin với người dân Việt Nam và quốc tế."
3.-"Thực hiện đúng và đầy đủ các cam kết nói trên, không để tái diễn các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và tài nguyên nước; nếu vi phạm thì sẽ chịu các chế tài theo quy định của pháp luật Việt Nam."
(Theo Cổng thông tin Chính phủ)
Thứ ba, trả lời cho "việc bảo đảm tính an toàn của hải sản và nước biển tại các tỉnh miền Trung hiện nay", tin Chính phủ viết:" Đại diện Bộ Y tế cho biết, ngay sau khi xảy ra sự cố môi trường, Bộ Y tế đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, cơ quan quản lý, các sở y tế tiến hành các biện pháp cần thiết để bảo vệ sức khỏe người dân, tập trung xét nghiệm hải sản sống. Trong 3 tuần đều tiến hành các xét nghiệm hằng ngày, cập nhật thông tin cho người dân, đăng tải trên website của bộ. Tất cả thông tin về hải sản xét nghiệm đã được công bố minh bạch."
Tuy nhiên, ngoài đảng và nhà nước, ít có người dân nào dám tin vào lời nói của Bộ Y tế về mức độ an toàn của ngư sản và nước biển hiện nay.
Bởi lẽ sự yếu kém khả năng kiểm soát an toàn thực phẩm và ô nhiễm môi trường ở Việt Nam của Bộ này trong nhiều năm qua là một bắng chứng của sự bất tín này.
Những điều hứa hẹn chấp hành của Formosa chỉ là việc làm của họ trong tương lai không ai dám bảo đảm có được hay không. Canh bạc mà đảng và nhà nước Việt Nam đang đánh cược với tập đòan Formosa rất nguy hiểm cho môi trường vì phía Việt Nam không chủ động những việc làm của Formosa.
HIỂM HỌA LÂU DÀI
Như vậy, khi chỉ biết đánh gía "mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân" ngay sau cá chết để nhận một phần của "số tiền đền bù" 500 triệu đô là sai lầm và không thực tế.
Sai lầm vì chưa có cơ quan nào của Việt Nam thực hiện cuộc điều tra đầy đủ và có chứng cớ được cống bố cho dân biết về mức độ thiệt hại trước khi Chính phủ xè tay nhận tiền bồi thường.
Không thực tế vì nạn nhân không phải chỉ có ngư dân trong số ước khỏang trên 5 triệu người bị thiệt hại vì cá chết. Trong họ còn có những người sống nhờ vào biển làm nghề muối, mắm, nước mắm, du lịch, khách sạn, nhà hàng, trạm xăng, buôn thúng bán bưng, chạy xe ôm, nhà nông, làm vườn sống nhờ vào tôm cá và hải sản khác.
Liệu những người sống theo ngư dân và sống nhờ vào biển có được chia chác đồng nào không ? Nhà nước cũng chưa cho dân biết những ai sẽ được bồi thường và mức độ bồi thường dựa trên tiêu chuẩn nào.
Chỉ biết trước ngày Formosa nhận lỗi và công bố 500 triệu dollars tiền bồi thường thì Trung ương đã cử cán bộ về 4 Tỉnh làm cuộc điều tra thẩm định mức độ thiệt hại của dân, nhưng không rõ sự đánh gía này chính xác ra sao và liệu có được sử dụng để đổi lấy 500 triệu dollars hay không ?.
Mọi người chỉ biết dân vùng cá chết đã khốn khó qúa 3 tháng rồi. Nhiều gia đình lâm cảnh túng quẫn hiểm nghèo. Thanh niên trai tráng đã bỏ làng xóm và gia đình đi kiếm việc sống qua ngày.
Một "vùng đất chết" đã xuất hiện ở Hà Tĩnh và nhiều nơi khác nhưng không ai biết sẽ có hay không ngày hồi sinh của biển vì nhiều câu hỏi chưa được trả lời.
Câu hỏi quan trọng nhất là bằng cách nào, phải mất bao nhiêu lâu và với ngân khỏan bao nhiêu mới đủ để biển miền Trung trở lại mức an tòan như trước ngày 6/4/2016, khi cá chết hàng loạt được phát giác ?
Có hai luồng ý kiến của giới khoa học và chuyên môn môi trường biển trước vấn nạn này. Nhóm thứ nhất rất bi quan vì chất độc hại tụ ở đáy biển phải mất nhiều năm, có thể lên đến 50 năm, mới tan hết
Theo ý kiến của Tiến Sỹ Nguyễn Tác An - Phó Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật biển Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Hải dương học, khi trả lời câu hỏi "Chất thải chứa độc tố như phenol, xyanua kết hợp với hidroxit sắt, tạo thành một dạng phức hỗn hợp (mixel) theo dòng hải lưu lan rộng mà Formosa thải ra môi trường liệu có tự phân hủy được không ?", TS Nguyễn Tác An cho rằng chất độc này từ sơ cấp đã chuyển thành thứ cấp. Chất độc sẽ kết tủa, lắng xuống đáy, tồn lưu trong trầm tích mặt đáy biển. Nó tồn tại ở đấy đến khi có dịp gì đó sẽ lại bùng lên. Những chất độc này tồn tại rất lâu, nguy hiểm, không đơn giản vài tháng vài năm là hết." (Trích báo Người Lao Động, 01/07/2016)
Người Lao Động viết tiếp:" Về cách khử các chất độc, TS An cho rằng nếu khử độc này thì lại gây hậu quả, cá lại tiếp tục chết. Khu vực chịu ảnh hưởng là cả vùng biển kéo dài từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế trong khi công nghệ xả thải này (Formosa - PV) khá mới. Do đó, rất khó phục hồi hệ sinh thái như trước đây.
Riêng việc tái tạo các rạn san hô, sinh vật biển có thể làm được nhưng thời gian kéo dài, vô cùng tốn kém và đòi hỏi các chuyên gia có trình độ cao."
Theo TS An, việc cá chết chỉ là phần nổi tảng băng, điều nguy hiểm hơn chính là nền tảng sự sống, hệ sinh thái đáy bị hỏng. Điều này để lại di chứng từ 5 đến 10 năm hoặc lâu hơn nữa. Việc phục hồi lại hệ sinh thái sinh vật đáy như: cá biển, san hô, sinh vật nhỏ bé, vi sinh vật sẽ rất mất thời gian, kéo dài có thể vài chục năm. Trong khi đó, ngư dân miền Trung sinh kế chủ yếu vào tài nguyên biển mà cá đáy, sinh vật đáy, nền tảng sinh vật đáy đóng vai trò đến 90%. Kinh tế biển miền Trung bị một cú đấm rất mạnh khi người dân có nguy cơ mất sinh kế, du lịch bị ảnh hưởng..."
50 NĂM MỚI HỒI PHỤC ?
Phát biểu của Tiến sỹ Nguyễn Tác An đã biến mất trên báo Người Lao Động sau vài ngày luân lưu nhưng phía Nhà nước không có ai dám phản bác. Cả Đảng, Chính phủ và Quốc hội đều cố ý sinh hoạt bình thường như không có chuyện nan giải ở miền Trung. Ngay cả khi khai mạc Hội nghị Trung ương 3 Khóa XII ngày 4/7/2016, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng không nói đến một chữ "cá chết", hay điếm xỉa gì đến thảm họa môi trường của Formosa.
Hành động đãng trí cố ý của ông Trọng không có gì mới vì chính ông đã đi thăm vùng Vũng Áng và khu nhà máy Fomosa chỉ sau vài ngày cá chết hàng loạt được phát giác hồi tháng 4/2016 mà ông cũng không nói được nửa lời an ủi dân.
Như vậy, nghi ngờ thỏa hiệp ngầm giữa nhà nước Việt Nam và Formosa Đài Loan trong vụ đến bù 500 triệu dollars nhất định phải có bàn tay của ông Trọng cũng không phải là điều oan ức.
Nhưng liệu thái độ "ngậm miệng ăn tiền Formosa" của đảng CSVN có bị mắc họng không ?
Hãy đọc báo Tiền Phong viết ngày 04/07/2016:"Khảo sát đáy biển nhiều nơi thuộc bốn tỉnh Bắc Trung bộ sau sự cố môi trường nghiêm trọng, các nhà khoa học phát hiện hơn nửa rặng san hô ở những nơi đó đã bị chết, các loài tôm cá điển hình của vùng này cũng không còn. Họ đánh giá, phải mất khoảng 50 năm, hệ sinh thái biển ở đây mới có thể phục hồi hoàn toàn."
Nếu phải mất nửa Thế kỷ để tìm lại sự sống cho cá tôm và sinh vật biển thì nhân dân miền Trung có còn biển để sống nữa không ? Tương lai mù mịt này ai chịu trách nhiệm trước lịch sử, Formosa hay đảng CSVN ?
Trước khi có thể mỗi người tìm được câu trả lời thì nên đọc tiếp Tiền Phong:"Từ ngày 4 đến 15/5, các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (được giao nhiệm vụ tìm nguyên nhân cá chết) khảo sát quần thể sinh vật cũng như rặng san hô ở Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.
San hô chết, tôm cá vắng bóng
Tại Hà Tĩnh, các nhà khoa học khảo sát tại Mũi Ròn Mạ và Hòn Sơn Dương, nơi cách họng xả thải của Công ty Formosa 7,5 km. Ở Mũi Ròn Mạ, hình ảnh chụp được cho thấy, nhiều tập đoàn san hô mới chết trong khoảng một tháng, san hô thưa thớt không tạo thành rạn.
Ở Hòn Sơn Dương, san hô chết khoảng 35-40%, tỷ lệ san hô còn sống dưới 10%. Cả hai điểm này vắng mặt các loại cá kinh tế có kích thước lớn hoặc nhóm cá thuộc họ cá san hô điển hình, chỉ có một vài con xuất hiện với mật độ rất thấp, kích thước cơ thể nhỏ và không có giá trị kinh tế. Đặc biệt ở Hòn Sơn Dương, không bắt gặp bất kỳ con cá nào thuộc họ cá Bống trắng - loài cá sống ở môi trường sạch.
Ở Quảng Bình, các nhà khoa học khảo sát ở cảng Hòn La, đảo Hòn Nồm (đảo Yến) ngày 7/5. Ở Hòn Nồm, san hô phân bố thưa thớt, kích thước các tập đoàn nhỏ. Có hiện tượng san hô chết rải rác. Vắng bóng các loài cá điển hình cho vùng rạn sạn hô. Hòn La cũng ghi nhận hiện tượng san hô chết.
Trong khi đó, tại Cửa Tùng, Quảng Trị, các nhà khoa học phát hiện loài hàu chết còn lại xác, phần thịt đã bị phân hủy, miệng bị mở. Ngoài ra, khá nhiều vỏ hàu nằm rải rác trên nền đáy. Không phát hiện thấy ấu trùng tôm hùm con ở các hốc đá, mặc dù theo ngư dân, đây là thời điểm khai thác tôm hùm con tốt nhất trong năm. Nền đáy khu vực này còn bị bao phủ bởi lớp bùn mỏng màu vàng cho tới nâu vàng, nước biển vẩn đục nhiều.
Tại Thừa Thiên Huế, nơi cuối cùng của dòng chảy độc tố, các nhà khoa học khảo sát ở hai địa điểm, đều ghi nhận san hô chết và rất ít gặp các loài cá kinh tế và điển hình cho sinh cảnh rạn. Đáng chú ý, trước đây, một nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho thấy, điểm rạn Bãi Chuối, Bắc Hải Vân của Huế từng có mật độ cá con và ấu trùng cá rất cao, là bãi đẻ chủ đạo của khu vực. Đặc biệt là họ cá Khế Carangidae (dân địa phương gọi là cá Vẩu) nhưng giờ, kết quả quan trắc không bắt gặp bất kỳ con cá nào thuộc họ này nữa."
Với sự tàn phá như thế mà chỉ có 500 triệu dollars thôi sao ? Ai là người của phía Việt Nam đã ngửa tay ra nhận đồng tiền nhơ bẩn này của Formosa ?
Dù bây giờ chưa ai biết nhưng lịch sử rồi sẽ có câu trả lời cho nhân dân miền Trung nói riêng và cả nước nói chung.
Báo Tiền Phong cho biết thêm:"Theo TS Vũ Đức Lợi, Phó Viện trưởng Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng tìm nguyên nhân cá chết, 50% diện tích san hô khu vực biển bốn tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế đã bị phá hủy (trên tổng số 800 ha).
Theo TS Nguyễn Viết Vĩnh, chuyên gia về thủy sản, vùng rạn đá, san hô là nơi có chức năng tái tạo hệ sinh thái biển. Các loài cá, cua, ốc... khi sinh sản tìm về đây vì vừa có nguồn thức ăn lại có nơi trú ẩn. Nếu rặng san hô bị chết, tôm, cá, cua, ốc không còn nơi sinh sản đồng nghĩa với việc các loài hải sản sẽ không còn sinh sống ở đây, hệ sinh thái bị mất đi."
BAO GIỜ SAN HÔ KHÔI PHỤC ?
Theo ước tính của TS Vũ Đức Lợi thì:" Khoảng 50 năm, các rặng san hô mới có thể phục hồi, vì đây là loài phát triển rất chậm, mỗi năm chỉ lớn lên 1-2 cm. Các nhà khoa học tính toán, trong điều kiện phát triển bình thường, phải mất khoảng 50 năm, các rặng san hô, bãi san hô mới có thể phát triển được bằng thời điểm trước khi sự cố môi trường nghiêm trọng xảy ra."
Báo chí Việt Nam cũng trích lời TS Vũ Đức Lợi phỏng định:"Khoảng cuối tháng 7, Hội đồng sẽ công bố kết quả và đây sẽ là cơ sở các nhà quản lý và khoa học trả lời khi nào biển an toàn và đưa ra các phương án khắc phục môi trường biển".
Trước mức phá hoại môi trường biển rộng lớn và nghiêm trọng của Formosa, dân chài miền Trung chỉ biết ngửa mặt lên trời kêu than cho số phận hẩm hiu của vùng đất "cầy lên sỏi đá" này.
Vậy mà 500 Đại biểu của dân trong Quốc hội vẫn có thể ngậm miệng bồ hòn được thì không phải họ là những hình nộm thì là thứ người gì sống trên đất nước Việt Nam ?
Họ hãy banh tai ra mà nghe ngư dân Đặng Thành Vinh (Kỳ Ninh, Kỳ Anh, Hà Tĩnh) nói với báo Tiền Phong (04/07/2016) :"Dù Formosa vô tình hay cố ý thì đất nước, người dân ven biển vẫn chịu thiệt hại, tổn thất lớn. "Chúng tôi là người sống ven biển, những người dựa vào biển để nuôi sống gia đình, thiệt hại không thể lường được".
Theo ông Vinh thì:" Từ ngày 6/4, khi xảy ra hiện tượng cá chết bất thường đến nay, không ai dám mua và ăn cá nữa. Ông điều hành một hợp tác xã kinh doanh thu mua sứa, có 15-20 hộ gia đình làm cùng. Hộ bình thường thiệt hại khoảng 100 triệu, nhà ông 200 - 300 triệu. Nghề đi biển tê liệt hoàn toàn."
Ông Vinh chán ngán kể tiếp:"Kể cả bây giờ được nhận đền bù từ số tiền 500 triệu USD của Formosa, cũng không thể bù đắp được mất mát lớn lao của người dân. "Họ thú nhận rồi nhưng cũng không ai dám đi biển".
Bây giờ Chính phủ cần điều động nhà khoa học, mời chuyên gia của thế giới để xác định rõ chất độc còn tác hại đến bao giờ. Phải tìm ra nguyên nhân, xem tác hại lâu dài thế nào, chứ không đi làm biển rồi, ăn cá nhỡ có độc, tương lai con em mình ra sao?".
Với một vùng đất không còn tương lai như miền Trung nhiễm độc như thế thì giữ Formosa Hà Tĩnh để làm gì ?
Tại sao không đóng quách nó đi để giúp dân và cứu biển hơn là giữ nó để hủy họai Tổ quốc ? -/-
Phạm Trần
(07/016)
Vụ Formosa: 'Không nên đàn áp dân'
Viết bởi Tiến sỹ Phạm Quang Tú
khoảng 3.000 tham dự đã bị giải tán, trấn áp.
Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù khó khăn đến mấy, thì nhà cầm quyền ở Việt Nam đều không nên 'nặng tay' với người dân biểu tình ôn hòa do bất bình với vụ thảm họa môi trường do công ty gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh gây ra mới đây ở bốn tỉnh duyên hải miền Trung, theo một nhà nghiên cứu xã hội dân sự từ Hà Nội.
Bình luận với BBC trước tin đã xảy ra liên tục hàng loạt các cuộc biểu tình lớn nhỏ của người dân ở các địa phương bị ảnh hưởng trong vụ cá chết bất thường và hàng loạt sau khi nhà nước công bố nguyên nhân và thủ phạm gây ra vụ ô nhiễm, trong đó có cuộc biểu tình với hàng nghìn người tham gia tại giáo sứ Cồn Sẻ, tỉnh Quảng Bình, Tiến sỹ Phạm Quang Tú nói:
"Tôi cho rằng trong bấy kỳ hoàn cảnh nào, các cơ quan chức năng của nhà nước, đặc biệt những người thay mặt nhà nước bảo vệ pháp luật, không thể, không nên đưa ra những hành động đàn áp người dân, có những hành động đánh đập người dân...
"Giả định của tôi rằng cho dù khó khăn đến mức nào, bất kỳ hoàn cảnh nào, việc đó là không nên xảy ra, bởi vì nếu việc đó xảy ra, thì nó chỉ như là vấn đề chúng ta đổ dầu thêm vào lửa và nó sẽ làm cho việc tâm lý người dân sẽ nghi ngại rằng như vậy là nhà nước và chính quyền là những người bảo vệ pháp luật lại không đứng về phía mình.
Image copyrightmotthegioi.vnImage caption Chính quyền địa phương ở xã Cảnh Dương ở Quảng Bình đã lựa chọn phương án đối thoại với dân, theo báo Một Thế giới.
"Tôi cho rằng những hành động như vậy (đàn áp, nặng tay với dân) là tuyệt đối không được xảy ra và qua đây tôi cũng đề nghị là các cơ quan chức năng kiểm chứng lại các thông tin như vậy (các vụ biểu tình ôn hòa bị đàn áp).
"Và nếu có những cá nhân, những tổ chức nào mà giả sử thực hiện những hành động như vậy với người dân, thì cần phải được nghiêm trị, cần phải được giải quyết và kiên quyết một mặt chúng ta (Việt Nam) cùng đồng hành với người dân để tìm ra các giải pháp, nhưng tất cả những hành động phản cảm như vậy, trái với yêu cầu đặt ra, trái với quy định của pháp luật, thì cần phải được loại bỏ ngay lập tức để đảm bảo vấn đề không phức tạp thêm," nhà nghiên cứu xã hội dân sự nói với BBC.
Biểu tình, kiến nghị
Tin trên truyền thông mạng xã hội Việt Nam hôm thứ Năm cho hay sáng ngày 7/7, khoảng 3.000 người dân tại giáo xứ Cồn Sẻ thuộc huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, địa phương nằm giáp ranh với tỉnh Hà Tĩnh, đã xuống đường biểu tình ôn hoà.
Những người dân biểu tình yêu cầu chính phủ dừng hoạt động của nhà máy Formosa vì theo họ nhà máy này là 'thủ phạm huỷ diệt môi trường' biển miền Trung gây nhiều hậu quả nghiêm trọng, làm hàng triệu người dân 'phải điêu đứng về cuộc sống'.
Những người biểu tình cáo buộc vụ ô nhiễm đã làm 'chết nhiều người do bị nhiễm độc' từ chất thải của hoá chất do nhà máy này xả thải ra, dẫn đến thảm hoạ mà họ gọi là “Biển chết.” Cuộc biểu tình diễn ra trong ba tiếng đồng hồ, từ lúc 9h sáng tới khoảng sau 12h thì bị giải tán.
Các ý kiến cho rằng nếu như công ty Formosa hỗ trợ cho nhân dân thì không lấy tiền hỗ trợ vì cho rằng nếu lấy hỗ trợ là tiếp tay cho công ty; Có 14 ý kiến tại hội nghị đề xuất ngừng hoạt động đối với công ty Formosa Hà Tĩnh vì cho rằng sợ sự cố gây ô nhiễm như vừa qua sẽ tiếp tục tái diễnBiên bản cuộc đối thoại với dân
"Nhà cầm quyền đưa lực lượng đến đàn áp người dân biểu tình dẫn đến xung đột, có tiếng súng nổ, và lựu đạn cay, nhiều người dân bị bắt và bị đánh trọng thương," một trang mạng của các nhà hoạt động hôm thứ Sáu phản ánh.
Cùng ngày thứ Năm, theo báo Một Thế giới, người dân một xã khác ở Cảnh Dương, cùng huyện Quảng Trạch đã gửi kiến nghị gồm bảy điểm đến chính quyền địa phương, liên quan hậu quả vụ Formosa gây sự cố môi trường nghiêm trọng.
"Ngày 7/7, UBND xã Cảnh Dương (Quảng Trạch, Quảng Bình) cho biết, ngư dân địa phương đã yêu cầu lãnh đạo xã có cuộc đối thoại sau khi công bố nguyên nhân và thủ phạm gây ra cá chết," tờ Một thế giới cho hay.
"Trong đó, người dân Cảnh Dương đề xuất đối với 4 tỉnh miền Trung, Chính phủ cần chỉ đạo ngành y tế khám sàng lọc sau khi Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh gây ra sự cố môi trường làm cá chết hàng loạt vì trước đó ngư dân đã sử dụng cá lờ đờ trôi dạt vào bờ trong nhiều tuần mà không biết nguồn gốc vì đâu. Tôn trọng ý kiến của ngư dân, UBND xã đã tổ chức đối thoại với 100 -120 người, với 7 nhóm ý kiến, sau đó có báo cáo kết quả đối thoại số 43/BC-UBND ngày 4/7 gửi lãnh đạo huyện Quảng Trạch."
Cũng ngày 7/7, trang tin tức tổng hợp Quảng Bình cũng đưa tin về cuộc đối thoại và đăng bản báo cáo kết quả cuộc họp của ủy ban nhân dân xã với 'một bộ phận người dân' xã Cảnh Dương, trong đó nêu rõ kiến nghị của người dân địa phương:
"Các ý kiến cho rằng nếu như công ty Formosa hỗ trợ cho nhân dân thì không lấy tiền hỗ trợ vì cho rằng nếu lấy hỗ trợ là tiếp tay cho công ty;" và "Có 14 ý kiến tại hội nghị đề xuất ngừng hoạt động đối với công ty Formosa Hà Tĩnh vì cho rằng sợ sự cố gây ô nhiễm như vừa qua sẽ tiếp tục tái diễn."
Đóng cửa, đền bù?
Tiến sỹ Phạm Quang Tú cho rằng nếu có các quyết định sai lầm từ khâu cấp phép đầu tư, xây dựng, vận hành, cho tới đền bụ hậu quả môi trường trong vụ Formosa, thì đều cần phải xem xét lại.
Hôm thứ Sáu, nêu quan điểm bình luận về cần làm gì nếu các quyết định từ cấp phép xây dựng, hoạt động cho Formosa, hay việc quyết định mức đền bù là không đúng đắn, không thỏa đáng và không được tham vấn ý kiến người dân ở các địa phương có thể chịu ảnh hưởng, chuyên gia về xã hội dân sự từ Hà Nội nói:
"Tôi nghĩ rằng khi mà sự việc đã xảy ra, thì chúng ta (Việt Nam) cần phải có trách nhiệm nhìn lại quá trình trước đây, tức là quá trình về việc thẩm định, phê duyệt dự án Formosa, cũng như quá trình giám sát Formosa trong quá trình xây dựng nhà máy và thực hiện các yêu cầu đã được đưa ra ở trong pháp luật Việt Nam nói chung và trong các yếu tố cấp phép đối với Formosa nói riêng.
"Đầu tiên chúng ta phải nói là tiến trình này là cần phải được làm, chúng ta không nên dẹp bỏ nó ngay, mà chúng ta bắt đầu làm lại để xem lại tiến trình đấy và rõ ràng nếu trong tiến trình đấy, có những cá nhân, tổ chức nào mà có những vi phạm so với quy định, yêu cầu của pháp luật, thì phải buộc xử lý những cá nhân hay tổ chức đó."
Chúng ta thấy rằng việc tiếp tục (hoạt động) đối với nhà máy như thế nào, thì trong thời gian gần đây, để đảm bảo cái đó, tôi đề nghị chính quyền các cấp yêu cầu Formosa tạm dừng các hoạt động của họ lại để khắc phục các hậu quả về môi trường trướcTiến sỹ Phạm Quang Tú
Về khoản tiền bồi thường mà chính phủ Việt Nam thông báo là Formosa đã cam kết, mà dường như đã có sự đàm phán, thống nhất với chính phủ, trị giá 500.000 USD, Tiến sỹ Phạm Quang Tú nêu quan điểm:
"Nên xem đó là thỏa thuận đầu tiên, không nên sử dụng đó là con số cuối cùng."
Về kiến nghị yêu cầu 'đóng cửa Formosa' của người dân các tỉnh miền Trung bị ảnh hưởng ở Việt Nam, nhà nghiên cứu bình luận:
"Theo luật môi trường năm 2015 chúng ta (Việt Nam) vừa thông qua, nêu rõ rằng là cá nhân hay tổ chức nào làm hại đến môi trường, ô nhiễm mỗi trường thì có trách nhiệm đền bù, khôi phục lại môi trường ấy.
"Chúng ta đã xác định được Formosa là nguyên nhân gây ra đầu độc biển, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường biển của miền Trung, thì đầu tiên là phải bắt buộc Formosa phải đền bù và phục hồi lại môi trường, cũng như sinh kế của người dân, đấy là động thái đầu tiên.
"Thứ hai nữa, tôi đề nghị chính quyền các cấp yêu cầu Formosa tạm dừng các hoạt động của họ lại để khắc phục các hậu quả về môi trường trước," Tiến sỹ Phạm Quang Tú nói với BBC hôm 8/7 từ Hà Nội.
Nguồn: BBC
Công an Quảng Bình đánh giáo dân xứ Cồn Sẻ chảy máu vì biểu tình phản đối Formosa
Viết bởi Ant – Fx Chu Mạnh Sơn – Ảnh: Thuan Van Bui
Vào khoảng 12 giờ 45 phút ngày 07/7/2016, khoảng gần 2.000 bà con giáo dân xứ Cồn Sẻ, hạt Hòa Ninh, giáo phận Vinh đã xuống đường biểu tình trên đường quốc lộ đoạn qua thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình để yêu cầu nhà cầm quyền đóng của nhà máy Formosa, nhưng đã bị công an đàn áp, đánh đập dã man khiến nhiều người bị thương nặng.
Đông đảo bà con giáo dân đã cầm các banners có biểu ngữ: “Yêu cầu khởi tố Fosmosa”, “Dân không muốn chết như cá”, “Formosa hãy cút khỏi Việt Nam”,… trên tay cầm các nhành cây và hô lớn các khẩu hiệu yêu cầu Formosa cút khỏi Việt Nam, để biểu tình một cách ôn hòa.
Tuy nhiên, nhà cầm quyền tỉnh Quảng Bình đã huy động lực lượng công an, an ninh, cảnh sát cơ động, cảnh sát giao thông và rất nhiều xe chuyên dụng đến để trấn áp, đánh đập, khủng bố tinh thần bà con giáo dân.
Một nhân chứng có mặt tại hiện trường cho biết: “Đã xảy ra xô xát giữa lực lượng chức năng với bà con giáo dân khiến nhiều người bị thương nặng. Trong đó, có 2 người phải đi cấp cứu ở bệnh viện do bị công an đánh chảy máu ở đầu, một người bị công an bắt giữ. Phía bà con giáo dân đã chống trả lại cũng khiến cho phía công an có một vài người bị thương nhưng không nghiêm trọng.”
Hiện giờ, bà con giáo dân đã tự động giải tán gần hết nhưng nhà cầm quyền tỉnh Quảng Bình vẫn còn cho người canh giữ, lập các chốt an ninh và kiểm soát các tuyến đường dẫn vào khu vực giáo xứ Cồn Sẻ.
Giáo xứ Cồn Sẻ có khoảng 4.000 giáo dân thuộc giáo hạt Hòa Ninh, giáo phận Vinh nằm trên địa bàn xã Quảng Lộc, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, đa phần bà con đều làm nghề biển sống quanh năm nhờ việc đánh bắt cá.
Được biết, kể từ sau thảm họa môi trường biển do Formosa gây nên, nhà cầm quyền mới chỉ hỗ trợ 10 kg gạo/mỗi đầu người cho bà con mà chưa có hỡ trợ hay đền bù gì thêm, nên bà con nơi đây đã rơi vào cảnh khó khăn, túng quẩn, khốn đốn vì không có việc làm.
Trước đó, linh mục Phêrô – Maria Hoàng Anh Ngợi đã lên tiếng kêu gọi cộng đồng xã hội, bà con khắp nơi ủng hộ, giúp đỡ bà con giáo dân xứ Cồn Sẻ sau vụ thảm họa môi trường biển. Ngài cũng yêu cầu bà con không được mang cá nhiễm độc về bán nữa kẻo gây ngộ độc cho người khác.
Ant – Fx Chu Mạnh Sơn – Ảnh: Thuan Van Bui
Formosa “nhận tội” – Chóp bu “thoát tội”
Viết bởi Huyền Trang, GNsP
GNsP(06.07.2016) – Ngay sau khi các lãnh đạo Khu công nghiệp Formosa “nhận tội” xả các chất độc tố làm ô nhiễm môi trường biển các tỉnh Miền Trung trong ngày họp báo vào ngày 30.06, ngay lập tức trên các báo mạng kể cả báo giấy -ngay trên trang nhất- chạy các dòng chữ “Formosa nhận tội”, bồi thường thiệt hại 500 triệu USD, hứa sẽ khắc phục hậu quả…
Điều kiện xử lý pháp nhân thương mại trong BLHS 2015
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng, phải xử lý hình sự đối với pháp nhân thương mại Formosa, và để “né tránh” hoặc “bao che” cho hành vi phạm tội hình sự pháp nhân thương mại Formosa này, nên Quốc hội đã buộc phải tạm hoãn thi hành Bộ Luật Hình sự năm 2015 (BLHS 2015). Vì lẽ, chỉ có BLHS 2015 có hiệu lực từ ngày 01.07.2016 mới qui định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại.
Nếu như BLHS 2015 có hiệu lực, trong trường hợp của Formosa là pháp nhân thương mại nhận tội “ô nhiễm môi trường” (Điều 235 BLHS 2015) đã là một trong những căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, để xử lý hình sự thì đòi hỏi pháp nhân phải có điều kiện được quy định tại Điều 75 BLHS 2015:
“1. Pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi có đủ các điều kiện sau đây: a) Hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân thương mại; b) Hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân thương mại; c) Hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân thương mại;… 2. Việc pháp nhân thương mại chịu trách nhiệm hình sự không loại trừ trách nhiệm hình sự của cá nhân.”
Ngoài ra, một tình tiết cũng cần được xem xét là thời hiệu. Nếu xem hành vi “xả thải” gây ô nhiễm của Formosa đã xẩy ra và chấm dứt trước đây 3 tháng, thì trong trường hợp này, theo điểm i khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 109/2015/QH13 của Quốc hội: “Về việc thi hành Bộ luật hình sự” không thể xử lý hình sự đối với pháp nhân Formosa. BLHS 2015 không áp dụng đối với những hành vi vi phạm của pháp nhân thương mại xảy ra trước 0 giờ 00 ngày 1/7/2016.
Truy tố Formosa, nhiều “tội phạm” thoát tội
Mục đích của Khu công nghiệp Formosa Hà Tĩnh được thành lập để sản xuất gang thép, việc Formosa thực hiện xúc rửa ống thải chỉ là một công đoạn của cả quá trình này. Tuy nhiên, chắc chắn có “người” đã quyết định công đoạn xả thải độc tố ra biển. Vậy “ai” là người đã cho phép Formosa xả chất độc ra biển? Sâu xa hơn phải đặt lại vấn đề “ai” là người đã cấp phép cho Formosa xây dựng và hoạt động tại VN – trong khi đó Formosa đã bị khước từ hoạt động tại Campuchia và ngay tại nước sở tại là Đài Loan? “Ai” là người đã cho phép Formosa xây dựng ống xả thải dưới lòng biển? “Ai” là người có chức năng kiểm tra chất lượng chất xả thải có đủ điều kiện để thoát ra ngoài môi trường? “Ai” là người đã làm trái với các quy định pháp luật khi quyết định cho Formosa xả thải không đúng quy định của nhà nước?…
Chính vì vậy, cần truy tố và khởi tố hình sự những “ai” có nhiệm vụ và trách nhiệm trong mỗi công đoạn sản xuất gang thép của Formosa vì đã “thiếu trách nhiệm” khi quyết định cho Formosa xả thải các độc tố ra biển, “gây hậu quả nghiêm trọng” đối với môi trường, hệ sinh thái biển Việt Nam, ô nhiễm nguồn nước, hủy hoại nguồn lợi thủy sản… khiến hàng triệu ngư dân Miền Trung lao đao, khốn khổ vì “mất nghiệp” truyền thống từ cha ông để lại, và phải mất vài chục năm hệ sinh thái biển Miền Trung VN mới có thể hồi sinh. Cả một giống nòi VN sẽ sinh trưởng “còi cọc”, suy dinh dưỡng trong tương lai.
Không những vậy, khi xảy ra hiện tượng cá biển tại các tỉnh Miền Trung chết hàng loạt trong những ngày tháng 4.2016 bắt đầu từ khu vực biển Hà Tĩnh, xuống Quảng Bình và lan nhanh đến Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng… nhà chức trách đã nhanh chóng lên tiếng “bênh”, vội vã “cứu” Formosa khi công bố nguyên nhân là do “thủy triều đỏ” trong khi phải mất gần 3 tháng để tìm nguyên nhân cá chết. Nhà chức trách còn “bao che” ngụy biện rằng, Formosa xả thải “đúng quy trình”. Thậm chí, họ còn giấu nhẹm các thông tin liên quan đến thợ lặn Lê Văn Ngày tử vong do nhiễm độc tố và nhiều thợ lặn khác đã “biệt tăm” sau khi phát hiện và tìm hiểu đường ống xả thải của Formosa dưới lòng biển. Trơ trẽ hơn, các cán bộ còn lũ lượt rủ nhau xuống tắm biển, ăn cá để chứng minh biển sạch không có độc tố, cá không chết vì nguyên nhân nhiễm độc và kêu gọi người dân xuống tắm biển, ăn cá biển… Vậy “ai” là người đã ém nhẹm và bưng bít thông tin liên quan đến Formosa xả thải độc tố ra biển? “Ai” là người đã “lừa dối” dân chúng khi công bố nước biển sạch, cá sạch và an toàn, có thể tắm và ăn cá? Giả thiết rằng, các cán bộ không biết rõ sự thật các thông tin trên, nhưng tại sao lại “thiếu trách nhiệm”, “lừa” nhân dân khi thiếu thông tin và không biết sự thật của vấn đề?
Người dân – từ già đến trẻ nhỏ – nai lưng làm lụng vất vả để đóng thuế nuôi cả một bộ máy công quyền trong đó có Bộ Tài Nguyên và Môi Trường. Thế nhưng, Bộ này đã “tiếp tay” dày xéo môi trường khi “đồng lõa” với Formosa thực hiện hành vi xâm phạm trực tiếp môi trường. Bộ Tài Nguyên và Môi Trường đã “thiếu trách nhiệm” trong việc quản lý các hoạt động của Formosa.
Formosa xả thải độc tố ra biển là do thiếu sự kiểm soát của cơ chế cầm quyền, do lãnh đạo “bao che” và cố tình “bưng bít” sự thật. Nếu nhà cầm quyền cộng sản nghiêm minh thì Formosa sẽ không ngang ngược hành động như vậy và sẽ bị “đuổi” khỏi VN như Campuchia và Đài Loan đã từng làm. Chỉ cần nghĩ thôi, có lẽ Formosa cũng không dám nghĩ đến “khả năng” đem chất thải này thải ra môi trường ở Mỹ!
“Đình chỉ hoạt động vĩnh viễn” đối với Formosa?
Sau khi Formosa nhận tội đã xả các độc tố ra biển Việt Nam trong cuộc họp báo vào chiều ngày 30.06, nhiều người mong muốn nhà cầm quyền “đình chỉ hoạt động vĩnh viễn” đối với Formosa. Tuy nhiên, tại Điều 75 BLHS 2015 quy định “điều kiện chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại”, và yếu tố “thời hiệu” là lá chắn vững chắc để Formosa thoát tội.
Chưa kể về “nguyên tắc xử lý” pháp nhân thương mại, tại Điểm d, Khoản 2, Điều 3 BLHS 2015 quy định rằng: “Khoan hồng đối với pháp nhân thương mại tích cực hợp tác với cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án, tự nguyện sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại gây ra, chủ động ngăn chặn hoặc khắc phục hậu quả xảy ra”. Điều này đã được chính bộ trưởng Mai Tiến Dũng dọn đường rằng: “Formosa đã nhận lỗi trước người dân Việt Nam, đưa ra 5 cam kết về bồi thường, hỗ trợ. “Đánh kẻ chạy đi chứ không đánh người chạy lại”, Chính phủ có thái độ rõ ràng, đó là xử lý nghiêm minh trường hợp vi phạm pháp luật nhưng cũng có chính sách độ lượng… Người dân Việt Nam vốn khoan hồng, độ lượng”.
500 triệu USD Formosa – rước giặc về nhà, mất nước
Trong một diễn biến khác sau khi Formosa thừa nhận xả thải độc tố ra biển, sau đó một ngày giới chức trách Hà Tĩnh “lập hội đồng đánh giá thiệt hại do Formosa gây ra” với mục đích “đánh giá thiệt hại mà sự cố ô nhiễm do Formosa gây ra tại địa phương” do Phó Chủ tịch tỉnh UBND Hà Tĩnh – ông Dương Tất Thắng giữ vai trò Chủ tịch hội đồng.
Các tỉnh Miền Trung bị thiệt hại nặng nề sau hơn 3 tháng mà chỉ có mỗi tỉnh Hà Tĩnh “lập hội đồng đánh giá thiệt hại do Formosa gây ra” sau khi Formosa nhận tội. Vậy thì, nhà cầm quyền cộng sản VN lấy căn cứ ở đâu, căn cứ nào để nhận 500 triệu USD của Formosa? Trước khi nhận 500 triệu USD nhà cầm quyền cs VN đã hỏi ý kiến của nhân dân, hay phải chờ đợi một sự “thỏa thuận” nào đó? Và rồi, dù tiền chưa nhận, thì đứng đầu chính phủ đã hân hoan bàn phương án sử dụng! Cái giá 500 triệu USD rẻ mạt này có đánh đổi lấy lại được môi trường biển sạch như xưa? 500 triệu USD chứng tỏ nhà cầm quyền “hèn với giặc, ác với dân” trước giặc Phương Bắc.
Tóm lại, cần truy cứu trách nhiệm hình sự tất cả “tội phạm” đã trực tiếp, tiếp tay, đồng lõa cho Formosa “tồn tại” ở VN. Và, thực hiện bằng mọi giá khát vọng của người dân VN là “Formosa cút khỏi Việt Nam”!
Huyền Trang, GNsP
Tuyên bố của các Tổ chức xã hội dân sự và chính trị Việt Nam về thái độ của nhà cầm quyền trước thảm họa ô nhiễm môi trường biển
Viết bởi Tổ chức xã hội dân sự và chính trị Việt Nam
Kính thưa
– Toàn thể Đồng bào Việt Nam trong và ngoài nước
– Các chính phủ dân chủ năm châu, các cơ quan nhân quyền quốc tế.
Cho tới hôm nay, đã gần ba tháng kể từ vụ cá chết ở Vũng Áng rồi khắp bờ biển 4 tỉnh miền Trung. Đất nước Việt Nam lần đầu tiên gánh chịu một thảm họa nghiêm trọng bất ngờ ập xuống, tàn phá môi trường, gây ảnh hưởng lên hàng triệu đồng bào làm những nghề liên quan tới biển, cũng như đang từ từ giáng xuống toàn thể Dân tộc với những di hại khôn lường trên bao thế hệ. Thảm họa này cũng kéo theo những mối nguy cho chủ quyền đất nước trên lãnh hải và lãnh thổ, trong tình hình Trung Quốc đang tìm mọi cách thôn tính Biển Đông.
Thế mà tới tận lúc này, người dân thay vì thấy một chính quyền luôn tự xưng là “của dân, do dân và vì dân” nỗ lực chu toàn trách nhiệm, thì lại chỉ chứng kiến những hành động gieo hoang mang và gây công phẫn từ giới lãnh đạo chính trị mà có vẻ nằm trong một chiến dịch tổng lực nhằm dẹp yên vụ cá chết, nhất là sau cuộc họp báo công bố thủ phạm và nguyên nhân của thảm họa chiều ngày 30-06-2016 tại Hà Nội. Chiến dịch tổng lực đó đã biểu hiện cụ thể như sau:
1- Cung cách bưng bít vô lương tâm của Bộ Thông tin và Truyền thông. Tin nhắn điện thoại nay bị chặn những từ khoá như “Formosa”, “Vũng Áng”, “cá chết”… Báo chí nhà nước đã không đưa một dòng nào về hai cuộc biểu tình lớn vì môi trường đầu tháng 05, trái lại cáo buộc một số người tội “kích động” dân chúng xuống đường “gây rối loạn”. Ngày 13-05, báo Nông Thôn Ngày Nay bị phạt 140 triệu đồng vì in trên ấn phẩm Thế Giới Tiếp Thị bài “Nhân dân mãi mãi là người đến sau”, và “Lời than của các loài cá”. Ngày 30-05, VTV 6 phát chương trình “60 phút mở – Chia sẻ trên mạng xã hội để làm gì?” nhằm khẳng định video clip “Hai con cá chết trong nước biển Vũng Áng?” của VTC là ngụy tạo, đồng thời đấu tố MC Phan Anh vì đã đưa nó lên trang FB của mình. Hôm 06-06, tờ Giáo Dục và Thời Đại Online phải rút xuống bài viết “Nguyên nhân cá chết liên quan đến thủ phạm gây ra nguyên nhân đó” sau khi nó lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội. Ngày 10-06, huyện Vĩnh Linh tỉnh Quảng trị đã phát hiện 30 tấn cá đông lạnh có chứa chất độc phenol với nồng độ nguy hiểm, truyền thông nhà nước lại tiếp tục đăng tải các nội dung phi khoa học, đưa ra các nhận định theo hướng trấn an dối gạt người dân từ các quan chức và trí thức của chế độ.
2-Hành vi đàn áp vô pháp luật của Bộ Công an. Cuối tháng 04-2016, hai phóng viên tự do đi làm phóng sự về cá chết tại Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An đã bị công an bắt nhốt, tra khảo, hành hạ trong nhiều ngày. Trong các cuộc xuống đường vì môi trường tháng 05 và đầu tháng 06 tại Hà Nội và Sài Gòn, rất nhiều công an bịt mặt, vận thường phục hoặc côn đồ đầu gấu được thuê mướn đã xông vào đánh đập dã man những người biểu tình, kể cả trẻ thơ và phụ nữ. Chưa hết, an ninh, dân phòng, thanh niên xung phong còn bắt một số biểu tình viên về đồn đánh cho nhừ tử; thậm chí còn nhốt họ vào trại hỗ trợ xã hội nhiều ngày, bỏ đói, hành hạ, làm nhục. Ngoài ra, công an mật vụ còn bao vây các bãi biển miền Trung không cho bất cứ ai chụp ảnh, quay phim hay nói chuyện với ngư dân lâm nạn. Nhiều phóng viên đi lấy tin ở vùng biển này đã bị tấn công đến đổ máu. Quan chức bộ Công an còn cho rằng những người biểu tình là theo sự xúi giục của “các lực lượng thù địch”, và đã chuẩn bị phương án đàn áp trong ngày công bố 30-06 cũng như trong thời gian tới đây.
3- Biện phápngăn chặn vô nhân đạo của Bộ Y tế. Đó là cấm xét nghiệm hay thông báo kết quả xét nghiệm cho những ai bị ngộ độc biển hay ngộ độc cá. Nạn nhân đầu tiên là thợ lặn Lê Văn Ngày, chết hôm 24-04-2016, sau khi thi công xây dựng đê chắn sóng ở cảng Sơn Dương. Hàng loạt thợ lặn ở khu công nghiệp này cũng có biểu hiện bị nhiễm độc nước biển. Tuy vậy, sau gần một tháng kiểm tra sức khỏe, họ chẳng những không nhận được kết quả mà còn bị đe dọa chấm dứt hợp đồng lao động. Gia đình một thợ lặn còn tiết lộ có người “muốn đưa mấy anh em thợ lặn đi khám, nhưng bác sĩ trong Sài Gòn nói rằng trên Bộ cấm rồi nên họ không dám làm… và rằng bây giờ đi khắp VN, cả Hà Nội, Huế, SG cũng không có ai dám cho kết quả xét nghiệm.” (theo RFA 27-05-2016).
Nhưng mặt khác, kể từ đầu tháng 5-2016 đến nay, Bộ Y tế lên tiếng phụ họa chủ trương tuyên truyền của nhà nước “Biển cơ bản là sạch”, bất chấp nhiều hiểm họa tiềm tàng ở khu vực ven bờ. Ngày 10-05, Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia của Bộ đã nhanh chóng xác nhận 139 mẫu hải sản “an toàn” của bốn tỉnh miền Trung được đánh bắt xa bờ, nhưng lại bỏ mặc việc xét nghiệm độ nhiễm độc của hải sản gần bờ (theo RFI 01-06-2016).
4- Hoạt động trấn an nực cười và hỗ trợ lấy có của viên chức nhà nước. Chiều 25-05, tại bãi biển Nhật Lệ, Liên đoàn Lao động tỉnh Quảng Bình đã làm Lễ phát động “Tuần làm sạch môi trường và tắm biển” nhằm truyền tải thông điệp biển an toàn, hải sản sạch để nhân dân và du khách yên tâm tắm táp, sử dụng hải sản rõ nguồn gốc, tham gia làm sạch bãi biển… Từ ngày 01 đến 08-06, Bộ Tài nguyên &Môi trường tổ chức Tuần lễ Biển và Hải đảo VN mà chẳng hề nhắc đến thảm họa sinh thái. Tối 14-06, tại quảng trường Ba Đình, Đoàn Thanh niên CS đã phát động chương trình “Góp cờ cùng ngư dân bám biển”, tặng cho họ 2,5 triệu lá cờ đỏ như một thông điệp hãy thôi bám bờ khóc than mà ra khơi bám biển để “giữ chủ quyền” cho đảng…
Mặt khác, tại một số địa phương đã xuất hiện tình trạng thôn, xóm tổ chức thu tiền của các hộ gia đình được cấp gạo hỗ trợ với lý do trả phí vận chuyển, hoặc cấp gạo nhưng không đủ số lượng quy định. (Báo Mới 18-05). Xã Lộc Vĩnh, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên-Huế đã được giải ngân 2,023 tỉ đồng hỗ trợ ngư dân thiệt hại, nhưng đến nay Ủy ban xã vẫn chưa chịu cấp phát cho họ và số tiền này có nguy cơ bị thất thoát. (FB Thanh Niên Công Giáo 07-06). Chính phủ hứa sẽ hỗ trợ tiêu thụ số thủy sản đánh bắt xa bờ, nhưng một tàu đánh cá thuộc thôn Đông Yên, xã Kỳ Lợi, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh đánh bắt được gần 30 tấn cá mu ở ngoài 30 hải lý rồi cập cảng Vũng Áng ngày 30-05 thì chẳng có cơ quan nào chịu thu mua. Rốt cuộc số cá bị thối rữa. Nói chung, chương trình hỗ trợ của nhà cầm quyền đối với ngư dân lâm nạn nơi có nơi không, chỗ nhiều chỗ ít.
5-Thái độ lấp liếm và dung túng vô trách nhiệmcủa Chính phủ. Sau sứ điệp ngầm “Hãy an tâm” mà TBT Nguyễn Phú Trọng nhanh chóng trao cho tập đoàn Formosa Hà Tĩnh ngày 22-04-2016, các quan chức liên tục có những tuyên bố kiểu câu giờ và đánh lạc hướng. Như ngày 02-06, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thông báo: “Đã tìm ra nguyên nhân cá chết nhưng chưa công bố vì đang phản biện” !?! Bên cạnh đó, Chính phủ còn từ khước sự giúp đỡ của Hoa Kỳ (theo tiết lộ của Đại sứ Ted Osius ngày 08-06 tại Washington DC) và của Đài Loan (theo tiết lộ của một viên chức nước này trong một cuộc họp báo ở Đài Bắc hôm 16-06).
Đúng ngày họp báo 30-06, bộ trưởng Trương Minh Tuấn hùng hồn tuyên bố: “Ngay từ đầu những người đứng đầu Đảng, Nhà nước đã quyết liệt chỉ đạo yêu cầu điều tra nhanh chóng xác định nguyên nhân, thủ phạm gây ra, đánh giá hậu quả gây ra, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng…”. Thế nhưng, chẳng có “quan” nào phải từ chức, bị truy cứu trách nhiệm dân sự hay hình sự vì đã để xảy ra thảm hoạ. Thậm chí chẳng có “quan” nào đứng lên xin lỗi toàn dân và các nạn nhân, vì đã phát biểu lừa gạt công luận hoặc từng ra tay đàn áp người bảo vệ môi trường.
Trước ngày họp báo, đã xuất hiện bức thư nhận lỗi của Formosa. Điều tra nguyên nhân thảm hoạ môi trường là vấn đề kỹ thuật và pháp lý, lẽ ra kết quả phải công bố trước khi công ty nhận lỗi về mình. Vậy mà ngược lại. Điều đó cho thấy Chính phủ chờ thuyết phục Formosa thừa nhận trước mới dám công bố nguyên nhân sau. Như thế là có sự phối hợp nhịp nhàng giữa đôi bên trong sự kiện nghiêm trọng này để đối phó công luận!
Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng cho hay: Vì Formosa đã nhận lỗi trước người dân VN, đưa ra 5 cam kết về bồi thường hỗ trợ, nên Chính phủ cũng có “chính sách độ lượng” mà không truy tố!?! Điều này phải chăng có liên hệ với việc hoãn thi hành Bộ luật Hình sự sửa đổi vốn phải có hiệu lực ngày 01-07. Vì với Điều 235, khoản 5, điểm (d) trong Bộ luật này, Formosa phải bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.
Ngoài việc chấp nhận sự “đổ thừa” của Formosa là do mất điện trong vài ngày đầu tháng 4-2016, nên các chất kịch độc phenol và cyanur chảy tràn ra biển, chấp nhận để Formosa tiếp tục hoạt động như một ổ độc chất lâu dài cho môi trường đất nước và một nguy cơ tiềm tàng cho an ninh tổ quốc, nhà cầm quyền lại tự ý chấp nhận 500 triệu đôla bồi thường mà không thông qua sự đánh giá tường tận của chuyên gia và phán quyết nghiêm túc của tòa án về tác hại khủng khiếp do Formosa gây ra trong hiện tại và tương lai. Như thế là vi phạm Hiến pháp lẫn pháp luật. Ngoài ra, đó là số tiền bèo bọt, vô nghĩa, mang tính cách lăng nhục, một hình thức đấm mõm quan chức và bố thí cho nạn nhân, kết quả sự thỏa thuận trên lưng nhân dân của một nhà nước vô trách nhiệm với một tội phạm môi trường khét tiếng. Với cái giá đó, đảng Cộng sản đang bán rẻ hiện tại và tương lai dân tộc!
Tất cả vụ việc này đang gây phản ứng mạnh mẽ trong công luận nhân dân và thậm chí trên báo giới “lề đảng”
Trước tình hình đó, các tổ chức xã hội dân sự và chính trị ký tên dưới đây tuyên bố:
1- Cực lực lên án nhà cầm quyền Cộng sản, cụ thể là Bộ Chính trị, sau thời gian dài của thảm họa quốc gia, đã chẳng có một phán quyết nghiêm chỉnh nào về thủ phạm tội ác, một biện pháp hữu hiệu nào để khôi phục môi trường, một hỗ trợ đúng nghĩa nào cho các nạn nhân thảm họa. Ngược lại, sau khi để cho Formosa chiếm giữ một khu vực quan trọng về an ninh quốc phòng, với những điều kiện ưu đãi cách kỳ lạ, để rồi tuôn ra độc chất hủy hoại môi trường chưa từng có, nay nhà cầm quyền vẫn cho nó ung dung tồn tại và hoạt động để tiếp tục gieo tai ương, thay vì đưa nó ra truy tố trước pháp luật và đóng cửa nó vĩnh viễn.
2- Kịch liệt phê phán chính phủ VN thay vì cúi đầu nhận lỗi trước nhân dân, bãi nhiệm và truy tố những quan chức dính líu tới tiến trình cho phép một tác nhân nước ngoài vào gây hiểm họa cho chính Tổ quốc và Đồng bào, thì lại bày ra màn trình diễn “nhận lỗi” của một tội phạm được ngay đặc xá, như khúc dạo đầu để đảng CS tiếp tục trục lợi trên lưng nhân dân VN, những người sẽ tiếp tục hứng chịu thảm họa bởi cung cách độc tôn lãnh đạo và điều hành đất nước của đảng. Cung cách này dựa trên điều 4 Hiến pháp hết sức ngang ngược và sự hỗ trợ của một Quốc hội chỉ biết im lặng.
3- Tha thiết kêu gọi toàn thể Đồng bào, các lực lượng quần chúng (sinh viên học sinh, nông dân, ngư dân, công nhân), các cộng đồng tôn giáo, các tổ chức xã hội dân sự độc lập tiếp tục xuống đường thường xuyên và đông đảo, tỏ quyền lực nhân dân, tạo sức mạnh quần chúng để đòi đảng và nhà cầm quyền cộng sản phải trả lẽ trước công lý. Bởi lẽ cái chết của biển cũng như của cá chỉ là ngọn của vấn đề, gốc chính là cái chết của lương tâm, của đạo đức, của lý trí và của chính trị nơi hàng lãnh đạo mà ngày càng lộ rõ là vô Tổ quốc và vô Dân tộc.
4- Cụ thể đề nghị với toàn thể Đồng bào “Một Tháng Hành Động Vì Môi Trường Việt Nam”, kể từ ngày 6/7/2016 đến 6/8/2016. Trong tháng này, chúng ta sẽ kêu gọi nhau thực hiện những hành động sau :
– mặc áo trắng có biểu tượng cá chết khi ra đường;
– biểu tình cá nhân hay tập thể để đòi đóng cửa Formosa;
– tổ chức các đoàn đi hỗ trợ ngư dân, đặc biệt hỗ trợ pháp lý để kiện Formosa ra tòa;
– và mọi sáng kiến cần thiết khác.
Riêng Đồng bào hải ngoại, xin hãy tổ chức triển lãm hình ảnh toàn bộ vụ Formosa cũng như có những hoạt động lên án tội ác phá hủy môi trường của thủ phạm lẫn đồng lõa để vận động quốc tế ủng hộ nhân dân Việt Nam.
Làm tại Việt Nam ngày 04 tháng 07 năm 2016
Các tổ chức xã hội dân sự độc lập:
1- Báo Sài Gòn. Đại diện: Linh mục Lê Ngọc Thanh
2- Diễn đàn Bauxite Việt Nam. Đại diện: Giáo sư Phạm Xuân Yêm.
3- Diễn đàn Xã hội Dân sự. Đại diện: Tiến sĩ Nguyễn Quang A
4- Giáo hội Liên hữu Lutheran VN-HK. Đại diện: Mục sư Nguyễn Hoàng Hoa
5- Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy. Đại diện: Các ông Lê Văn Sóc, Lê Quang Hiển
6- Hội Anh em Dân chủ. Đại diện: Mục sư Nguyễn Trung Tôn.
7- Hội Bảo vệ Quyền tự do Tôn giáo. Đại diện: Bà Hà Thị Vân
8- Hội Bầu bí Tương thân. Đại diện: Ông Nguyễn Lê Hùng
9- Hội Cựu Tù nhân Lương tâm. Đại diện: Bác sĩ Nguyễn Đan Quế và Linh mục Phan Văn Lợi
10- Hội cựu Tù nhân LT thanh niên Công giáo. Đại Diện: Anh Nguyễn văn Oai.
11- Hội Người dân Đòi quyền sống: Đại diện: Bà Hồ Thị Bich Khương
12- Khối Nhơn sanh đạo Cao Đài. Đại diện: các Chánh trị sự Hứa Phi, Nguyễn Kim Lân, Nguyễn Bạch Phụng.
13- Khối Tự do Dân chủ 8406. Đại diện: Kỹ sư Đỗ Nam Hải.
14- Mạng lưới Các Tổ chức XHDS Độc lập. Đại diện: Ông Vũ Quốc Ngữ
15- Người Bảo vệ Nhân quyền. Đại diện: Ông Vũ Quốc Ngữ
16- Nhóm Linh mục Nguyễn Kim Điền. Đại diện: Linh mục Nguyễn Hữu Giải.
17- Phong trào liên đới Dân Oan. Đại diện: Bà Trần Ngọc Anh.
18- Tăng đoàn Giáo hội PGVNTN. Đại diện: Hòa thượng Thích Không Tánh.
Một số tổ chức chính trị và dân sự khác:
1- Đảng Dân chủ Nhân dân Việt Nam. Đại diện: Bác sĩ Lê Nguyên Sang
2- Đảng Việt Tân. Đại diện : ông Hoàng Tứ Duy
3- Họp Mặt Dân Chủ. Đại diện: Ông Lâm Đăng Châu
4- Tổ chức Tranh đấu đòi Nhân quyền tại VN của Người Việt Hải ngoại (MRVN). Đại diện: Ts. Nguyễn Tiến Thành
5- Trung tâm Việt Nam Hannover (CHLB Đức) Đại diện: Ông Lê Nam Sơn