Mừng 40 năm Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Đức trong Năm Thánh Thương Xót
Trọng kính Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh,
Kính thưa quý cha, quý tu sĩ nam nữ, quý quan khách và toàn thể quý ông bà anh chị em.
Kính thưa Đại Hội,
Năm 2016 phải nói là Năm Hồng Phúc cho Cộng Đồng Công Giáo Việt Nam tại Cộng Hòa Liên Bang Đức: chúng ta long trọng mừng kỷ niệm 40 năm thành lập Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam (LĐCGVN) tại Đức. Hồng phúc hơn nữa, đại lễ tạ ơn này trùng vào Năm Thánh Lòng Thương Xót, Năm Thánh ngoại thường do Đức Thánh Cha Phanxicô, vị cha chung khả kính khả ái của chúng ta thiết lập để ghi dấu ngày bế mạc Thánh Công Đồng Chung Vaticanô đệ nhị cách đây 60 năm.
Xin được cùng với Đại Hội hướng nhìn về dĩ vãng với tâm tình tạ ơn Trời, cám ơn người và hướng nhìn về tương lai với tất cả niềm tin son sắt và ý chí dấn thân phục vụ yêu thương.
1. Tạ ơn Trời và biết ơn người: Mừng 40 năm thành lập LĐCGVN tại Đức trong Năm Thánh Thương Xót, mỗi cá nhân, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn và toàn thể cộng đồng Công Giáo Việt Nam tại Đức, chúng ta được mời gọi cất cao lời ngợi khen và tán tạ “hồng ân Thiên Chúa bao la, muôn đời con sẽ ngợi ca ơn Người“: 40 năm hành trình lập cư tại Cộng Hòa Liên Bang Đức có thể sánh ví với 40 năm hành trình của dân tộc Do Thái trong sa mạc xưa. Bàn tay quan phòng kỳ diệu của Thiên Chúa tình thương ví như cột mây, cột lửa và hòm bia thánh luôn đồng hành, hướng dẫn và dìu dắt chúng ta trên bước đường tỵ nạn, vượt qua bao hiểm nguy trên hành trình đi tìm tự do đến bến bờ an bình…dẫn đoàn dân vào đất hứa chảy sữa và mật.
Những năm tháng đầu chân ướt chân ráo đặt chân đến miền đất tự do, quê hương thứ hai, qua chương trình bảo trợ, đón tiếp, mở rộng trái tim và bàn tay nhân ái của biết bao ân nhân và cơ quan thiện nguyện, để từng bước từng bước, với ý chí quyết tâm làm lại cuộc sống mới, thế hệ ông bà cha mẹ chúng ta, đã khắc phục mọi gian khổ để hội nhập vào xã hội Đức, học tiếng, học nghề, cố gắng lập thân và chấp nhận tất cả để xây dựng tương lai cho con cháu…
Giờ đây, chúng ta tạm an cư lạc nghiệp. Con cháu chúng ta được sinh ra và lớn lên trong xã hội mới, được cắp sách đến trường và được bao nhiêu thầy cô hướng dẫn. Nay đã khôn lớn, với biết bao nhiêu nhân tài trong đủ mọi ngành nghề, đang góp phần xây dựng cho đất nước Đức, đang làm vinh danh cho toàn thể cộng đồng người Việt tỵ nạn tại Đức, tại các nước châu Âu, tại Hoa Kỳ và khắp nơi trên thế giới. Chúng ta nhiệt liệt chào mừng và hãnh diện về con cháu chúng ta, các bạn trẻ, tương lai của cộng đồng CGVN chúng ta.
Thành quả lớn lao có được ngày hôm nay, chắc chắn là một hồng ân đáng ghi khắc tận trong đáy lòng. Đó là hoa trái của bao mồ hôi lao nhọc của biết bao nhiêu bàn tay, bao nhiêu khối óc, bao nhiêu hy sinh của các thế hệ đi trước, của chính mỗi cộng đoàn và mỗi gia đình chúng ta, để xây dựng cuộc sống mới nơi xứ lạ quê người.
Tạ ơn Trời và biết ơn người phát xuất từ con tim thảo hiếu và lời cám ơn của chúng ta không chỉ bằng môi miệng, nhưng được thể hiện bằng cuộc sống và trong hành động. Chúng ta cùng cúi đầu cám đội hồng ân yêu thương của Thiên Chúa, nhất là trong Năm Thánh Thương Xót 2016. Kể sao cho xiết bao hồng ân hồn xác của Chúa tràn đổ trên cộng đồng CGVN nói chung và trên 11 cộng đoàn chúng con rải rác trên 27 giáo phận Đức.
Hết lòng ghi ơn tấm lòng nhân ái và quảng đại của biết bao ân nhân Đức Việt. 11.300 thuyền nhân đã được con tầu Cap Anamur cứu vớt trên biển cả và sau đó hơn 30.000 đã được bảo lãnh đoàn tụ với gia đình bên Đức. Trong Đại Hội đặc biệt này, tất cả các cộng đoàn chúng ta đã cùng quyên góp hỗ trợ cho chương trình nhân đạo của tiến sĩ Rupert Neudeck, con tầu MOAS, cứu vớt các thuyền nhân tỵ nạn từ các nuớc Trung Đông trên Địa Trung Hải. Tổng kết số tiền quyên góp tính tới trước chiều thứ bẩy khai mạc Đại Hội là 36.000 €.
Quê hương Đức đã mở rộng vòng tay nhân ái và quảng đại trợ giúp trong chương trình tiếp cư, định cư trong khắp các tiểu bang. Chúng ta ghi ơn và hãnh diện được sinh sống và làm công dân của cộng hòa liên bang Đức. Chúng ta được mời gọi chung tay góp sức để xây dựng ích chung, biết thượng tôn luật pháp quốc gia, cùng quan tâm đến môi sinh, cùng tích cực góp phần xây dựng xã hội Đức phồn thịnh và tự do. Đến lượt chúng ta các thuyền nhân đi trước, chúng ta cùng tích cự tiếp tay với chính phủ Đức và các tổ chức thiện nguyện để tiếp đón và trợ giúp tinh thần cũng như vật chất cho hàng triệu các dân tỵ nạn mới…
Chúng ta ghi ơn tận đáy lòng vòng tay hiền mẫu của Giáo Hội Công Giáo Đức: tất cả các giáo phận và các giáo xứ Đức, cùng với các cơ quan từ thiện Đức, các Hội Đồng Giáo Xứ Đức...đã cưu mang, đã mở rộng vòng tay nhân ái, đã quan tâm lo lắng săn sóc, đã tận tình giúp đỡ các cộng đoàn CGVN trên nước Đức từ suốt 40 năm qua giúp chúng ta hội nhập vào cuộc sống đạo tại các giáo xứ địa phương…Đại hội Công Giáo từ gần 40 năm qua đã được các giáo phận, các cơ quan thiện nguyện nhất là Ủy ban ngoại kiều vụ của HĐGM Đức hỗ trợ tinh thần cũng như vật chất. Vergelt’s Gott.
Hết lòng ghi ơn những công lao vất vả của những vị sáng lập liên đoàn với sự đồng hành tinh thần của các linh mục Tuyên úy ngay từ buổi sơ khai và trong suốt 40 năm qua. Phải thành thật ghi nhận rằng: Liên Đoàn đã được hình thành và khai sinh từ sáng kiến và góp sức của giáo dân, các anh chị em sinh viên Công giáo …mà nhiều vị sáng lập đã khuất bóng hay đang hiện diện tại hội trường hôm nay, đã ra công gắng sức góp phần đặt nền móng xây dựng cho cộng đồng CGVN với tên gọi: Hội Công Giáo Việt Nam, tiền thân của LĐCGVN, đã được khai sinh vào ngày 7.5.1976. Cũng phải ghi nhận công lao vất vả và những cố gắng vượt bực để tổ chức Đại Hội từ 40 năm qua. Đại Hội đầu tiên đã được tổ chức tại thành phố Wernau với sự tham dự của 90 người. Duy nhất có Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Đức dám gồng mình hy sinh tổ chức hàng năm Đại Hội toàn quốc…Tất cả lịch sử, hình ảnh, những tài liệu lịch sử hình thành cộng đồng …đã được tiến sĩ Đậu Việt Hùng, một trong các thành viên sáng lập Hội CGVN, với sự góp công của bao nhiêu người, để hình thành ra cuốn Kỷ Yếu Liên Đoàn CGVN tại Đức với bề dầy 277 trang khổ A 4... Phải nói đây là một món quà quý giá cho Liên Đoàn, cho các cộng đoàn CGVN tại Đức và cho mỗi gia đình chúng ta...để ghi nhớ dĩ vãng, và hướng về tương lai.
Sau 40 năm hiện diện, tạ ơn Chúa, chúng ta hiện có một cộng đồng CGVN thật vững mạnh với trên 17.000 giáo dân trong 11 cộng đoàn khắp 27 giáo phận Đức, với con số 83 linh mục tu sĩ nam nữ triều cũng như dòng đang hăng say dấn thân phục vụ trong các giáo xứ, các hội dòng. Hết lòng ghi ơn các linh mục tuyên úy, các tu sĩ nam nữ đang đồng hành và phục vụ chúng ta. Ngay từ những bước đầu hình thành liên đoàn, đã có sự hiện diện đồng hành của các linh mục tuyên úy và từ 40 năm qua, các cha tuyên úy đã, đang góp phần để phát triển cộng đồng CGVN từ trung ương đến địa phương…Xin thắp nén hương thành kính tưởng nhớ và ghi ơn hai vị linh mục tuyên úy tiên khởi của Hội Công GIáo Việt Nam cố Lm. Giuse Cao Văn Luận và cố Lm. Thomas Nguyễn Đình Tuyển.
2. Cộng đoàn CGVN tại Đức cùng khấn xin Chúa Thánh Thần khấng đổ xuống trên đại hội, trên toàn thể cộng đồng, các cộng đoàn và mỗi gia đình chúng ta bẩy hồng ân của Ngài: ơn khôn ngoan, ơn thông hiểu, ơn định liệu và mạnh bạo, ơn nhận biết và hiếu thảo, sau cùng ơn biết kính sợ Chúa (Is 11, 1-2). Chúng ta đặc biệt khấn xin ơn khôn ngoan và ơn thông hiểu giúp chúng ta luôn “tìm kiếm Thiên Chúa và Thánh ý của Ngài”, đồng thời hiểu được đâu là Thánh ý Chúa, cái gì tốt, cái gì xấu... (Ga 6,44; 14,26; Rm 12,2; Cl 1,9; v.v...). Ơn huệ này cần thiết không những cho cá nhân, cho mỗi cộng đoàn mà cho toàn thể cộng đồng CGVN đang đón mừng 40 năm thành lập.
Đúng theo sách Luận Ngữ của Đức Khổng Tử, tuổi 40 "Tứ thập nhi bất hoặc" không còn nghi hoặc về Đạo, có thể hiểu thấu mọi sự-lý trong thiên hạ, phân biệt được việc phải hay trái cũng như hiểu được ai là người tốt hay xấu, phân biệt được những ai là người chân chính yêu nước thương nòi và biết được cái gì nên làm hay không. Tuổi 40 "Tứ thập nhi bất hoặc" không còn nghi hoặc về Đạo: chúng ta là con cháu của 117 Thánh Tử Đạo và dòng dõi của hàng trăm ngàn các vị tử đạo đã hiên ngang sống và tuyên xưng Đức Tin trong thời mấy trăm năm cấm đạo và ngày nay trong chế độ cộng sản vô thần. Đại đa số chúng ta đã liều chết ra đi với lời nguyền hứa: để giữ đạo, để được tự do phụng thờ Chúa. Chúng ta nguyện hứa bảo tồn và truyền bá Đức Tin sắt đá trung trinh của dòng giống các Thánh Tử Đạo Tiên Nhân anh hùng cho chúng ta và con cháu. Đó là gia bảo Đức Tin cho con cháu: “con nhà tông không giống lông cũng giống cánh“. Chúng ta tiếp tục bảo tồn và phát huy Đức Tin theo đúng lời mời gọi của Thánh Giáo Hoàng Gioan-Phaolô II: "Anh em, dòng giống các vị Tử đạo! Anh em, dòng giống những người được kén chọn! Một lần nữa, hỡi giáo đoàn Việt Nam, chúng tôi nói lại cho anh em rằng: Máu các vị Tử Đạo là nguồn ân sủng cho anh em trước tiên, để anh em thăng tiến trong Đức Tin. Giữa anh em Đức Tin của Tổ Tiên vẫn tiếp tục và còn truyền tụng sang nhiều thế hệ tương lai. Đức Tin này tồn tại để làm nền tảng xây dựng sự kiên trì cho tất cả những người là Việt Nam thuần tuý sẽ trung thành với quê hương đất nước, nhưng đồng thời vẫn là người tín hữu của Chúa Kitô” (trích bài giảng trong Lễ Phong Hiển Thánh 117 Thánh Tử Đạo Việt Nam 19.06.1988).
Trong tiến trình hội nhập vào xã hội cũng như hội nhập vào Giáo Hội địa phương, con cháu chúng ta thế hệ thứ hai thứ ba, không còn gặp khó khăn về ngôn ngữ…Tương lai của cộng đồng Công Giáo Việt Nam hoàn toàn tùy thuộc vào tinh thần dấn thân… Chắc chắn một vài chục năm nữa, mô hình mục vụ của cộng đồng CGVN tại Đức không những tùy thuộc vào đường hướng mục vụ của Giáo Hội Công Giáo Đức, mà nhất là tùy thuộc vào sức sống và hình thức tổ chức mục vụ nội tại của liên đoàn dựa trên sinh hoạt mục vụ của các cộng đoàn địa phương. Cần bảo tồn truyền thống giữ đạo, sống đạo và hành đạo. Đó là tâm nguyện của mỗi Kitô hữu và mỗi gia đình Công Giáo khi từ giã Quê Cha Đất Tổ để ra đi tìm tự do, để được tự do giữ đạo. Nhưng cũng cần xông pha truyền giáo làm chứng tá cho Tin Mừng Cứu Độ giữa các anh chị em lương giáo đang sinh sống bên cạnh chúng ta.
Cần hiệp nhất trong công cuộc xây dựng cộng đồng CGVN tại Đức: Người tín hữu giáo dân đã đi đầu trong việc hình thành và phát triển cộng đồng. Chúa Quan Phòng đã gửi đến cho liên đoàn cũng như mỗi cộng đoàn trong các giáo phận tại Đức những linh mục tuyên úy để cùng đồng hành và chăm sóc mục vụ cho đoàn chiên. Thiết yếu là xây dựng tinh thần đồng lao cộng tác, tình hiệp nhất huynh đệ và tương thân tương ái trong các cộng đoàn địa phương.
“ Đức Giêsu đã cầu nguyện cho mỗi người chúng ta đang hiện diện nơi đây, cũng như cho cộng đoàn, giáo xứ, giáo phận của chúng ta rằng: ‘Xin cho tất cả được trở nên một’. Chúng ta hãy cầu nguyện xin Chúa ban cho chúng ta ân sủng; vì sức mạnh của ma quỷ, của tội lỗi đẩy chúng ta đến sự chia rẽ. Xin Chúa ban cho chúng ta ân sủng, ban cho chúng ta món quà của sự hiệp nhất. Và món quà đó chính là Chúa Thánh Thần. Xin Chúa ban cho chúng ta Thần Khí để chúng ta có được sự hòa hợp, vì Ngài chính là sự hòa hợp và là vinh quang trong cộng đoàn chúng ta. Xin Chúa ban cho chúng ta ơn bình an, bình an của sự hợp nhất.“ (bài giảng ĐTC Phanxico sáng 12.05.2016)
Nhìn xa hơn trong những thập niên tới, thiết nghĩ cộng đồng CGVN tại Đức cần quan tâm nhiều hơn đến việc mục vụ cho giới trẻ và các em thiếu nhi, tương lai của cộng đồng. Ước nguyện có nhiều thanh niên nam nữ đáp lại tiếng gọi của Chúa trong ơn gọi linh mục và tu sĩ... Cầu mong cho nhiều bạn trẻ biết dấn thân phục vụ trong chức vụ phó tế vĩnh viễn. Cần chương trình huấn luyện nhân sự trong các cộng đoàn, nhất là các ban đại diện. Cần chung tay hợp tác giữa các cộng đoàn về các chương trình chuẩn bị hôn nhân, tĩnh tâm hay hành hương.
Nhập gia tùy tục, chọn điều hay tục tốt của xã hội Đức nhưng không bao giờ quên cội gốc, quên Tiên Tổ, quên Đất Nước. Tuổi 40 giúp ta hiểu thấu mọi sự-lý trong thiên hạ, phân biệt được việc phải hay trái cũng như hiểu được ai là người tốt hay xấu, phân biệt được những ai là người chân chính yêu nước thương nòi và biết được cái gì nên làm hay không: giúp liên đoàn, giúp mỗi cộng đoàn, giúp mỗi gia đình biết cùng nhau xây dựng hiệp nhất, biết cộng tác với các giáo xứ địa phương trong việc mục vụ và bác ái xã hội.
Là người Công giáo tha hương, chúng ta tiếp tục cầu nguyện cho Tổ quốc mau thoát ách cộng sản vô thần, cho tự do, công lý và nhân quyền được tôn trọng tại Việt Nam, cho tự do tôn giáo được phát triển toàn diện… Chúng ta không những chỉ biết thắp nến cầu nguyện cho công lý hòa bình được mau thể hiện trên Quê Hương Tổ Quốc Việt Nam, nhưng trong Năm Thánh Lòng Thương Xót, chúng ta không thể „vô cảm“ với tiền đồ của Tổ Quốc, không thể „ngoảnh mặt làm ngơ“ trước hiểm họa diệt vong của dân tộc, không thể quên được những câu ca dao đầy tình nhân ái của ông bà tổ tiên: „Một con ngựa đau cả tầu không ăn cỏ“, „Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn“…Chúng ta có thể ra tay trợ giúp hàng triệu đồng bào, hàng triệu dân thuyền chài trong các bờ biển Việt Nam đang hứng chịu hậu quả vô cùng trầm trọng của các độc chất mà hãng luyện kim Formosa là thủ phạm, đã thải thẳng xuống lòng biển sâu, khiến hàng trăm tấn tôm cá và hải sản trên mấy trăm cây số bờ biển từ Vũng Áng cho tới tận Đà Nẵng…Thảm họa về môi trường này sẽ còn kéo dài cả năm sáu chục năm sau!!! tới đời con đời cháu chúng ta.
Xin Đức Mẹ La Vang, Bổn Mạng của Liên Đoàn và các Thánh Tử Đạo Việt Nam chuyển cầu cho cộng đồng Công Giáo Việt Nam tại Đức. Trên bước đường vượt biên tỵ nạn, Đức Mẹ là Ngôi Sao Mai rạng sáng, dẫn đưa con thuyền tỵ nạn đến bến bờ tự do. Trong 40 năm hành trình định cư, Mẹ La Vang vẫn là Sao Mai đồng hành với từng cá nhân, gia đình và cộng đoàn, để dẫn dắt họ đến với Chúa Giêsu (Per Mariam ad Jesum). Trong cuộc lữ hành trần thế tiếp diễn sau quãng đường dương thế 40 năm, Mẹ La Vang, Mẹ của Lòng Thương Xót, vẫn tỏa sáng với tình Mẹ từ ái. Cộng đồng CGVN tại Đức chúng ta có đủ lý do và với tin tưởng phó thác cùng vang vọng lại lời ca trong lòng: „Lạy Mẹ là ngôi sao sáng, soi lối cho con lúc vượt biển thế gian. Lạy Mẹ là ngôi sao sáng, soi lối cho con thẳng về nơi phúc nhàn“…Mẹ ơi đoái thương xem nước Việt Nam, trời u ám bất công lan tràn. Mẹ hãy giơ tay ban phúc bình yên. Nước Việt Nam qua phút nguy nan!
Lm. Stêphanô Bùi Thượng Lưu
Đại Diện Hội Đồng Tuyên Úy / Tuyên Úy LĐCGVN tại Đức