Thứ Bảy Tuần 15 TN1, Năm B
Bài đọc: Exo 12:37-42; Mt 12:14-21.
GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ: Thiên Chúa luôn bảo vệ sự sống.
Một trong những đối nghịch nữa xảy ra khi so sánh giữa Thiên Chúa và con người: Trong khi Thiên Chúa luôn tìm mọi cách để bảo vệ sự sống và chữa lành qua các việc: tạo dựng, quan phòng, dạy dỗ, và chuộc tội cho con người... thì con người lại khinh thường và luôn tìm cách tiêu diệt sự sống qua: chiến tranh, phá thai, án tử hình, các hình thức trợ tử, và hủy hoại môi sinh ...
Các Bài Đọc hôm nay dẫn chứng sự kiện Thiên Chúa luôn bảo vệ sự sống. Trong Bài Đọc I, Sách Xuất Hành tường thuật cuộc di cư vĩ đại của con cái Israel ra khỏi đất Ai-cập dưới bàn tay uy quyền của Thiên Chúa. Ngài không muốn họ phải sống kiếp nô lệ khổ cực và bị tiêu diệt dưới bàn tay khát máu của người Ai-cập, nên đã có kế hoạch đưa họ ra khỏi đó và tiến vào miền Đất Hứa. Trong Phúc Âm, thánh Matthew nêu bật hai thái độ tương phản: Trong khi các kinh-sư tìm cách tiêu diệt Đấng bảo vệ sự sống, thì Chúa Giêsu, Người Tôi Trung được tuyển chọn của Thiên Chúa, lại đi khắp nơi chữa lành và bảo vệ sự sống đến độ: "Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi."
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Đó là đêm Đức Chúa canh thức để đưa họ ra khỏi đất Ai-cập.
1.1/ Cuộc xuất hành vĩ đại của Israel ra khỏi Ai-cập: Trình thuật kể: "Con cái Israel nhổ trại rời Ramses đi Succoth, có khoảng sáu trăm ngàn bộ hành, chỉ kể đàn ông không kể trẻ con.
Cả một đám đông hỗn tạp cùng lên với họ, mang theo chiên cừu, bò dê, họp thành một đàn súc vật đông đảo."
Đây là một đám đông rất lớn và hỗn tạp: nếu bao gồm đàn bà và trẻ thơ, con số phải lên đến trên một triệu người; đấy là chưa kể súc vật và đồ đạc họ mang theo. Đưa một đám đông hỗn tạp như thế vượt Biển Đỏ bằng chân, từ Ramses đến Succoth là điều không thể đối với con người; nhưng là điều có thể đối với Thiên Chúa.
1.2/ Đêm đó thuộc về Đức Chúa: ''Thời gian con cái Israel ở Ai-cập là bốn trăm ba mươi năm. Vào đúng ngày chấm dứt 430 năm đó, toàn thể các đạo binh của Đức Chúa đã ra khỏi đất Ai-cập. Đó là đêm Đức Chúa canh thức để đưa họ ra khỏi đất Ai-cập; đêm đó thuộc về Đức Chúa, đêm canh thức của toàn thể con cái Israel, qua mọi thế hệ." Từ đó đến nay, dân tộc Israel luôn nhớ ngày giải phóng này, và họ mừng Lễ Vượt Qua trọng thể mỗi năm, như ta cử hành ngày Thứ Năm Tuần Thánh để kỷ niệm Bữa Tiệc Ly của Chúa Giêsu vậy.
2/ Phúc Âm: Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi.
2.1/ Hai thái độ tương phản: Trình thuật của Matthew hôm nay tiếp tục hai biến cố mà các kinh sư tranh luận với Chúa Giêsu về việc giữ ngày Sabbath: các môn đệ bứt lúa ăn và Chúa chữa lành người có cánh tay bị khô bại trong hội đường. Hai thái độ được ghi nhận bởi Matthew:
(1) Thái độ muốn tiêu diệt sự sống của các kinh-sư: "Ra khỏi đó, nhóm Pharisees bàn bạc để tìm cách giết Đức Giêsu." Có nhiều lý do để các kinh-sư muốn giết Chúa:
- Họ bị mất mặt với dân chúng: Từ trước tới nay, ít có ai dám cãi lời họ; thế mà một người mà họ coi là vô danh, dám làm mất thể diện của họ ngay trong hội đường. Điều này làm họ ghen tị và tức giận để tìm cách tiêu diệt Chúa.
- Họ muốn tiêu diệt Đức Giêsu để bảo vệ quyền lợi: Khi họ thấy dân chúng đến với Chúa để được nghe những lời dạy dỗ và để được chữa lành, họ cảm thấy bị tổn thương danh dự và mất quyền lợi. Trong Tin Mừng Gioan, họ nói với nhau: Xem kìa, tất cả dân chúng đã đi theo ông ấy.
- Họ bị tố cáo lạm dụng Lề Luật để mưu cầu lợi nhuận và tiêu diệt: Là những người thông luật và có thế giá trong xã hội, họ có thể tìm kẽ hở và phiên dịch Lề Luật theo cách thức họ muốn; nhưng Chúa Giêsu đã vạch trần những âm mưu đen tối của họ khiến dân chúng không còn tin tưởng nơi họ nữa.
(2) Thái độ luôn bảo vệ sự sống của Đức Kitô: "Biết vậy, Đức Giêsu lánh khỏi nơi đó. Dân chúng theo Người đông đảo và Người chữa lành hết. Người còn cấm họ không được tiết lộ Người là ai."
Chúng ta có thể nhận ra sự vô cùng nghịch lý ở đây: trong khi Đấng tạo thành sự sống đang vất vả lang thang đó đây để chữa lành và bảo vệ sự sống cho tất cả, thì nhóm kinh sư lại ích kỷ hội họp để tìm cách tiêu diệt Đấng ban sự sống và chữa lành! Lợi nhuận vật chất có sức mạnh làm con người mù quáng đến độ không còn nhìn ra sự thánh thiêng của sự sống!
Vì sự sống đáng quí trọng, nên có những lúc con người phải lánh khỏi những người muốn tiêu diệt sự sống; chứ không phải lúc nào cũng phải ra mặt để đương đầu với những con người khát máu. Chúa Giêsu lánh mặt không phải vì Ngài sợ họ; nhưng có nhiều sứ vụ Ngài cần phải thi hành trước khi từ giã cuộc đời về với Chúa Cha. Khi giờ đã tới, Chúa Giêsu sẽ can đảm đổ máu và làm chứng cho sự thật.
Chúa Giêsu cấm không cho họ tiết lộ tông tích để Ngài có thể đi lại dễ dàng và thi hành sứ vụ của Ngài. Rao truyền sự hiện diện và quyền năng của Người chỉ làm lợi cho những người quấy phá.
2.2/ Người Tôi Trung của Yahveh: Matthew nhìn sứ vụ của Chúa Giêsu như ứng nghiệm sứ vụ của Người Tôi Trung mà ngôn sứ Isaiah đã nói trong Bài Ca Thứ Nhất: "Đây là người Tôi Trung Ta đã tuyển chọn, đây là người Ta yêu dấu: Ta hài lòng về Người. Ta cho Thần Khí Ta ngự trên Người. Người sẽ loan báo công lý trước muôn dân. Người sẽ không cãi vã, không kêu to, chẳng ai nghe thấy Người lên tiếng giữa phố phường. Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi, cho đến khi Người đưa công lý đến toàn thắng, và muôn dân đặt niềm hy vọng nơi danh Người" (Isa 42:1-4). Những điểm quan trọng về Người Tôi Trung được hiện thực nơi Đức Kitô:
- Chúa Giêsu được Thiên Chúa tuyển chọn, yêu dấu, và hài lòng. Trong biến cố chịu Phép Rửa của Chúa Giêsu tại sông Jordan, tiếng của Chúa Cha từ trời làm chứng cho Chúa Giêsu: "Đây là Con Ta yêu dấu, đẹp lòng Ta mọi đàng" (Mt 3:17).
- Sứ vụ của Chúa Giêsu là loan báo công lý trước mặt muôn dân. Con người được công chính hóa nhờ niềm tin vào Ngài. Chúa Giêsu sẽ đưa công lý đến chỗ toàn thắng, và muôn dân sẽ đặt niềm hy vọng nơi danh Người.
- Cách thi hành sứ vụ của Chúa Giêsu: Khác với cách thế của các kinh-sư, những người luôn quan tâm đến danh dự, uy quyền, địa vị, và lợi lộc vật chất; Chúa Giêsu không cãi vã, không kêu to, chẳng ai nghe thấy Người lên tiếng giữa phố phường. Khác với sự mong đợi của dân Do-thái một Đấng Thiên Sai uy quyền để giải phóng dân khỏi quyền lực của ngoại bang; Chúa Giêsu dùng con đường đau khổ để giải phóng con người khỏi tội lỗi và sự chết.
- Châm ngôn của cuộc sống: Khác với con người muốn dùng uy quyền và sức mạnh để tiêu diệt sự sống, Chúa Giêsu dùng tình thương để chữa lành và chinh phục: Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
- Thiên Chúa là Đấng tạo thành và bảo vệ sự sống; chúng ta được Thiên Chúa trao cho sự sống để bảo vệ mà thôi.
- Chúng ta phải biết quí trọng, nuôi dưỡng, và bảo vệ sự sống của chúng ta và của muôn loài. Chúng ta không có quyền tiêu diệt sự sống con người dưới bất kỳ hình thức nào.
Linh mục Anthony Đinh Minh Tiên, OP